Eindoordeel – Gedegen verhaal in mooie schrijfstijl over een turbulente tijd
OVER HAZER
Hazer begint in 1978 als de 18-jarige Rogier Pardoen aanbelt bij het kraakpand Hazer, een voormalig politiebureau, in Haarlem. Omdat zijn hippie-ouders zonder hem naar Ierland emigreren is hij op zoek naar woonruimte. Hij verandert zijn naam in Rogi, begint vol goede moed aan een studie Nederlands en knoopt een relatie aan met medebewoonster Tanja, een labiele jonge vrouw die het met de liefde niet zo nauw neemt. Hij vecht mee bij de Vondelstraat en het Kroningsoproer, maar langzaam maar zeker slaat de twijfel toe als de krakersbeweging steeds extremer wordt. Als een van de eerste bewoners ontpopt hij zich van lieverlee van klusjesman tot een van bestuurders van het Huiskommittee. Langzaam maar zeker verandert de Hazer van een bijna onbewoonbaar verklaard krot tot een, met de hulp van de gemeente, gestructureerde woongemeenschap. Als rode draad door het verhaal loopt de familiegeschiedenis van Rogi. Er speelt een voor Rogi geheimgehouden oorlogsgeschiedenis in zowel de familie van zijn vaders- als zijn moederskant. Tijdens de bezoeken aan zijn ouders in Ierland en zijn enige nog levende oma in Haarlem ontrafelt Rogi wat er al die jaren geleden is gebeurd en nog steeds een grote stempel drukt op de onderlinge relaties in zijn familie.
DE LEESCLUB
De leesclub bestond uit 15 lezers die rekenden op een intrigerend verhaal met een kijkje in de krakerswereld eind jaren zeventig van de vorige eeuw. Eus Wijnhoven heeft zelf actief deelgenomen aan de 'activiteiten' rond de kroning in 1980 en alleen al daarom is hij zeer benieuwd naar Hazer. Ook Marijke van Kampen is heel benieuwd of ze veel in het verhaal herkent. Ze woonde indertijd in Amsterdam en kende veel mensen in verschillende kraakpanden. Ze heeft meerdere rellen rond ontruimingen en ook die rond de kroning meegemaakt en is zeer benieuwd hoe ze er nu tegenaan kijkt. In het leesclubcafé worden al snel herinneringen opgehaald aan hun eigen krakersverleden.
SCHRIJFSTIJL
Over de schrijfstijl zijn de meningen verdeeld. Iedereen is het er wel over eens dat Jeroen Thijssen goed en beeldend kan schrijven en regelmatig humoristische en mooie beeldspraken op papier zet. Toch zijn er een paar lezers die zich daar naarmate het verhaal vordert zich een beetje aan beginnen te storen. Ellen Rodrigo: “Aanvankelijk was ik erg blij met de volgende beeldspraak: "...achter de gordijnen stond het donker tegen de ruiten" (p. 60). Dat vind ik mooi gevonden. Maar jammer vind ik dat variaties van deze beeldspraak vaker terugkomen. Dat vind ik storend worden”. Ondanks deze kanttekening kan ze erg genieten van andere mooie zinnen. Ook woorden als ‘krakersters’ en ‘bewonersters’ vallen bij de lezers in de smaak.
De meeste lezers hebben nog niet eerder iets van Jeroen gelezen. Een aantal is echter zo onder de indruk van zijn schrijfstijl dat ze zeker ook eerder werk van hem willen gaan lezen. Saar Thaets: “Voor mij bracht hij het verhaal en zijn personages echt tot leven met zijn beschrijvingen en de gegeven informatie. Ik hield er alvast heel erg van!”. Eus Wijnhoven heeft Solitude van Jeroen gelezen en was daarvan erg onder de indruk. Zijn hoge verwachtingen werden nu niet helemaal waargemaakt: “Ik vind de stijl heel anders dan die van 'Solitude', de vorige roman die ik van hem heb gelezen. Dat boek vond ik vele malen beter, omdat het sneller ging, de personages ontwikkelden zich sterker”.
Over de opbouw van verhaal lopen de meningen uiteen: mooi en rustig opgebouwd, gelijkmatig en chronologisch tot soms een tikkeltje saai zijn kwalificaties die voorbijkomen. HebbanJohan is positief: “Het verhaal is met verschillende - zich geleidelijk ontwikkelende - verhaallijnen op een intelligente wijze opgebouwd. Hazer heeft de lezer inhoudelijk heel wat te bieden.” Geertje Otten is iets minder enthousiast: “Wat opbouw betreft zit Hazer gedegen in elkaar, maar dat maakt het tegelijkertijd een tikkie saai. Een beetje zoals een bestelauto: hij doet waarvoor hij gemaakt is, maar er zit kraak noch smaak aan”.
Toch werd iedereen op zekere hoogte wel geraakt door het verhaal. De personages Oma en Carla (de moeder van Rogi) maakten het meeste indruk omdat ze beiden heel erg met zichzelf maar ook met elkaar in de knoop zitten. Ellen Rodrigo: “Die onmacht was duidelijk voelbaar. Ze weten niet hoe het gesprek aan te gaan, de barrière die tussen hen staat is levensgroot. Ik vind dat Jeroen mij dat als lezer goed heeft laten voelen: ik wilde ze helpen, maar eigenlijk wilde ik ze af en toe óók door elkaar schudden”.
Jeroen Thijssen heeft meegewerkt aan de leesclub en beantwoordde vragen die de lezers naar aanleiding van het boek hadden. Dat belemmerde de lezers overigens niet in het geven van hun mening, al dan niet positief.
EINDOORDEEL en WAARDERING
Het boek werd overwegend positief beoordeeld.
Een aantal leesclublezers beoordeelde het boek met 3*** waaronder Myra Smit: “Jeroen Thijssen heeft een zeer prettige, beeldende schrijfstijl en beschrijft herkenbare situaties. Toch heeft de auteur mij niet echt weten te raken”.
Ook Geertje Otten gaf 3***: “Ondanks het mooie tijdsbeeld en de aantrekkelijke schrijfstijl beklijft Hazer niet”.
Meer lezers waardeerden het boek met 4**** zoals Saar Thaets: “Met de juiste woorden en prachtig gevormde zinnen schildert Jeroen een portret van Rogier, de samenleving en de sfeer uit die tijd. Jeroen Thijssen heeft een prachtige roman gecreëerd met de nodige diepgang die boeit van begin tot einde!”.
En ook Raywoman vindt het boek 4**** waard: “Het verhaal is mooi verteld, in mooie zinnen vormgegeven”.
Elsa Bakker was de enige die de volle 5***** uitdeelde: “De schrijfstijl trof mij door het mooie taalgebruik, de soepelheid waarmee het verhaal verteld wordt en tegelijkertijd de zware geschiedenis verhaalt waarin ongelooflijk veel gebeurd is. Het boek heeft voor mij absoluut een realistischer tijdsbeeld gegeven van eind jaren 70 en begin jaren 80”.
Het eindoordeel van de leesclub komt gemiddeld uit op een mooie 3,5****.
In de onder dit artikel geplaatste reacties hebben de lezers een kenmerkende quote uit hun recensie van ‘Hazer’ geplaatst en het aantal sterren dat zij het boek gaven.