Leesclub

Normale mensen

Stel een vraag aan vertaler Gerda Baardman

op 01 juli 2020 door Normale mensen

Gerda Baardman (1952) vertaalt sinds de jaren tachtig Engelstalige literatuur, o.a. van A.S. Byatt, Margaret Atwood, Jonathan Safran Foer, Yann Martel, Jonathan Franzen, A.M. Homes, Dave Eggers, Michel Chabon, Eimear McBride, Paul Beatty en Isabella Hammad.

Foto Gerda Baardman door Lonneke Stulen

Lees meer ...

Vertalersgeluktournee: Een normale vertaler is meestal een ander - Gerda Baardman vertaalde Normale mensen van de Ierse auteur Sally Rooney. 'Soms moet je iets tegen iemand zeggen om een bepaalde spontane reactie uit te lokken.'

Stel je vraag

Onder dit artikel kun jij al je vragen over de vertaling van het boek Normale mensen kwijt. Wil je iets vragen over het werk van een vertaler in het algemeen of andere door Gerda Baardman vertaalde boeken, dan kan dat natuurlijk ook!

Reacties op: Stel een vraag aan vertaler Gerda Baardman

764129

20 juli 2020

2020-07-20T20:18:05+02:00

Freddy Was

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Hebban%204%285%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/freddy-was

231930

Hallo. Ben blij dat ik het artikel las over jouw ervaringen tijdens je vertaalwerk van Normale mensen. Ik wist niet dat er meer bij kwam kijken, zoals opzoekwerk m.b.v. Google Maps om de personages in het boek beter te leren kennen. Respect. Wat mij meteen opviel, al op de eerste pagina, is het ontbreken van aanhalingstekens. Zal wel te maken hebben met het feit dat ik 40 jaar les gaf, ondermeer Nederlands. Vond je dat het ontbreken ervan, jouw taak moeilijker maakte? Heb je dat overigens al eens meegemaakt?

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

766287

24 juli 2020

2020-07-24T17:05:29+02:00

Gerda Baardman

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/BFFs%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gerda-baardman

248658

Dag Freddy, leuk kennis met je te maken. Die ontbrekende aanhalingstekens zijn kenmerkend voor Sally Rooney. In het begin was het even wennen, ja, maar in overleg met de redactie heb ik besloten ook in het Nederlands geen aanhalingstekens te plaatsen om Sally's stijl trouw te blijven.

764129

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

766292

24 juli 2020

2020-07-24T17:11:11+02:00

Freddy Was

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Hebban%204%285%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/freddy-was

231930

Hoe verder ik in het boek vorder, hoe natuurlijker het overkomt. De aanhalingstekens zijn eigenlijk niet nodig. Moeten we ze nog blijven gebruiken, vraag ik me af?

766287

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

766784

25 juli 2020

2020-07-25T20:00:30+02:00

Gerda Baardman

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/BFFs%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gerda-baardman

248658

Mij verging het net zo! Maar goed, in het volgende boek stonden weer aanhalingstekens en na de tweede pagina ga je dat weer normaal vinden.

766287

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

766694

25 juli 2020

2020-07-25T15:36:39+02:00

Joke D.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/1%2816%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/joke-23

241152

Hallo Gerda, Als coördinator van deze leesclub wil ik je allereerst bedanken dat je de moeite neemt om op onze vragen te antwoorden. Ik vermoed dat er tijdens de bespreking nog wel wat vragen zullen bovenkomen. Ik heb eerst een paar algemene vragen: Van welke vertaling - uit alle boeken die je ooit vertaalde - heb je het meest genoten? Kan je als vertaler ook genieten van de boeken die je vertaalt? Moet je daarvoor het boek herlezen als de klus af is of lees je eerst een boek genietend en ga je dan pas vertalen? Vind je de manier waarop jullie vergoed worden (per woord) eerlijk? Ik kan me voorstellen dat je soms veel werk hebt aan een dunner boek. Zeker wanneer er veel tussen de regels gezegd wordt.

