Eind april kwam het mailtje voor de 15 lezers die mee mochten doen met het schooltje van Auschwitz, een paar dagen later vielen de boeken dan ook op de mat, zodat iedereen kon beginnen.
Een boek over de oorlog daar valt altijd genoeg over te praten, zeker als het een verhaal is wat gebasseerd is op het waargebeurde verhaal van een vrouw die in 1943 op de trein stapte en hoop bracht op een van de meest duistere plekken op de wereld.

Over het schooltje van Auschwitz
Het schooltje van Auschwitz’ van Mario Escobar is het waargebeurde verhaal van een vrouw die vrijwillig op de trein stapte en hoop bracht naar een van de donkerste plekken op aarde.

Berlijn, 1943. Als haar Roma-man en -kinderen worden weggevoerd, weigert de Duitse Helene Hannemann hen in de steek te laten en wordt ze samen met de rest van het gezin gedeporteerd naar Auschwitz. In het zigeunerkamp werkt ze als verpleegster onder de leiding van kamparts Josef Mengele, die haar opdraagt een schooltje te starten. Hoewel het niets meer is dan nazi-propaganda en een dekmantel voor Mengeles gruwelijke medische experimenten, is Helene met haar schooltje een lichtpuntje in een verder inktzwarte wereld.

Een aangrijpende Tweede Wereldoorlog-roman over de betekenis van hoop.

De leesclub
Aan de hand van 10 vragen een mix uit de standaard en eigen vragen werd er aan de discussie begonnen, wat er dan zoal besproken werd lees je hieronder.

Het engelse boek heeft een andere cover dan de Nederlandse cover, welke vinden jullie beter bij het verhaal passen?
Naomi Het feit dat Auschwitz er duidelijk op staat en de mama en zoon doen mij echt denken aan een mama die haar kind naar school brengt. De engelse cover is mooi, maar zegt absoluut niets over waar het boek over gaat. En de viool, hoewel een mooie verwijzing naar Johann, brengt ook niets bij, aangezien Johann amper voorkomt in het verhaal

Lien Ik vind Nederlandse cover vast en zeker de mooiste. Ik zou de Engelse gewoon niet oppakken. Ook de titel spreekt me niet aan in het Engels. Op de Nederlandse cover staat de moeder en en één van haar zonen, die zo uit het verhaal zouden kunnen komen. Ze gaan er heen (zij vrijwillig) en zijn nog deftig gekleed, ze moeten alle ellende nog door maken. "De donkere plekken op aarde" zijn op de foto ook donker. Heel toepasselijke cover.

Martijn Ja, ook ik sluit mij aan bij de andere lezers, de Nederlandse cover past veel beter bij het verhaal. Misschien omdat in Nederland en Belgie ook beter bekend is dat de leus ""Arbeit Macht Frei" boven de toegangspoorten van de concentratiekampen hing? En je ziet de vrouw met kind en koffer in de hand ook redelijk vol vertrouwen richting het kamp lopen, hun onzekere toekomst tegemoet.

Vind je dat de schrijver de heftigheid van het verhaal goed heeft weten over te brengen?
Annelies Ik vind persoonlijk van niet. Hij gebruikt een vrij 'romantische' schrijfstijl, waaruit vooral heel erg de kracht van Helene naar voren komt. Dat doet in mijn ogen afbreuk aan de heftigheid van het verhaal.
Marijke Neen. Wat er daar is gebeurd, is gewoon vreselijk en het verhaal heeft hij voor mij niet op die manier kunnen overbrengen. Maar het is dan ook een roman zoals op de cover duidelijk staat. Dus ik denk ook niet dat het die bedoeling had.

