Half leven van Aya Sabi
Over het boek
Een vrouw die in de keuken gerechten vult met verlangens en verdriet. Een dochter die in brieven aftelt tot het weerzien van haar geliefde. Een kleindochter die in essays een taal geeft aan de onherbergzaamheid van familieverbanden.
Half leven onderzoekt hoe het is je te verhouden als moeder, dochter, grootmoeder, echtgenote, weduwe, geliefde, vrouw. De vrouwen reflecteren op zichzelf en hun wereld, maar vooral houden ze elkaar een spiegel voor, terwijl hun levens bewegen, botsen en verstrengelen.
Op zintuiglijke wijze voert Aya Sabi vervlogen en verdrukte herinneringen op, van ontheemding en vervreemding, van Marokko tot de Lage Landen. Een familiekroniek over hoe pijn blijft zingen, generaties openbreekt en verbindt. Over hoe thuis soms de warmte is die een mens afgeeft, maar ook de kilte is die een mens mee kan brengen.
Leesfragment
Lees je graag familiekronieken waarin verschillende generaties vrouwen een stem krijgen en spreekt deze debuutroman van Aya Sabi je aan? Hieronder vind je alvast een sneak preview van Half leven.
Achter het boek
Aya Sabi (1995) is auteur en columnist. Voor ze haar debuutroman Half leven schreef, publiceerde ze de verhalenbundel Verkruimeld land. Deze werd genomineerd voor de LangZullenWeLezen-trofee en de Opzij Literatuurprijs. In 2020 noemde NRC haar een van de literaire talenten van het jaar en vergeleek haar werk met dat van Zadie Smith. In een interview met Trouw vertelt ze dat de eerste notities over Half leven al in 2016 in haar opschrijfboekje verschenen.
'Soms zou ik willen dat ik iets anders kon doen. Iets waarin ik mezelf kan verliezen. Een tafel in elkaar timmeren of zo. Omdat het schrijven van een boek je nooit loslaat. Deze roman bleef maar door mijn hoofd spoken. Ik ging ermee slapen. Ik werd ermee wakker. Dat is zwaar.'
Sabi onderzoekt in haar roman hoeveel pijn kan worden doorgegeven. 'Hoe één gebeurtenis die één iemand is overkomen zoveel generaties later nog altijd invloed heeft,' vertelt ze. 'Sterke vrouwen hebben soms geen ruimte voor zachtheid. Moeders kunnen zichzelf bevrijden, maar hun dochters gevangen zetten.' Daardoor zijn verhalen volgens Sabi zo belangrijk.
Voor haar is niet praten geen optie, al zijn de dingen die ongezegd blijven wel het meest interessant. 'Dat is waarom een roman zo'n mooie kunstvorm is. Er zijn vragen. Die vragen stel ik mezelf. Ik mag het zo complex maken als ik zelf wil. Ik hoef geen antwoorden op die vragen te geven.' Sabi koos ervoor elk van de vrouwen in Half leven anders neer te zetten. De grootmoeder is de ik-persoon in een verhaal, van de moeder lees je brieven en de kleindochter die studeert schrijft een essay.
'De vrouwen worden per generatie taliger. [...] Als lezer krijg je een intiem inkijkje in het hele verhaal, van alle drie de generaties. Een kijk die de kleindochter en de moeder helemaal niet hebben. Dat is ook wat ik wilde creëren. Ik wilde de zoektocht van die vrouwen laten zien. Hoe zij proberen te schrijven over het grote verhaal dat ze niet kennen.'
Sabi benadrukt dat Half leven niet autobiografisch is. 'Mijn leven is niet zo interessant,' vertelt ze. 'Er zijn aspecten van het verhaal waar gebeurd, maar die kunnen niet worden teruggebracht tot mijn familie of tot de vrouwen in mijn familie. Ik zou ze geen eer aan doen door een verhaal over hun leven te schrijven, omdat ik weet dat de realiteit altijd veel gelaagder is.'
