Vogelvrij

Met maar liefst 27 deelnemers plus coördinator begonnen we aan dit eerste deel van een serie die uiteindelijk zes boeken zal tellen. Het boek combineert Young Adult met Fantasy met een flinke dosis humor erin gegooid. Naast de lichte humor werden er ook serieuzere onderwerpen aangesneden en was het duidelijk dat het hoofdpersonage geen gemakkelijke weg voor zich had. Wat vonden deze diverse deelnemers van dit boek en zullen ze verder gaan lezen in de serie? Dat volgt hierbeneden in het eindoordeel! Met dank aan MEIS&MAAS en hebban.

Samenvatting

Kellen groeit op in een magiërssamenleving genaamd de Jan'Tep. Degenen die magie hebben bezitten de macht, terwijl zij die geen magische talenten hebben tot slaaf zijn gemaakt. Ondanks dat Kellen de zoon is van één van de machtigste magiërs van zijn volk, is zijn magie heel zwak. Het is nog maar de vraag of hij zijn opleiding kan voltooien, en een toekomst als slaaf hangt hem steeds zwaarder boven het hoofd. Maar dan verschijnt er een mysterieuze vrouw met een grote mond en pakjes speelkaarten én een brutaal, grof dier die hem de kans geven om zijn eigen lot te kiezen en na te denken over waar hij is opgegroeid. Kellens verhaal is nog maar net begonnen...

Humor

Wanneer je dit boek leest ontkom je niet aan een kleine glimlach of twee, of misschien nog wel meer dan dat. Chantal had het volgende hierover te zeggen: "Vogelvrij zit boordevol met droge humor en af en toe is het zelfs lekker grof. Ik heb dan ook regelmatig in een deuk gelegen tijdens het lezen van Vogelvrij. Zowel Kellen, als de andere karakters nemen geen blad voor hun mond." Veel deelnemers deelden met plezier quotes die ze humoristisch vonden. Zo ook Karin: "Het boek zit vol met droge humor. Dat levert maakt dat je situaties soms letterlijk voor je ziet: 'Ze opende haar mond, maar er kwamen geen woorden uit. Ik liet haar een paar tellen zo zitten in de hoop dat er een insect door het raam haar mond in zou vliegen.' M-i-n-c-a kon de humor ook waarderen, maar was wel blij dat het niet het belangrijkste onderdeel van het verhaal was: "Gelukkig heeft de humor niet de overhand. Er komen serieuze onderwerpen aan bod en af en toe moet Kellen moeilijke beslissingen nemen. En precies op de momenten dat je het niet verwacht, komt er een gedachte of een opmerking van Kellen die je ondanks de omstandigheden hardop laat lachen.

Discriminatie en slavernij

Ondanks dat het boek als humoristisch kan worden omschreven, behandeld Vogelvrij ook enkele zware thema's als discriminatie en slavernij. De niet-magiërs bij de Jan'Tep worden 'Sha'Tep' genoemd en zijn slaven. Kellens oom is een Sha'Tep en woont bij Kellens gezin als hun huisslaaf. LoeLoe11 benoemde de onwerkelijkheid van families die op deze onzinnige manier uit elkaar worden gedreven: "Het aparte vond ik, je groeit tot je 16de samen op en bent gelijke, familie, vrienden.. en dan opeens vanaf dat punt draait alles om.. heb je geen magie of een beetje ben je een sha'tep en dus een mindere.. (slaaf) en tel je niet meer mee, terwijl de Jan'tep helemaal niet zonder de Sha'tep kunnen!"  Natasha benadrukt hoe de discriminatie heel erg is ingeburgerd bij Kellen: "Hij ziet thuis hoe er met Sha’Tep wordt omgegaan. Oom Abydos spreekt iedereen in het huis aan met ‘dame’ en ‘heer’ en wordt als voetveeg behandeld. Toch heeft Kellen het idee dat zijn oom het goed heeft: 'Hij wordt goed behandeld, hoor. Sommige Sha’Tep werken in de mijnen of worden weggestuurd om andere huishoudens te dienen. De meesten wonen in de sloppenwijken aan de rand van de stad. Abydos woont hier, bij ons. Mijn vader behandelt hem als familie.’ " Dionne voegt hier aan toe: "Zelfs Kellen merkt pas zijn oom Abydos echt op wanneer Ferius Parfax hem op de feiten drukt, en wanneer Kellen echt de dreiging voelt van dat ook hij een Sha'tep kan worden begint hij steeds meer 'wakker' te worden en noemt hij zijn oom ook gewoon weer oom in plaats van Abydos als een bediende."

