Leesclub

Half leven

Volgen Volg jeNiet volgen

13 volgers

Vraag 4 De titel

op 17 november 2022 door Half leven

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

We hebben het al eerder gehad over de cover maar nog niet over de titel.

4. Vind je de titel passend bij het verhaal, waarom wel of waarom niet?

Reacties op: Vraag 4 De titel

1144322

17 november 2022

2022-11-17T09:04:08+01:00

Maartje

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Maartje.jpg

https://www.hebban.nl/!/maartje-4

245095

Oei, Met deze vraag loop ik al een tijdje rond en ik ben nog steeds niet tevreden over mijn antwoord. Voor mijn gevoel leven alledrie de vrouwen niet volledig, of niet volledig hun eigen leven. Ze worden erg gestuurd en beïnvloed door hun moeders. Hun ideeën, maar ook hun psychische bagage. Misschien dat de titel daarop slaat?

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1144569

17 november 2022

2022-11-17T20:01:29+01:00

Harriet

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/boekstapel.gif

https://www.hebban.nl/!/harriet-2

120453

Dat was ook een van de eerste verklaringen die er door mijn hoofd gingen. Ze leven in feite een half leven. (hoewel dat natuurlijk ook een oordeel is, de vraag is of dat echt ook zo is en wordt ervaren)

1144322

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1144371

17 november 2022

2022-11-17T10:32:02+01:00

La vida es bella

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/2019%20puy%20du%20fou%206.jpg

https://www.hebban.nl/!/lavidaesbella

328905

In de tekst zijn er enkele verwijzingen naar de titel, maar ik vind het leuk om zelf enkele verbindingen te leggen. Door zo jong en onervaren uitgehuwelijkt te worden, is Fatna een groot deel van haar jeugd kwijt. Op het einde van haar leven wordt ze dan ook nog dement, dus is ze nog een deel van haar leven "kwijt". Een half leven dus. Bij de drie personages lijkt het me dat ze na de immigratie wel met hun voeten op Nederlandse bodem staan, maar dat hun hoofd en hun hart heel dikwijls in Marokko vertoeven. Ook zo wordt hun leven in twee gescheurd. Als Fatna dwars ligt bij de partnerkeuze van haar dochter, leidt ze bijna noodgedwongen een ander leven dan ze voor ogen had. Haar gedroomde leven met haar geliefde heeft ze nooit gehad. Noch bij haar ersatzman noch bij haar moeder vond ze liefde en wat is een leven zonder liefde? Juist!

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1144410

17 november 2022

2022-11-17T11:47:56+01:00

Maartje

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Maartje.jpg

https://www.hebban.nl/!/maartje-4

245095

Ja, dit!

1144371

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1144607

17 november 2022

2022-11-17T21:05:30+01:00

Eline H.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Screenshot_20230117-213311_Gallery%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/Eline Huls

115950

Mooi verwoord.

1144371

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1144426

17 november 2022

2022-11-17T13:01:21+01:00

Leonie1406

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/IMG_6598%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/Leonie1406

322951

De titel van het boek is voor mijn gevoel passend bij het verhaal. Drie vrouwen, of eigenlijk 2, want ik heb het gevoel dat de jongste dochter wel haar eigen pad volgt, die niet alles uit het leven hebben kunnen halen door omstandigheden, cultuur, traditie en immigratie. Fatna, die na haar eerst huwelijk kampt met psychische problemen en zichzelf daarom inperkt. Ze heeft het wel geprobeerd, door weg te gaan bij haar 2de man. De dochter, die in Nederland terecht komt met het idee dat ze weer terug zal gaan, wachtend op de man van haar dromen, om vervolgens te trouwen met degene die haar niet gelukkkig maakt. Alleen Shams heeft toch wel haar eigen weg gevolgd, door de studie te kiezen die ze graag wilde, ondanks dat haar moeder daar niet volledig achter stond. Hopelijk kan zij zich losmaken van de 'tiranie' van haar moeder en een vol leven leiden.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1144572

17 november 2022

2022-11-17T20:10:22+01:00

Harriet

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/boekstapel.gif

https://www.hebban.nl/!/harriet-2

120453

Maar ook Shams zit naar mijn idee met iets 'halfs', zo zegt ze op het einde van haar eerste essay: 'Nu ze er niet meer zijn en ik oog in oog sta met een gapende leegte, weet ik dat er een pijn in me zit die ik niet geheeld krijg, omdat ik gewoonweg niet wéét waar hij vandaan komt.'

