Onze literaire speurtocht nadert zijn ontknoping: nog even en we zullen weten wie de Libris Literatuurprijs 2025 wint. Wees welkom in de Literair Salon waar we samen de overgebleven kanshebbers lezen en in goed gemoed en gezellig hun verhalen bespreken. Op de stamtafel ligt wat laatste speurwerk klaar: we stappen in het spoor van de jury om de nieuwe laureaat te vinden.
Tekst: Famke
Banner: Anne
Opmaak en kleine aanvulling: Tea
De afvalrace voor de Literatuurprijs is even onverbiddelijk als verrassend verlopen: van 183 aangemelde titels op de groslijst zijn nog zes kandidaten over. En welke zes … De jury onder voorzitterschap van Sheila Sitalsing had met de shortlist een ware surprise in petto. Het understatement van de dag kwam van Sanne: “Ik ben zó verbaasd.” Onverwacht raakten we groepslievelingen als Ossenkop en Dius kwijt.
La vida es bella: ik begrijp en volg de jury niet
Maar toen de rook optrok, Tea haar troost eten had verorberd, de Trechter wéér was leeggelopen en Gigi een nieuwe glazen bol had bemachtigd, volgde monter de analyse.
Karen: Blijkbaar hanteert de jury hele andere criteria (…) wat waarderen wij hoog en wat waardeert een jury hoog, daar zit een bepaalde kloof tussen. Stof tot nadenken.”
De verrassende shortlist wordt wel toegeschreven aan een frisse wind die door boekenland waait. ‘Een vernieuwende weg’ waar ook het boekenweekgeschenk
De Krater bij past, weet
Wil van haar boekverkoper. Voorzitter
Sitalsing stelt tevreden vast dat de Nederlandse en Vlaamse literatuur nieuwe, eigen paden bewandelt: de springlevende literatuur als ‘broedplaats (…) voor nieuwe stemmen … die zichzelf vernieuwt, in vertelvorm en thematiek’.
Margreeth: Ik vrees dat ik oud en traditioneel word
Verbluft, verbijsterd, verrast of niet: we lezen wat de pot schaft. Kritische noten worden gekraakt maar eigenlijk smaakt het verrassingsmenu best goed. Heerlijk eigenlijk. Jeanet is ‘aangenaam verrast’ door Man maakt stuk en Marijke ziet in Rouwdouwers een serieuze titelkandidaat: "Het mag van mij de winnaar zijn." En soms is er gewoon een tweede of derde lezing nodig om een boek te waarderen. Ine: “Derde keer, goeie keer?” Ja en zeker weten, zo blijkt. Tea: "Dat einde heb ik vannacht gelezen en riep iets metafysisch op."
Maria van Ewijk: Vond het echt een topboek! Grote kanshebber!
Famke voelt zich gespaard
Ondanks de wat onverwachte bijltjesdag van de longlist ben ik er redelijk genadig van afgekomen: met Rouwdouwers, In het oog en De kroon met twee pieken heb ik drie shortlisters te pakken
Al lezend naderen we zo de finale van de Trechter-uitdaging én de ontknoping van onze speurtocht. En zoveel boeken, zoveel kanshebbers. Onze eigen ervaringen kunnen we aanvullen met de wekelijkse
podcasts, waarin alle shortlisters afzonderlijk besproken worden en aan het woord komen. Ook die kunnen ons op weg helpen de laureaat te spotten.
In de eerste podcast over Rouwdouwers deed Falun Ellie Koos een opvallende uitspraak over de uitslag. “Ik hoorde gister van iemand dat die al vastligt. Dat wist ik niet. Ik weet dus ook niet of het waar is.” (28/3; S5A1)
Zou dat kloppen? Zou het inderdaad zo zijn dat de winnaar al is aangewezen? In dat geval leveren de jury-rapporten misschien beslissende clues op.
Om geen kans onbenut te laten en nieuwe verrassingen tot een minimum te beperken, stappen we in het spoor van de jury. Deze keer laten we ons niet afleiden door titels, buzz rond een boek en eigen leeservaringen. We kijken sec naar wat de jury over elke genomineerde te zeggen heeft:
1. “Spannend leesplezier en ingenieus denkwerk … alleen het (her-)lezen van dit meesterwerk kan soelaas bieden.”
2. “Een heerlijk voortrazende relaas … het zijn de buitelingen, het is de inkeer, het zijn de ontroerende passages, het is de noodlottigheid.”
3. “De verontrusting kruipt onder je huid … dit is literatuur als het festijn van woorden en metaforen dat het hoort te zijn.”
4. ‘Een knappe contemporaine ideeënroman … een vertelling die evenzeer meevoert als aanzet tot denken.”
5. “De wereld, de liefde en de relaties met mensen … een roman als een klein, kostbaar juweel.”
6. “Karakters en decors in prachtige taal … een verhaal kortom dat … een prominente plek in de laaglandse literatuur heeft uitgehakt.”
Welk citaat wijst volgens jou de winnaar aan? Welke komt een laureaat van de Libris Literatuurprijs toe?
Nog een dikke maand, dan weten we het zeker. Op maandag 19 mei zal de jury-voorzitter in Felix Meritis in Amsterdam de winnaar bekend maken. De finale is nu echt begonnen.
Veel leesplezier, succes met speuren en dat de beste moge winnen!
De Trechter-uitdaging om vijf van de zes shortlisters te lezen, vind je ook in de app (LPOKJ)
Bij
Lesson up vind je voor alle longlist-titels (va 2022) extra informatie als lesmateriaal, interviews met auteurs, podcasts en #DeZin-audiotrailers.
Mocht je geen genoeg kunnen krijgen van de shortlist van de Libris Literatuur Prijs, hier staan alle
shortlist-titels sinds 1994 op een rijtje.