DE AUTEUR

Al op jonge leeftijd ontdekte Tom Thys zijn fascinatie voor alles dat buiten de lijntjes kleurt. Het regisseren van obscure horrorfilms leek hem wel wat, tot hij ontdekte dat hij er veel beter over kon gaan schrijven. Er volgden boeken voor griezelfans vanaf 10 jaar. Ook schreef hij de nodige kortverhalen, waarmee hij al regelmatig in de prijzen viel. Zijn inspiratie haalt hij uit de aantekeningen in zijn nachtmerrieboek, dat iedere avond op zijn nachtkastje ligt.
Met Zerk debuteert hij in het genre enge verhalen voor volwassenen. De deelnemers aan deze Leesclub ziet hij dan ook graag als zijn proefkonijntjes.

Het lezen van enge boeken is onontbeerlijk voor het bezweren van de duisternis in onszelf. (uit Zerk, blz 45)

HET BOEK

Rob, filmliefhebber en horrorauteur met een writers block, ontdekt bij toeval dat iemand zonder toestemming zijn romandebuut heeft verfilmd. De inhoud van de trailer is erger dan de ergste horrorfilm die hij ooit gezien heeft, maar dat weerhoudt hem er niet van op onderzoek uit te gaan. Maar 'iets' probeert hem dat te beletten, er is 'iets' dat zint op wraak. Rob zal in zijn verleden moeten afdalen om de horror letterlijk het hoofd te kunnen bieden. Daarbij krijgt hij onverwacht hulp van serveerster Sandy die zo haar eigen redenen heeft om deze zaak tot op de bodem te willen uitzoeken.

DE LEESCLUB

Enge verhalen voor volwassenen, ze komen niet zo heel vaak voorbij in een Leesclub. En met Halloween in zicht, waren er dan ook de nodige liefhebbers voor te vinden. Zoals Conny, fanatiek horrorlezer, en liefhebber van de korte verhalen en jeugdboeken van Tom Thys. Maar ook Silvia, die nog nooit een boek in het horror genre had gelezen en graag wilde ontdekken of het iets voor haar zou zijn. En dan waren er lezers als Fred, zelf auteur, die wilde weten waar de grens tussen een thriller en horror ligt. Een gemeleerd gezelschap, aangevuld met twee lezers met een eigen exemplaar, met één en hetzelfde doel: in ‘spooktober’ moet er gegriezeld worden en dat doen we het liefst niet alleen. Gezelschap kregen we ook van de auteur zelf. Nog voor de Leesclub goed en wel van start ging, had hij al de nodige vragen uitvoerig beantwoord. Heel veel tijd voor een kennismaking kregen we niet, want de boeken werden al snel bezorgd. Behalve bij Simone. Als in een waar horrorscenario raakte haar boek onderweg zoek en nagelbijtend moest ze wachten op een nieuw exemplaar.

DE DISCUSSIE

De cover ziet er echt spannend uit, vindt Sabine, met een verlaten lege weg waar van alles op kan gebeuren. De eerste blik na het uitpakken bezorgt Tamara zelfs 'Highway to Hell' vibes. En ondanks het minpuntje van de krullende cover zit er sfeer er meteen in wanneer we gaan lezen.
Na de laatste bladzijde blijkt de cover pas echt goed gekozen. Na uitgebreid gepuzzel op alternatieven, is het wel een prima scène, vindt Mario, "want voor een flink deel bestaat het verhaal ook uit de reis naar het einddoel". De letters ZERK, die prominent oprijzen aan het einde van de weg, hadden voor Wendy misschien nog wat meer een Hollywood uitstraling mogen krijgen om de relatie met de filmindustrie te benadrukken. Maar als titel is het volgens Alfred wel heel sterk: "Het is duister genoeg voor het genre (associatie kerkhof!), doet spanning verwachten en maakt nieuwsgierig." De verrassing was dan ook groot bij de ontdekking wat er precies achter de titel verborgen zat.

Over de titels van de hoofdstukken viel ook het nodige te ontdekken. Maar liefst zesentwintig films in het horrorgenre mochten van de auteur figureren in het verhaal. Als liefhebber kende Conny een groot deel van de genoemde films. Door de verwerking van de soms iconische scènes ging het verhaal voor haar helemaal leven. Origineel gevonden, vond Silvia. Toch voegde het voor haar niets toe: "... Ik ken er geen enkele titel van. Dit is mijn eerste horror verhaal en horrorfilms kijk ik eigenlijk niet." Voor andere lezers, zoals Wim, was dat juist een reden om de filmtrailer op te zoeken en te bekijken: "De filmtitels versterken zeker het verhaal [...] Het draagt bij aan het leren kennen en begrijpen van het hoofdpersonage aan de hand van zijn passie voor films. Hierdoor zijn de verwijzingen naar de films in de hoofdstukken ook geloofwaardig."

