Eindverslag Het veld: samen wandelen door Paulstadt!
De shorlists van de Europese literatuurprijs waren bekend! Hebban organiseerde van elke genomineerd boek in samenwerking met het Nederlandse Letterenfonds een leesclub, Het veld van Robert Seethaler was één van de genomineerde.
In het leesclubcafé was het een drukte van jewelste, 15 enthousiaste deelnemers hadden een plaatsje rond de tafel en een aantal Hebbanisten schoven aan met hun eigen exemplaar van het veld. En dat “het veld” een boek is om te bespreken, te puzzelen en verbanden te leggen werd duidelijk doorheen deze boeiende leesclub.
Robert Seethaler (1966) afkomstig van Oostenrijk brak in 2015 door met het boek een heel leven. De auteur groeide op met een ernstige visuele beperking en ging naar een school voor blinden te Wenen. Als kind leefde hij in zijn eigen wereld en daar groeide de liefde voor het schrijven. Zelf zegt hij dat hij na het schrijven van het veld een paar jaar moet rusten en zoveel mogelijk zal moeten lachen. (Bron: The New York Times)
Het verhaal:
Paulstadt: Een man zit op een houten bank op het veld, een nutteloos stuk land dat in de loop der jaren als begraafplaats wordt gebruikt. Elke dag zit hij op het houten bankje, handen gevouwen over zijn buik, de kin op zijn borst, herinneringen van de overledenen glijden door zijn gedachten. Hij is overtuigd dat hij de stemmen van de overledenen hoort, losse woorden en herenspinsels van elk die hier te ruste ligt. En elk één heeft zijn eigen verhaal, verhalen van liefde, vriendschap maar ook pijn en verdriet, wegen van verlies en spijt. Hebben de doden iets geleerd van hun leven?
Verwachtingen:
We zaten vol ongeduld te wachten op ons boek, om ons op te warmen voor de inhoudelijke vragen bespraken we de verwachtingen, voor sommige onder ons was het een eerste kennismaking met de auteur waar andere dan weer lyrisch waren over de vorige verhalen.
Mirjam:’ Mijn verwachting schiet alle kanten op. Bovenal rijst de vraag: hoe komen de verschillende karakters voor mij tot leven. Hoe worden ze uitgewerkt en wat verbindt hen.’
Martin:’ Ik heb van Seethaler tot nu toe enkel 'Een heel leven' gelezen en dat vond ik een heel poëtisch boek opgebouwd rond een memorabel hoofdpersonage. De man heeft een volstrekt unieke stem en ik hoop die stem opnieuw te kunnen herkennen in deze roman.’
Karin:’ Nadat ik de column de vertaler vertelt van Liesbeth van Nes over "Het veld" heb gelezen, zijn mijn toch al hoge verwachtingen nog meer gestegen. Ik verwacht mooie, sfeervol uitgewerkte verhalen en prachtige zinnen. Een boek dat, als je het gelezen hebt, nog lang in je gedachten blijft hangen.’
Ontroering:
De auteur laat verschillende stemmen doorheen het boek los op de lezer, de doden doen hun verhaal elk op hun eigen manier, elk met hun eigen boodschap, elk met hun eigen stem. Bleef het voor de lezer nog duidelijk en was de auteur erin geslaagd om ons te blijven boeien?
Rita:’ Ik ga het boekje nog eens herlezen want sommige verhalen blijven beter hangen dan de andere. Niet alle verhalen waren duidelijk, van sommige personages had ik meer te weten willen komen. Ik vond het wel leuk dat er tussen een aantal wel een link was.’
Roosje:’ Voor mij is dit niet een heel 'heldere' roman. Het is een roman, want de stukken, de levens van overledenen hangen, hingen voor een deel samen maar voor mij spreekt uit deze roman de existentiële eenzaamheid van de mensen, in leven en dood.’
Rita:’ Het is een boek dat je de hele tijd in de ban houdt. Aan de ene kant zou ik veel meer van deze personages te weten willen komen maar aan de andere kant vind ik het wel leuk dat het soms zo duister blijft. Ik kon het boek niet in één keer uitlezen, ik moest het af en toe eens allemaal laten bezinken.’
Schrijfstijl:
Robert Seethaler brak wereldwijd door met zijn roman een heel leven, buiten auteur is Seethaler ook acteur vonden we dit terug in zijn schrijfwijze. Er was zeker een eensgezindheid in deze leesclub, de auteur verraste ons met verschillende schrijfstijlen doorheen het boek.
Miranda:’ Mij viel op dat hij de schrijfstijl aanpast aan het personage, door variatie in woordgebruik, zinsbouw en toon ontstaan verschillende stemmen. ‘
Bertine:’ Seethaler beeldt veel personages uit in dit boek. Dus zijn inlevingsvermogen welke hij als acteur heeft komt in het boek goed naar voren.’
