Eindverslag: Alle maskers vallen af
Omstreeks 10 maart hebben de meeste deelnemers het leesclubboek ontvangen. Twee lezers sluiten aan met een eigen exemplaar. We taxiën met zeventien enthousiastelingen richting de startbaan.
De auteur
Deze roman is het - door heel wat auteurs zo gevreesde - tweede boek van de Vlaamse Ines Nijs. Ze is steeds geïnteresseerd geweest in de luchtvaart. Zelfs als jong meisje wou ze zo graag airhostess worden. Het idee altijd onderweg te zijn trok haar enorm aan. Al jaren wist Nijs dat ze een verhaal wilde schrijven over een luchtvaartpionier. Na heel wat opzoekwerk en een vlucht met een DC-3 vanuit Schiphol, schreef ze De terugvlucht. Vlieg je mee?
Het boek
In 1945 vloog je in drie dagen – met tussenstops en overnachtingen - van België naar Congo.
Het verhaal gaat met een klapper van start; de vlucht van Haren (Brussel) naar Leopoldstad verloopt turbulent. Bijna loopt het helemaal fout af; gelukkig blijft de ervaren vliegenier en hemelbestormer Victor Heylighen alert. Hij heeft twintigduizend vlieguren op zijn actief en; hij is zo trots dat hij de Congoroute mag heropstarten. Op dat ogenblik realiseert Victor zich niet dat het eveneens het beginpunt is van zijn uit balans rakend leven. Hardnekkig wil hij zich blijven vastklampen aan zijn routines van het heden. De toekomst van de moderne luchtvaart kan hem gestolen worden. Dit laatste zal hem zuur opbreken. Tot overmaat van ramp gaat het ook thuis niet langer van een leien dakje. Alle maskers vallen af.
De leesclub en de discussie
Een van de deelnemers was ooit stewardess bij de KLM; een andere lezer is de vrouw van een piloot. We hebben enkele onvervalste insiders aan boord. Het lezen verloopt vlot en snel volgen twee ‘opwarmvragen’. Zelfs de reismicrobe van Ines Nijs komt uitvoerig ter sprake. De schrijfster woont en werkt afwisselend in België en in de Casamance (Senegal). Vanaf vraag drie is het pure ernst en fileren we het karakter van vliegenier Victor. Een gevatte opmerking die het discussiepunt oplevert, luidt: 'Frappant hoe eenzelfde personage zo’n verschillende reacties kan oproepen! Jij vindt het een irritant, hatelijk persoon, terwijl ik hem net een kwetsbare man vind en best veel sympathie voor hem voel'. De bespreking verloopt bijzonder vlot en geanimeerd.
Ines Nijs maakt in de dialogen gebruik van ‘gij’, ‘ge’, ‘u’.’ Iedereen vindt het niet storend; zeker in die tijd was het een gewone manier van spreken in Vlaanderen, zelfs nu nog.
Tijdens de discussieronde kunnen de deelnemers eveneens hun fantasie en creativiteit botvieren. Een ludieke bijdrage op het verzoek, zelf de vijf geboden voor een vliegenier op te stellen, luidt als volgt:
'Gij zult niet onder invloed zijn
Gij zult niet in paniek raken
Gij zult op tijd komen
Gij zult geen hoogtevrees hebben
Gij zult goede ogen hebben of een goede bril'
Het boek kreeg het label historische roman; dat is wellicht niet de beste keuze. De algemene conclusie leert ons dat het vooral een psychologische roman is, opgehangen aan de kapstok die luchtvaart (Sabena) en Afrika (Congo) heet.
Beoordeling
Een complete bezetting met zeventien lezers landt veilig en wel. Geen enkele vraag blijft onbeantwoord; geen lezersrecensie ontbreekt. Top! Ook de auteur zelf verdient een pluim; in het bijzonder voor haar (h)eerlijke antwoorden in de rubriek ‘Stel een vraag aan Ines Nijs’.
De deelnemers beoordelen het boek met acht keer vier, acht keer drie en een keer vijf sterren. Het brengt de gemiddelde score op 3,6 sterren.
Op 10 april 2022 sluit een uitgelaten coördinator deze bruisende leesclub af.
Guy Doms, leesclubcoördinator.