Verslag Zolang ik jou heb: Mooie historische roman, maar ook wat punten van kritiek
Voor een Hebban leesclub met een historische roman, zich afspelend in Mississippi van 1963 werden vijftien lezers gezocht. De aanmeldingen stroomden binnen en de vijftien gelukkigen konden al snel gaan lezen in hun boek. Twee lezers sloten aan met een eigen boek en zo was de leesclub goed gevuld.
Zolang ik jou heb is het verhaal van de 9-jarige Starla die bij omi woont. Haar vader is altijd weg omdat hij op een booreiland werkt en moeder is zangeres in Nashville. Als omi weer eens een onredelijke straf heeft gegeven loopt Starla weg. Onderweg wordt ze opgepikt door de donkere Eula die een blanke baby bij zich heeft. Het is het begin van een bijzondere roadtrip en een speciale vriendschap tegen de achtergrond van de segregatie die nog volop aanwezig was in het zuiden van Amerika.
De leesclub
De cover en de titel
De titel
Als eerste bespraken we de cover en de titel en of deze goed bij het boek pasten. De lezers zijn het er over eens dat de titel goed is gekozen.
Linda: De titel is goedgekozen. Toen ik er over na ging denken, bedacht ik me ineens, dat het op meerdere personages uit het boek van toepassing kon zijn.
Maar we maakten ook een vergelijking met de originele Engelse titel: Whistling past de graveyard. Een uitdrukking die de vader gebruikt in het boek en die betekent dat je je over je angsten heen kan zetten. We begrijpen waarom er is gekozen voor een andere titel en er geen directe vertaling is gebruikt.
Carla: De Engelse titel is een uitdrukking die wij in het Nederlands niet kennen. Een vergelijkbare uitdrukking is er volgens mij niet in het Nederlands. Een letterlijke vertaling zou de titel te duister maken.
De cover
De cover laat een meisje op de rug zien, zittend op een koffer. Een cover die de lezers aantrok om het boek te gaan lezen. Maar in hoeverre past dit plaatje bij het boek?
De lezers vinden de cover mooi, maar niet helemaal kloppen bij het verhaal. Het meisje op de cover heeft lang haar en een jas aan, terwijl het in het boek bloedheet is, de hoofdpersoon rood kort haar heeft en op pad gaat zonder koffer.
Marielle: De cover vind ik eigenlijk helemaal niet zo passen bij het boek. In het boek is het hoogzomer en vallen de mussen van het dak en is ze volledig onvoorbereid, zonder koffertje, op pad gegaan.
Tess: De cover spreekt mij aan , het heeft iets mysterieus ( mede omdat je haar gezicht niet ziet). Je vraagt je meteen af waarom een jong meisje daar zo alleen op een koffer zit. Het viel me op dat Starla roodharig is en de figuur op de cover donker haar heeft.
Eula en Starla
De twee hoofdpersonen zijn de blanke 9-jarige Starla en de donkere vrouw Eula. Wat vinden de lezers van hen?
Eula krijgt al snel de sympathie van de lezers, "Hartverwarmend, kwetsbaar, lief, onderdanig, getraumatiseerd, realistisch en geloofwaardig" zijn termen die worden genoemd om Eula te beschrijven. De keuzes die ze maakt in haar leven zijn niet altijd de meest verstandige, maar wel begrijpelijk gezien haar achtergrond.
Ingeborg: Eula is zwaar getraumatiseerd door haar verleden en huidige leven. Dankzij de toevallige ontmoeting met Starla wordt een reeks gebeurtenissen in gang gezet en wordt zij gedwongen te handelen in plaats van passief te blijven. Hierdoor groeit zij en wordt haar leven de moeite waard. Haar houding past wel in de manier waarop zwarte vrouwen destijds werden geacht zich te gedragen.
Over Starla zijn de meningen meer verdeeld en wat het meest opvalt is dat ze 9 is, maar vaak over komt en doet alsof ze ouder is. Het is voer voor discussie en dat gebeurt dan ook volop.
Diana: Een pittig jong meisje eigenwijs, brutaal, niet bang, onafhankelijk en wanhopig op zoek naar erkenning van haar gevoelens en om gezien te worden zoals ze werkelijk is. Ik vond haar ook wel vroegwijs en tegelijkertijd had ze een onschuldige kijk op de wereld.
Amarins: Ik vind Starla een mooi personage, een lieve meid. Maar zoals ze beschreven wordt zou je nooit zeggen dat het om een negenjarig meisje gaat! Ik heb constant het gevoel gehad dat ze ouder was.
Annick: Starla is het personage dat ervoor zorgde dat ik af en toe met een grote glimlach zat te lezen. Haar observaties en interpretaties van haar omgeving waren soms grappig of gevat, maar altijd recht voor de raap.
Ze is zoals elke negenjarige, aan de ene kant nog jong/klein, maar van zichzelf vindt dat ze toch al groot is en au serieus genomen moet worden.
Sanne: Ik vind de beschrijvingen die Starla geeft en de dingen die zij opmerkt, niet passen bij een 9jarige. Dit ergerde mij tijdens het lezen soms. Ik had het leuk gevonden als de zinnen en het taalgebruik iets kinderlijker zouden zijn, meer passend bij een 9jarige.