1144426

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1144620

17 november 2022

2022-11-17T21:35:32+01:00

Els B

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/fotoElsje2.jpg

https://www.hebban.nl/!/elsborghys

281185

Ja dat is ook mijn idee. Ze heeft de pijn overgeërfd en heeft veel moeite ervan los te komen. Ze kan er zich niet van bevrijden, daarom leeft ze maar half.

1144572

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1144693

18 november 2022

2022-11-18T08:20:35+01:00

Leonie1406

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/IMG_6598%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/Leonie1406

322951

Ze is nog jong, en kan zich ze nog van los maken...maar ja, dat zullen we nooit weten.

1144572

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1145790

20 november 2022

2022-11-20T13:27:17+01:00

Els B

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/fotoElsje2.jpg

https://www.hebban.nl/!/elsborghys

281185

Het is in ieder geval al goed dat ze er in essays over kan reflecteren.

1144572

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1144527

17 november 2022

2022-11-17T16:46:14+01:00

Michelle

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Ik%288%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/michelle-3

123777

Eigenlijk wat hierboven al is verwoord: Vooral Fatna en haar dochter hebben hun leven niet optimaal geleefd en dan vooral dat ze het niet hebben geleefd zoals ze zouden willen leven.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1144568

17 november 2022

2022-11-17T20:01:09+01:00

Daan Fousert

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/IMG_0568.JPG

https://www.hebban.nl/!/daan-fousert

127775

Aanvankelijk vroeg ik me af, of de titel wel deklading van het boek dekt. Nu ik het boek gelezen, vind ik een perfecte titel. Geen van de vrouwen wiens verhaal beschreven wordt heeft een vol of een volledig leven. Alle drie kampen met tekortkomingen, fysiek, als vrouw, in cultuur maar bovenal mentaal.

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1144591

17 november 2022

2022-11-17T20:48:32+01:00

wilma

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/foto%20hebban%2817%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/wilma-19

233790

Bij vraag 1 heb ik de titel ook al aangehaald, maar de tekst op pagina 105 vind ik ook wel naar de titel verwijzen. Met hem had ze zichzelf gedeeld. Zoals je twee verschillende koekjes in tweeen breekt en van elk koekje de helft aan de ander geeft en op blz 198: aftakeling si wat je in een mensenleven achterlaat, een lief, de helft van je lijf, een stuk hart. Taal verliezen is verloren gaan. Ik vind de titel zeker passen bij het boek.

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1144623

17 november 2022

2022-11-17T21:44:11+01:00

Daan Fousert

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/IMG_0568.JPG

https://www.hebban.nl/!/daan-fousert

127775

Mooie observatie!

1144591

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1145178

19 november 2022

2022-11-19T01:04:29+01:00

Annet

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/IMG_0055%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/aabe

229740

mooi!

1144591

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1144619

17 november 2022

2022-11-17T21:31:13+01:00

Els B

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/fotoElsje2.jpg

https://www.hebban.nl/!/elsborghys

281185

Ik ben er nog niet uit of ik het een goede titel vind. Misschien mocht het iets beeldender zijn. Ik verklaar de titel dat Shams voelt dat haar leven niet helemaal van haar is, omdat ze de trauma's van haar moeder en grootmoeder meedraagt. Die nemen een deel van haar leven. Verder hebben alle vrouwen wel een soort van half leven: Fatna als kindvrouw, heeft geen jeugd gehad en het trauma zorgt ervoor dat ze niet echt in het leven kan staan. Het trauma overschaduwt alles. Haar dochter heeft veel last van half in Nederland zijn en half in Marokko. En haar moeder geeft het trauma aan haar door, ze slaagt er niet in haar liefde te geven. Waardoor ze ook geen liefdevolle moeder voor Shams kan zijn. De grote vraag is of Shams dit van haar zal kunnen afschudden en wel een vol leven kunnen leiden?

