Eindverslag De tafel van Tarzan: Een geknakte paraplu als symbool voor een gebroken gezin
Een groene kaft met een geknakte paraplu, een korte flaptkest en 149 pagina’s was voldoende om 15 Hebban lezers over de streep te trekken om mee te doen met de leesclub De tafel van Tarzan van Xander Jongejan.
Samenvatting De tafel van Tarzan:
'Ook dat is vaderschap. Steeds je verwachtingen naar beneden bijstellen.' In zijn soepele stijl vertelt Xander Jongejan een licht-zwart verhaal over de behoefte om gezien te worden. In 'De tafel van Tarzan' delen vader en zoon herinneringen aan hun ongemakkelijke gezinsleven. Na de dramatische dood van hun vrouw en moeder proberen ze grip te krijgen op het onvermogen van de ander, altijd van de ander.
De leesclub
De cover en de titel
Nog niet eerder zat ik bij een leesclub, waarbij de eerste twee vragen over de cover en de titel zoveel bijzondere reacties en inzichten opleverden. Lijkt de cover op het eerste gezicht eenvoudig; groen met een geknakte paraplu en de titel in witte letters, die paraplu blijkt symbool te staan voor de relaties in het boek.
Vonny
De cover past goed bij het boek om verschillende redenen.
Voor de kleur groen kan gekozen zijn om het jonge leven van de zoon (groentje) te symboliseren. En misschien ook voor de vader, die deze kleur klaarblijkelijk nog niet ontgroeid is. Beiden worden in dit boek 'ontgroend'
Wendy
Ik vond de cover prachtig, de geknakte paraplu geeft voor mij de bescherming in het gezin weer, die volledig geknakt is, de moeder die afbreuk doet op de persoonlijkheid van de vader, de zoon die gewoon vraagt om aandacht, bescherming, liefde. Het is een gebroken gezin, zonder communicatie, afbreuk op de persoonlijkheden, en ook het woord vernedering komt zo even door mijn hoofd!
Annette
De gebroken paraplu geeft ongeluk weer. Ik zie de paraplu als bescherming maar datgene wat zou moeten beschermen ( het gezinsleven) is gebroken. De stukken ( gezinsleden) zitten niet meer aan elkaar vast. Al probeert de vader toch nog enige bescherming te bieden: de paraplu blijft open.
Waar de geknakte paraplu als snel de essentie van het boek weergeeft, lijkt de titel De tafel van Tarzan in eerste instantie niets met het verhaal te maken te hebben. Dan verschijnt Tarzan, en later wordt het duidelijk. Soms is het beter om iets niet te willen weten, want de verklaring van de titel zit in een hoofdstuk dat enkele lezers liever hadden willen overslaan.
Henriette
Toen ik eerst de titel van het boek zag had ik een heel andere indruk over het boek. [..] Eigenlijk vind ik na het boek gelezen te hebben de titel een beetje jammer, omdat je in die scène blijft hangen.
Vonny
Toen ik de titel van het boek zag, had ik werkelijk geen idee waar het verhaal over zou gaan. Ik zag beelden voor mij van Tarzan die in de jungle leeft en aan lianen hangt. Maar wat moet die met een tafel? Na het lezen van het hele boek vallen de puzzelstukjes omtrent de titel in elkaar. Ik vind de titel subliem bedacht!
Sofie
Het moment met de tafel van Tarzan is voor mij het belangrijkste punt omdat zoon dan de overtuiging ontwikkelt dat de dood een (dé) oplossing is. Het is bovendien een zeer aangrijpende scene, degene die me het meest bijgebleven is. Ik vind het ook fijn dat het lang duurt voor je de link kan leggen, dat houdt je aandacht er goed bij.
