Op de eerste dag van de laatste maand van 2022 ontvingen vijftien lezers het bericht dat ze mochten deelnemen aan de leesclub van Offer van Toni Coppers. De groep werd al snel uitgebreid met twee enthousiaste mensen met een eigen boek. Iedereen keuvelde er lustig op los in het café, gelukkig maar, want het duurde dit keer wat langer voor iedereen het boek in huis had. Vandaar dat de echte discussie pas in 2023 van start ging.

De auteur

Toni Coppers (1961) is bij veel thrillerlezers bekend, alleen al doordat er het nodige over hem geschreven is. Deze Vlaamse auteur werd vooral bekend door de serie rond Liese Meerhout, die ook voor tv verfilmd is. Offer is het derde boek in de serie met Alex Berger als hoofdpersonage. Meer over Coppers vind je onder andere hier en hier. Coppers beantwoordde tijdens de leesclub ook vragen van de deelnemers, en zoals je hier kunt zien, zorgde dat regelmatig voor duidelijkheid.

Verwachtingen

Niet iedere deelnemer had al eerder kennisgemaakt met Coppers, en voor enkelen was het ook de eerste leesclub. Voor beja geldt beide en ze heeft er zin in: “Ik heb nog nooit een boek van Toni Coppers gelezen dus ik ben erg benieuwd!” Yves Vansteenkiste is fan van de auteur en zegt: “Zoals steeds verwacht ik van Coppers een spannend verhaal met een onverwachte plot. Dit alles in een heldere, beeldende taal met af en toe een humoristische knipoog naar de actualiteit.”

Schrijfstijl en perspectief

Op de achterflap van het boek staat dat de schrijfstijl van Coppers mooi en toegankelijk is. Eens kijken of de deelnemers het daarmee eens zijn. “Ik ben het hiermee eens. Het verhaal is prima te volgen en de woordkeuze en zinsopbouw zorgt er ook voor dat het gewoon makkelijk en vlot wegleest. Ik vind de structuur van het boek, met korte paragrafen ook prettig om te lezen; het houdt mijn aandacht erbij”, is de mening van Timetraveler. Guy Doms is ook te spreken over Coppers’ schrijfstijl. “Hij weet perfect hoe hij zijn woordkeuzes en zinsopbouw in een vloeiende vorm moet gieten. Hier speelt ongetwijfeld zijn jarenlange ervaring een belangrijke rol. In een no-nonsense stijl creëert hij de juiste sfeer; zowel bij zijn personages als de beschrijving van het decor.”

Offer wordt grotendeels vanuit het perspectief van hoofdpersonage Alex Berger beschreven. Een aantal lezers miste wel wat meer wisselingen. leonie-bouwman bijvoorbeeld, zij zegt: “Het perspectief van Alex is natuurlijk het belangrijkste maar ik zou graag nog wat meer van het "team" willen weten. In het politiewerk is het altijd een samenwerking…” Els Van Daele bevestigt dat: “…Alhoewel het bij een misdaadverhaal ook wel interessant kan zijn als je bijv. ook de insteek van andere rechercheurs krijgt.”

Wie is Alex Berger?

Alex Berger is ex-commissaris en wordt in dit boek gevraagd om als adviseur voor Interpol op te treden. Maar wie is hij nou eigenlijk? Hebben de deelnemers een goed beeld van hem gekregen? Bianca1990 ziet hem als volgt: “Alex Berger is iemand die zich het best voelt als hij alleen is. Hij heeft maar enkele vrienden. Maar ook onder hen zijn woorden niet altijd nodig om elkaar te begrijpen. Alex is denk ik eerder een 'ongelovige Thomas' als hij het niet kan begrijpen of zien.” Ad Jonkers legt de nadruk net even anders. “Alex is eenzaat en heeft slechts 2 echte vrienden. Te weten Sara, die bij Interpol werkt en Eric die een boekhandel bezit. Zal Alex ooit het verlies van zijn vrouw kunnen verwerken. Deze twijfels worden door de schrijver zeer precies aangegeven.”

