Bar Drift

Vandaag stellen Tea, Anne en Nathalie het boek Drift in deze bar aan je voor! Zij hebben het alle drie gelezen, en vooral Anne maakte er het volgende leesverslag van.

Door: Anne, Nathalie en Tea. Redactie: Anne

Drift van Bregje Hofstede is genomineerd voor de Libris Literatuurprijs 2019. In 2015 stond haar debuut De hemel boven Parijs op de longlist voor dezelfde prijs. Hofstede schrijft voor De Correspondent, haar roman Drift verscheen in 2018 bij Das Mag. Clubleden Anne en Nathalie lazen samen met vriend van de Hebban Literatuurclub Tea deze nieuwe roman.

Bregje loopt, na de zoveelste ruzie met haar echtgenoot Luc, weg van huis met een rugzak vol dagboeken. Ze trekt een aantal dagen rond in Brussel zonder duidelijk doel en alleen met haar herinneringen. In haar herinneringen vormt zich een verhaal, het verhaal van Bregje zelf, maar ook het verhaal van haar relatie met Luc en wellicht ligt in het verleden de sleutel naar een toekomst.

“Het is gekkenwerk om een rugzak vol met dit soort scènes bij je weg te slepen. Hoe meer ik lees, op zoek naar jou, hoe meer ik op een ander stuit: die dagboekschrijver, die alles verzuipt in inkt als in sterk water.”

Hoe is de roman opgebouwd?

Anne: Opbouw is van groot belang voor dit verhaal. Bregje vertelt over haar relatie, min of meer chronologisch vanaf de periode van middelbare schoolliefje tot het trouwen. Dit verhaal wordt afgewisseld met dagboekfragmenten en hoofdstukken uit de debuutroman van het hoofdpersonage: De welp. Deze drie niveaus wisselen elkaar af maar vullen elkaar vooral ook aan. De sublieme manier waarop deze vormen verweven zijn tot één verhaal en tegelijk ook alle drie een heel eigen verhaal vertellen is prachtig gedaan en zorgen ervoor dat je deze roman in één ruk uitleest.

Nathalie: De opbouw is zeker heel sterk. Ze verwijst naar een debuutboek waaruit een aantal fragmenten worden opgenomen in het boek, het lijkt een boek dat de schrijfster ooit geschreven heeft maar niet gepubliceerd. De flashbacks naar het verleden door de dagboekfragmenten en de momenten in het heden zijn mooi in elkaar verweven.

Auteur vs. Hoofdpersonage

Nathalie: Het verhaal lijkt erg geworteld te zijn in het leven van de auteur en veel van wat er gebeurt in dit boek blijkt autobiografisch te zijn. De stukken uit haar kindertijd komen ogenschijnlijk van haar eerder verworpen debuutroman De welp van Hofstede (in werkelijkheid debuteerde ze met De hemel boven Parijs). Er zijn ook een aantal stukken in het boek die niet helemaal overeenkomen met elkaar: Welp-Bregje is enig kind en sluit zich op in de auto omdat ze niet naar school wil, Drift-Bregje heeft zussen en laat haar partner onverwacht achter. Die verschillen tussen feit en fictie, die verschillende identiteiten, daar gaat het boek onder andere over. Wie is de echte Bregje? Wie willen we zijn voor wie? Welk masker zetten we op voor elkaar?

Tea: Wat maakt deze roman zo ontzettend indringend mooi? Eerst dacht ik dat het de kwetsbaarheid was waarmee de hoofdpersoon zich opstelt, tenslotte schrijft ze over heel intieme dingen die zij en Luc delen. Maar het is fictie, dus het moet iets anders zijn. Misschien is het wel het contrast waarmee ze het hoofdpersonage beschrijft, aan de ene kant het boze, kwetsbare, naakte wezen en aan de andere kant de stoere vrouw met het korte haar die haar ‘vrouwtje’ staat in het panterpak en later aan de klimwand.

Anne: Hoewel het in het geval van Drift erg verleidelijk is om auteur en hoofdpersonage tot één te maken, zeker ook omdat zowel auteur als personage Bregje heten, is dat iets waar je als lezer mee op moet passen denk ik. Zolang er ‘roman’ op het omslag staat zie ik deze twee actoren als losstaande personen, hoe interessant het spel tussen deze twee in de roman ook is. Daarom zie ik De welp als de debuutroman van hoofdpersonage Bregje en niet als een roman van Hofstede (al dan niet gepubliceerd).

Drift

Anne: Drift heeft meerdere betekenissen; als in driftig, of op drift. Bregje was een driftig kind, tegelijk is de wereld voor haar in het heden op drift, ze heeft na het verlaten van haar huis nergens meer houvast. Die dubbele betekenis komt op meerdere plekken in het verhaal terug en helpt de lezer het personage beter te begrijpen en de thema’s te duiden.

Nathalie: De titel is zeker goed gevonden. En drift betekent ook lust, wat zeker in dit boek ook naar voor komt!

Thema’s

Tea: De verhalen over de oudheid, zoals Bregje zo mooi vertelt over verdwenen steden in Italië wanneer Luc en zij op vakantie zijn. De verwijzingen naar de oudheid zijn aanwezig, de periode van 40 dagen waarbinnen deze roman evolueert is vast niet toevallig gekozen. Denk aan rampspoed zoals de zondvloed, de exodus en de 40 dagen van Elia, maar ook een periode die nodig is ter bezinning, een overgangstijd. De 40 dagen van Bregje kunnen misschien ook zo beschouwd worden, een bezinning, misschien zelfs een loutering.

