Ook dit jaar gaan we verder met de rubriek ‘Auteur in de kijker’. Vorig jaar richtten we de blik op Jens Christian Grøndahl en Camilla Grebe, daarvoor waren Sofia Lundberg, Jørn Lier Horst en Fredrik Backman al aan de beurt. Vandaag zetten we de Zweedse Majgull Axelsson voor het voetlicht. In ons taalgebied debuteerde ze in 1999 met Aprilheks, waarvoor ze in 1997 de Augustprijs ontving.

De auteur

Majgull Axelsson wordt in 1947 in het Zweedse Landskrona geboren en groeit op in Nässjö. Ze woont nu met haar man in Lindigö. Na haar studie journalistiek gaat ze als journalist aan het werk en in die hoedanigheid wordt ze geconfronteerd met kindprostitutie en straatkinderen in de Derde Wereld, maar ook met diverse misstanden in Zweden. Axelsson wijdt hier haar non-fictiedebuut Våra minsta bröder aan, dat in 1986 uitkwam, maar nooit naar het Nederlands is vertaald. Haar eerste roman schreef ze in 1994, maar met haar tweede boek Aprilheks verwierf ze echt bekendheid. Niet alleen in Zweden, ook in het buitenland. Het boek stond maandenlang in diverse bestsellerlijsten en ontving naast de al genoemde Augustprijs ook de Moa Martinsson Prize en de Jörgen Eriksson’s Prize. Axelssons jongste roman verscheen in 2020.

De boeken

Non-fictie
Zoals gezegd begon Axelsson haar auteurschap met non-fictie. Slechts één titel werd naar het Nederlands vertaald.

• Asien i deras ögon (1978) 
• Våra minsta bröder (1986)
• Rosario är död (1989) = Rosario is dood (2003)
• Dom dödar oss (1991) 
• Svenska beklädnadsarbetareförbundet 1950–1971 (1991) 
• Sko- och läderarbetareförbundet 1948–1971 (1991) 
• Svenska textilarbetareförbundet 1949–1971 (1991) 
• Med i facket (1992) 
• Orättvisans ansikten (1992) 
• Vad händer med barnen (1994) 
• ...och dom som inte har (1996)

Rosario is dood

Dit boek wordt door Axelsson zelf een documentaireroman genoemd. Ze presenteert de feiten over het leven en de dood van Rosario niet voyeuristisch, maar eerlijk, met groot inlevingsvermogen en in de haar kenmerkende indringende stijl. In Rosario is dood trekt Axelsson zich het lot aan van Rosario Baluyot, een Filippijns straatkind dat in het stilzwijgend getolereerde sekstoerisme werkt en in 1987 op elfjarige leeftijd sterft. Het meisje is het slachtoffer van een Oostenrijkse arts, die zodanig gruwelijk misbruik van haar maakt dat zij maanden later aan de gevolgen overlijdt.

Fictie 
Van de tien romans die Axelsson schreef werden er acht naar het Nederlands vertaald. 

• Långt borta från Nifelheim (1994) = Huis der nevelen (2001)
• Aprilhäxan (1997) = Aprilheks (1999)
• Slumpvandring (2000) = Augusta’s huis (2002)
• En stad av slott (2002) 
• Den jag aldrig var (2004) = De vrouw die ik nooit was (2008)
• Is och vatten, vatten och is (2008) = Winterzusters (2009)
• Moderspassion (2011) = Moederpassie (2012)
• Jag heter inte Miriam (2014) = Ik heet geen Miriam (2015)
• Ditt liv och mitt (2017) = Jouw leven en het mijne (2018) 
• Inställd resa till Sabarmati (2020) 

Jouw leven en het mijne

Waarover gaat het boek?
Märit heeft haar eenjarige kleindochter in Mumbai bezocht en is nu onderweg naar Norrköping om haar zeventigste verjaardag te vieren samen met haar tweelingbroer Jonas. Als de trein station Lund nadert, voelt Märit een onbedwingbare behoefte om uit de trein te stappen. Ze kent de stad niet alleen van haar studie medicijnen, ze kent Lund ook vanwege haar broer Lars, die er begin jaren zestig in een gesloten inrichting zat. Ruim vijftig jaar lang durfde Märit niet achterom te kijken. Pas nu gaat ze de confrontatie aan met de trauma’s uit haar jeugd.

Gea ****: Axelsson schrijft Jouw leven en het mijne geheel vanuit Märits perspectief. Ze doet dat op zo’n wijze dat het verhaal nergens eentonig of saai wordt. Märit communiceert namelijk regelmatig met de Ander, die ik als haar alter ego betitel. Daarnaast bieden de overige dialogen volop ruimte om een goed beeld te krijgen van de beide verhaallijnen in het boek, dat in 2013 start met de bijna zeventigjarige Märit. Zij is op een punt in haar leven gekomen dat ze haar verleden niet langer kan negeren, hoe graag ze dat af en toe ook wil. De trauma’s en haar schuldgevoel die veelal hun oorsprong vinden in 1962, zijn de tweede verhaallijn. De thema’s uit het boek is Axelsson ten voeten uit. De naoorlogse welvaartstaat Zweden die er alles aan doet de schone schijn op te houden door mensen met een verstandelijke beperking op te sluiten, met ze te experimenteren en volkomen te negeren. Maar ook het onvermogen om te communiceren, de rivaliteit tussen vrouwen en de alles bepalende buitenkant, zijn stokpaardjes van de auteur. Dit boek houdt soms een spiegel voor en zet vaak aan tot nadenken. 

Aprilheks

Een paar maanden geleden schreven we een artikel over de Zweedse Augustprijs en riepen we op de roman Aprilheks samen te gaan lezen. Aan het eind van deze week volgt een blog met alle bevindingen.

Heb jij boeken gelezen van Axelsson? Zet je Jouw leven en het mijne of een ander boek nu op je WIL-lijst? Of zijn dit helemaal geen boeken die je interesse wekken, en waarom niet? Laat het ons weten!