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

767980

27 juli 2020

2020-07-27T22:37:24+02:00

leon

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20150816_170903.jpg

https://www.hebban.nl/!/leon-7

229759

Hallo Joke, Zou je mij kunnen vertellen waar mijn vraag aan Gerda en haar antwoord zijn gebleven? Dit heb ik nog niet meegemaakt dat vragen verdwijnen. Dank je

766694

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

767990

27 juli 2020

2020-07-27T23:01:22+02:00

Joke D.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/1%2816%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/joke-23

241152

Ik vraag het even na. Ik had het gemerkt, had jammer genoeg het antwoord nog niet gelezen. Normaal gezien kan dat alleen als je zelf je originele reactie (de vraag dus) verwijdert, iemand anders kan dat uiteraard niet. Daarom dacht ik dat je het zelf gedaan had.

767980

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

768054

28 juli 2020

2020-07-28T09:21:55+02:00

leon

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20150816_170903.jpg

https://www.hebban.nl/!/leon-7

229759

Wanneer ik het zelf zou hebben gedaan ,dan is dat geheel onbewust door mij gedaan. Dat zou jammer zijn. Ik wacht je antwoord af.

767980

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

768260

28 juli 2020

2020-07-28T14:52:38+02:00

Joke D.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/1%2816%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/joke-23

241152

Hey Leon, een reactie kan enkel verwijderd worden door op het vuilbakje te klikken. Misschien is dit per ongeluk gebeurd. Helaas kan zo'n reactie ook niet door mij of de crew terug opgepikt worden.

767980

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

768362

28 juli 2020

2020-07-28T17:18:12+02:00

leon

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20150816_170903.jpg

https://www.hebban.nl/!/leon-7

229759

Dan heb ik waarschijnlijk verkeerd geklikt jammer. Dat moet dan gebeurt zijn nadat ik een verandering had aangebracht.

767980

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

766781

25 juli 2020

2020-07-25T19:52:58+02:00

Gerda Baardman

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/BFFs%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gerda-baardman

248658

Hallo Joke, leuk je te leren kennen. Ik zal proberen je vragen te beantwoorden. Van welke vertaling ik het meest heb genoten? O, dat waren er zoveel. Er waren meer boeken waar ik plezier in had dan boeken waarvan ik dacht: pfff, is het nu nóg niet klaar? 'Alias Grace' van Margaret Atwood was erg fijn om te doen (samen met mijn collega Tjadine Stheeman), en alles van Michael Chabon en alles van Jonathan Safran Foer (soms met Tjadine, soms met Christien Jonkheer of andere collega's) en van Jane Gardam (samen met mijn collega Kitty Pouwels), 'De Parijzenaar' van Isabella Hammad (samen met mijn collega Jan de Nijs). Momenteel leg ik de laatste hand aan 'Expectation' van Anna Hope (verschijnt binnenkort als 'Verwachting' bij Ambo-Anthos), waar ik veel plezier aan beleef -- ja, je tweede vraag dus: je kunt als vertaler intens genieten van de boeken die je vertaalt, zowel bij het lezen als tijdens het vertalen -- en de boeken van Benedict Wells, die ik uit het Duits vertaal, zijn ook erg fijn om te doen. Je krijgt je vertalingen altijd terug nadat er een tekstredacteur doorheen is geweest en dan kun je naar aanleiding van de vragen van die vakvrouw of vakman sommige dingen nog heroverwegen. In de eerste proef kun je meestal ook nog kleine wijzigingen aanbrengen. Met een collega samenwerken is prettig, want je leest elkaars tekst heel kritisch en discussieert over alles. De mensen met wie ik werk ken ik al heel lang, we hebben dezelfde vertaalopvattingen. Twee weten meer dan één en je krijgt minder kans om ingesleten gewoontes te krijgen of 'bloopertjes' over het hoofd te zien, want je werkt met verschillende mensen, dat houdt je alert en scherp. Wat je over de betaling vraagt... tja. Er zijn boeken waar je doorheen vliegt en dan is het wel te doen. Maar meestal moet je veel uitzoeken, bepaalde passages tig keer overlezen, veel en diep nadenken, hardop aan anderen voorlezen om te controleren of het natuurlijk klinkt, je moet de toon zien te vinden, soms ook vakjargon van een bepaald beroep in het Nederlands zoeken en toetsen aan beoefenaars van dat beroep ('zeggen jullie dat echt zo? Niet? Hoe dan wel?'). Gelukkig is er het Nederlands Letterenfonds, waar je voor literair werk een projectwerkbeurs kunt aanvragen -- als je tenminste het Modelcontract hebt. En heel soms heb je toevallig een bestseller te pakken die royalty's opbrengt, maar dat is zeldzaam. Tjadine en ik hebben een keer elk met het eigen gezin met vakantie gekund van de royalty-opbrengst van het tweede Dagboek van Bridget Jones, maar meestal blijft het bij een paar tientjes. Je kunt er, kortom, erg van genieten, maar om ervan te kunnen leven moet je heel hard werken, vaak zeven dagen per week.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