Anne: Naast de eerste liefde en de relatie spelen vooral angst, onzekerheid en eenzaamheid een belangrijke rol in het leven van Bregje. Deze thematiek weet Hofstede perfect te vangen, in de meest ingenieuze beeldspraak en prachtige vergelijkingen. Een andere thematiek die nauw verbonden is met de opbouw van het boek is die van herinneringen. Juist in de dagboeken vindt Bregje haar relatie en liefde terug, maar wat als de realiteit minder mooi is dan de herinnering? Als metafoor gebruikt Hofstede verschillende keren een bezoek aan de stad Pompeï. Daar waar de tijd stil heeft gestaan, waar de stad is bewaard zoals hij was, maar het verval slaat uiteindelijk altijd toe. Ook haar tweede bezoek aan Napels, deze keer zonder partner, valt tegen. De stad is minder mooi dan de herinnering aan de reis samen.

Nathalie: Bregje is angstig voor de toekomst, heeft twijfels. Vele conflicten die ze beschrijft, zijn natuurlijk erg exemplarisch voor menige liefdesrelatie. Enerzijds worden die wel uitvergroot, anderzijds maken ze dit verhaal ook erg herkenbaar. De verschillende identiteiten en de vraag naar de echte “ik” staan centraal:

“De eigenlijke vraag is wanneer ik überhaupt ben gaan geloven in ‘het ware’, ten koste van halve en dubbele waarheden. En hoe ik heb gedacht dat ik dat ware hier kon vinden, op schrift, in weerwil van het onzegbare waaruit een mens bestaat, de witregels waar het eigenlijk gebeurt, de ruimtes waar ik je iets van had willen tonen.”

Hoe beoordelen we Drift?

Nathalie: De schrijfster heeft een scherp observatievermogen en analyseert meedogenloos de ex-partner maar ook zichzelf. Haar taalregister is rijk, haar zinnen zijn erg raak maar ze schrijft zonder franjes of enig bombast. Ze heeft een scherpe eigenzinnige pen en ze houdt een aantal metaforen consequent vast doorheen dit boek. Dit boek is een schot in de roos!

Tea: Het boek maakt op mij grote indruk. Ik vind het een ‘doorleesboek’, je hoeft het niet regelmatig even weg te leggen omdat het zwaar is. Gewoon doorlezen en meeleven met Bregje of Luc, dat maakt niet uit.

Anne: Dat dit een boek is dat zeker de moeite waard is om te lezen mag duidelijk zijn. Een boek dat zo rijk is aan rake zinnen, waar geen woord teveel in staat en dat je vanaf de allereerste pagina’s niet meer weg kan leggen, beklemmend en bevrijdend tegelijk: wat wil een lezer nog meer?

Lees ook de recensies van Anne, Tea en Nathalie.

Heb jij Drift al gelezen, wil jij het nog lezen of is dit boek niets voor jou?  Denk je dat dit een kans maakt om het Libris Literatuurprijs te winnen of niet? Dat mag je hieronder allemaal laten weten. We zijn benieuwd naar jouw mening! 

Barrista: Anne

Wie heeft er zin in een romige cappuccino of een sterke Italiaanse espresso? Een gewone ‘koffie’ mag ook altijd hoor of een straffe ontbijtthee, een chai latte, groene of sencha-thee staan ook op de menukaart van Bar Drift! Melk en suiker naar believen toe te voegen.

Heb je driftig gelezen en wil je even bijkomen in deze hippe bar? Chillend met op de achtergrond loungemuziek in knusse zeteltjes bijpraten en over je ervaringen discussiëren rond dit boek?  Wil je dit boek ophemelen? Daar is het hier de goede plek voor. In een hoog oplopende discussie de andere Libris genomineerden neersabelen? Ook dat is geoorloofd.

Drift
In Drift heeft Bregje op een winternacht de deur dichtgeslagen en heeft ze haar vriend, Luk, verlaten en enkel haar dagboeken als bagage meegenomen. In deze koffiebar kan ze bij haar positieven komen, nadenkend over haar jeugdliefde, terug op zoek naar zichzelf.

Zin in een pittige discussie of juist een luchtige bespreking?
Vanaf vandaag gaan we los. In deze koffiebar vragen we ons af of Drift, het verhaal van Bregje, voor ons allemaal herkenbaar is. Heb jij het boek al gelezen? Of moet je nog starten? Of weet je zeker dat dit boek niet geschikt is voor jou en liet je het links liggen?
Is dit boek te vergelijken met de andere vijf genomineerden? Of vind je het juist nog slechter dan de zes genomineerden van vorig jaar? 

Andere genomineerden
Wil je meer weten over het door jou gelezen boek? Neem dan een kijkje bij de Libris-leesclub. Lees je mee met een van deze leesclubs maar las je ook een ander Libris-boek? Bezoek dan ook de andere leesclubs.

Wil je weten hoe de andere boeken ontvangen worden? Maak dan snel een heerlijke tocht langs alle kroegen en kijk hoe andere boeken beoordeeld en vergeleken worden. De komende vijf weken staan alle zes de kroegen open en zijn ze eenvoudig te bereiken via het startartikel. Krijgt de jongste Libris-kandidate op 6 mei die prijs pakken? Het zou toch mooi zijn in het kader van de diversiteit, niet? Dan vieren we dat hier zeker. 

Laat, voordat je doorholt naar de volgende kroeg, hier even een boodschap achter in het gastenboek en kom vooral terug. We zijn geopend tot in de late uurtjes van 6 mei of nog later om te feesten of om bij te komen van een kater.

Ik zie jullie al druk en driftig schrijven. Spui het maar!