Wat viel op?
Het verhaal speelt in 1963. De segregatie in het zuiden van Amerika zorgt voor grote verschillen tussen zwart en blank en er gebeurt veel in het verhaal. Wat maakte de meeste indruk bij de lezers?
Joella: Wat mij het meest is bijgebleven in dit verhaal is de ongelijkheid tussen de rassen, dat dit toentertijd nog zo speelde was ik mij niet bewust van en heeft echt indruk gemaakt (als in pijnlijke momenten).
Peetje: ik was erg onder de indruk dat Miss Cyrena door het vuur ging voor Eula en Starla en baby James. Hun wel binnen liet in haar huis en verzorgde, dit met gevaar voor haar zelf,zich niet door angst liet regeren zoals andere ,die dat (begrijpelijk)wel deden.
Debbie: Voor mij zindert erg na de enorme littekens die een opvoeding en gemeenschap in een mens kunnen aanrichten, maar tegelijkertijd ook dat er toch telkens weer mensen opduiken (Miss Cyrena, Porter) die juist een verschil maken en nieuwe hoop geven. Ook de enorme veerkracht die Eula heeft om ondanks alles te blijven geven vind ik pakkend.
Monique: Wat mij vooral is bij gebleven is dat de schrijfster op een subtiele manier laat zien dat 'onwetendheid' er voor zorgt dat je anderen beoordeeld om de verkeerde redenen.
Angela: Het meeste indruk heeft op mij gemaakt dat al tijdens de opvoeding blanke kinderen werd bijgebracht dat zij boven kleurlingen staan.Hierdoor wisten mensen in die tijd niet beter omdat dit bij de opvoeding hoorde.
Het boek in (max) 10 woorden
Zolang ik jou heb is een boek met een boodschap, een boek over blank en zwart en een boek over liefde en acceptatie ongeacht afkomst of ras. Zou een boek te vangen zijn in 10 woorden? Ja dat kan en het leverde mooie omschrijvingen op.
Gerry: Echte vriendschap,en een enerverende reis tijdens een roerige periode.
Marlies: Worstel en kom boven, liefde overwint alles
Harten7: Onverwachte vriendschap in een reis naar een betere toekomst.
Monique: Een zoektocht naar liefde, maar vooral erkenning en zelfrespect
Annick: Opgroeien en jezelf vinden in een veranderende en verdeelde maatschappij.
Verwachtingen
Zijn de verwachtingen die de lezers hadden voor ze zich inschreven uitgekomen of niet? De meningen zijn verdeeld.
Sanne: ik verwachtte een mooi verhaal over vriendschap en familie, dat is zeker uitgekomen.
Marlies: Ik had verwacht dat het een historische roman zou zijn dat me zou prikkelen om meer achtergrond informatie op te zoeken. De context van het zuiden van Amerika was hier een decor, niet de drager van het verhaal. Ook had ik gehoopt dat het een creatievere en literaire roman zou zijn. Het is mij een te braaf boek geworden, anekdotisch en tegen het stereotype aan. Alles is ingekaderd en is voor mij niet echt tot leven gekomen.
Amarins: Ik verwachte een prachtig boek. Bij het lezen van de korte inhoud sprak het me meteen aan. Het onderwerp sprak me aan. Mijn verwachtingen zijn uitkomen, het was een prachtig boek waarin de verschillen tussen blank en bruin in de zestiger jaren op een vlotte wijze worden beschreven. Ik heb er van genoten.
Marielle: Eerlijk gezegd had ik iets hogere verwachtingen dan het boek heeft weten waar te maken. Ik had gehoopt dat het boek wat meer diepgang zou hebben, wat minder clichématig was geweest en wat minder voorspelbaar. De karakters bleven nogal oppervlakkig en het einde was te zoet. Er was veel meer uit het verhaal te halen.
Conclusie
Zolang ik jou heb is een mooie historische roman die prettig leest, maar waar af en toe toch wat kritiek op is te leveren. De leeftijd van Starla is niet altijd overeenkomstig met haar doen en laten, het einde van het boek is mooi maar wel geromantiseerd. Maar over het algemeen is het boek goed ontvangen en hebben de lezers het met veel plezier gelezen. Dat blijkt ook uit de gegeven sterren.
Met 6 x drie sterren, 1 x drie en halve ster, 7 x vier sterren en 4 x vijf sterren is deze leesclub afgesloten met een mooi gemiddelde van 3.9 sterren.
3 sterren
Harten7: Het lukt Crandall je mee te nemen en ze geeft je een inkijk in een bijzondere tijd, waarin naar onze huidige maatstaven discriminatie aan de orde van de dag was
4 sterren
Debbie: Familie-zijn is niet alleen een zaak van bloedverwantschap maar bovenal van het hart.
5 sterren
Carla: Een verhaal over racisme in Amerika in de jaren zestig, met een happy end. Maar vooral ook een verhaal over liefde, vriendschap en doorzettingsvermogen.