Lam

De Leesclub van Lam startte begin december met de eerste vraag. Een leuke groep van 15 deelnemers las het boek vol enthousiasme. Een deel van de deelnemers kende de schrijfster: Hannelore Bedert, al van haar muziek. Voor anderen was het de eerste kennismaking met de Vlaamse. Voor Hannelore is Lam haar debuutroman. 

Samenvatting

Lucia leeft al jaren een vrij desastreus en chaotisch leven en heeft alle banden met haar verleden verbroken. Op haar zesde verdween haar moeder na een winkelbezoekje waarbij ze Lucia in een kokend hete auto achterliet. De verdwijning laat een gat achter in het leven van Lucia en haar vader. Lucia wordt op school het slachtoffer van fors pestgedrag en ze kan er met niemand over praten. Op het moment dat haar vader overlijdt wordt Lucia terug het verleden in gegooid. Ze keert terug naar haar ouderlijk huis en ontdekt daar haar vaders grootste geheim.

Hannelore Bedert

Hannelore Bedert (1984) is een Vlaamse singer-songwriter met vier gelauwerde albums op haar naam. Een geboren twijfelaar, maar ook een vrouw met het hart op de tong en de ziel op tafel. Geen toegevingen, alles zeggen zoals het is. Haar albums werden overleden met lof en ze speelt concerten voor volle theaters in België, Nederland en Zuid-Afrika. 

Tijdens deze leesclub was er de gelegenheid vragen te stellen aan Hannelore. Emdeke stelde de volgende vraag:

"Dag Hannelore, waarom de behoefte, of de noodzaak om een boek te schrijven?"

"Dag Emdeke, schrijven is altijd mijn eerste liefde geweest. Zowel het schrijven van muziek en liedteksten als het schrijven van proza en - andere teksten. Door omstandigheden (tijd, het snelle verloop van de muziek'carrière', gezin, ...) leek er geen tijd meer te zijn voor het schrijven van boeken. Ik ben heel blij dat ik er eindelijk de tijd voor heb genomen. En ik ben niet van plan het enkel bij een debuut te houden."

Alle vragen en hun antwoord zijn hier te lezen.

De verwachtingen

Wat waren de verwachtingen van de deelnemers bij Lam? Nog niet iedereen kende Hannelore waardoor de verwachtingen verschillend waren. Wendyvd kent Hannelore Bedert al even: "Mijn verwachtingen waren redelijk hooggespannen, omdat ik Hannelore Bedert al sinds het prille begin volg in haar muziek. Daarin weet ze me te raken, en dus verwachtte ik met haar boek hetzelfde, en dat maakte ze waar! Ik was wel nieuwsgierig hoe ze er als schrijfster uit zou komen. En dat heeft ze goed gedaan! Ze schrijft pareltjes van zinnen, net als in haar liedjes. Ook de cover maakte me erg nieuwsgierig, en ik was benieuwd waar de titel op sloeg. De titel en het lamsvelletje passen ontzettend goed bij het boek (en ik vind het afwijkende formaat ook super!)." Voor Wendy was het de cover die verwachtingen schiep: "Toen ik naar de boekenbeurs ging, sprong dit boek op basis van de cover onmiddellijk op, ook het formaat springt in het oog, ik had hier niet direct spanning verwacht maar een mooi boek met een triest verhaal (zeker als je de flaptekst leest) en natuurlijk een geheim, is mijn verwachting uitgekomen? En dan moet ik volmondig ja antwoorden, vanaf bladzijde 1 merk je al een verdriet, ontsporing van het hoofdpersonage."

Schrijfstijl

Bij een debuut is er eigenlijk geen vergelijkingsmateriaal wat de schrijfstijl betreft maar kunnen we wel een mening vormen over de stijl. De schrijfstijl van Hannelore wordt als prettig ervaren door de lezers. Katy over de schrijfstijl van Hannelore: "Ik vond het een aangename schrijfstijl. Ze gebruikt weinig onnodige verfraaiingen en het is allemaal vrij direct en toch raak. Wat ongebolsterd. Daar houd ik in dit geval wel van en dat maakte voor mij dat het boek vlot las. Het past bij haar verhaal en de persoonlijkheid van haar hoofdpersonage. Ze weet de woorden zo te kiezen dat ze geen verduidelijking nodig hebben en de lezer heeft tegelijkertijd toch de ruimte om te bepalen wat hij daar zelf bij denkt/voelt. Wat mij betreft:mooi gedaan. Of de schrijfstijl past bij een debuut vind ik een wat vreemde vraag, omdat elke schrijver zijn eigen stijl heeft en een debuut niet per definitie in een bepaalde stijl geschreven moet worden." Ook Ann was het, net als iedereen eigenlijk, eens met Katy: "Het boek leest vlot. Hannelore geniet een mooie schrijfstijl. Ook ik hou echt wel van dat rauwe, weinig poespas, erg emotioneel. Vooral de relatie met Halina heeft me vaak naar mijn zakdoek doen grijpen. Dat was enorm intens geschreven, heel warm ook. De band tussen hen beiden was zeer tastbaar."