Daan Ik ben van menig dat de schrijver goed de heftigheid heeft weten over te brengen. Het is op die manier geschreven dat je er niet van gruwelt maar dat je heel goed voelt wat het betekend heeft voor de personages in het boek. Het verhaal verteld een deel van het leven van mensen die daar hebben moeten leven. Het laat zien dat ondanks de hardheid en de onmenselijkheid waar men heel veel mee te maken had dat er ook liefde, genegenheid en vriendschap was. De mensen die daar hebben gezeten hebben kei hard moeten vechten voor hun zijn en een paar hebben dat maar kunnen overleven en na kunnen vertellen. Een boek als dit laat dat goed zien. Ik vind het mooi dat de schrijver dit verhaal gekozen heeft omdat je eigenlijk alleen hoort dat er joden in de kampen zaten maar er leefde zoveel meer mensen van verschillende achtergronden daar.

Fieke Ik ben ook van mening dat de schrijver de heftigheid goed heeft gegeven.
Voor mij is een roman een boek waarin ik verdwijn en me verplaats in de personages en gebeurtenissen. Wat is heftig? voor mij is het beeld van een kamp waarin de zigeunermoeders in koude, vochtige modderige barakken met hun kinderen onder erbarmelijke omstandigheden moesten zien te overleven heftig.

Wat vind je van de opbouw van het boek?
Bongikong Ik vind dat het boek een fijne opbouw heeft. Je kan goed volgen, het verhaal is goed chronologisch opgebouwd met af en toe een flashback naar het verleden toen ze nog gelukkig samen waren. Je wordt meegenomen in het verhaal. Meerdere keren was ik wel benieuwd of we nog iets zouden horen van Johann, maar helaas is dat maar kort aan bod gekomen. Ik vraag me wel af hoe het met Johann is vergaan. Heeft hij het overleefd of niet?

Marijke Het boek was vooral zeer aangenaam om te lezen. Het was fijn om eerst de gezinssituatie te leren kennen om daarna opbouwend naar het punt te gaan waar tenslotte het verhaal om gaat.
Ook ik had graag meer geweten wat er met haar man is gebeurd, hij is tenslotte ook de reden van hun vertrek uit Berlijn.

Linda De opbouw is chronologisch en dus makkelijk te volgen, al leek mei 1943 wel heel lang te duren, de eerste 8 hoofdstukken van het boek beslaan deze maand. En zoals iedereen al aangeeft, zou het wellicht interessant geweest zijn als je afwisselend ook het verhaal van de vader van het gezin in het mannenkamp gevolgd zou hebben.
 

Zou je hetzelfde hebben gedaan als je in de schoenen van Helene stond?
Jack Absoluut. Ze heeft zichzelf helemaal opgeofferd voor haar kinderen en de kinderen in Auschwitz.
Ze draagt zorg voor haar gezin en ondanks de ellende die ze te verwerken krijgen, probeert ze positief te blijven. Hoewel haar kinderen haar nummer één zijn, steekt ze in haar tijd in het concentratiekamp meerdere malen haar handen in het vuur voor anderen. Ze vindt het belangrijk op te komen voor andermans leed en denkt hierbij niet altijd aan haar eigen veiligheid.
Denk dat iedere ouder, zeker als jezelf kinderen hebt, dit ook gedaan zou hebben.

Fieke Ja, ik zou zeker hetzelfde hebben gedaan. Hoe zou ik ooit verder kunnen leven als ik niet zou weten naar waar mijn gezin zou worden heengebracht in oorlogstijd. Onvoorwaardelijk zou ik achter mijn gezin staan en met hen mee gaan naar waar dan ook.

Nel Dat weet ik niet!
Nu, zonder in de situatie te zitten, zou ik uiteraard ja zeggen. Maar, ik weet wat hun toen te wachten stond, ik kan nu rustig nadenken, leef in vrijheid en natuurlijk zegt een moeder dan dat ze bij haar kinderen blijft.
Maar, ik kan me ook heel erg goed voorstellen dat er in de oorlog heel veel moeders in dit soort situaties er van overtuigd waren dat ze er iets tegen konden doen, en hebben gezegd: kinderen ga met papa mee en ik kom jullie zo snel mogelijk ophalen ............... iets waar ik nu van weet dat dat niet zou lukken, maar toen???
Dus, nee, ik weet het echt niet, ik kan alleen maar hopen dat ik nooit voor die keus kom te staan.