770096

01 augustus 2020

2020-08-01T11:12:00+02:00

Kirsten

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/kat-leest-boek%283%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/kirsten-2

127240

Mij lijkt het ook leuk, boeken vertalen! Ben tweetalig opgevoed, dus Duits naar Nederlands zou voor mij goed te doen moeten zijn. Maar om eerlijk te zijn denk ik niet dat het werk op zou wegen tegen de verdiensten voor mij. Wellicht als ik ooit de staatsloterij win :)

766781

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

768228

28 juli 2020

2020-07-28T14:14:35+02:00

Elke

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/elke%284%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/silverstake

121393

Hi Gerda! Bedankt voor het antwoorden van al onze prangende vragen. Ik had een vraagje over de specifieke setting van het verhaal. Normale mensen speelt zich af in Ierland en bevat veel referenties naar Ierse politici, plaatsen, en uiteraard ook accenten. Ik vroeg me af of er in het oorspronkelijk werk bepaalde Ierse uitdrukkingen of wellicht dialecten zaten die moeilijk waren om te vertalen? Of was dit eigenlijk niet het geval? En hoe ga je dan eigenlijk te werk met dat soort zaken?

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

768370

28 juli 2020

2020-07-28T17:41:17+02:00

Gerda Baardman

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/BFFs%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gerda-baardman

248658

Ha Elke! In het oorspronkelijke werk zaten niet of nauwelijks specifiek Ierse uitdrukkingen en sprak niemand dialect, maar in boeken waarin dat wel het geval is, zijn de meeste vertalers terughoudend en geven ze alleen met een enkel woordje, of in de spelling, aan dat iemand dialect spreekt, of ze moffelen de eerste keer dat zo iemand aan het woord is ergens iets tussen als 'zei ze met haar sterk Ierse tongval' of zo. Anders loop je het risico dat je van een Schot een Groninger of van een Ier een Limburger maakt, of van een Afro-Amerikaan een Surinamer of Antilliaan, en dat is niet de bedoeling.

768228

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

769325

30 juli 2020

2020-07-30T18:48:17+02:00

Elke

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/elke%284%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/silverstake

121393

Super interessant, dankjewel! Ik moest pas voor een opdracht voor een masterclass redigeren een stukje van De hut van Oom Tom vertalen en dat was me een karwei. Ook die accenten en specifieke woorden maakten het een hele lastige klus. Ik heb er echt een hoop respect voor vertalers bijgekregen, kan ik je wel zeggen.

768370

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

769342

30 juli 2020

2020-07-30T19:07:26+02:00

Gerda Baardman

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/BFFs%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gerda-baardman

248658

Ja, bij oudere boeken zoals De hut van Oom Tom kan het extra lastig zijn. Je moet je strategie bepalen: in hoeverre houd je het negentiende-eeuwse taalgebruik in stand, laat je de mensen 'normaal Nederlands' spreken of leg je ze een taaltje in de mond waarmee je het risico loopt dat ze niet serieus worden genomen of dat de hedendaagse Nederlandse lezer het niet begrijpt? Wat goed dat je dat doet trouwens, een masterclass redigeren! Ben je redacteur?

768370

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

777080

14 augustus 2020

2020-08-14T18:30:38+02:00

Elke

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/elke%284%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/silverstake

121393

Sorry voor mijn late reactie! Ja, dat vind ik het interessante 'dilemma' als het ware. Daarom vind ik het ook zo knap wanneer vertalers daar een goede oplossing voor vinden. Ik volg een opleiding (master) tot redacteur, dus ik ben het officieel 'nog' niet. :)

768370

+3 niet meer leuk × vind ik ook leuk

777083

14 augustus 2020

2020-08-14T18:36:13+02:00

Gerda Baardman

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/BFFs%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gerda-baardman

248658

Wat leuk! Iemand die ik ken, Nicole Kaandorp, doet die master ook -- ken je haar? Tot voor kort werkte ze in deeltijd in De Nieuwe Boekhandel in Amsterdam - Bolo, waar ik ook bij betrokken ben.