Lam kenmerkt zich door flashbacks, het springen tussen heden en verleden waarin we meer leren over Lucia's beweegredenen. Ook het vertelperspectief wordt door de deelnemers aan de leesclub als sterk ervaren. Dirk-Jan: "De flashbacks worden vaak gebruikt en zijn eigenlijk wel duidelijk. Het stoort daarom niet dat ze niet worden aangekondigd. Er is een verteller, dat vind ik bij dit verhaal wel prettig. Alsof je alles van een afstandje bekijkt of beluisterd. En er wordt vooral vrij duidelijk geschreven, de schrijfster draait er niet omheen. Dus dingen komen eigenlijk ongefilterd binnen. Prettig!" Annechien: "Ik vind boeken geschreven in een verteltrant wel prettig. Je kunt dan van een afstand bekijken wat gebeurt er en wat voor invloed alles heeft dat op de hoofdpersoon. Omdat het boek begint op volwassen leeftijd van Lucia begrijp je nog niet waarom zij is en doet zoals zij is en doet . Door de flashbacks ga je haar steeds meer begrijpen. Emoties en gevoelens komen stevig binnen omdat het eenvoudig en direct geschreven is."

De titel

Wanneer je de titel en de flaptekst samen leest zie je nog niet direct het verband tussen titel en het verhaal. Wat heeft een lam te maken met het verdwijnen van een moeder? Toch past de titel erg goed bij het boek. Lucia is het lam, in het verleden opgejaagd door de wolven (pestkoppen) en in het heden opgejaagd door de confrontatie met haar verleden. Sven: "Heb lang moeten wachten om de titel te kunnen plaatsen in het verhaal. Voor mij is de titel niet te duiden aan 1 enkel iets. Aan de ene kant is dit hoe ze genoemd word door Harold .Een lammetje. Aan de andere kant is Lucia volgens mij lamgeslagen door de gebeurtenissen in haar jeugdjaren. 
Het is een titel waarvan je eerst het boek moet gelezen hebben om te weten wat de echte betekenis is." Emdeke: "Je kan LAM duidelijk op vele manieren terugvinden in het boek. Zoals gezegd duurde het een tijd voor je de link met het vel en de titel op de kaft door hebt. Mak als een lammetje, of als een lam op weg naar de slachtbank, of lamlendig, of onschuldig als een lam, het zit er allemaal wel in. En het einde kan je zien als lamgeslagen."

Lucia

Lucia heeft een traumatisch verleden wat ze gedurende het verhaal onder ogen moet komen. Door de flashbacks en het heden zien we de enorme ontwikkeling die Lucia doormaakt in het boek. Lucia was niet voor iedereen een even aansprekend peronage, waar de een haar sterk vond, vond de ander dat ze teveel in een slachtofferrol bleef kruipen. Corine: "In het begin is zij op de vlucht voor haar verleden. Dit doet zij door een uitweg te zoeken in drank en oppervlakkige relaties. Haar zelfbeeld, eigenwaarde, is laag. Houvast vindt zij bij haar (enige) vriendin. Haar steun, maar ook haar zet de goede kant op heeft zij nodig. De goede kant is in dit geval het verleden onder ogen komen en er hopelijk vrede mee maken. Wat wil je liever? Je blijven afvragen wat er is gebeurd of de waarheid weten hoe hard deze misschien ook is. De vraag of de personage mij aanspreekt vind ik lastiger te beantwoorden. Ik stoorde mij aan haar, aan haar slachtofferrol. Echter had ik zo met haar jongere ik te doen. Die wisseling in mijn eigen emotie is eigenlijk een pluim naar de schrijfster." A van Steeg: "Ik vond haar echt veranderen van een klein onzeker meisje naar een zelfverzekerde vrouw. Haar verleden vormde haar persoonlijkheid. Hierdoor was er weinig ruimte om verder te kijken dan haar eigen wereld. Haar thuissituatie maakt ook dat ze zelf niet weet wat normaal is. Ze was een eenzaam meisje. Toch vind ik de weg die ze in het boek aflegt opbouwend. Ik had het gevoel haar steeds beter te leren kennen. Ze sprak mij om deze reden aan. De jongere versie verteld de lezer hoe moeilijk ze het heeft en hoe de verdwijning van haar moeder haar leven bepaald. De oudere versie laat zien hoe een moeilijke eenzame jeugd kan doorwerken in het volwassen leven. De drank en onzekerheid bepalen haar leefwijze. Ook hier straalt eenzaamheid uit."

