Gunnar Barbarotti – Håkan Nesser
Uit een interview uit 2012 met Sander Verheijen kun je concluderen dat het personage Gunnar Barbarotti bij toeval is ontstaan.
“Håkan Nesser tart bijna alle ongeschreven thrillerwetten met zijn laatste in Nederland verschenen misdaadroman. Toch wordt het boek zonder uitzondering overladen met sterren. Ruim 200 bladzijden is De man zonder hond een bijna literaire roman, een bijzonder boeiend familiedrama. Maar ineens is hij daar: inspecteur Gunnar Barbarotti.
‘Ik zat vast in mijn verhaal,’ zo verklaart de 62-jarige Nesser de plotselinge verschijning van zijn nieuwe hoofdpersoon. ‘Ik had een rechercheur nodig om het verhaal verder te kunnen vertellen.’””
Naar eigen zeggen was hij klaar met van Veeteren, klaar met seriepersonages. Hij zou nooit meer een serie schrijven. Gelukkig is hij op die uitspraak teruggekomen.
De auteur
Nesser is geboren in 1950 in Kumla, Zweden. Tot 1998 heeft hij gewerkt als docent, doch toen duidelijk werd dat zijn boeken aansloegen werd hij fulltime schrijver. In 1993 verscheen de eerste in de reeks met van Veeteren in de hoofdrol, een reeks die uitgroeide tot het haast spreekwoordelijke tiental. Tussendoor heeft Nesser enkele andersoortige romans geschreven die evenzeer de moeite waard zijn. Na van Veeteren begon hij aan een vijfdelige reeks met Gunnar Barbarotti in de hoofdrol, gevolgd door enkele romans.
Hij heeft met zijn boeken al heel wat prijzen in de wacht gesleept, onder meer driemaal de prijs voor de beste Zweedse misdaadroman, daarnaast De Glazen sleutel voor de beste Scandinavische thriller en last but not least: in 2016 ontving hij in Zoetermeer tijdens het thrillerfestival de oeuvreprijs. Zijn boeken zijn in meer dan vijftien landen uitgebracht. Veel van zijn werken zijn verfilmd.
De boeken en de hoofdpersoon
De Barbarotti reeks kent vijf delen. Ongebruikelijk kort voor Scandinavische begrippen, waar minstens tien de norm lijkt te zijn. Het zijn geen thrillers in de klassieke zin. Het zijn meer verhalen over mensen, onderlinge verhoudingen, psychologische diepgang en af en toe een uitstapje naar andere landen waarvan de sfeer op meesterlijke wijze wordt getekend.
Maar, in elk verhaal komt wel een misdaad voor, telkens weer een puzzel voor Barbarotti die hij vooral weet op te lossen door zich te verdiepen in de slachtoffers, de personen om hen heen, onderlinge relaties uit te pluizen en zich te verdiepen in gebeurtenissen uit het verleden. Eigenlijk zijn de misdaden vooral een kapstok om een mooi verhaal aan op te hangen.
De hoofdpersoon is atypisch. Barbarotti is niet bepaald een grote tobber, heeft geen bijzondere afwijkingen zoals verslavingen, eigenlijk is hij een doodnormale man met maar één kenmerkend aspect: zijn spel met het al dan niet bestaan van een hogere macht. Tijdens zijn leven kent hij plussen en minnen toe en als de uitkomst daartoe aanleiding zou geven is hij bereid de aanwezigheid van een hogere macht te accepteren.
De bloggers over deze serie.
Greet : Ik heb bijzonder veel respect en sympathie voor Håkan Nesser en het is absoluut mijn bedoeling om al zijn boeken te lezen. Tot nog toe heb ik van zijn hand vooral romans gelezen en slechts enkele thrillers. Wat Barbarotti betreft, staan de vijf delen uit de reeks netjes op mijn boekenplank (wat had je gedacht), maar verder dan Människa utan hund / De man zonder hond ben ik nog niet gekomen. Wat mij altijd opvalt is de bijzonder mooie manier waarop Nesser dingen weet te formuleren, voor schrijfstijl krijgt de man van mij de maximumscore. Boeken zoals die over inspecteur Barbarotti krijgen terecht het etiket 'literaire thriller' opgeplakt.
Nathalie: Ik ben zeker 'fan' van Håkan Nesser. Ik heb zijn Barbarotti-reeks volledig gelezen en al deze boeken vond ik bijna even prachtig. Hoewel misschien Een heel ander verhaal er misschien voor mij uitspringt qua originaliteit en ik Het tweede verhaal van meneer Roos het knapste vond als ik het me goed herinner. Het embleem 'psychologische thriller' dat meestal - en soms verkeerdelijk, zie Hemel boven Londen - op zijn boeken prijkt, klopt in het geval van deze serie voor de helft: de boeken zijn zeer zeker psychologisch maar ik zou ze eerder (detective)romans noemen waarin een ingewikkelde moordzaak moet worden uitgedokterd maar waar geen spectaculaire of super spannende scènes in voorkomen. Bij hem is het ook die lyrische en trage zeer preciese manier van schrijven die het 'em doet, net als bij Henning Mankell bijna. En literair, dat zijn ze zeker!
Jan: Hij is één van mijn favorieten. Een schrijver die ook lezers die niet van thrillers houden zal aanspreken. De reeks met van Veeteren in de hoofdrol en die met Gunnar Barbarotti heb ik volledig gelezen. Vooral de tweede reeks is van een constant hoog niveau, met twee uitschieters wat mij betreft. Het tweede leven van meneer Roos, een boek wat mij jaren later nog steeds intrigeert met een onvergetelijke hoofdpersoon, Ante Valdemar Roos.
Maar De eenzamen vind ik nog een tikje beter. De sfeertekening van het vroegere Oostblok is goed gedaan, het verhaal over de ontwikkeling van de vriendschap van zes jonge mensen, hun hechte band die kapot gaat doordat de chauffeur van dienst tijdens een gezamenlijke reis door het Oostblok letterlijk een verkeerde afslag neemt. Psychologische diepgang, prachtige sfeertekeningen en een ijzersterk verhaal, Nesser op de top van zijn kunnen.
Persoonlijke noot: van dit boek schreef ik een proefrecensie en sindsdien (december 2014) ben ik recensent voor Hebban.
Verantwoording en links
Uiteraard heb ik delen gebaseerd op andere bronnen. Ik heb er wel naar gestreefd een en ander zoveel mogelijk in eigen bewoordingen neer te zetten en er een “eigen” verhaal van te maken. Mochten er mensen zijn die (delen van) hun tekst hierin terugzien: beschouw dat dan vooral als een eerbetoon aan jullie inspirerende werk.
Interview (2012) door Sander Verheijen
Interview (2016) door Soraya Vink
Nesser opntvangt oeuvreprijs