OVER EVA

Eva is het tweede boek van Bregje Bleeker. Haar eerste boek, De walrus, verscheen in 2007. Het boek Eva is opgedragen aan haar moeder, emeritus hoogleraar E.M. Bleeker-Wagemakers. Het boek is op de werkelijkheid gebaseerd; bij de moeder van Bregje Bleeker, die in het boek Eva genoemd wordt, werd rond haar vijftigste onder meer dementie geconstateerd. Het boek kan gezien worden als een eerbetoon aan Eva. Het leven van Eva wordt vanaf haar vroege jeugd beschreven. Eva groeit op in een arme omgeving, waarin het niet vanzelfsprekend is dat meisjes doorleren. Maar Eva is ambitieus. Ze kiest haar eigen weg en wordt uiteindelijk zelfs hoogleraar.

Vanaf ongeveer eenderde van het boek wordt beschreven wat de impact van de ziekte van Eva is op haarzelf, maar ook op haar gezin en haar verdere omgeving. Het leven van Eva verdwijnt stukje bij beetje tot het boek eindigt met de ontroerende zin ‘Eva, die mijn moeder was.’

DE LEESCLUB

23 lezers hebben meegedaan met de leesclub. Opvallend was, dat ze vrijwel allemaal geïnteresseerd waren in het thema dementie. Sommigen via hun werk, anderen omdat ze privé met deze ziekte te maken (gehad) hebben. Bij aanvang van de leesclub bleek Bregje Bleeker vaak op televisie geïnterviewd te worden over het boek. De deelnemers hielden elkaar op de hoogte van deze interviews door links te delen.

De meningen over het boek waren vaak verdeeld, iets wat bijna ook niet anders kan met zo veel deelnemers. De discussie die daardoor ontstond was daarom interessant om te volgen. De meeste leesclub deelnemers hadden ook al andere boeken rondom het thema dementie gelezen, we hebben veel leestips van elkaar gekregen. Een leuke extra optie was, dat de lezers ook vragen mochten stellen aan Bregje Bleeker.

Over de opbouw van het boek merkt Marja op: Het boek bestaat uit korte stukjes. Dit zijn flarden, flitsen, momenten van herinnering zoals Bregje het beleefd heeft. Soms lijkt het wel of je in een fotoalbum mee kijkt naar de situatie en dan weer dat je een kort fragment uit een film uit het leven van dit gezin ziet. Gert zegt: Na een stroef begin is dit gewoon een goed boek van iemand van wie de liefde voor moeder afstraalt. In de discussie gaat het veel over de manier waarop Bregje Bleeker het boek geschreven heeft en de impact daarvan op de lezers. Katja: Het boek doet je beseffen wat een impact dementie op een gezin heeft, vooral als het op zo een jonge leeftijd voorkomt! Ook wordt mooi beschreven hoe sommige banden sterker worden waar andere barsten vertonen. Volgens Nynke heeft Bregje met dit boek een mooi portret van haar moeder geschetst. Niet alleen van haar ziekte, maar ook van de periode daarvoor. Guido zegt: Een verhaal voortdurend balancerend op de vlijmscherpe snede tussen hoop en wanhoop, tussen komedie en tragedie. Monique: Dementie zet het leven van alle betrokken op zijn kop. Van onafhankelijkheid ga je naar volledig afhankelijkheid. Annechien: Ik vond vooral het stukje dat Bregje naast haar moeder in bed kruipt en haar aait en streelt om haar rustig te maken, verschrikkelijk ontroerend.

Een aantal lezers ervaart het boek als te afstandelijk, alhoewel de stijl door het merendeel van de lezers geprezen wordt. Kayla: Het verdriet wordt ook niet met de lezer gedeeld. De naasten van Eva worden zeer summier beschreven en blijven erg aan de vlakte. Als lezer blijf je afstandelijk meelezen. Annet: Het boek leest prettig en gemakkelijk. Op één of andere manier mist er diepgang en blijft het aan de oppervlakte. Nienke: Als ik eenmaal begonnen was met lezen kon ik lastig stoppen, iets wat ik alleen heb met goeie boeken. Wil: Vooral het absolute gebrek aan communicatie vond ik schrijnend. Misschien zelfs schrijnender dan de afschuwelijke, slopende ziekte.

EINDOORDEEL en WAARDERING

Dat lezers die hetzelfde boek lezen tot een compleet ander oordeel kunnen komen, blijkt wel uit de volgende fragmenten uit de recensies: Francine: Later, ondanks of juist dank zij de ziekte van Eva, leren zij allebei dat perfect zijn helemaal niet hoeft en dat juist niet perfect zijn prachtige momenten van geluk in zich kan dragen. Janneke: Eva sla je dan ook dicht met een diepe zucht en moet je even op je laten inwerken. Wat een indrukwekkende, eerlijke en bijzonder goed geschreven roman. Ger: De ontwikkeling van de ziekte wordt goed maar niet mooi beschreven. Je leeft erg mee met de achteruitgaande Eva. Alexander: Er zitten losse eindjes in het verhaal. Maar het boek grijpt niet, de relaties met de karakters onderling blijft koud en kil, hierdoor heb ik me niet met de karakters geïdentificeerd en wordt dit boek makkelijk zonder emotie te lezen.

De waarderingen, die het boek krijgt, lopen behoorlijk uiteen. Er zijn lezers, die, ondanks hooggespannen verwachtingen vooraf, teleurgesteld zijn in het boek. Zij geven het 2 of 3 sterren. Edje: Echter het boek kon mij niet bekoren. Ik vond het een oppervlakkig boek met weinig diepgang. Michelle: Voor mij was Eva geen hoogvlieger, het was zelfs eerder een teleurstelling. Elsofie: Het verhaal is aangrijpend. Toch miste ik vaak de echte emotie in de tekst, het leek dan op een verslag van gebeurtenissen, een kale opsomming van feiten. Ondanks deze kritische kanttekening, vind ik het verhaal van Eva ontroerend en beslist de moeite waard om te lezen.

Lezers, die het boek 4 sterren hebben gegeven, zeggen er het volgende over. Henri schrijft: Uiteindelijk vinden moeder en dochter elkaar, juist daar waar woorden niet meer mogelijk zijn. Isabelle: Eva die altijd onafhankelijk wilde zijn toont nadat haar leven steeds mistiger wordt meer haar kwetsbaarheid en omarmt de liefde en loyaliteit die Bregje haar moeder onvoorwaardelijk geeft. Joke: Eva is een ode aan een sterke vrouw.

Tenslotte zijn er ook lezers die het boek de hoogste waardering van 5 sterren geven. Petra: Een boek dat je niet snel zult vergeten. Het boek laat een diepe indruk achter. Agnes: Het is een indringend geschreven boek dat lang in gedachten blijft.

De gemiddelde beoordeling van deze leesclub voor het boek is 3,5 sterren.