Setting

Het dorp Suxy in de Belgische Ardennen wordt omringd door het Woud van Anlier. Dit woud speelt een belangrijke rol in het verhaal. Je zou het zelfs als een van de personages in het verhaal kunnen zien. Hoe zouden de lezers het woud karakteriseren? Tineke Fraij zegt het volgende: “Het woud heeft de angstaanjagende en mysterieuze karaktertrekken die mensen er zelf aan geven. Van oudsher gaat er van een donker en ondoordringbaar bos iets angstaanjagends uit. Je gaat niet zomaar voor je plezier alleen door een donker bos lopen en de mythes en sages uit het verleden over heksen een weerwolven doen de rest.” Twalofs benadrukt een andere kant: “Ik zou het woud als een personage met een heel open karakter zien. Je kan er namelijk altijd terecht, zowel in het volle licht als in het donkere duister. Als ik het woud als personage zie dan zou ik het in verlenging van het open karakter zien als die ene vriend waarbij je altijd terecht kan en die altijd een antwoord heeft op je vragen.” Brigitte schetst heel mooi beide gezichten van het woud. “Als het goed weer is en je gaat met je gezin wandelen en picknicken, dan zal het woud iemand vriendelijk verwelkomen alsof ze familie zijn. Uitnodigend en hartelijk. […] Als je op een donkere dag naar het woud gaat en je bent alleen met je gedachten (zoals Alex Berger) is het woud verraderlijk, afschrikwekkend en onvriendelijk.”

Spanning en ontknoping

Een thriller vraagt onder andere om spanning, mooie plotwendingen en een spannende ontknoping. Heeft Coppers daar met Offer aan voldaan? Volgens JKleest wordt als volgt gecreëerd: “…Verder wordt spanning in het verhaal gebracht door de sfeerbeschrijvingen in het bos en de terugkerende nachtmerries van Alex en de beschrijving van de zoektocht van Alex naar enerzijds de wolf en anderzijds de dader van de moorden die worden gepleegd in het woud.” Karin Swerts zegt hierover: “De spanning werd regelmatig opgevoerd. Zowel door de wandelingen in het bos, de nacht die Alex in het bos doorbracht als door de mensen die ten tonele gevoerd werden. Ook het toenemende aantal ontdekte slachtoffers brengt spanning.”
De plotwendingen maakten het aanwijzen van de werkelijke dader nagenoeg onmogelijk. “Ja, ik ben vaak gewisseld van verdachte. Toni wist ervoor te zorgen dat veel personages iets mysterieus blijven houden. Na de ontknoping heb ik nog passages teruggelezen om te bekijken of ik aanwijzingen gemist heb”, aldus Claire. En ook voor Coppers-fan Johan Buts was het lastig de dader aan te wijzen. “Toni Coppers beheerst inderdaad wel goeie tactieken om je als lezer op het verkeerde been te zetten, dus als de politie verkeerd zat, was ik het ook. Maar ik vind het wel leuk zo, daar blijf je scherp van.”
Over de ontknoping was niet iedereen even tevreden. Jasmine-Liebrecht verwoordt misschien wel wat iedereen hier een beetje over dacht. “Is dit het? Het voelde eerder overhaast aan. Bovendien is het verhaal zodanig geschreven dat we als lezer […] bijna onmogelijk konden verdenken. … Een 'shock' effect bleef voor mij dan ook uit.”

Citaten

In een interview op vrouwenthrillers.nl zegt Toni Coppers onder andere het volgende: “Daarom schrijf ik sinds een paar jaar samen met Annick. Niet zoals Nicci French, het schrijverskoppel dat afwisselend elk een hoofdstuk schrijft, neen wij werken erg intens op het plot samen in de brainstormfase en daarna neem ik de lead. Ik maak een synopsis waar Annick dan weer stukken tussen schrijft. Eens ik aan het echte boek begin, gaat ze aanvullen en verfijnen. Mijn grote sterkte is structuur, taal, spanning, haar grote sterkte is de psychologie van de personages." Het is altijd boeiend om te kijken of je de pen van de co-auteur in een boek herkent. leonie-bouwman vraagt zich af of ze een voorbeeld heeft gevonden. “Op bladzijde 142 en 143 vertelt Alex waarom hij is gestopt als commissaris. Dat vind ik een mooie scène. Omdat je daar een emotionele Alex ziet. Misschien dat deze door de co-auteur is uitgewerkt?” En Ad Jonkers laat dit liever in het midden. “Het is verduiveld moeilijk om aan te geven welke passages- eventueel- van Annick zouden zijn. Ga mij daar dan ook niet aan wagen.”

