Met 30 lezers bogen wij ons over Rodham, een wat-als roman van schrijfster Curtis Sittenfeld over Hillary Clinton. Interessante gesprekken volgden, dit boek leverde ons meer dan genoeg gespreksstof op! Maar hoe beoordeelden wij uiteindelijk het boek zelf?

Rodham, een roman

In 1971 is Hillary Rodham een veelbelovende jonge vrouw: ze stond net in Life Magazine, studeert rechten aan de prestigieuze Yale Law School, en maakt al naam als activist en voorvechter van vrouwenrechten. En dan ontmoet ze Bill Clinton. Een mooie, charismatische medestudent die zijn politieke carrière al ijverig in de steigers aan het zetten is. Algauw vinden ze een intellectuele evenknie in elkaar, maar ook een diepgaande emotionele en fysieke verbintenis zoals beiden nooit gekend hebben. In het echte leven volgde ze de liefde van haar leven terug naar zijn thuisstaat Arkansas en werd ze de Hillary Clinton die we al decennia kennen. Tot zover het waargebeurde verhaal. Maar in deze meesterlijk verbeelde, alternatieve geschiedenis gaat Hillary een andere weg. Ze verlaat Clinton en vertrekt met een gebroken hart uit Arkansas. In de daaropvolgende decennia klimt Hillary Rodham omhoog in de Amerikaanse politiek. Haar wegen zullen die van Bill Clinton telkens opnieuw kruisen, zowel in de politieke arena als privé. Totdat ze tegenover elkaar komen te staan in de Democratische voorverkiezingen van 2016.

De eerste indrukken

De titel wordt eenvoudig, maar duidelijk gevonden. Het geeft meteen aan dat het niet over Hillary Clinton, maar over Hillary Rodham zal gaan. Angele vindt het een veelzeggende titel met een knipoog, de achternaam benadrukt dat Hillary 'haar mannetje' staat. Leonie vindt het gebruik van de achternaam vooral zakelijk overkomen.

De titel is sterk, krachtig, en laat duidelijk zien dat Hillary in het boek géén Clinton is - KarlijnM

Niet iedereen vindt de titel even sterk. Zo wisten Marieke en Laura bijvoorbeeld niet dat Rodham de meisjesnaam van Hillary is. In de winkel zouden ze het boek daardoor niet zomaar hebben opgepakt. Ook Lieke verwacht dat dit een titel is die bij de gemiddelde bezoeker van de boekenhandel niet veel opzien baart.

De een vindt de cover prachtig, de ander vindt dat de cover sober is. Sophia merkt op dat de cover, met een foto van de echte Hillary, de suggestie van non-fictie werkt, wat natuurlijk minder handig is bij een fictieve roman.

Ik vind de cover prachtig, de foto is herkenbaar van Hillary (maar niet zo'n onflateuze jaren zeventig foto), de sepia kleuren geven de foto van de jonge Hillary een zachtere uitstraling - Gea

De proloog blijkt een goede start te zijn en maakt nieuwsgierig naar de rest van het verhaal (slechts bij een enkeling is de proloog niet bijgebleven). Karla vindt dat de proloog 'een soort geconcentreerde blijde verwachting' wekt. Het "legally blonde-gehalte" maakte Yvie nieuwsgierig naar de fantasie van Sittenfeld, omdat dit de verwachting schiep dat er een paar leuke momenten zouden aan komen. Jody is onder de indruk van de zin "de eenzaamheid van het ergens goed in zijn"; een zin die na dreunt in de speech en in de rest van het boek.

