Willem Elsschot speelt met de werkelijkheid. Hij was niet voor niets reclameman en in de reclame is niet alles waar en wordt de werkelijkheid op zijn minst ‘met een andere blik’ bekeken.   In 1933 is Kaas geschreven. In 1933 geeft Elsschot, onder zijn eigen naam, Alfons de Ridder, zijn eerste ‘Almanak der Kroostrijke gezinnen’ uit. Daarin staan huishoudelijke tips en recepten. De vrouw van De Ridder, Fine, maakt die en dochter Anna leverde de tekeningen. Die Almanak is een slim concept. Hij wordt uitgegeven door de Bond van Kroostrijke Gezinnen. Daar zijn 170.000 gezinnen lid van. Ondernemers worden verleid korting te geven aan de leden van de Bond. Als ze dat doen komt hun naam achter in de Almanak, maar ze moeten ook een advertentie zetten. De ondernemers krijgen een bewijsexemplaar én een rekening. Maar hoeveel exemplaren er echt gedrukt worden is de vraag, in ieder geval geen 170.000. Tel uit je winst. Alfons de Ridder is dus een slimme zakenman, een echte reclameman, die sterk is in het veranderen van de werkelijkheid.

Dat zie je ook in ‘Kaas.’

Vraag 2.a. In het hele boek kom je verdraaiingen van de werkelijkheid tegen. Zijn het leugentjes, is het bedrog?  Het zijn allemaal leugentjes om er zelf beter van te worden. Ik noem er een paar:

-          de broer van Frans Laarmans schrijft een vals doktersattest uit

-          Frans wil niet definitief ontslag nemen bij de werf en komt met Hamer overeen dat hij zich drie maanden zonder salaris ziekmeldt

-          de invoerrechten worden ontdoken. Er wordt niet voor volvette kaas betaald maar voor halfvette.

Heb je ook voorbeelden hiervan gevonden?

Vraag 2.b. Diepgravertje (facultatief).Elsschot beweert in twee weken tijd ‘Kaas’ geschreven te hebben. Spreekt Elsschot de waarheid of niet? Wat denk je? En dan  is er ook de inleiding over stijl. Die inleiding wordt overal geroemd en zegt alles over de manier waarop hij zelf schrijft. Een reclametrucje?  Waarom zou het gedicht voor Greshoff zijn opgenomen in ‘Kaas’?

(Brief van Elsschot aan Greshoff over de voltooiing van 'Kaas')