Verbindingen en thema’s

Alex’ beste vriend Eric verteld over Yggdrasil, de wereldboom. De boom die alle werelden draagt en ze met elkaar verbindt. Alex, Eric en Sara (werkzaam bij Interpol en oud-collega van Alex) zijn op een speciale manier verbonden. Maar wat verbindt die drie nou precies? Voor Guy Doms is het duidelijk: “Hun onderlinge verbinding bestaat vooral uit blind vertrouwen en pure vriendschap. Eric en Sara zijn oorspronkelijk de twee personen die Alex vertrouwt en bij wie hij werkelijk terecht kan, indien nodig.” Johan Buts vult dit aan met: “Ze weten wat ze aan elkaar hebben en vooral ze weten wanneer ze elkaar met rust moeten laten. Ze weten ook hoe ze de ander kunnen motiveren en gaan voor elkaar door het vuur.”
Naast verbinding zijn er andere thema’s in het boek te vinden. Timetraveler weet er al een behoorlijk aantal op te noemen. “Natuurlijk rouw en vriendschap. Verder zie ik ook eenzaamheid terug in combinatie met de rouw; mensen (zoals Alex) die zich bij vlagen haast helemaal terug lijken te trekken uit het contact met anderen; wellicht ook om nieuwe pijn te voorkomen? Verder zie ik ook pijn en onmacht; zoals bijvoorbeeld bij … De onmacht om jeugdtrauma’s te boven te komen/daarmee om te leren gaan en daarom anderen pijn en trauma toe willen brengen. Verder speelt het thema natuur voor mij een allesbepalende rol in dit boek. Zonder het mysterieuze woud zou dit boek voor mij niet hetzelfde hebben gelezen.”

Titel en promotie

Tja, dan komt er zo’n vraag waar je eigenlijk niets mee kunt, omdat je Offer een prima titel vindt voor het boek. En toch moet je een nieuwe titel verzinnen. Tineke Fraij weet er raad mee: “Het dorp in het woud.” En ze legt ook uit waarom. “Zowel het plaatsje Suxy als het woud van Anlier spelen een belangrijke rol in het boek. De gebeurtenissen vinden hier plaats en vanuit Suxy zijn de meisjes verdwenen.” En ook Twalofs komt met een alternatief én uitleg. “De stilte van het woud zou mijn titel worden. De verhaalanalisten kunnen daar hopelijk meerdere dingen mee. Zo kan het slaan op de letterlijke stilte die in het woud aanwezig is, maar ook op de stilte van Carlo of de stilte die achterblijft na het verlies van dierbare mensen (zowel Alex met zijn rouwproces als de nabestaanden van de slachtoffers).”
Naast een nieuwe titel vraagt het boek toch ook echt om een nieuwe slogan. Daar draait Yves Vansteenkiste zijn hand niet voor om. “Als het woud zwijgt voel je de angst. Zit stil, lees en huiver.” Meer heeft een boek toch niet nodig?

Verwachtingen

Aan het eind van een leesclub is het toch fijn om van de deelnemers te horen of de verwachtingen zijn uitgekomen. Brigitte is positief in haar antwoord. “Ik mag hier zeker zeggen dat mijn verwachtingen allemaal zijn uitgekomen. Het verhaal was spannend, er waren verschillende cliffhangers, Toni heeft ons verschillende keren op het verkeerde been gezet en het verhaal was boeiend geschreven.” En ook Els Van Daele was positief gestemd. “… ik hoopte op een spannende, ingenieuze thriller, en die verwachtingen zijn wel uitgekomen. Ik vond dat het verhaal knap in elkaar stak, met de vele verdachten en de verrassende ontknoping. Het was niet zozeer spannend in die zin dat ik op het puntje van mijn stoel zat, maar de spanning zat hem eerder in de zoektocht naar de dader en de vele wendingen die het verhaal nam.” Voor een aantal viel vooral de ontknoping enigszins tegen, zoals bij Jasmine-Liebrecht. “Grotendeels werden mijn verwachtingen ingelost. Zoals eerder aangegeven […] vond ik het einde minder geslaagd.”