768370

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

778061

16 augustus 2020

2020-08-16T17:56:43+02:00

Elke

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/elke%284%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/silverstake

121393

Oh wat toevallig! Ja, ik ken Nicole want ze is een jaargenootje van mij. Zo is de wereld toch klein :).

768370

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

778155

16 augustus 2020

2020-08-16T20:43:46+02:00

Gerda Baardman

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/BFFs%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gerda-baardman

248658

Wat leuk was dat gisteren! En het is gelukt, de coöperatie is een feit!

768228

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

775610

12 augustus 2020

2020-08-12T13:28:49+02:00

leon

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20150816_170903.jpg

https://www.hebban.nl/!/leon-7

229759

Hallo Gerda, Ik heb mijn vragen en jou antwoord hier op per ongeluk verwijderd, daarom nog naald de vraag. In het boek normale mensen staat steeds het woord ijskast en dat terwijl dat apparaat een koelkast heet.zoals je weet is een ijskast een ruimte waar men blokken ijs in deed om deze ruimte koel te houden. Jou antwoord is een duidelijke lijst, hierdoor kom ik met een volgende vráag: hoe vertaal Camel naar het Nederlands. Nederland, België en Duitsland zijn de enige landen in de wereld die onderscheid maken tussen een of twee bulten. En wanneer je uit het verhaal niet kunt opmaken hoeveel bulten het dier heeft lijkt mij dat moeilijk gokken. Ik vroeg ook wat je van mijn opmerking bij het Hebban artikel " vertaler iets voor jou?" Vond. Je gaf aan dat je hier onlangs met collega's over had gesproken, maar niet wat de uitkomst is.

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

775622

12 augustus 2020

2020-08-12T13:42:32+02:00

Gerda Baardman

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/BFFs%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gerda-baardman

248658

Toen je je reactie verwijderde, heb je mijn toenmalige reactie meeverwijderd, dus hierbij nogmaals: Daar heeft een collega van me een leuk artikeltje over geschreven, zie http://www.boekvertalers.nl/?s=ijskast Je tweede vraag: ik probeer erachter te komen of er een kameel of een dromedaris wordt bedoeld, of daar elders in de tekst uitsluitsel over te vinden is. Desnoods vraag ik het aan de auteur. Je derde vraag: bedoel je je reactie over de kwestie padvinderij vs. scouting? Daar heb ik toch al op gereageerd? Als het verhaal vóór de jaren zeventig speelt, maak ik er 'padvinderij' van, met alle daarbij behorende rangen en termen, en speelt het later, dan gebruik ik 'scouting', met alle termen die daarbij horen.

775610

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

775763

12 augustus 2020

2020-08-12T17:11:51+02:00

leon

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20150816_170903.jpg

https://www.hebban.nl/!/leon-7

229759

Dank je wel Gerda, Je laatste antwoord zat niet meer in mijn hoofd, maar nu je het zegt weet ik het weer.

775622

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

779943

21 augustus 2020

2020-08-21T15:32:52+02:00

Sterrezee

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/2013%20juli%20week%201b%20046.jpg

https://www.hebban.nl/!/Sterrezee

290481

Ik merk dat in Den Haag vaak 'ijskast' wordt gebruikt voor een apparaat waar ik 'koelkast' tegen zeg, (ik kom van het platteland van Zuid-Holland). Ik weet dat het komt van de ijskelders met blokken ijs, zoals er nog een is op Landgoed Clingendael. Ik denk dat daar geen ijsblokken meer inzitten.

775622

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

779961

21 augustus 2020

2020-08-21T16:27:25+02:00

Gerda Baardman

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/BFFs%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gerda-baardman

248658

Dag Sterrezee, :-) Dat zal Haagse kak zijn. Had je dit artikeltje http://www.boekvertalers.nl/2011/01/03/niet-elke-ijskast-is-een-koelkast/ al gelezen?

775622

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

782302

27 augustus 2020

2020-08-27T20:05:42+02:00

Sterrezee

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/2013%20juli%20week%201b%20046.jpg

https://www.hebban.nl/!/Sterrezee

290481

leuk artikel. En echte adel gebruikt 'plee' . ja vaak in de duurdere wijken gehoord maar niet altijd, op Scheveningen bijv. hoor ik het ook.