Daan Echt geen idee! ik heb hier al heel vaak over na gedacht wat ik zou doen als. Ook ben ik door de jaren heen er achter gekomen dat de stellingen die ik aangenomen had in de praktijk niet altijd uit kwamen. Ik denk dus dat je die pas weet als het je overkomt.

Patries Absoluut. Ik zou me niet kunnen voorstellen dat ik mijn kind zou meegaan met vreemden en dan zelf gewetenloos zou achterblijven. Alles voor je kind of kinderen. En elke kans om zelf en je kind te laten overleven zou ik aangrijpen. Helaas heeft het op het eind natuurlijk allemaal geen nut gehad, maar voor hetzelfde geld waren ze in die periode bevrijd en hadden ze het overleefd.

Aan welke lezers zou je dit verhaal aanraden?
Lien Er is zeker een grote doelgroep voor dit boek. Omdat het een thema is, waar iedereen wel van op de hoogte moet zijn en omdat het zeer vlot leesbaar is, zou ik ook al starten bij de middelbare school lezer. Het taalgebruik is eenvoudig en makkelijk te verstaan. Als eerste boeken over de tweede wereldoorlog is het nog luchtig geschreven en is het aan te raden voor heel veel mensen. Het boek is niet te zwaar (letterlijk en figuurlijk) en het is makkelijk terug oppakbaar als je even iets tussendoor moet doen.
Voor mensen die graag een roman lezen, is het ook aan te raden.

Annelies Aan iedereen die van waargebeurde verhalen houdt, van boeken over de Tweede Wereldoorlog (voor mij was het hele zigeunerkamp een compleet blinde vlek, en dat geldt vast voor meer mensen), maar ook aan moeders, omdat het ook over de kracht van moederliefde gaat. Maar eigenlijk... zou ik dit boek gewoon aan iedereen willen aanraden. Omdat dit verhaal laat zien dat het iedereen had overkomen; ook jou, als je toen van een 'verkeerde' man had gehouden. Zodat iedereen ook wéér snapt dat zoiets nóóit meer mag gebeuren en dat we alle vormen van vreemdelingenhaat tegen moeten gaan.

Conclusie:
Het was een hele boeiende discussie, waar we heel vaak wel elkaars mening deelden, ook liepen de meningen soms een beetje uiteen, maar dat maakt zo'n leesclub natuurlijk waardevol. Het boek kreeg veel mooie sterren.
Met 5 keer 5 sterren en 9 keer 4 sterren en 1 keer 3 sterren is het uiteindelijke aantal sterren 4,26

5 sterren
Karin Het boek krijgt 5 sterren, omdat het mij raakte, het verhaal me meesleepte en de liefde van Helene voor haar kinderen bijna tastbaar was.
Nel Indrukwekkend boek over hoe een moedige moeder haar kinderen beschermd in een wereld die in brand staat.

4 sterren
Naomi "De nadruk van het verhaal licht dan ook eerder op hoe er toch hoop kan blijven bestaan in een plaats zoals Auschwitz dan de wreedheden die er hebben plaatsgevonden"
Lien Omdat het zo gemakkelijk wegleest, zou ik het ook aanbevelen voor middelbare school leerlingen en voor mensen die nog niet veel hebben gelezen over de oorlogskampen".
Ik zou het boek 3.5 sterren geven, maar ik rond het hier af naar boven, vanwege zijn integriteit.

3 sterren 
Linda Helene hoeft zelf niet mee omdat ze volledig Duits is, maar ze laat haar vijf jonge kinderen zeker niet in de steek, ze zegt letterlijk; "Ik ga daarheen waar mijn gezin naartoe gaat" en daardoor ondervindt het gezin verschrikkelijke ontberingen in het concentratiekamp.
Ik geef dit boek 3 sterren.