Losse eindjes

Net als een boek kent ook een leesclub soms losse eindjes. Daarom is het laatste woord aan de deelnemers. Wat willen ze nog vragen, of wat willen ze nog graag kwijt? Veel lezers vragen zich af wat er ooit met Carlo is gebeurd in het woud. Carlo is nu volwassen, maar heeft als vijfjarig jongetje negen dagen in het woud overleefd. Sindsdien praat hij niet meer. Een vraag waarop geen antwoord wordt gegeven in Offer. Toni Coppers laat dit wellicht aan de fantasie van de lezer zelf over. Net zoals een aantal vragen rondom de dader en zijn beweegredenen voor de moorden onbeantwoord blijven. En natuurlijk zijn de meeste lezers, en zeker Ad Jonkers, ontzettend benieuwd hoe het nu verder met Alex Berger gaat. Nu maar hopen dat Coppers snel met een vierde deel komt.

Conclusie

Toni Coppers heeft met Offer een heel mooi vervolg in de Alex Berger-serie geschreven. Hoofdpersonage Alex wordt heel goed en menselijk beschreven. De spanning is meer een nieuwsgierig makende spanning waardoor je wilt doorlezen. De uiteindelijke ontknoping is verrassend, maar wordt ook een beetje afgeraffeld. De geplaatste quotes uit de recensies:

• Els Van Daele: “Offer is een intrigerende, goed opgebouwde thriller die me een aantal aangename leesuurtjes heeft bezorgd, ik vond het zelfs jammer dat ik al afscheid moest nemen van het woud van Anlier en zijn bewoners."
• leonie-bouwman: “Lees Offer als je een spannend, intrigerend verhaal wilt lezen en niet maalt om open eindjes. Mensen die van een dosis geheimzinnigheid houden zijn bij Coppers aan het goede adres.
• Karin Swerts: "De ontwikkeling die Alex doormaakt, zorgt ervoor dat je nieuwsgierig wordt naar het volgende boek met Alex in de hoofdrol."
• Guy Doms: “Rust en onrust in het mysterieuze woud.”
• Timetraveler: “Wat het boek zo intrigerend maakt, is dat je niet alleen steeds verder in de moord- en verdwijningsmysteries gezogen wordt; je wordt als lezer uitgenodigd tevens de raadsels van het mysterieuze woud van Anlier te ontrafelen."
• Tineke Fraij: “Offer heb ik met veel plezier gelezen en ben zeker van plan om ook andere delen met Alex Berger op te pakken, want het is een heerlijk personage.
• Jasmine-Liebrecht: "Het is geen doorsnee thriller waarbij een (ex)politieagent jacht maakt op een moordenaar, noch is het een boek vol clichés met alcoholisten en jeugdtrauma's. Het boek is een perfecte afwisseling tussen spanning en hedendaagse onderwerpen die ons allen bezig houden."
• beja: “Een spannende en tevens mysterieuze thriller.”
• Yves Vansteenkiste: “Het woud heeft een ziel.”
• Brigitte: “Toni Coppers bewijst nogmaals waarom hij reeds verschillende prijzen heeft gewonnen met zijn eerdere werk. Zoals tweemaal de Hercule Poirot-prijs, de Hebban thriller-prijs en de Gouden Vleermuistrofee.”
• Johan Buts: "Veel mogelijke daders, een mooie setting, goed uitgewerkte karakters, een schoolvoorbeeld van een Coppers."
• Twalofs: “Dat zorgt er, samen met de enorm vlotte schrijfstijl, voor dat het boek een echte pageturner is; een pageturner die wellicht net iets te snel is afgelopen.”
• Claire: “Al met al is het boek echter toch zeker wel een aanrader en is het hopen dat er nog een volgend deel over Alex Berger zal worden geschreven.”

Dit alles zorgde voor de volgende conclusie:

De leesclub van Offer sluit af met een gemiddelde van 3,8 sterren.

Ik wil alle deelnemers graag nog een keer bedanken voor hun inzet en het enthousiasme waarmee ze deze leesclub tot een goed einde hebben gebracht.

Ik hoop jullie snel weer ergens op Hebban te ontmoeten.
Lieve groet, Gea