Kiki vond Kellens ontwikkeling wat betreft zijn mening over de Sha'Tep niet helemaal vloeiend: "In het begin van het verhaal kijkt Kellen neerbuigend naar de Sha'Tep, maar door wat Ferius hem verteld dat ze niet anders zijn dan gewone mensen kijkt hij er onmiddellijk anders naar en minacht hij ze niet meer. Of dit geloofwaardig is weet ik niet (het duurt altijd een tijdje voordat je gewend bent aan dingen als dit, voornamelijk als je ermee opgegroeid bent). Aan het einde ziet hij de Jan'Tep als indringers en de Sha'Tep als het 'normale' volk, dus ja, daarin is hij heel erg gegroeid."

Kellen

Kellen is het hoofdpersonage van Vogelvrij. Zoals al hierboven werd besproken maakt hij belangrijke ontwikkelingen door in het boek. Hij is opgegroeid met ingehamerde vooroordelen over de Sha'Tep en de 'terechte' superioriteit van de Jan'Tep. Hij voelt zich gefrustreerd door zijn zwakke magie en het feit dat hij in de schaduw van zijn veel jongere, maar veel krachtigere zusje staat. Met de hulp van Ferius Farfax en Reichis verandert zijn leven en zijn denkbeelden. Hij bevriendt hen nadat zijn eerdere vrienden en leeftijdsgenoten hem in de steek lieten. Samantha zegt hierover: "Dat Kellen vervolgens vriendschap sluit met de outcasts vind ik heel tof. Hij verbreedt zijn wereld letterlijk door open te staan voor mensen én dieren van buitenaf. Juist de verschoppelingen van de samenleving waarin hij opgroeit worden belangrijk voor hem. Hij vindt ze – in tegenstelling tot de meeste/dan wel alle Jan’Tep – interessant en leuk. Er ontstaat een bijzondere vriendschap tussen Kellen, Ferius en Reichis, waarbij een band wordt gecreëerd die ijzersterk is. 
De boodschap die uit het verhaal spreekt is dat echte vriendschap alle grenzen overstijgt, zolang je naar elkaar luistert, oog hebt voor elkaars sterke eigenschappen en je respect hebt voor de tekortkomingen van de ander." Ondanks het verraad van Kellens vrienden vindt Argamas het volgende: "Wat ik zelf erg goed vond, was de relatie tot zijn vriendin. Hij beoordeeld haar op haar daden, maar rekent haar niet af op de eerste keer dat zij de kant kiest voor zijn vrienden en zich tegen hem keert. Ze krijgt een tweede kans en zo bouwen ze aan een andere relatie tussen hun beiden. Ik vond dat erg geloofwaardig en erg verrassend."

Kellen is verder een uniek hoofdpersonage voor een Young Adult boek: hij is geen uitverkorene of krachtige magiër, maar juist heel zwak. Fien beschrijft het als het volgende: "Hij heeft moeite met alle vormen van magie terwijl hij alle gebaren en bezweringen perfect uitvoert. Dit is één van de aspecten die dit boek verfrissend en interessant maken: we maken hier kennis met een jongen die uitgesloten wordt door zijn leeftijdgenoten en die leeft met de dreiging van een Sha’Tep, een dienaar van de Jan’Tep , te worden en Kellen wil dit koste wat kost vermijden!" Desiree vond het prettig om eens over zo'n personage te lezen: "Ik vond het wel eens leuk om over iemand te lezen die niet perfect is. En vooral hoe zijn onzekerheid eigenlijk verdwijnt naarmate het boek eindigt. Kellen lijkt daardoor veel realistischer. Het feit dat hij zelfs trots kan worden op zijn 'tekortkomingen' om het zo maar te zeggen vond ik leuk om te lezen." Silke vult hierop aan: "Aanvankelijk lijkt Kellen zich inderdaad heel onzeker te voelen vanwege dat gebrek aan magie en blijft hij hopen dat hij die magie op de een of andere manier toch kan oproepen. Hij gelooft heel erg in de ideeën van superioriteit die de stam waarin hij leeft hem voorspiegelen en ziet de Jan Tep ook echt als meesters over de Sha Tep, de mensen zonder magie. Na verloop van tijd lijkt hij echter, met de hulp van Ferius Parfax, in te zien dat niet alles zo zwart-wit is en dat de ideeën die hij vanaf zijn geboorte meegekregen heeft niet allemaal juist zijn. Dit vind ik zo mooi aan het boek en het maakt Kellen ook realistischer." Femke voegt nog toe: "Ik moet eerlijk toegeven dat ik op het begin van het boek half verwachtte dat Kellen op een of andere manier zijn magie volledig terug zou krijgen. Nu ik er zo over na denk is het natuurlijk alleen maar mooi dat Kellen zich heeft weten te redden met listen en het kleine beetje magie dat hij had."

