Ane Riel
Ook dit jaar gaan we verder met de rubriek ‘Auteur in de kijker’, waarin we zowel roman- als thrillerauteurs bespreken. Vandaag brengen we de Deense Ane Riel voor het voetlicht. In ons taalgebied debuteerde ze in 2019 met het fenomenale Hars, dat de Glazen Sleutel en andere Scandinavische prijzen won.
De auteur
De Deense Ane Riel (1971) studeerde kunstgeschiedenis, maar zou uiteindelijk haar weg vinden in de literaire wereld. Ze publiceerde eerst educatieve boeken en kinderboeken, waarbij haar moeder veelal de illustraties voor haar rekening nam. In 2013 verscheen Riels eerste boek voor volwassenen, de thriller Slagteren i Liseleje, waarmee ze een Deense debutantenprijs won. In 2015 kende ze haar grote doorbraak met Harpiks, vertaald als Hars en verfilmd onder de Engelse titel Resin (met Sofie Gråbøl).
De boeken
Riel heeft op dit moment vier boeken op haar naam staan. Behalve het eerste zijn ze allemaal naar het Nederlands vertaald, telkens door Kor de Vries.
Greet las de boeken en vertelt graag wat ze ervan vond.
Slagteren i Liseleje
(Dit boek is niet naar het Nederlands vertaald, dus volgt hier een vrije vertaling van de Deense achterflap) Het was niet bepaald liefdadigheid die de beminnelijke Judith ertoe bracht Liselejes verlopen burgers te verwennen met cognac en nachtelijke diners. Daarentegen was het misschien wel een soort liefde waardoor Jørgen de erkenning van zijn moeder zocht - koste wat kost. Maar hoe ver valt de appel van de boom? ‘De slachter van Liseleje’ is een grimmig, overrompelend en geestig verhaal, een reis door geesten vol contrasten, in een wereld van waarheid en bedrog, perversie en waanzin, schoonheid en afschuw.
Greet ****: Deze debuutroman las ik als laatste in de rij. Na drie fantastische boeken hoopte ik vooral dat Slagteren i Liseleje niet zou tegenvallen. En nee hoor, ook jaren geleden wist Ane Riel al hoe ze de aandacht van lezers moest vasthouden en was ze erg goed met woorden. Hier en daar zit er wat humor in het boek en daar kon ik echt van genieten. Zo heten de drie mannen die de oude Judith met haar bakkunsten verwent Hans, Christian en Andersen. Geniaal, toch? Op een bepaald moment wordt het Judith-verhaal onderbroken door een honderd bladzijden lang intermezzo. Je weet niet wanneer zich dat afspeelt en wat de link is met de andere verhaallijn, waardoor dit stuk iets stroever aanvoelt. Daarna wordt het boek echter bangelijk goed, plots leest alles zo makkelijk en wordt het een paar keer erg spannend. Dit debuut bezorgde me geen wow-gevoel of grote emoties zoals de andere titels, maar ik vond het nog altijd bovengemiddeld goed.
Ter info: Voor wie dit boek graag wil lezen maar geen Deens kent, is er goed nieuws, want er is een Engelse en een Duitse vertaling beschikbaar.
Hars
Liv stierf toen ze nog maar zes jaar oud was. Tenminste, dat is wat iedereen denkt. Haar vader weet dat hij de enige is die ervoor kan zorgen dat zij veilig is. Dus verlaat hij op een avond zijn afgelegen huis om zijn boot de zee op te duwen en richting de rotsen te sturen, om nadien zijn dochter als vermist op te geven. In het huis dat steeds voller wordt houdt Liv zich in een container verborgen. Zo hoeft zij nooit naar school. En zo blijft zij voor altijd bij haar ouders. Want haar moeder wordt alsmaar groter en komt het huis ook nooit meer uit en haar tweelingbroertje Carl is altijd dicht bij haar, alhoewel zij de enige is die hem kan zien…
Greet *****: De openingszinnen zetten meteen de toon. Aan het woord is de zesjarige Liv, zij grijpt je bij de strot en laat je niet meer los. Het is het begin van een heel bijzonder boek: fascinerend, grimmig, huiveringwekkend en bij momenten toch zo liefdevol. Hars is een boek dat blijft nazinderen en erg goed geschreven is. Het kent een paar fantastische personages: de stoere Liv met haar kleine hartje, vader Jens die steeds zonderlinger wordt en het hele huis volstouwt, mama Maria die haar bed niet meer uitkomt. Hoe bizar sommige dingen ook zijn, alles is bijzonder geloofwaardig neergezet. De beschrijvingen, vooral in het laatste deel van het boek, zijn zo levendig dat je lijkt mee te spelen in het verhaal, je zit er middenin. Voor wie het boek nog niet gelezen heeft: Vergeet alles wat je had verwacht en laat je meeslepen door een prachtig geschreven verhaal. (recensie)
Beest
Niemand weet hoe de kleine Leon aan zijn spieren komt. Hij houdt van knuffelen, maar kent zijn eigen krachten niet. Terwijl Danica worstelt om haar zoon in bedwang te houden, worstelt haar buurjongen Mirko met zijn verboden gevoelens voor Danica. Een liefde die gedoemd is te mislukken – niet alleen omdat Mirko nog een tiener is en Danica een vrouw én moeder, maar ook omdat ze is getrouwd met Karl, een reus van een vent. Liefde en lust drijven Mirko van zijn deugdzame huis naar Danica’s verborgen geheimen. Totdat een fatale nacht zijn leven voor altijd met dat van Leon zal verbinden.
