Benieuwd naar het eindoordeel van deze leesclub over Raaf? Lees hieronder de samenvatting.

OVER RAAF
Roos Vlogman won in 2016 de schrijfwedstrijd Write Now! En werd geselecteerd voor het Slow Writing Lab, het talentontwikkelingstraject van het Nederlands Letterenfonds. Haar verhalen, essays en gedichten verschenen in onder andere Trouw, Tirade en De Gids. Bij uitgeverij De Harmonie verscheen in januari 2021 haar debuutroman Raaf.

Raaf is het verhaal over een relatie tussen zoon en moeder, een gespannen relatie waar steeds minder rek in lijkt te zitten. Steeds opnieuw drijft moeder haar zoon tot het uiterste en tegelijk is zij alles wat hij heeft. Raaf heeft geen keuze, of toch wel? Kan hij loskomen van de manipulatieve relatie wanneer hij oud genoeg is om voor zichzelf te zorgen, of blijft hij voor altijd met zijn moeder verbonden?

DE DISCUSSIE
Hoewel veel lezers fan zijn van het grafische omslag van Raaf, zou niet iedereen het opgepakt hebben in de boekhandel, vooral het roze lijkt daarvan de oorzaak, hoewel de deelnemers zichzelf tegelijk ook streng toespreken over dit vooroordeel. Marielle: ‘Ook zou ik direct het gevoel hebben niet tot de doelgroep te behoren. Een vooroordeel wellicht.’ Iwona: ‘In Polen zeggen ze: “Beoordeel het boek niet op basis van de omslag.” Deze uitdrukking past hier erg goed bij.’ Ook de dikte van het boek (of eigenlijk het gebrek daaraan) verraste veel lezers, toch ging iedereen vol goede moed en met veel enthousiasme van start!

Het verhaal van Raaf begin in 2008 en gaat vrij snel verder in 2005, waarin de lezer veel losse fragmenten krijgt. PollyEvaHatloy: ‘Ik vind het sterk dat het verhaal met een flash forward begint’. Deze opbouw maakte veel lezers nieuwsgierig maar er bleven ook veel open eindjes over. Harriet: ‘Omdat er geen sprong meer terug is naar 2008 blijf je wel een beetje met een soort open einde zitten.’ Het is vooral de schrijfstijl van Vlogman die veel deelnemers kunnen waarderen. Margo Jagt: ‘Een prachtige schrijfstijl. Het leest vlot, maar niet te makkelijk, want tegelijkertijd is haar schrijfstijl ook poëtisch en beeldend.’ Robin: ‘Ik heb ook hier en daar zinnen genoteerd omdat ik ze zo mooi vond.’

Raaf heeft geen gemakkelijk leven, thema’s die door de deelnemers genoemd worden zijn onder andere emotionele en lichamelijke verwaarlozing, (destructieve) parentificatie, het losbreken van patronen, moeder-zoonrelatie, gebrek aan liefde, identiteitsontwikkeling en opgroeien. Inge drewes: ‘Het hoofdthema komt in het hele boek naar voren, het gaat voortdurend over de verschillende kanten van de relatie tussen moeder en zoon, en de invloed die dit heeft op je persoonsontwikkeling.’

Dit debuut staat vol met indrukwekkende scènes en het was daarom moeilijk kiezen welk van deze momenten de lezer het meest bijblijft. KarlijnM: ‘Ik vond veel scènes mooi, of ten minste, ongemakkelijk.’ De schrijfstijl en het verhaal komen bij veel lezers echt binnen. Wendy: ‘Vooral zijn verlangen kwam bij mij echt binnen, een verlangen naar warmte en zeker veiligheid kwam hier uit de woorden naar voren.’

Of elke boodschap die de lezer uit een verhaal haalt er ook een is die de auteur er bewust ingestopt heeft? De deelnemers denken van niet, maar dat betekent niet dat de boodschappen die ze vonden minder waard zijn. Nathalie: ‘Ik wil niet te veel suggereren wat de auteur heeft willen zeggen, maar meer wat voor boodschappen ik denk dat je uit dit boek zou kunnen halen’. Gea Kuipers: ‘De boodschap die ik zie: de onvoorwaardelijke liefde van een kind richting zijn moeder. Terwijl dat andersom niet aan de orde is.’

HET OORDEEL
Veel lezers gingen zonder hele expliciete verwachtingen de leesclub in. Marijn Schepers: ‘Ik had niet zoveel van het boek verwacht, ik wou dat het mij compleet kon verrassen en dat heeft het gedaan.’ De meeste lezers zouden na het lezen van Raaf ook graag een volgend werk van Vlogman lezen. Pioen: ‘Ja, zeker, ik hoop de kant van Raafs moeder nog eens te horen.’

De overwegend positieve eindoordelen liggen allemaal dicht bij elkaar, met een enkele uitschieter hier en daar. PollyEvaHatloy: ‘Voor mij een heel klein beetje een teleurstelling dus. Ik kijk wel erg uit naar een volgend boek van Vlogman, want schrijven kan die vrouw.’ Robin: ‘In korte fragmenten worden met mooie en poëtische maar donkere zinnen de puberjaren van Raaf beschreven.’ Al met al komen we met alle deelnemers aan de leesclub op een gemiddeld aantal sterren van 3,7.