Eindoordeel - Een mooie historische roman
Het leesclubboek Last en liefde
Twee heel verschillende vrouwen spelen de hoofdrol in Last en liefde van Henriëtte de Smet, een historische roman die speelt aan het begin van de twintigste eeuw.
De welgestelde Celine is niet meer gelukkig in haar huwelijk met Theodor sinds hij hun zoon Arend-Jan de deur heeft gewezen vanwege diens relatie met een meisje uit een lagere klasse. Dit meisje, Aaltje, onderhoudt vanuit Brielle via brieven heimelijk contact met haar schoonmoeder in Oosburg.
Last en liefde van Henriëtte de Smet is een meeslepend verhaal over twee vrouwen die allebei vechten voor het recht om hun eigen keuzes te kunnen maken.
De leesclub
De cover
Op 6 april lagen de boeken Last en Liefde op de mat bij de vijftien deelnemers van de leesclub. De cover was al gelijk een onderwerp van gesprek in de discussie, iedereen was het over eens dat het boek een erg mooie cover heeft gekregen. Saar Thaets zegt: Ik vind de vrouw iets mysterieus en sensueel over zich hebben. De cover doet me echt zin krijgen om het boek open te slaan en te beginnen met lezen!! En Annechien schrijft: De kleding geeft ook direct de tijd weer, waarin het verhaal zich afspeelt. Ik vind de dame iets verdrietigs over zich hebben.
De personages
Het blijkt dat Henriëtte de Smet de personages goed heeft weten neer te zetten. Zowel Aaltje als Celine kunnen beide op sympathie van de lezers rekenen. Maryam schrijft: Zowel Aaltje als Celine spreken me aan, beide zijn ze sterke vrouwen, die zich afzetten tegen wat "normaal" is voor een vrouw in die tijd. Ze trekken zich niks aan van wat andere vinden en proberen het goede te doen.
Thema’s
Als thema’s in het boek worden genoemd: Liefde, strijd voor gelijkheid, klassenverschil, emancipatie, feminisme, socialisme en zelfontwikkeling. Een rijke roman dus met een stuk Nederlandse geschiedenis.
MarloesN vindt dat het thema emancipatie het beste naar voren komt: Ik vind de emancipatie van vrouwen het sterkste hoofdthema. Dat zie je het sterkst in het karakter van Emelie en de gesprekken tussen haar en Celine. En ook Tessa is dezelfde mening toegedaan: Ik ben het ermee eens met dat vrouwenemancipatie het belangrijkste thema is in dit boek. Het komt door het hele boek heen, bij verschillende personages, zeer nadrukkelijk aan de orde.
De Titel
Het boek heet Last en Liefde, Ranate vind het een passende titel: Beide komen veel terug in het verhaal, dus als je het boek gelezen hebt is het een goede titel, beide hebben de last van geheimen en andere lasten, maar vooral veel liefde voor hun naasten, en hoe lastig zij het maken.
MarloesN ziet in de titel niet direct het verhaal, maar het maakt haar wel nieuwsgierig: Zonder weet van het verhaal vind ik de titel niet te duiden. Het wekt wel interesse, want wat is last, wat is liefde en wat heeft dat met elkaar te maken.
Schrijfstijl en opbouw van het verhaal.
Opvallend in dit boek zijn de brieven die het verhaal onderbreken en aanvullen. Heleen zegt daarover: Wat ik heel goed vind aan de schrijfstijl is de rol van de brieven.
De schrijfstijl van Henriette Smet krijgt ook positieve bijval van Helma: Ik vond het een fijne schrijfstijl, die erg gemakkelijk weg las. En Inge Otter was verrast: De schrijfstijl is anders maar niet onprettig. Het leest makkelijk en dat had ik vooraf toch niet geheel verwacht. Ik had me ingesteld op een historisch misschien ietwat saai verhaal en kreeg een heel mooi historisch verhaal.
Wat betreft het einde was niet iedereen het met elkaar eens. Yvonne Muilwijk: Ik zag dit plot totaal niet aankomen en had al de nodige gevoelens bij het vreemdgaan(..), goede zet van Henriëtte. Saar Thaets was het wel eens wat betreft het plot, maar was niet onder de indruk van het einde: Het plot is goed uitgewerkt, alleen vond ik de ontknoping nogal flauw en ongeloofwaardig. Ik kreeg teveel een 'ze leefden nog lang en gelukkig' gevoel. Het klonk allemaal een beetje te mooi om waar te zijn...
Een puntje van kritiek kwam ook naar boven bij de vraag over welke elementen de schrijfster hard verwerkt in het boek.
Tessa schrijft: Weinig spanning, maar dat hoeft ook niet altijd. Maar wat mij betreft te veel onderwerpen die niet voldoende worden uitgediept. Daardoor blijft het verhaal vlak, en krijg ik er niet echt een band mee. Het ging me op het laatst zelfs enigszins irriteren. Helma was het daar niet mee eens: Het was misschien niet al te diepgaand, maar ik vond het prettig dat de auteur juist wel alles wat in die tijd speelde aanstipte (…)k denk dat het ook niet de bedoeling van dit boek was om alles tot in detail te gaan behandelen.
Alegna vond juist de afwisseling fijn: Wat ik bijvoorbeeld erg leuk vond, is dat bepaalde informatie die je denkt te krijgen via de ene persoon, opeens verschijnt in een brief van de ander.
Omdat het een historische roman is, heeft Henriette de Smet er vele historische feitjes in verwerkt. Ranata zegt: leuk die historische feitjes (…) dat het verschil tussen arm en rijk toen nog zo groot was in de zin van dat je toekomstige echtgenote te min voor je was, had ik ook niet bij stil gestaan. Ook voor MarloesN was er veel nieuw: Alles wat in het boek uit deze periode naar voren kwam wist ik niet. Deze periode is nooit op deze manier op school behandeld en nooit thuis besproken omdat niemand die tijd heeft meegemaakt.
Conclusie en waardering
Over het algemeen zijn de verwachtingen die vooraf bij het boek waren gesteld wel uitgekomen. Inge Otter: Ik verwachtte een leuke historische roman, die verwachting is wel uitgekomen, terwijl het voor Diet Geldof niet helemaal volgens verwachting was: Mijn verwachtingen waren waarschijnlijk te hoog gespannen, want de inhoud van dit vond ik een beetje tegenvallen, het bevatte voor mij weinig nieuws.
Acht lezers gaven het boek vier sterren. Mieneke: Ik vond het een goed geschreven boek, dat ik in een keer heb uitgelezen.
Yvonne Muilwijk: Een prettig familie- / liefdesverhaal dat zich afspeelt in de tijd van het opkomende feminisme. Waarbij het einde toch anders verloopt dan gedacht.
Vijf keer kreeg het boek drie sterren. Saar Taets: "Ook al is het plot voor mij niet echt geloofwaardig, de rest van het boek was dat wel. Ik vond het levendig geschreven, het verhaal nam me even mee naar een andere tijd."
Slechts éénmaal werd een waardering van 2 sterren gegeven. Diet: dat leest als een trein, maar dat ook weer snel vergeten wordt omdat er weinig diepgang in zit.
De leesclublezers waardeerden de leesclub met 3.5 ster, wat afgerond op een prachtige 4 sterren uitkomt.
