Begin oktober kwam de film Du forsvinder (You disappear) in de (Nederlandse) filmzalen. Dit aangrijpende drama, geregisseerd door Peter Schønau Fog, is gebaseerd op de roman van de Deense auteur Christian Jungersen. Naar aanleiding van de verfilming ontvingen enkele lezers het boek, ook Greet en Nathalie van Literatuur uit het hoge Noorden mochten aan de slag. 

Waarover gaat het boek?

G: Frederik is de zeer gerespecteerde directeur van een privéschool. Wanneer bij hem een hersentumor wordt vastgesteld, kan en mag hij zijn werk niet meer doen en brengt hij de dagen thuis door, waar zijn vrouw Mia hem zo goed als het kan steunt. Frederik lijkt langzaam te herstellen, maar dan wordt hij beschuldigd van miljoenenfraude. In de periode voor de hersentumor ontdekt werd, zou hij enorme sommen geld van de school geleend en vergokt hebben. De school die hem zo nauw aan het hart ligt, staat op het punt failliet te gaan en zowel Frederik als Mia worden vanaf dat moment met de nek aangekeken. Advocaat Bernard zal zijn uiterste best moeten doen om te bewijzen dat Frederik al op het moment van de feiten niet meer zichzelf was en dus niet verantwoordelijk kan worden gehouden voor wat er is gebeurd. Ik heb je zien verdwijnen confronteert de lezer met de gevolgen van een hersenbeschadiging. In hoeverre is iemand nog zichzelf wanneer bepaalde delen van de hersenen niet meer doen wat ze moeten doen? In hoeverre ben je nog verantwoordelijk voor wat je zegt en doet? In hoeverre lijdt je familie en directe omgeving onder je veranderde persoonlijkheid? Jungersen vertelt het ons aan de hand van het verhaal van patiënt Frederik en zijn vrouw Mia. 

N: Samen met advocaat Bernard, die tevens voor de dramatisch-romantische noot zorgt, probeert Mia de grootste incidenten in haar gezin tegemoet te treden. Ze leert ook een steungroep kennen waardoor ze bovendien met Bernard in contact kwam, als man van een vrouw met een hersenbeschadiging en waar ze nieuwe steun probeert te vinden voor haar situatie. De veranderde persoonlijkheid van Frederik zet hun leven op zijn kop. Zoon Niklas wordt ook het slachtoffer van de moeilijke gezinssituatie en uiteraard gaat hij naar dezelfde school waar zijn ouders werken… Voor Mia wordt het dan ook nog eens extra moeilijk omdat de collega’s zich tegen haar man en haar gezin keren. De mede directieleden blijken dan ook nog eens de aansprakelijkheid niet goed geregeld te hebben en er ook nog eens persoonlijk onder te lijden, waardoor hun jarenlange vriendschap met Laust en zijn vrouw tevens afspringt. 

Zware thematiek bevattelijk gemaakt

G: Hoewel hij een zwaar thema behandelt in zijn boek, schrijft Jungersen heel toegankelijk. Je hebt als lezer het gevoel dat de personages heel dicht bij je staan, dat je als het ware deelneemt aan hun leven. De hoofdpersonages zijn dan ook goed uitgewerkt, het worden echt mensen van vlees en bloed, mensen op wie je kwaad wordt, waar je bewondering voor hebt, die je wil steunen. De auteur doorspekt het verhaal van Frederik en Mia met heel wat wetenschappelijke info, onder andere tijdschriftartikels, verklarende tekeningen en stukken uit medische handboeken. Dat is een goede zet, de informatie wordt nergens echt moeilijk, maar werpt wel een duidelijk licht op de zaak. 

N: Het boek behandelt uiterst boeiende materie op een heel bevattelijke manier en waarvan het verhaal van Frederik eigenlijk een uitgewerkt voorbeeld is. Dit verhaal is op zo’n manier verteld dat je vooral meevoelt met Mia en wat ze allemaal moet meemaken. Het boek leest niet van in het begin gemakkelijk maar naarmate het verhaal vordert, word je erin meegezogen en wil je ook weten hoe de rechtszaak van Frederik uiteindelijk afloopt. Tussen de privé-besognes van de personages door biedt de schrijver een plejade aan artikels, hoofdstukken uit medische boeken en beeldmateriaal aan om de lezer meer informatie te bezorgen over wat hersenbeschadigingen met een mens doen, de vrije wil van de mens en hoe deze wordt beïnvloed, en hoe daar tegenwoordig naar wordt gekeken. Eén artikel intrigeerde me als lezer uitermate waarin de resem aan psychologische dramatische boeken en thrillers van de laatste jaren wordt afgedaan als cliché en foutief. Neen, een boek dat over een vader zou gaan die zijn kinderen slaat, en er niet in slaagt zijn gedrag aan te passen, en eerder met antidepressieve middelen gebaat is net als zijn kinderen, en wiens leven up en down zou gaan, is een levensechter verhaal volgens de schrijfster van dit artikel. Het is een boude uitspraak die wel even bij me bleef hangen. 

Onze conclusie

G: Jungersen schuwt de filosofische vragen niet. Heeft de mens een ziel? Hebben wij een vrije wil of ligt alles op voorhand vast en denken we alleen dat we zelf beslissingen nemen? Het is boeiende materie, die vlot verwerkt wordt in het verhaal van Frederik, Mia en Bernard. Ik heb je zien verdwijnen is een zeer goede roman die blijft boeien en bij momenten zelfs spannend is. De aanvullende wetenschappelijke informatie en de aanzet tot filosoferen zorgen ervoor dat het boek duidelijk boven de middelmaat uitsteekt. 

N: Concentratie van je ‘hersenkwabben’ is wel vereist Je moet er even voor gaan zitten en er tijd voor nemen. Je hersenen kraken om ze beter te begrijpen: je wordt wijzer van dit boek! Het onderzoek van de auteur is ook zeer uitgebreid. Een knap geschreven werk dat je doet stilstaan bij de fragiliteit van je hersenpan. Meestal vermijd ik nét daarom dit soort boeken, (ik wil niet weten wat er allemaal met mijn lichaam fout kan gaan!) maar hier was het uiteindelijk zeer de moeite waard.

Eerder werk van de auteur

Jungersen is met Ik heb je zien verdwijnen niet aan zijn proefstuk toe. Eerder verschenen van hem al het boek Kreupelhout, bekroond met de BogForums Debutantspris en De uitzondering, die de Gyldne Laurbær heeft weggekaapt. Beide boeken werden vertaald uit het Deens door Gerard Cruys. De auteur is best populair in thuisland Denemarken. 

Hier kan je onze recensies nog eens nalezen:
https://www.hebban.nl/recensies/greet-braem-over-ik-heb-je-zien-verdwijnen
https://www.hebban.nl/recensies/nathalie-b-over-ik-heb-je-zien-verdwijnen 

Lees bij We Love Lit eveneens de buddyread van Hans en Annick:
https://www.hebban.nl/spot/welovelit/nieuws/gast-buddyread-ik-heb-je-zien-verdwijnen-christian-jungersen 

Banner met dank aan Natalie, 'bannerqueen' van We Love Lit