775622

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

775700

12 augustus 2020

2020-08-12T15:25:52+02:00

Joke D.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/1%2816%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/joke-23

241152

Dag Gerda, Heb jij tijdens het vertalen soms (on)rechtstreeks contact met de auteur? In de leesclub kwam net ter sprake dat wij tijdens het bespreken misschien meer dingen zien, zaken die de auteur zelf niet zo bedoeld heeft. Check jij zulke dingen met auteur of redacteurs?

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

775752

12 augustus 2020

2020-08-12T17:03:19+02:00

Gerda Baardman

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/BFFs%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gerda-baardman

248658

Dag Joke, Ja, soms wel. Als het consequenties voor de vertaling heeft en ik vind in de tekst geen aanwijzingen, of als de auteur dingen beweert die niet kloppen (mensen die in het ene hoofdstuk blauwe ogen hebben en in het andere groene, of Europeanen die in 1350 tabak roken en aardappels eten, of mensen die een lamp uitdoen die ze twee alinea's geleden al hebben uitgedaan), of als ik me afvraag of ik iets verkeerd heb begrepen, dan vraag ik het mailadres van de auteur. Sommige Nederlandse redacteuren hebben liever dat je je vragen via de literair agent van de auteur doorgeeft, maar de meeste auteurs vinden het leuker om rechtstreeks met hun vertaler te communiceren, dus krijg je meestal een persoonlijk mailtje terug. Met sommige schrijvers heb ik nog steeds contact en als ze in Nederland zijn of als ik in Engeland of Amerika ben, gaan we altijd een keer lunchen of koffie of een biertje doen.

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

775951

12 augustus 2020

2020-08-12T21:44:19+02:00

Joke D.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/1%2816%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/joke-23

241152

Dat lijkt me een van de leukere delen van de job, dat laatste. Dankjewel!

775752

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

779845

21 augustus 2020

2020-08-21T11:24:30+02:00

Joke D.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/1%2816%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/joke-23

241152

Beste Gerda, Zojuist heb ik met het plaatsen van het eindverslag ( https://www.hebban.nl/spot/leesclub-normale-mensen/nieuws/eindverslag-17 ) de leesclub afgesloten. Hartelijk dank voor je deelname hier en je uitgebreide antwoorden.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

779879

21 augustus 2020

2020-08-21T12:14:29+02:00

Gerda Baardman

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/BFFs%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gerda-baardman

248658

Beste Joke, beste allemaal, ik vond het erg leuk, dank jullie wel!

779845

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

Normale mensen

Welkom bij de leesclub rond 'Normale mensen' van Sally Rooney (Ambo|Anthos). Onze hashtag is #hebbanleesclub. Heb je een vraag over deze leesclub, mail dan naar: vandaag@hebban.nl. Aansluiten met een eigen exemplaar mag altijd!

De deelnemers zijn bekend, de boeken gaan op pad, tijd voor een voorstelrondje. Vertel kort iets over jezelf in het café en leer je medelezers kennen. De coördinator van deze leesclub is Joke.

Veel plezier!

Gerelateerd

Normale mensen Sally Rooney

1951

Wil ik lezen

Wil ik lezen
Nu aan het lezen
Gelezen
Verwijderen
Favorieten
Verlanglijstje
In bezit
Uitgeleend

Challenges

Nieuwe plank maken
Loading
De wijzigingen zijn opgeslagen

Advertentie

Normale mensen

Stel een vraag aan vertaler Gerda Baardman

Lees meer ...

Stel je vraag

Reacties op: Stel een vraag aan vertaler Gerda Baardman

Normale mensen

Meer informatie

Eindverslag

Vraag 10: Terugblik

Vraag 9: Eigen vragen

Vraag 8: Het einde

Vraag 7: Auteur - Vertaler - Awards

Vraag 6: Relaties en 'normaal' zijn

Vraag 5: Thema's

Vraag 4: Schrijfstijl en perspectief

Vraag 3: Personages

Vraag 2: Cover

Vraag 1: Opwarmer

Stel een vraag aan vertaler Gerda Baardman

Normale mensen van Sally Rooney

Mail ontvangen en dan?

Leesclubcafé [geen spoilers]

Leesclubdiscussie [spoilers toegestaan]

Schrijf je recensie!

Gerelateerd

Normale mensen Sally Rooney