M. De laatste dagen van Europa van Antonio Scurati
De Europese Literatuurprijs gaat ook dit jaar weer op zoek naar de beste hedendaagse roman van Europese bodem die vertaald is naar het Nederlands. Op de shortlist staan vier titels die kans maken op de prijs, waarbij zowel auteur als vertaler wordt bekroond. Zo benadrukt de Europese Literatuurprijs de cruciale rol die de vertaler speelt bij de introductie van buitenlandse literatuur voor Nederlandstalige lezers.
M. De laatste dagen van Europa
Vertaler: Jan van der Haar
Auteur: Antonio Scurati
Taal: Italiaans
Uitgeverij: Podium
Op 3 mei 1938 wordt Adolf Hitler door Mussolini in Italië ontvangen, voor een bezoek aan Rome, Napels en Florence. Enkele weken eerder heeft Hitler de Anschluss van Oostenrijk afgekondigd en Mussolini bereidt zich voor op de afkondiging van een ongekend strenge rassenwetgeving. Toch zijn er nog velen in Italië die hopen dat er een einde komt aan de machtslust van de twee staatshoofden.
Antonio Scurati reconstrueert met koortsachtige precisie het beangstigende delirium van Mussolini, in de waan dat hij de beslissingen van de Führer kan beïnvloeden, terwijl hij zich ervan bewust is hoe onvoorbereid Italië is.
Achter het boek
Antonio Scurati is een Italiaanse schrijver en universitair hoogleraar vergelijkende literatuurwetenschappen en creatief schrijven. Zijn werk kenmerkt zich door historische elementen die zich voornamelijk afspelen in de tijd dat het fascisme in Italië aan populariteit won. Hij debuteerde in 2002, maar zijn gevierde 'M'-trilogie over de Italiaanse dictator Benito Mussolini is zijn eerste werk dat naar het Nederlands is vertaald.
In de romanreeks verhaalt Scurati over de woelige eerste helft van de twintigste eeuw en de opkomst en ondergang van Mussolini. Zijn boeken laten duidelijk doorschemeren hoe actueel de geschiedenis vandaag de dag nog is. 'Door de jaren heen hebben duizenden lezers, tienduizenden zelfs, mij gewezen op de parallellen tussen de Mussolini in mijn boeken en enkele politieke leiders van nu,' vertelt de auteur in een interview. De jury van de Europese Literatuurprijs 2024 stemt daarmee in:
'Hier zitten we op de eerste rij bij een tragedie die zich afspeelt in Italië aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog. [...] Scurati heeft het niet nodig om expliciete verwijzingen naar het heden te maken, je voelt ze door het hele boek.'
Literair vertaler en dichter Jan van der Haar vertaalde M. De laatste dagen van Europa naar het Nederlands. Hij studeerde Nederlands en Italiaans aan de universiteit en is sinds 1992 beëdigd literair vertaler Italiaans. Na jarenlang werkzaam te zijn geweest als docent op verscheidene taleninstituten door heel Nederland, legde hij zich in 1999 toe op voltijd vertalen. Van zijn hand verschenen zo'n zestig vertalingen uit het Italiaans. Ook de eerdere delen in Scurati's reeks, M. De man van de voorzienigheid en M. De zoon van de eeuw, vertaalde hij naar het Nederlands. De jury is erg lovend over zijn werk en vind dat hij 'soepel meebeweegt met Scurati's krachtmeting.'
Lees een fragment
M. De laatste dagen van Europa is het derde deel van Scurati's historische reeks over de opkomst en ondergang van het fascisme in Italië in de twintigste eeuw. Hieronder vind je alvast een sneak preview van de historische roman. Spreekt het fragment je aan en wil je graag verder discussiëren over de inhoud? Schrijf je dan in voor de leesclub.