In februari begonnen we met één man en 14 dames met het lezen van het nieuwste boek van Chris Houtman. Na drie thrillers en één jeugdboek heeft hij nu een historische roman uitgebracht. Een aantal van ons had al één of meerdere boeken van Chris Houtman gelezen, anderen nog niets. Wat wij van zijn boek vonden lees je hier.

 Achterflaptekst

Rond het jaar 60 na Chr. was het gebruikelijk om vooraanstaande kinderen van buitenlandse bondgenoten, zoals de Friezen, naar Rome over te brengen. Daar kregen ze – als gijzelaar – een klassieke opvoeding aan het Hof.

Volgens de Romeinse schrijver Tacitus werden van Germaanse stammen vooral meisjes gevraagd omdat die "vanwege hun bijzondere spirituele gaven zoveel aanzien hadden bij hun stamgenoten dat zij niet snel tegen Rome in opstand zouden komen'. Tegen deze historische achtergrond maken we kennis met de zeventienjarige Elfleda, die in Rome terechtkomt omdat zij de dochter is van Sextus, een Friese hoofdman in Romeinse dienst. Om te voorkomen dat ze aan het decadente hof van keizer Nero moet wonen, ontfermt een vriend van haar vader, de Romeinse cavalerie-officier en geleerde Plinius, zich over de jonge vrouw. 
In De Veleda-voorspelling botsen twee werelden met elkaar. De Britse koningin Boudicca voert een fanatieke vrijheidsstrijd en in Rome komt het tot een confrontatie tussen Elfleda en haar Romeinse gastheer. Wanneer de jonge Friezin een visioen krijgt over de inktzwarte toekomst van het keizerrijk beseft ze dat ze niet langer gebukt hoeft te gaan onder het Romeinse juk. Bedreigd door keizer Nero, ontvlucht ze Rome in de hoop zich aan te kunnen sluiten bij de opstandige Britten.
Is dit het begin van haar eigen vrijheidsstrijd? Ondanks dat haar vader aan de zijde van de Romeinen strijdt? En wordt hiermee de aangrijpende voorspelling vervuld van de befaamde Germaanse zieneres Veleda? Of is Elfleda slechts een pion in het machtsspel van potentiële toekomstige Romeinse machtshebbers?

Verwachtingen

De mensen die al eerder een boek of boeken van Chris Houtman gelezen hebben verwachtten een leerzaam boek dat vlot geschreven is. Ook de nodige spanning wordt verwacht, dit komt door de titel maar ook doordat hij eerder thrillers heeft geschreven. Chantal: ‘De titel klinkt mysterieus en nodigt uit om het boek te lezen.’

De lezers die nog niets van de schrijver lazen werden door het onderwerp: de Romeinse tijd en een vrouw als gijzelaar naar het boek getrokken. Ook de cover met daarop een jonge vrouw van achteren gezien sprak een paar lezers erg aan: ‘De omslag van het boek vind ik mooi, vooral hoe er met licht gespeeld is; er komt licht vanuit het gebouw en een vrouw staat ervoor. Haar silhouet houdt een deel van het licht tegen (Barisca).’ Een ander geeft juist aan dat de cover niet de reden was om het boek op te pakken: ‘Dit is het soort cover dat je regelmatig kan zien bij vakantieboeken volgens mij (Josephus).’ 

Personages

In De Veleda voorpelling maken we kennis met verschillende personages. De hoofdpersonage is de zeventienjarige Elfleda, een Germaanse priesteres in opleiding. In Rome komt ze verschillende grote namen tegen, zoals Plinius, Vespasianus en Nero.

De meeste deelnemers vonden Elfleda een geloofwaardig neergezet personage. Ze was voor onze huidige maatstaven misschien iets te krachtig en volwassen, maar in de Romeinse tijd waren meisjes van die leeftijd vaak al moeder van verschillende kinderen en ze zullen dus vast ook volwassener in het leven hebben gestaan. Enkele deelnemers vonden de uitwerking van Elfleda’s achtergrond onvoldoende. Marianne zegt hierover: ‘In het hele boek ligt de nadruk meer op aktie en avontuur dan op de uitwerking van echte gelaagde personages.’

Als meest favoriete personage komt Plinius, de wetenschapper en historicus, uit de bus. Hij krijgt veel aandacht en lijkt het meest diepgang en ontwikkeling te hebben. Het personage Caenis, de vrijgelaten slaaf die zich heeft opgewerkt tot maitresse en belangrijke informatiebron, werd vooral als interessant ervaren. Zij is de intrigant, degene met de macht zonder op de voorgrond te treden. Ook de Veleda, hogepriesteres van de Germaanse stammen, wordt een aantal keer genoemd, vooral door de bijzondere omgeving en het vernuft dat gebruikt werd om de wensen van mensen te achterhalen: ‘Het stuk met het bezoek aan de Veleda vond ik leuk om te lezen, rijk aan details en met gevoel voor de Germaanse mystieke waarden (Marianne).’