De opbouw van het verhaal bleek niet helemaal in balans, hetgeen door Wim treffend werd samengevat: "... Er wordt veel tijd genomen om naar de climax toe te werken en de verschillende subplots [...] krijgen veel aandacht in de aanloop, maar worden wat mij betreft niet bevredigend afgerond. Het einde voelt een beetje afgeraffeld, waarbij nog snel wat losse eindjes [...] in het laatste hoofdstuk worden afgehecht." Ook horrorfilm-fan Magalie vond de grote opbouw naar de 'bouquet fina'' ietwat overdreven: "In gedachten zag ik kilo's aan viezigheid en ranzigheid alle kanten op gaan... Ik had het misschien graag iets subtieler gezien, al begrijp ik ook dat het genre erom vraagt." De subtiele speldenprikjes in de aanloop naar de ontknoping werden meer op prijs gesteld. De eigen verbeelding bleek namelijk betere horror dan de expliciet uitgeschreven horrorscène aan het einde.
De schrijfstijl maakte veel goed. Die is erg toegankelijk en beeldend, vindt Linsey. Dat er incidenteel een Vlaams woord of uitdrukking werd gebruikt stoorde geen moment, integendeel. De betekenis ervan was duidelijk genoeg te begrijpen uit de context.

Hoofdpersonage Rob maakt een mooie ontwikkeling door, aldus Tessa: "Rob komt bij mij wat warrig over en soms ook wel angstig maar hij ontwikkelt zich richting het eind van het verhaal in een zelfverzekerde man die weet wat hij moet doen". Ook Ger is tevreden, maar vult aan dat er toch een 'secondant' nodig is om het verhaal te kunnen vertellen, en die rol ziet hij weggelegd voor het personage van Sandy. Die maakt logischerwijze minder ontwikkeling door.
Ook de nevenpersonages werden onder de loep genomen. Onontbeerlijk voor het verhaal zijn natuurlijk Apolostolakis en Zerk. Het nevenpersonage Ruth zorgde voor meer vraagtekens. "Ruth is eigenlijk een ondergesneeuwd personage, die is er de eerste hoofdstukken en dan halverwege nog even [...] en dan is ze van de radar", zegt Simone. We hadden haar graag een grotere rol toebedeeld.

Het verhaal speelt zich af in het filmmekka van Californië. "Het is beeldend en geloofwaardig geschreven", vind Kim. "Ik had echt zo'n oude film setting gevoel." Met name de studio van Serpent Cinema liet niemand onberoerd. Tamara kreeg de kriebels van de waterput en de voetstappen van een onzichtbare Zerk.
De auteur heeft het verhaal echt op de meest passende plek gesitueerd. Dat betekent echter niet dat zoiets zich niet ook dichter bij huis af zou kunnen spelen. Alfred krijgt al bijna zin zelf te gaan schrijven: "... Rob woont in Amsterdam, zijn uitgeverij zit daar, hij schrijft mee aan een horrorserie voor de televisie, Mediapark, Hilversum. Sandy werkt in een strandtent en woont op een camping achter de duinen. Alleen de roadtrip zal flink moeten worden ingekort. Nou, het kan als het huis van Apostolakis ergens in de Ardennen staat ...” Dat zou nog een mooie combinatie kunnen worden met Magalie, die een spannend einde al helemaal voor zich ziet. Niet in de Ardennen, maar in de bollen van het Atomium.

Mysterie, avontuurlijk, liefde en fantasie zijn voor Wendy de belangrijkste thema’s in het boek: "Mysterie schrijf ik weg onder dit thema omdat de karakters in het boek mysterieus zijn. [...] Avontuurlijk, omdat de hoofdpersonages op avontuur gaan en een sprong in het diepe maken. [...] Liefde is de band tussen Rob en de mensen om hem heen. Fantasie toch wel het stukje buiten de werkelijkheid van zombie-achtige verschijningen [...]".Ook recht of rechtvaardigheid wordt genoemd, met een kanttekening van Ger: "Rechtvaardigheid is misschien inderdaad een thema, hoewel ik het verwerpelijk vind om dat op deze manier te doen: eigen rechter spelen, liever los je in het 'normale leven' dergelijk misbruik via de politie en rechter op. Gelukkig heeft Tom Thys daar niet voor gekozen, anders hadden we het boek Zerk niet gehad."