Greet ****: Alle personages in dit boek spreken tot de verbeelding. Hoewel ze niet bepaald allemaal lief en goed zijn en er gruwelijke dingen gebeuren, is Beest een verhaal van een ongekende schoonheid. Een verhaal van grote emoties, waarin zowel voor liefde en vriendschap alsook voor haat en nijd een plek is weggelegd. De sfeer is grimmig, beklemmend en duister en getuigt van het enorme schrijftalent van Riel. De manier waarop de auteur haar verhaal opbouwt, roept bewondering op. Steeds opnieuw wordt een stukje informatie prijsgegeven, steeds opnieuw neemt het verhaal een nieuwe en vaak verrassende wending. Dreiging hangt constant in de lucht, vaak wéét je wat er gaat gebeuren en moet je even de adem inhouden. Aan alles voel je dat er een grote apotheose zit aan te komen. En die komt er ook, alleen niet op de manier die je misschien verwacht had. (recensie)
Ter info: Het boek doet al snel denken aan Muizen en mensen van John Steinbeck. Achteraf wordt dankzij het nawoord duidelijk dat Riel die klassieker heel bewust gebruikt heeft als kapstok om haar verhaal aan op te hangen. Net als de Amerikaanse George en Lennie zullen Mirko en Dodo samen het land doortrekken als landarbeiders. Waar dat land zich bevindt, wordt bewust in het midden gelaten.
Uurwerk
De tijd tikt voor Alma. Elke dag, alsof het haar laatste is, windt ze de staande klok op die haar door decennia van verdriet en vreugde heeft begeleid. Sommige van haar herinneringen probeert ze te verdringen, maar met name de gedachten aan haar overleden man, de horlogemaker Otto, verstoren haar gemoedsrust. Wat is er met Otto gebeurd? Alma kent de waarheid, maar waarom kan ze zich die dan niet herinneren? Er is nog veel waarmee Alma in het reine zal moeten komen voordat haar leven ten einde is. Een onverwachte ontmoeting met een kleine jongen en de vriendschap die daaruit opbloeit geven haar leven een nieuwe impuls. Intussen maken de duisternis en kou van de winter plaats voor het licht en de warmte van de lente. Het is duidelijk dat Alma’s leven nog niet voorbij kan zijn.
Greet *****: Al bij de tweede bladzijde moest ik huilen, ongelooflijk voor hoeveel herkenning woorden op papier kunnen zorgen. Na vijf bladzijden was Riel al kordaat op weg naar de vijf sterren en dat is niet meer veranderd. Wat kan die vrouw prachtig schrijven, wat weet ze te raken. Niet door complexe verhaallijnen of ingewikkelde taal. Nee, net door de eenvoud en de met zorg gekozen woorden wist ze me heel de tijd te boeien. Ook het spannende kantje, dat aan elk boek van Riel zit, heeft daartoe bijgedragen. Dementie, fysiek verval, eenzaamheid, ouderdom en vergiffenis; de thema’s zijn zwaar, maar toch is Uurwerk geen ‘klaagboek’. Ik denk dat het vooral bij mensen die dementie en aftakeling van dichtbij hebben meegemaakt een gevoelige snaar raakt en heel wat emoties losmaakt.
Conclusie
Ane Riel is een absolute topper, keer op keer weet ze te verrassen, niet alleen met een mooi verhaal, maar ook met haar prachtige schrijfstijl. Haar boeken laten zich niet in het vergeethoekje drukken, ze blijven de lezer bij, ook jaren later nog.
Ane Riel is voor jullie vast geen onbekende. Hebben jullie wel eens een boek van haar gelezen en wat vonden jullie daarvan?
Resin, de verfilming van Hars