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1144627

17 november 2022

2022-11-17T22:07:31+01:00

La vida es bella

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/2019%20puy%20du%20fou%206.jpg

https://www.hebban.nl/!/lavidaesbella

328905

Els, wat zou je een betere titel vinden? Ik ben benieuwd...

1144619

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1145791

20 november 2022

2022-11-20T13:29:14+01:00

Els B

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/fotoElsje2.jpg

https://www.hebban.nl/!/elsborghys

281185

Ik ben een slechte titel bedenker, dat was al zo bij mijn opstellen vroeger. Maar ze heeft veel poëtische beelden gebruikt in haar boek, dus het kan zoiets worden.

1144627

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1145878

20 november 2022

2022-11-20T14:59:48+01:00

Harriet

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/boekstapel.gif

https://www.hebban.nl/!/harriet-2

120453

Misschien dat het Shams tijdens de klimsessies met haar moeder lukt het trauma van zich af te schudden.

1144619

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1145934

20 november 2022

2022-11-20T17:07:37+01:00

Els B

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/fotoElsje2.jpg

https://www.hebban.nl/!/elsborghys

281185

Mooi beeld wel.

1145878

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1144682

18 november 2022

2022-11-18T07:54:23+01:00

Inge

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Inge%20Hebban%285%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/IBE

305190

dit is een lastige. Voor mij zijn er meerdere verklaringen die de titel op zich passend maken, maar ik moest meer moeite doen dan normaal met het 'verklaren' van de titel. En ben er ook niet helemaal over uit of ik de titel passend vind. Het meest uitgesproken staat voor mij op blz 105: met hem had ze zichzelf gedeeld. Zoals je twee verschillende koekjes in tweeën breekt en van elk koekje de helft aan de ander geeft. ' Een andere verklaring is het tragische verlies en het eerste kind van Fatna en daarna het verdriet. En de relatie van de vrouwen onderling die samen 1 zijn. Die niet zonder elkaar bestaan. Misschien ook een reden dat de dochter geen naam heeft en zo aan haar moeder vastzit (en vice versa) dat ze zo 1 worden. De reacties van de anderen ga ik nu lezen en hopelijk zo tot een nieuw inzicht komen.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1145792

20 november 2022

2022-11-20T13:30:35+01:00

Els B

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/fotoElsje2.jpg

https://www.hebban.nl/!/elsborghys

281185

Dat van die onderlinge relaties is interessant. Alsof de helft van hun leven toebehoort aan een familielid.

1144682

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1144786

18 november 2022

2022-11-18T10:57:57+01:00

Marianne van de Boeken

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/achtergrond%20Facebook%202012.jpg

https://www.hebban.nl/!/hebban-56e1c61d50e4d

219527

De titel is passend bij het verhaal, omdat alle drie de vrouwen een half leven leiden en niet voluit (kunnen) leven. Fatna leidt een half leven, om alles wat ze meemaakt voordat ze bij Lalla Touria terecht komt. Toen ze Hmida ontmoette, leek het erop haar leven heel zou worden, maar nee, ze moet Marokko verlaten en dan wordt ze later ook nog dement. Haar dochter trouwt niet met de man waarmee ze correspondeert, maar met een vrek waarvan ze zwanger wordt. Op blz. 231 zegt ze: de man die je trouwt bepaalt welke vrouw je wordt. Ze leeft maar half, ze zoekt de liefde van haar moeder, zit in een giftig huwelijk en kan niet van haar kind houden. Shams zou eigenlijk een heel leven moeten leven, ze heeft gestudeerd, kreeg liefde van haar oma en ze hoopt dat ze op een dag van zichzelf kan houden. Maar in haar nawoord laat ze zien hoe ze hinkt tussen haar Marokaanse wortels en traditie en hoe ze vindt dat haar Europese omgeving daarover denkt. Ze wil gewoon een individu zijn en niet de vertegenwoordiger van haar afkomst. Daarom leidt zij ook maar een half leven. Dit vond ik een ingewikkelde vraag. Ik ben benieuwd wat de anderen hebben geschreven.