De rode draad in het boek is film, in de ruimste zin des woords. Wat zou er gebeuren wanneer er een verfilming wordt gemaakt? Linsey ziet dat wel zitten: "Dit boek lijkt mij zeer geschikt voor een film. Het verhaal is filmisch/beeldend beschreven en ik heb dan ook geen moeite om het voor me te zien. [...] Ik ben best benieuwd hoe het eruit zou zien op groot scherm." Het personage Zerk lijkt haar nog wel lastig om daarvoor de juiste balans tussen mysterieus en geloofwaardig te vinden. Geen probleem voor Mario, die voorstelt om Gollem uit The Lord of the Rings te recyclen. Dat is nog een duurzame oplossing ook! Ook Tessa wil wel mee naar de première: "Ik vond het boek sowieso al erg op een film lijken en het was voor mij een film in een film." Maar voor Kim hoeft het allemaal niet: "... Ik ben absoluut geen filmliefhebber en film kijker, dus ik hou het gewoon lekker bij een goed boek".

Om het verhaal samen te vatten in maximaal in tien woorden is geen eenvoudige opdracht. Ondanks die beperking worden er prachtige quotes bedacht. Sommige daarvan kunnen zo op de achterflap:

• Een unieke, pakkende en meeslepende horror, levendig en vlot geschreven. (Kim)
• "Zerk" Een filmische horror-roman. Rob's roadtrip en zoektocht naar waarheid. (Wendy)
• Een horror-roadtrip met een verrassend, spectaculair, soms overdreven einde. (Magalie)
• Schrijver horrorroman gaat op zoek naar maker van illegale film. (Alfred)
• Roadtrip. Meer thriller dan Horror . Lekker en vlotlezend. (Mario)
• Tom Thys' passie voor horrorfilms werkt aanstekelijk: een ware horror-rollercoaster! (Wim)
• Rollercoaster waarin list en bedrog afwisselen met razernij en verraad. (Fred)
• Op zoek naar de waarheid in een spannende roadtrip. (Silvia)
• Vermakelijke roadtrip met horror/thriller elementen. (Conny)
• Roadtrip door horrorfilms wat eindigt met een adrenalinehigh. (Tamara)
• Spannende roadtrip met horror-elementen tegen een filmisch decor. (Ronny)
• Spannende page-turner, leest makkelijk weg. Niets is wat het lijkt… (Simone)
• Spannend, horror, een boek wat een film had kunnen zijn. (Tessa)
• Een spannende roadtrip vol gruwel, bedekt met een vleugje horror. (Linsey)
• Een spannend verhaal dat zint op wraak. (Sabine)
• Boek half / half: relationele perikelen en een flink stuk horror! (Ger) 

Auteur Tom Thys is natuurlijk razend nieuwsgierig naar onze bevindingen. Is hij gslaagd in zijn opzet om zijn lezerskring uit te breiden naar de groep volwassenen?
Een hele moeilijke vraag, want het genre is gruwelijk breed en naar gelang ieders definitie van wat horror nu eigenlijk is wordt de vraag min of meer ingevuld. Voor Sabine was het wel duidelijk dat het boek bedoeld is voor volwassenen: "Ikzelf ben geen horrorfan dus wilde graag een beetje 'out of the box'’ lezen, maar vond eerlijk gezegd het thriller gehalte groter dan de horror. [...] En ja ik zou best nog eens wat van deze schrijver willen lezen." Niet iedereen gaat daar in mee, al is er zeker interesse om een volgend boek te willen lezen. Die conclusie werkt door in de waardering. 

DE WAARDERING

"Niet de horror die ik had verwacht maar een prima debuut” zo oordeelt horrorliefhebber Conny. Fred las het boek twee keer en is enthousiast: "Een rollercoaster van obscure figuren in een raadselachtige setting". Alfred heeft er wat minder plezier aan beleefd, "... want spannend of griezelig wil het maar niet worden." Met een gemiddelde van afgerond 3,3 sterren en zestien afsluitende recensies kunnen we concluderen dat dat eigenlijk helemaal niet zo gek is voor een debuutroman. Want enge verhalen schrijven voor volwassenen is best een kunst. Die vervolgens lezen trouwens ook, maar in groepsverband bleek dat uiteindelijk mee te vallen.

Een eng boek is een afgrond waar je in kan springen zonder te pletter te vallen. (uit Zerk, blz 45)

Met dank aan alle deelnemers, die het met elkaar aandurfden een griezelig experiment aan te gaan.En natuurlijk dank aan Tom Thys, die tijd vrijmaakte om op al onze vragen uitgebreid en enthousiast te antwoorden.

Ronny van Erp, 5 december 2024