Een gegeven nijlpaard prikkelt alle zintuigen
Begin juli stond Een gegeven nijlpaard van de Deense Annette Bjergfeldt in onze Releaselijst romans & non-fictie. Een paar dagen later lag het boek in de boekwinkels en vanaf die dag wordt er bijna dagelijks over geschreven en gepraat. Gea viel als een blok voor de titel en de cover. Vandaag vertelt ze iets over de auteur en het boek.
De auteur
Annette Bjergfeldt (bijna 60) is in Denemarken al jaren bekend als singer-songwriter en schilder. Met de band ‘Harvest moon’ behaalde ze grote successen. Twee keer werden ze genomineerd voor een Grammy en dertien keer voor de Danish Music Awards. Tijdens de vele optredens ontdekte Bjergfeldt hoe leuk ze het vond om de nummers aan elkaar te praten en verhalen te vertellen. Het bleek de opstap voor haar schrijfcarrière. De eerste vier boeken (een kookboek en drie kinderboeken) zijn niet vertaald. Haar debuutroman Een gegeven nijlpaard gelukkig wel. Het idee voor dit debuut ontstond toen ze jaren geleden een krantenartikel las over iemand die in de muil van een circusnijlpaard verdween. Je vindt op Hebban zowel een interview met Annette Bjergfeldt als een sneak preview van het boek.
Flaptekst
Als Esthers grootvader Hannibal in 1921 een huis op het Deense eiland Amager koopt, ziet hij een leven vol opera, kunst en grootse liefde voor zich. Maar zijn kersverse Russische vrouw Varinka, die ooit als circusartieste háár eerste geliefde in de muil van een nijlpaard zag verdwijnen, is niet zo romantisch ingesteld als hij gehoopt had. Hannibal kan zijn streven naar een artistiek en intellectueel leven alleen met zijn kleinkinderen delen: Filippa, die de eerste vrouwelijke kosmonaut wil worden, en de tweeling Esther en Olga, die beiden voor de titel ‘artiest van de familie’ strijden. Zal het hun lukken?
Mijn leeservaring
De eerste keer dat ik de titel las, was ik verkocht. Dit boek wilde ik lezen. Ik heb er geen moment spijt van gehad. Vanaf de eerste pagina slaan prachtige zinnen en metaforen je om de oren zonder dat het een moment te veel wordt. Esther – het ik-personage en de zelfbenoemde alwetende verteller – schildert zichzelf en de andere personages met een bont woordenpalet op papier. Ze doet dat zo levensecht dat alle zintuigen constant in een verhoogde staat van paraatheid verkeren.
‘Zo leeft het gezin op eieren, terwijl de vos in het kippenhok slaapt.’
Esther verwoordt op een speciale manier haar eigen leven en haar familiegeschiedenis. Dat laatste doet ze in de derde persoon, maar het leest alsof ze letterlijk in de huid van de ander is gekropen. De geschiedenis wordt niet chronologisch weergegeven. Het lijkt meer op een logisch gevolg van Esthers gedachtesprongen. Doordat er belangrijke en/of historische feiten worden genoemd, is het constant duidelijk waar in de tijd je je bevindt. Zo is er de dromerige, romantische opa Hannibal die maar één doel voor ogen heeft: leven voor de passie! Die denkt hij aan het begin van de twintigste eeuw gevonden te hebben in de Russische Varinka, een afstandelijke, gesloten circusartiest. Varinka hoopt op een beter leven in het verre Denemarken. Haar hart blijft echter achter in Rusland, bij haar eerste echte liefde, waardoor er voor Hannibal niets anders overblijft dan al zijn liefde aan hun dochter Eva te geven, want:
‘De liefde moet een ontvanger hebben. Anders kost het de afzender het leven.’
Eva ontmoet haar grote liefde Jan Gustav in de lucht. Zij is als stewardess aan het werk, hij vliegt voor het eerst samen met zijn beste postduif die ‘een belangrijke vleugel in de pap had’ bij het beëindigen van de Tweede Wereldoorlog. De ijdele Eva met haar voorspellende gave en de lieve, stoere Zweed Jan Gustav krijgen drie dochters. Filippa is de oudste. Ze wordt met een aantal fysieke beperkingen geboren en gaat volgens Esther regelmatig dood. Wat Esther behoorlijk jaloers maakt, want ze wil weten hoe het daarginds is. Filippa beweegt als een wandelende tak door het huis, stil en bijna onzichtbaar. Alleen de sterrenhemel brengt haar naar buiten. De tweeling Esther en Olga vechten bij hun geboorte ‘voor een plek in de zon’. Esther wint, maar zal voor haar gevoel altijd in de schaduw staan van haar jongere zusje met haar prachtige verschijning en een stem die het muzikale verlangen van opa Hannibal doet herleven. Esther probeert haar uiterlijke tekortkomingen te compenseren door andermans fronsen glimlachend glad te strijken en door te schilderen. Esther legt alle levens bloot, met als enige doel er achter te komen hoe komen hoe de liefde van de eeuw er toch uitziet. Geen eenvoudige taak, want:
‘Het leven is vol nijlpaarden.’
Conclusie
Bjergfeldt is er op een bijzonder unieke en humoristische manier in geslaagd een debuutroman te schrijven die ik iedereen zou willen aanraden. De enige reden dat ik het boek niet waardeer met vijf sterren is dat het verhaal op zo’n driekwart een tijdje afzwakt, wat voortkabbelt. Mijn 4,5 sterren rond ik daarom af naar vier (****).