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1145179

19 november 2022

2022-11-19T01:06:41+01:00

Annet

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/IMG_0055%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/aabe

229740

mooi verwoord!

1144786

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1145793

20 november 2022

2022-11-20T13:31:41+01:00

Els B

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/fotoElsje2.jpg

https://www.hebban.nl/!/elsborghys

281185

Prachtig antwoord!

1144786

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1145880

20 november 2022

2022-11-20T15:02:22+01:00

Harriet

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/boekstapel.gif

https://www.hebban.nl/!/harriet-2

120453

Hoewel je het een ingewikkelde vraag vond, heb je het ontzettend mooi verwoord, Marianne.

1144786

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1145028

18 november 2022

2022-11-18T17:13:28+01:00

Ger van der Pluijm

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Ger%20van%20der%20Pluijm_Google.jpg

https://www.hebban.nl/!/ger-van-der-pluijm

239652

De titel is prima en dus passend. Enkele zinnen die dat voor mij bevestigen zijn: blz. 198: over oma: Ze zie dat ze zichzelf de dagen niet meer gunde, niet met dit halve geheugen en niet met dit halve lijf. blz. 227: Ik was 21 weken zwanger en heb een half kindje gemaakt.

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1145043

18 november 2022

2022-11-18T17:36:25+01:00

Eline H.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Screenshot_20230117-213311_Gallery%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/Eline Huls

115950

Die passen er inderdaad goed bij.

1145028

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1145052

18 november 2022

2022-11-18T18:00:53+01:00

Marianne van de Boeken

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/achtergrond%20Facebook%202012.jpg

https://www.hebban.nl/!/hebban-56e1c61d50e4d

219527

Ja, dat half kindje, weer een half leven.

1145028

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1145053

18 november 2022

2022-11-18T18:07:13+01:00

Eline H.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Screenshot_20230117-213311_Gallery%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/Eline Huls

115950

Ik denk dat de titel goed past. De hoofdpersonages houden erg veel rekening met anderen. Ook in hun keuzes. Hierdoor leven ze vooral het leven dat den ander verwacht en niet per se het leven dat ze zelf willen. Ze leiden dus eigenlijk maar een half leven.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1145244

19 november 2022

2022-11-19T10:55:23+01:00

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/IMG_9120-2%20%281%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/anneke65

267036

De titel past wel in de zin dat de drie vrouwen niet volledig geleefd lijken te hebben. Fatna omdat ze zo naïef in het huwelijk en het moederschap werd gezet. Haar dochter omdat ze blijft hangen in een liefde. En Shams omdat ze beseft dat er gaten zijn in het verleden van haar moeder en grootmoeder die een gat laten in haar eigen leven.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1145401

19 november 2022

2022-11-19T16:07:46+01:00

Ellen

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/IMG_20220610_121421_678%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/ellen-9

157493

Ik vind de titel zeker passend bij het verhaal. Alle drie de vrouwen hebben concessies moeten doen in hun leven, hetzij door hun afkomst, maar ook door hun cultuur; de verwachtingen waar zij aan moeten voldoen. Het aanpassen in het huwelijk, het aanpassen aan een nieuw, ander leven in Nederland. Ik heb het gevoel dat enkel Shams nog het meest het leven leeft dat zij zelf ook wil: zij heeft kunnen studeren en heeft zich in die zin iets meer kunnen onttrekken aan de traditionele wortels. Maar ook zij mist iets, er blijft iets knagen en dat heeft toch de nodige invloed op haar leven. Dus tja, ook zij leeft niet haar hele leven, maar toch wat meer dan haar moeder en grootmoeder.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1145513