Over het algemeen werd er vooral de waardering uitgesproken voor de hoeveelheid krachtige vrouwen die in dit boek worden beschreven. In een geschiedenis die vooral door mannen werd bepaald, is het fijn om een vrouwelijke invloed te zien. (Ingrid)

 Thema’s

Het verhaal speelt zich af in het Romeinse keizerrijk onder keizer Nero. Nero staat bekend als een zeer zelfzuchtige en wrede heerser en dat komt in dit boek ook zeker aan de orde. De thema’s die de lezers uit het boek hebben gehaald zijn onder andere: nationalisme, onderdrukking, de macht van kennis,  vriendschap, vertrouwen en verraad. ‘Vrijheid is natuurlijk heel belangrijk, maar kennis wil ik toch ook noemen. Want kennis geeft macht en in de tijd van Elfleda was het hebben van macht belangrijk (Monica).’ Over nationalisme zegt Ittlered: ‘Je ziet dat veel personages erg op hun land gesteld zijn en niet willen dat hun identiteit verdwijnt. Dat Elfleda ook een schrift wil maken met de Friese tongval laat zien hoeveel liefde ze heeft voor haar vaderland. ’Barisca trekt het boek naar het heden door te noemen dat de cultuurshock tussen natuur en stad duidelijk naar voren komt: ‘Als Elfleda in Rome aankomt worden de indrukken nadrukkelijk beschreven.’

 Geloofwaardigheid

Het boek is geschreven in een combinatie van feiten en fictie. Het verhaal over de reis en de wederwaardigheden van Elfleda in het Romeinse rijk wordt afgewisseld met kaders met historische informatie en een enkele afbeelding. Dit maakt het boek extra geloofwaardig. Vele van de personages in het verhaal hebben immers echt bestaan en de gebeurtenissen lijken aan te sluiten bij gebeurtenissen in de werkelijkheid. Toch waren de kaders direct ook het grootste discussiepunt. De ene lezer vond deze kaders heel fijn en kon genieten van de extra historische achtergronden: ‘Met de kaders tussendoor had je meteen een stukje achtergrondinformatie (Ingrid)’ en ‘Non-fictie ertussen vond ik leuk (Lisa)’. De ander kon deze kaders helemaal niet waarderen. Ze haalden je uit het verhaal, vooral omdat ze vaak middenin een hoofdstuk waren geplaatst (Ittlered): ‘Ik zou het verhaal niet zo veelvuldig onderbroken hebben met vergaarde kennis, maar eerder verwerken in de tekst (Josephus).’

De uitwerking van de historische setting werd door de meeste lezers echt gewaardeerd: ‘Houtman is een auteur die goed is in het neerzetten van de setting en het beschrijven en tot leven brengen van de tijdsperiode, waarbij je als lezer het gevoel krijgt dat je er aanwezig bent (Karina).’ En 10eke zegt in haar samenvatting: ‘Het heeft mijn inzicht in het leven van die tijd verruimd. Zeker gezien vanuit de kant van de volkeren die door de Romeinen werden overheerst.’

 Verwachtingen uitgekomen?

Het boek heeft dus niet bij alle lezers aan de verwachtingen voldaan. Soms was het boven verwachting, maar er waren ook deelnemers teleurgesteld. Wat het meest gemist werd, was een kaartje met de route van Elfleda vanaf haar woonplaats naar Rome en een kaartje van de stad. Dat De Veleda voorspelling het eerste deel in een trilogie is, heeft veel mensen verrast. Dat dit niet duidelijk op de cover of de rug staat werd niet gewaardeerd. Daarnaast zorgt het er ook voor dat het verhaal nog lang niet af is en dat de karakters misschien minder uitwerking hebben gekregen dan men gewild had. Toch zijn er ook veel positieve reacties. Miranda zegt: ‘De historische setting wordt mooi en helder beschreven. Interessante historische personages spelen een rol in een boek over onrustige tijden in onze geschiedenis.’ Rozijntje meldt nog dat zij dit boek op de volgende manier zou aanprijzen: ‘Ben je op zoek naar een boek dat gaat over de Romeinse tijd? Een boek dat lekker wegleest en tevens op feiten gebaseerd is? Dan is dit boek zeker een aanrader.’

 En nu?

De Veleda voorspelling is het eerste deel in een trilogie. Heeft het lezen van dit deel de deelnemers nieuwsgierig genoeg gemaakt om ook de vervolgdelen te gaan lezen? En heeft het boek misschien ook uitgenodigd om op verder historisch onderzoek uit te gaan? De meeste lezers willen wel verder met de serie, hetzij door de boeken zelf aan te schaffen, hetzij via luisterboekaanbieders of bibliotheek. Erika zegt: ‘De kleine hoofdstukken maakten het aangenaam om verder te blijven lezen. Nu is het uitkijken naar het vervolg: De Veleda Vloek. Wordt Elfleda nu de nieuwe Veleda?’

Velen zijn door het verhaal ook geïnteresseerd geraakt in deze periode van de geschiedenis. Vooral koningin Boudica sprak tot de verbeelding en de boeken van Manda Scott werden daarom al in de discussie aangeraden om je verder te verdiepen. Ook om meer verhalen over de  Romeinen werd gevraagd. Schrijvers als Fabbri en Simon Scarrow werden hiervoor genoemd. Tot slot hoopt bijna iedere lezer op meer over de Germanen te weten te komen in de komende twee delen.

 Eindoordeel

Het boek werd niet lager dan met drie sterren beoordeeld en één lezer gaf het boek vijf sterren. Gemiddelde waardering was 3,7.

‘Dit boek neemt je mee terug in de tijd op een gezellige roadtrip te paard, waarbij je onderweg allerhande situaties tegenkomt met de nodige informatieborden om je op je reis te begeleiden (The_Cat).’