Bram:’ Ik vind de schrijfstijl heel beeldend, net zoals velen anderen. Ik kon me het verhaal levendig voorstellen. Ik heb me dan ook geen moment zitten vervelen.’
Aanrader in tien woorden:
Hoe konden we dit unieke verhaal aanraden in een beperkt aantal woorden, we dipten het verhaal in een sausje van tien woorden. Prachtige pareltjes kwamen voorbij in deze unieke leesclub.
Ine:’ Leg zelf de verbanden, opgaand in de sfeer. Vergeet whodunit.’
Saskia:’ De doden leven door in de herinneringen van de levenden.’
Josh:’ fijn geslepen miniatuurverhalen die een dorp terugwinnen.’
Marja Vissers:’ Lees het. En lees het opnieuw.’
Humor en tragedie:
Humor en tragedie wisselden elkaar af soms met meerdere woorden toch kon de auteur met één woord een lach op ons gezicht toveren, welke van deze twee kenmerkte het werk. Konden we het werk wel bestempelen onder noemer humor?
Roosje:’ De tragedie, het verdriet, het gemis, de waan, de eenzaamheid, de boosheid, de wanhoop worden in dit boek uitgebreid ten toon gespreid. Humor is een manier om al zware kwesties verteerbaar te maken. Tragikomisch heet dat dan.’
Martin:’ Ik las hier ergens het woord tragikomisch en daar kan ik me bij aansluiten. Soms is een boek een afspiegeling van het echte leven: geluk en ongeluk lopen hand in hand. Dat doen ze alleszins in dit boek.’
Plot:
Samen legden we een puzzel neer, de stukjes zochten hun plaats maar wat met het einde, we bogen ons eroverheen en kwamen tot de conclusie dat dit verhaal “plotloos” was.
Saskia:’ De plot is niet meer dan een kapstok om thema’s en levens aan op te hangen. Nee, ik denk dat dit een plotloos boek is. Het lijkt een beetje op een pointilistisch schilderij. Er zijn heel veel puntjes maar pas als je afstand neemt zie je het geheel.’
Bookadiddict:’ Het zijn allemaal ontwikkelingen en verhalen die wel verband met elkaar hebben (grotendeels), maar welk plot vormen ze dan uiteindelijk? Misschien dat niet elk dorp is zoals het lijkt? Dat er meer schuil gaat achter wat men op het eerste oog ziet en hoort?’
Gigi:’ Ik zou dit boek scharen onder de mozaiekvertellingen: een verhaal dat bestaat uit kleine andere verhalen en zo samen komt tot de opbouw van een totaal, een soort plattegrond. Het gaat niet om een plot het gaat om het genieten van de verhalen, misschien wel de levenslessen die je er uit kunt halen.’
Verwachtingen waargemaakt:
Voor sommige leesclubgenoten was het een kennismaking met de auteur, waar het voor andere een blij weerzien was, maar waren onze verwachtingen nu ingelost?
Renate:’ Ik had nog nooit eerder vanuit het perspectief van een dode gelezen. Ik vond het een bijzondere ervaring om vanaf deze kant een verhaal te lezen. Het boek blijft nog lang in mijn gedachte hangen. Wat dat betreft heeft Seethaler mijn verwachtingen overtroffen.’
The cat:’ Het boek heeft voor mij meer dan zijn verwachtingen ingevuld. Ik was ontzettend blij met dit kleine maar aangename boekje!’
Conclusie:
De puzzel was gelegd, we keken naar het geheel en zagen dat het goed was dus sterren moesten uitgedeeld worden en recensies geschreven. Ging al het enthousiasme en gepuzzel zich uiten in een mooi eindoordeel? Het telwerk was zeer simpel, met een overvloed van vier en drie sterren komen we aan een prachtig gemiddelde van 3,8 sterren.
Frodo:’ Krijg je het boek van iemand lees het dan ook zeker. Ook al is het niet jou ding, het is mooi geschreven en als je van mooie zinnen houd dat is het veld het zeker waard.’
Mirjam:’ Een poëtisch boek over leven en dood en wat de overledenen van Paulstadt ons zouden kunnen leren.’
Renate:’ Doden hebben niks meer te verbergen, ze gooien letterlijk hun maskers af en spreken vrijuit. Dat levert 30 prachtige ontroerende verhalen op. ‘
Ik wil jullie bedanken voor het leggen van deze mooie puzzel, mee te leven met de inwoners van Paulstadt, een dorpje dat we als lezer niet gauw gaan vergeten.
Wendy