Ik vind het een mooie opwarmer voor de rest van het boek. Een start in de werkelijkheid, op weg naar de fictie - Jody

Een fictieve roman over een non-fictief personage

Het is natuurlijk best gewaagd, een fictieve roman over een bestaand, nog levend persoon. Wat zou Hillary Clinton hiervan vinden? Een eer? Iets om haar schouders over op te halen? Kan ze er wel om lachen? Is het vooral ongemakkelijk? Of leest ze het boek überhaupt niet? Wij als lezers zien zowel de humoristische kant als de ongemakkelijke kant er van in.  Laura zou als ze Hillary was niet blij zijn met dit boek, omdat de intieme details super ongemakkelijk zijn en omdat er geen relatie met Bill is. Ook Harriet zou de intieme details overbodig en genant vinden en bovendien zal het niet erg prettig zijn om te lezen over Bill, want hij komt niet echt positief naar voren in het verhaal. Toch zou ze zelf van een aantal dingen ook wel weer de humor kunnen inzien. Leonie zou het ook niet kunnen waarderen, omdat het zo geschreven is dat het wel op non-fictie lijkt. Gelukkig staat er voorin het boek een disclaimer die de lezers waarschuwt dat het hier écht om een roman gaat.

Zo komt Bill Clinton voor mijn gevoel echt heel slecht naar voren in dit verhaal en dan is het wel goed dat aan lezers expliciet duidelijk gemaakt wordt dat alles verzonnen is - Marly

De lijn tussen fictie en feiten is erg dun, merkt Karla op, die Rodham een geromantiseerde biografie noemt. Er komen dan soms waargebeurde dingen in voor, de dialogen zijn veelal geromantiseerd, vindt ook Pleun. Vooral het eerste deel schurkt volgens Sophia duidelijk tegen non-fictie aan, daarna wordt het wel duidelijk voor het grootste deel fictief.

De feiten zou je kunnen zien als als een soort instrumenten die de schrijfster gebruikt, waar ze als het ware het verhaal aan ophangt of omheen schrijft - Harriet

Het blijft belangrijk om in het achterhoofd te houden dat het een roman is. Magalie heeft zich vaak moeten inprenten: 'het is een roman, vergeet dat niet'. Ook Celinecanon moest zichzelf eraan herinneren dat het niet echt was. Ze denkt dat dit te maken heeft met de personages, die echt bestaan, waardoor het leek alsof haar hersenen gefopt werden. Waar de een Rodham moeiteloos als een roman kon lezen, kostte dat de ander toch beduidend meer moeite.

soms ervoer ik even een mindfuck door de echte namen en bv het levensechte optreden van Donald Trump (en hoe ik had gewild dat dat de werkelijkheid was geweest en de werkelijkheid fictie, inclusief het coronavirus dan graag, haha). Zou het kunnen dat Curtis' verhaal echt is en wij allemaal in een alternatief universum leven? - MariaA

Wat als...?

In het verhaal ontmoet Hillary net als in het echte leven Bill en ze krijgen al snel een relatie. Anders dan in het echt, besluit de Hillary uit Rodham om niet verder te gaan met Bill. Vanaf dat moment begint de echte fictie en krijgen we antwoord op de vraag: Wat als Hillary nooit met Bill was getrouwd?

Hullemans vond het een wat-als verhaal met een feministische insteek, dat best geloofwaardig overkwam. Voorlopig is het nog niet zo ver, maar zo zou een eerste vrouwelijke president deze hoogste positie verwerven. Ook Angele vindt het niet ongeloofwaardig dat een vrouw president wordt. Dat het verhaal niet ongeloofwaardig was, kwam volgens *wil2* vooral doordat het boek niet zo diep inging op veranderingen. De keuze voor de wat als vindt ze een goede, maar de uitwerking was minder verrassend dan gedacht.

Ik vind de alternatieve geschiedenis aan de ene kant geloofwaardig want zo kan het gaan, maar ik vind toch ook wel dat de geschiedenis wel heel veel geweld wordt aangedaan. Ik denk ook dat Hillary en Bill juist zo sterk zijn als duo. Volgens mij halen ze echt het beste in elkaar naar boven en in dit boek zijn het veel meer flat characters - Margreeth

We vinden niet alles even geloofwaardig in dit boek. Magalie stelt dat het samenspannen met Trump iets is waar ze in de werkelijkheid toch nooit over zou denken. Angele beaamt dat die steun van Trump niet zo geloofwaardig is, maar vond het wel leuk gevonden en moest er erg om lachen. Natasja vond het ook niet zo geloofwaardig dat Hillary en vrouw en single is, amper zou daten en slechts een paar keer seks gehad heeft:

