Van Veeteren - Håkan Nesser
In de vorige aflevering is er aandacht besteed aan het seriepersonage Gunnar Barbarotti. De serie die daaraan voorafgaat, heeft Van Veeteren in de hoofdrol. Na het tiende deel van de serie deed Nesser voorkomen alsof hij klaar was met van Veeteren, klaar met seriepersonages. Hij zou nooit meer een serie schrijven. Gelukkig is hij op die uitspraak teruggekomen.
De auteur
Nesser is geboren in 1950 in Kumla, Zweden. Tot 1998 heeft hij gewerkt als docent, doch toen duidelijk werd dat zijn boeken aansloegen werd hij fulltime schrijver. In 1993 verscheen de eerste in de reeks met van Veeteren in de hoofdrol, een reeks die uitgroeide tot het haast spreekwoordelijke tiental. Tussendoor heeft hij enkele andersoortige romans geschreven die evenzeer de moeite waard zijn. Na van Veeteren begon hij aan een vijfdelige reeks met Gunnar Barbarotti in de hoofdrol, gevolgd door enkele romans.
Hij heeft met zijn boeken al heel wat prijzen in de wacht gesleept, onder meer driemaal de prijs voor de beste Zweedse misdaadroman, daarnaast De Glazen sleutel voor de beste Scandinavische thriller en last but not least: in 2016 ontving hij in Zoetermeer de Hebban oeuvreprijs. Zijn boeken zijn in meer dan vijftien landen uitgebracht. Veel van zijn werken zijn verfilmd.
Fictieve gebieden, plaatsen en namen
Deze serie valt op door het gebruik van fictieve namen.
Ik speel even leentjebuur. Een aantal highlights uit een zeer lezenswaardig artikel van ene Karina van Dalen – Oskam, zie onderaan voor de link:
- De serie speelt zich af in een fictief gebied met fictieve plaatsnamen. Het land wordt niet genoemd, maar het lijkt aannemelijk dat het een mengsel is van Zweden, Duitsland, Nederland, Polen.
- Die indruk wordt versterkt door de plaatsnamen: Maardam, waar van Veeteren werkt, maar ook Aarlach, Sorbinowo, Chadow, Leuwen.
- En ook door de persoonsnamen: Van Veeteren lijkt Hollands maar is het niet, zie hierna. En ook: Klempje, Mahler, Münster, Kluuge om er enkele te noemen.
Over de naam van Veeteren
De naam van de hoofdpersoon dan. Van Veeteren lijkt een Nederlandse naam. De schrijfster heeft een namenonderzoek gedaan in de Nederlandse Familienamenbank en er bleek geen Van Veeteren als familienaam bekend te zijn.
Waar komt die naam dan vandaan? In Death in a cold climate, A guide to Scandinavian crime fiction doet auteur Barry Forshaw de suggestie dat het een verbastering is van het Zweedse Fanvetare/n. Een Engelse interpretatie daarvan “somebody who knows about the devil”, iemand die bekend is met de duivel.
Het zou kunnen verklaren waarom van Veeteren zich zo goed kan inleven in de misdadigers en een zeker begrip heeft voor de door hen gepleegde misdaden. Die suggestie lijkt niet te worden ontkracht door Nesser: hij is bekend met dit boek en doet op de cover zelfs een aanbeveling die er niet om liegt.
De persoon van Veeteren
Het past bij Nesser: een atypische hoofdpersoon, in die zin dat hij ongeveer op de helft van de reeks stopt met zijn politiewerk en vervolgens een antiquariaat in boeken exploiteert. Maar ook in die laatste boeken kan hij het politiewerk niet loslaten maar eigenlijk is het meer op zijn plaats om te zeggen dat het politieapparaat van Veeteren nodig heeft.
Van Veeteren is een kalme man. Houdt van culinaire hoogstandjes, kan ook genieten van een goed glas bier. In functie is hij scherp, mag hij vertrouwen op zijn intuïtie en vertoont hij zoals gezegd een groot inlevingsvermogen in slachtoffers en daders.
De bloggers over deze serie.
Greet : Ik heb bijzonder veel respect en sympathie voor Håkan Nesser en het is absoluut mijn bedoeling om al zijn boeken te lezen. Tot nog toe heb ik van zijn hand vooral romans gelezen en slechts enkele thrillers.
De serie met Van Veeteren staat al jaren in mijn kast, maar als ik het me goed herinner heb ik enkel de eerste delen gelezen. Geen idee of ik ze goed vond, het is te lang geleden. Ik kan me echter voorstellen dat zijn latere werk door de ervaring van een hoger niveau is. In de boeken die ik de laatste jaren van Nesser las viel mij steeds de bijzonder mooie manier van schrijven op. De verfilming van de reeks is wel goed, geloof ik. Nadat ik de hele reeks gelezen heb, haal ik de DVD-box nog een keer boven, beloofd.
Jan: Nesser is één van mijn favoriete schrijvers. De reeks met van Veeteren in de hoofdrol en die met Gunnar Barbarotti heb ik volledig gelezen.
De serie over van Veeteren heb ik niet in volgorde gelezen en met terugwerkende kracht is dat wel een gemis, met name omdat de hoofdpersoon halverwege de reeks een nogal ongewone “carrièreswitch” maakt. Van Veeteren valt op door zijn inlevingsvermogen en zijn intuïtie. Deze hele reeks heeft het menselijk tekort als thema; gewone mensen die om verschillende redenen ontsporen en dan tot vreselijke dingen in staat blijken te zijn.
Het hoogtepunt uit de reeks vond ik Carambole. Prachtig geschreven, razend interessant plot, maar ook omdat van Veeteren in dit boek een persoonlijke tragedie meemaakt; zijn zoon is gedood.
Verantwoording en links
Uiteraard heb ik delen gebaseerd op andere bronnen. Ik heb er wel naar gestreefd een en ander zoveel mogelijk in eigen bewoordingen neer te zetten en er een “eigen” verhaal van te maken. Mochten er mensen zijn die (delen van) hun tekst hierin terugzien: beschouw dat dan vooral als een eerbetoon aan jullie inspirerende werk.
Tekst van Karina van Dalen - Oskam, zie link