19 november 2022

2022-11-19T20:02:06+01:00

Astrid van der Helm

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/FB_IMG_1527005779429.jpg

https://www.hebban.nl/!/astridenmellis

103960

Hmmm, moeilijk. Naar mijn gevoel zijn de verhalen van de drie vrouwen maar half af. Aan het eind van het verhaal komt alles bij elkaar. Daardoor wordt het één geheel. Dus de titel past wel bij elkaar, maar aan de andere kant weer niet Shams leven vond ik het meest 'af'. Ook hier vind ik het verwoorden erg lastig. Jullie medelezers omschrijven het allemaal prachtig, mijn complimenten. Helaas ben ik daar niet zo goed in. Ik geniet van jullie verhalen, dank!

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1145884

20 november 2022

2022-11-20T15:11:46+01:00

Harriet

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/boekstapel.gif

https://www.hebban.nl/!/harriet-2

120453

Ik vind de titel ook wel bij het boek passen. Zoals veel al verwoord hebben, geen van de drie vrouwen heeft een 'heel' leven naar mijn idee. Geen van drieën leeft het leven wat ze helemaal zelf willen. Shams nog het meest maar ook zij mist iets.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

1150351

29 november 2022

2022-11-29T22:31:24+01:00

Aukje-Tjitske Semper Scribo

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/FB_IMG_1665060561913.jpg

https://www.hebban.nl/!/aukjetjitske

376844

Oh ik moet echt oppassen om op 'Plaats een nieuwe opmerking' te klikken. Ik had hier al op geantwoord, maar dat is dus niet geplaatst... Ja, ik vind de titel bij het boek passen, bij alle drie personages, hoewel de titel het meest past bij Fatna en het minst bij Shams, denk ik. Geen van de drie vrouwen leeft haar leven ten volle, wordt beperkt door omstandigheden, door een moeder, door een (kind)huwelijk of doordat ze het gevoel heeft dat ze iets mist (Shams). Dit roept bij mij wel de vraag op: leeft iedereen een heel leven dan? Als je iets mist of als het anders loopt, leef je dan maar een half leven of leef je gewoon een ander heel leven dan je van tevoren had gedacht? Toch snap ik de titel wel. Ze hunkeren naar bevestiging en liefde van hun moeder, maar krijgen die amper.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

Half leven

Welkom bij de leesclub rond 'Half leven' van Aya Sabi (uitgeverij Das Mag). Onze hashtag is #hebbanleesclub. Heb je een vraag over deze leesclub, mail dan naar: vandaag@hebban.nl. Aansluiten met een eigen exemplaar mag altijd!

De deelnemers zijn bekend en de boeken gaan binnenkort op de post. We starten met een kennismakingsrondje, dus stap het café in en vertel kort iets over jezelf. Leer je medelezers kennen terwijl je op het boek wacht. Jullie leesclubcoördinator is Harriët.

Deze leesclub is afgerond met een gemiddelde van 4,4 sterren.

Bekijk de website

Half leven

Vraag 4 De titel

Reacties op: Vraag 4 De titel

Half leven

Meer informatie

Eindverslag: Een verhaal dat je raakt

Vraag 10: Welke vraag heb je nog gemist?

Vraag 9 Verwachtingen

Vraag 8 Wat heeft je geraakt

Vraag 7 Het motto

Vraag 6 Drie vrouwen

Vraag 5 Thema's

Vraag 4 De titel

Vraag 3: Schrijfstijl

Vraag 2 De opbouw

Vraag 1 De cover

Stel een vraag aan Aya Sabi

Half leven van Aya Sabi

Mail ontvangen en dan?

Leesclubcafé [geen spoilers]

Leesclubdiscussie [spoilers toegestaan]

Schrijf je recensie!