MrsJo
De tafel van Tarzan is letterlijk te nemen, maar ik zie het liever als het overkoepelende thema: is er een uitweg uit een uitzichtloze situatie? En keihard ingrijpen betekent zeer zeker niet dat de dader zich daar goed bij voelt. Op die manier dekt de titel wel de lading, maar het duurt wel heel lang voordat dat kwartje valt. Dat vond ik wel een beetje lastig.
Opbouw van het boek
Het eerste hoofdstuk in het boek is gelijk heftig en roept een hoop vragen op. Wat vonden de lezers van deze opening?
Annelies
Ik vond dit eerste hoofdstuk meteen het sterkste hoofdstuk van het boek. Goed geschreven, goede openingszin en het maakt de lezer zeker nieuwsgierig naar wat hier gebeurd is.
Edo
Het eerst hoofdstuk zoon; een sterk en goed goed geschreven begin van dit verhaal. Het hield mij direct vast om door te lezen.
Het verhaal van vader en zoon is gegoten in een briefvorm, maar het is geen aansluitende correspondentie wat bij de lezers enige verwarring schept. Xander Jongejan legt uit dat het gaat om een mengvorm van brief, herinnering en verhaal. Hoe hebben de lezers deze manier van boekopbouw ervaren?
Gerrie
Het is niet mijn favoriete vorm. Het leest wat verbrokkelt. De 'brieven' hebben ook niet echt iets met elkaar te maken, ze volgen elkaar niet op. Het versterkt wel het gevoel van mensen die alleen op hun eigen eilandje zitten
Marieke
Ik had niet de indruk dat ik brieven zat te lezen. Pas toen iemand dat opperde dacht ik: oja het zijn brieven. Het hele boek door had ik de indruk dat ik hun herinneringen las. Dat ze los stonden van elkaar kwam daar ook beter mee overeen.
Henriette
Het is een fijne opbouw om te lezen. Je voelt je steeds verder het boek ingetrokken. Ik heb voor een tweede keer alleen de vader-delen achter elkaar gelezen en was verrast. Net alsof ik er heel anders doorheen las. Volgens mij schrijven vader en zoon de brieven niet aan elkaar, maar zetten hun gedachten aan elkaar op papier. Misschien dat ze daarom ook niet op elkaar reageren en dat de brieven zoveel vertellen.
Karin
Ik vond de brieven/hoofdstukken wat chaotisch aandoen, het zijn niet echt brieven die vader en zoon naar elkaar sturen. Het kwam op mij nogal onsamenhangend over. Het paste, volgens mij, ook niet bij het eerste hoofdstuk. Bij een briefwisseling verwacht je toch meer interactie, reageren op elkaars woorden, die kans blijft hier onbenut.
Thema’s
Het is een klein boekje, maar het zit vol met thema’s. Genoemd worden: eenzaamheid, kindermisbruik, kindermishandeling en verwaarlozing, overspel, zelfdoding, bedplassen, alcoholisme, psychische problemen, ziekte, relatieproblemen, dierenliefde, schaamte, uitzichtloosheid. Veel dus. En wat viel er speciaal op?
Wendy
Er zitten veel thema's in en normaal stoort me dat in een verhaal maar deze keer werd het zo verweven en klikte het als een puzzel in elkaar.
MrsJo
De troosteloosheid en uitzichtloosheid overheersen. Gek genoeg is mij het beste bijgebleven de vanzelfsprekendheid waarmee Oma de Zoon in huis opneemt. Dat was als het ware het enige lichtpuntje in het boek, dat er in ieder geval nog één iemand was die voor Zoon kon en wilde zorgen.
Daphne
Voor mij is het belangrijkste thema de verwaarlozing (van zowel Zoon, Vader als Moeder). Alle personages worden niet gezien in wie zij zijn en wat zij nodig hebben. De scène die me het meest bij is gebleven, is de scène met de spiegel. Ik vond dit zo vernederend voor de vader en begreep daardoor een stuk beter waar zijn gedrag vandaan kwam.