Ze werkt als senator en later op de campagne met de meest ambitieuze in de grootste snelkookpan ter wereld. Tuurlijk gaat men daar met elkaar naar bed. Ze is geen robot he! - Natasja

Er zouden flink wat variaties op Rodham geschreven kunnen worden, want we hebben ideeën genoeg voor een ander wat-als verhaal: wat als Hillary een man zou trouwen die haar steunt, of een vrouw; wat als ze ongehuwd moeder was. Maar ook: wat als Hillary president was geworden, hoe zag Amerika er dan uit? Of als Hillary zich eerder verkiesbaar had gesteld dan Bill? Zo kunnen we nog wel even doorgaan! Een paar lezers merken op dat ze dit boek wel even genoeg vonden. Dus Curtis Sittenfeld (of een andere auteur) hoeft niet meteen in de pen te klimmen voor nog een alternatief Hillary verhaal!

Politiek, seksisme en andere thema's

Ilse vond het interessant om de loop van de verkiezingen te lezen vanuit iemand die er aan meedeed, omdat je dat perspectief niet vaak leest. Lieke vond dat de verkiezingen nogal chaotische verliepen, maar merkt ook op dat dat in de VS altijd zo is:

Ze beginnen met tienduizend kandidaten - aan allebei de kanten, ;) - en iedereen roept en doet de gekste dingen. Na een paar weken ben je meestal toe aan een vakantie of een verblijf in een inrichting; en het gedrag van de kandidaten doet vermoeden dat zij dat ook nodig hebben, haha. Dat was dus best realistisch - Lieke

Renate stelt dat de kandidaten niet zo'n grote rol in dit verhaal speelden, het draaide echt om Bill en Hillary. Katja vindt dat zij de enige twee kandidaten waren die uitgewerkt waren en dat de campagnes bovendien meer om het spektakel dan om de inhoud lijken te gaan. Benthe vindt het wel spijtig dat de rest van de kandidaten niet echt uitgewerkt is. Dit kan dus zeker als een minpuntje van Rodham gezien worden.

De schrijfster laat zich behoorlijk uit over seksisme, vindt Marieke: "Het is ook triest hoe mannen om te denken te kunnen gaan met vrouwen. Maar Amerika is nog steeds niet klaar omdat te veranderen". Leonie vond dit thema goed en duidelijk neergeze, maar niet erg gevarieerd. Het blijft steeds bij dezelfde voorbeelden hangen. Renate vindt het best aardig uitgewerkt, alleen gaat het meestal niet van Hillary uit, maar is het wat andere mensen vinden. Dat seksisme niet alleen van mannen hoeft te komen wordt ook duidelijk in het boek:

Echter geeft Hilary zelf ook wel een seksistische opmerking, wanneer ze door een journalist wordt geïnterviewd, omdat ze daarbij een opmerking geeft over wat als ze getrouwd zou zijn en kinderen zou hebben - Johan

Andere belangrijke thema's die naar voren kwamen waren liefde, macht, racisme, feminisme, loyaliteit, eenzaamheid en intregriteit & politiek.

In oorlog is alles geoorloofd, maar in politiek blijkbaar ook. Er is weinig eerlijk respect voor de tegenstander, want als die onderuit gehaald kan worden, wordt het gedaan. Ze proberen er een beschaafd sausje overheen te gooien, want ze kunnen later afhankelijk van de steun van de ander zijn, maar oprecht is het allemaal niet - *wil2*

Eindoordeel

De beoordelingen liepen van 3 sterren tot 5 sterren.

***

Het wat als scenario is goed gevonden en degelijk verwerkt tot een roman, maar laat je toch achter met een teleurstellend gevoel - Herke1978

****

Er zitten mooie krachtige citaten en gedachten van Hillary in waarom zij zich verkiesbaar stelt maar geeft ook de keerzijde weer van de eenzaamheid in deze race terwijl je continu omringt bent door je campagneteam, kiezers etc.- Uschi

*****

Een van de beste boeken die ik dit jaar las!- Pleun

Gemiddeld kwamen we uit op een eindoordeel van 3,5 sterren!