Magie

Vogelvrij bevat een interessant nieuw magiesysteem waarbij gebaren maken en concentratie het belangrijkste zijn. Melissa beschrijft het zo: "Ze hoeven niet alleen maar een spreuk uit te spreken voor magie, nee er komt veel meer bij kijken! Zo heeft elke Jan’Tep zeven armringen die staan voor verschillende soorten magie. Zo is er bijvoorbeeld adem magie. Om die te kunnen gebruiken moeten de Jan’Tep eerst een bepaalde somatische vorm met hun handen maken, daarnaast moeten ze de lucht inbeelden en moeten ze een spreuk uitspreken op de juiste manier. Dit zorgt ervoor dat je als lezer echt inzicht krijgt in hoe de magie wordt bedreven en is het veel meer dan alleen maar een spreuk opzeggen. Ontzettend knap gedaan van de schrijver!" Boekenvirus had wel moeite om de bewegingen bij de spreuken goed voor te stellen: "(...) ik kan me niet van al deze vormen een voorstelling maken. Natuurlijk hebben we het gevoel mee mogen ervaren als er 1 vorm van ijzermagie tegen je gebruikt wordt in het gevecht met Tennant. En bij de ademmagie wordt ook een tipje van de sluier gelicht. Ik hoop dat we deze vormen meer mogen ontdekken in de volgende delen." Jennifer had het liever beter uitgewerkt gezien: "Ik vind de zeven vormen van magie origineel. Ik ben iets gelijks nog niet tegen gekomen in YA fantasy boeken. De theorie had van mij wel verder uitgewerkt mogen worden. (...) Ik hoop dat er in de volgende delen nog dieper op elke vorm van magie wordt ingegaan." Maartje: "Wel mooi dat er zo hard voor geoefend moet worden en dat niet iedereen dezelfde dingen beheerst. Het vraagt meer oefening en beheersing dan in veel andere verhalen waarin magie voorkomt. Dat vind ik wel interessant."

Verder lezen?