En wat zouden de lezers doen als ze in de schoenen van Lucia zouden staan? Stephanie: "Ik vind dit een hele moeilijke vraag maar ik denk dat ik hetzelfde gereageerd zal hebben als haar. Als kind zijnde was ik niet zo sterk en zelfverzekerd als dat ik nu ben en zou ik zeker geen weerwoord hebben gegeven in de beschreven situaties. Pesten is een lastig iets waar ook door buitenstaanders moeilijk grip op te krijgen is als het al gezien wordt, vaak voel je je erg alleen. Als ik de pestkop weer tegen zou komen op latere leeftijd zou ik zeker proberen om het gesprek met hem aan te gaan daarover en te benoemen wat het met mij gedaan heeft. Ook zou ik vragen wat toendertijd zijn redenen en emoties daarbij waren. Als kind zijnde handel je soms zonder de consequenties daarvan goed te beseffen wat je je dan op latere leeftijd wel kan realiseren als je erop terug kijkt." Pierre: "Heel erg moeilijke vraag. Vanuit mijn standpunt vandaag denk ik dat ik hevig zou reageren en niet op mijn kop zou laten zitten. Maar dat is nu gemakkelijk gezegd. 
Ik denk dat ik echter zou gereageerd hebben als Lucia en alles over mij laten komen om inderdaad geen hevigere reacties uit te lokken en het toch wat leefbaar te hebben. Pesten is een heel raar iets en ieder reageert daar anders op. Nu is er meer hulp te verwachten dan in de periode van Lucia en in elke klas zat spijtig wel genoeg een slachtoffer!"

Wat vinden we van Lam?

Alle deelnemers hebben een recensie geschreven en een beoordeling aan het boek gehangen. Hannelore Bedert krijgt voor Lam gemiddeld 3,9 sterren wat afgerond wordt naar 4 sterren.

Een greep uit de recensies:

Sven: Ik geef het boek 3sterren Een geslaagd debuut volgens mij.

Emdeke: Ik geef het boek vier sterren omdat ik vind dat het voor een debuut al een vrij goed boek is en omdat de schrijfster er in slaagt alle kommer en kwel leesbaar te houden.

Wendyvd: Ik geef het boek vier sterren: Hannelore schrijft pareltjes van zinnen, net als in haar liedjes. Door haar woordkeuzes en zinsopbouw weet ze te raken, weet ze emoties goed weer te geven. Hierdoor kun je als het ware soms echt in het personage kruipen.

Corine: *** Zal Lucia het licht aan het einde van de tunnel zien? Zal zij een toekomst vinden?

Wendy: 5 sterren waardig, schrijfwijze die me vooral aan Griet Op de Beeck deed denken en ja ik ben fan, mooi verwoord zonder te veel poespas, krulletjes maar gewoon in alle simpelheid en eenvoud van een woord.

Annechien: Ik heb 3* gegeven. Een bij tijd en wijlen erg emotioneel boek. Zeer goed debuut!! Echt een aanrader.

Pierre: "Als lezer wordt je heen en weer geworpen in de gevoelens en leefwereld van Lucia en kan je niet anders dan “één zijn” met deze hoofdfiguur. Dit is een ijzersterk debuut waar je niet naast kan kijken." Ik gaf vier **** voor dit verassend ijzersterk debuut!

Ann: 'Lam' kreeg van mij 4 sterren ! Zeer sterk debuut !

A van Steeg: Een debuut waarbij de flashbacks het verhaal net datgene geven waardoor het de lezer het verhaal in trekt. Het is emotioneel, rauw en pakkend. Ik geef dit rauwe en pakkende debuut een welverdiende 4 sterren.

Stephanie: Lam krijgt van mij 4 sterren. Een spannend en intrigerend verhaal wat zeer pakkend is geschreven.