Schrijfstijl
Een boek kan gemaakt of gekraakt worden door de wijze van schrijven. Over het algemeen kan worden gezegd dat de schrijfstijl van Xander Jongejan goed in de smaak is gevallen. Korte zinnen en korte hoofdstukken typeren het boek, en de woordspelingen worden gewaardeerd.
Henriette
Het boek las prettig. De zinnen waren soms zo geformuleerd dat je vanzelf nauwkeuriger ging lezen. Xander maakt veel gebruik van stijlen. Hij speelt met woorden. Naar mijn idee komt dit ook voort uit het schrijven van gedichten.
Vonny
Ik vind de schrijfstijl van Xander erg prettig, hij gebruikt mooie (haast) poëtische zinnen. Vrijwel meteen aan het begin van het verhaal viel het mij op.
Daphne
Er wordt gebruik gemaakt van woordspelingen, naar mijn smaak had dit nog wel een stuk meer gemogen.
Verwachtingen
Van te voren hadden de lezers een bepaalde verwachting bij het boek. In hoeverre is die uitgekomen? De meningen zijn verdeeld.
Sofie
Het boek is dus niet helemaal de kant uit gegaan die ik verwachtte, het had veel meer facetten dan ik dacht dat het zou hebben en hield mijn interesse tot het einde vast. Dat vind ik een belangrijke verdienste, ik hou van boeken die een mooie spanningsboog hebben en waar alles op het einde samenkomt zonder dat je het van ver ziet aankomen.
Gerrie
De flaptekst verraad eigenlijk niets over de sfeer van het verhaal. Het eerste fragment schiep zeker verwachtingen, maar het verhaal nam een totaal andere wending. Ik vond de spanning uit het eerste hoofdstuk in de rest van het boek niet meer zo terugkomen. Het werd, door de afstand die geschapen wordt door de briefvorm, nergens meer zo spannend.
MrsJo
Soms is het fijn als een boek volledig aan de verwachtingen voldoet. Maar vaak genoeg is het juist volledig uit je comfortzone gehaald worden, een extra stimulans om een boek te kunnen waarderen. Hoe het met De tafel van Tarzan zit, ben ik voor mijzelf nog steeds niet helemaal uit.
Wim vdB
Ik wist eigenlijk niet goed wat ik verwachten mocht. maar ben prettig verrast. Het boek is goed geschreven en liet me aanvankelijk boos achter. [..] Nu ik het een paar dagen heb kunnen laten bezinken overheerst mijn bewondering voor de stijl en het boek als kunstwerk.
Conclusie en eindoordeel
De tafel van Tarzan is een bijzonder boek, mede door de opbouw en de mooie woordspelingen, de grote hoeveelheid aan thema’s, maar ook door de analyses die zijn gemaakt in de leesclub. Met dank aan Xander Jongejan die vragen wilde beantwoorden en een enthousiaste groep lezers kunnen we deze leesclub met een mooi resultaat afsluiten.
Met 3 x vijf sterren, 3 x vier sterren, 1 x drieënhalf en 5 x drie sterren, is het gemiddelde: 3.5 sterren voor de Tafel van Tarzan
Vijf sterren
Henriette
Hij heeft zich goed verdiept in de problematiek en zet de personages realistisch neer. Genuanceerd legt hij vast hoe een kind zich voelt als hij niet begrepen en gehoord wordt
Vier sterren
Gerrie
Mijn hoofd lag op het stuur en ik rook mijn moeder. Ik voelde mijn benen niet.. Zo begint dit boek en zuigt je direct naar binnen. Je wilt het boek niet meer wegleggen! 4 welverdiende sterren!
Drie sterren
Daphne:
Jongejan heeft met De tafel van Tarzan een aangrijpend verhaal geschreven over een gezin, waarin vader, zoon en moeder worstelen met zichzelf en vooral met de ander
Hieronder staan de quotes uit de eigen recensies en het aantal sterren.