Een boek kan dan wel leuk zijn, maar of het ook zo goed is dat je de vervolgdelen wilt gaan lezen is een tweede. Verder is het ook nog maar de vraag of het boek überhaupt wel aan de verwachtingen heeft gedaan. Brechtje zegt het volgende hierover: "Ik had geen hoge verwachtingen toen ik Vogelvrij binnenkreeg, ik verwachtte eigenlijk gewoon een beetje cliché fantasy-boek die lekker was om even tussendoor te lezen. Nou, Vogelvrij heeft die verwachtingen ver overschreden! Ik vond er niks geen cliché aan, echt heerlijk om te lezen. Ik weet ook zeker dat ik het volgende deel in de serie ook ga lezen." Julia is ook absoluut niet teleurgesteld: "Mij leek het super leuk om eens een fantasy boek te lezen, aangezien ik mij nooit in dit genre heb verdiept. Hierdoor wist ik eigenlijk niet wat ik van Vogelvrij moest verwachten. Natuurlijk had ik wel een aantal goede reviews gelezen, dus had ik wel enigzins verwachtigen, maar die zijn perfect uitgekomen. Wat is Vogelvrij een geweldig boek! Het staat zeker in mijn top-5 boekenlijstje. Nu dat ik Vogelvrij heb gelezen ga ik zeker weten door met het lezen van fantasy boeken, en natuurlijk ook de andere 6 delen! Ik kan niet wachten om aan het volgende boek te beginnen." Ger had geen speciale verwachtingen, maar werd positief verrast: "Zoals vele anderen had ik geen speciale verwachtingen van dit boek. In ieder geval niet anders dan een lekker ontspannend Fantasy boek te gaan lezen. Toen het boek binnen kwam en ik de omslag zag, was ik enigszins verrast door de originele kaft. Het lijkt meer op een verhaal over een goochelaar dan over een magiër. Gelukkig werd dat al snel gelogenstraft. Ik ben zeer zeker van plan alle 6 delen te gaan lezen, daarvoor heeft het boek Vogelvrij mij voldoende in zijn macht genomen." Petra had ook geen verwachtingen: "Ik had eigenlijk niet zoveel verwachtingen, want ik maakte voornamelijk vanwege de cover iets als een vorm van magie met kaarten, dat bijvoorbeeld elke kaart een toverspreuk zou bevatten. 
het begin van het boek vond ik persoonlijk wat minder, maar hoe verder het boek vorderde, hoe moeilijker ik het vond om het boek weg te leggen, dus dat was voor mij het teken dat ik meer wil. Ik ga dus zeker verder met de volgende delen want ik ben toch razend nieuwsgierig geworden." Romée voegt tot slot nog toe: "Zelf had ik ook niet hele hoge verwachtingen, de flaptekst sprak me nou niet echt aan, maar ik was verrast door de kwaliteit van het boek. De hele wereld voelde heel echt en ik heb het vol enthousiasme gelezen. Ik wil zeker de rest van de serie lezen, maar omdat er zoveel leuke boeken zijn, hebben deze nog geen voorrang."

Over het algemeen is iedereen wel geïnteresseerd in de vervolgdelen, al zullen sommigen wachten tot ze in de bieb uitkomen en ze niet zelf kopen. Er is ook animo voor een vervolgleesclub met deel 2!

Eindoordeel

Het moment is daar: het eindoordeel. De deelnemers hadden veel te zeggen over het boek en dit vonden ze er uiteindelijk van.

- Daani: "Het 2de negatieve punt aan dit boek is; dat ik nog tot aan het voorjaar moet wachten om het vervolg te kunnen lezen. Ik zou het liefst nu meteen al beginnen lezen, maar er zal helaas niet veel anders opzitten als wachten vrees ik." (Vijf sterren)

- Isa-: ''Een magisch mooi boek waar je zeker zelf ook vogelvrij van word!'' (vijf sterren)

- Jennifer de Smidt: "'Vogelvrij is een boek vol misleiding en net als bij een potje kaartje wint niet altijd de sterkste. Sluwheid speelt ook een rol, maar soms win je door puur geluk.'" (drie sterren)

-Karin: "De karakters zijn goed uitgewerkt. Je ziet Kellen groeien en bent samen met hem gefrustreerd als de rest van de wereld blijft stilstaan. Ook is er heel goed nagedacht over hoe het leven in elkaar steekt. Hoe je je voelt als je faalt, hoe je nieuwe vrienden maakt en oude verliest, hoe je reageert als alles tegen zit. Kellen is een doodnormale jongen, niet de held van het verhaal. Dat maakt zijn verhaal erg geloofwaardig." (vijf sterren)

- Angieroxy: "Verder is het een geweldig verhaal. En ik raad het dan ook zeker iedereen aan. Ik kan niet wachten op de vervolg delen." (vier sterren)

- Melissa: "Sebastien de Castell heeft met Vogelvrij een, voor mij, uniek Young Adult boek geschreven. De hoofdpersoon is een keer niet degene die overal het beste in is, of de uitverkorene, in tegendeel! Dit zorgt zeker voor een verfrissende leeservaring. Ook de humor in dit boek is geweldig en zorgt ervoor dat je continue met een grote lach op je gezicht zit te lezen!"

Waardering

Dit boek heeft uiteindelijk een gemiddelde van 4.3 sterren gekregen!