Aan de leden van de literatuurclub vragen om een favoriet naar voren te schuiven betekent hen elke maand voor een uitdaging te plaatsen. De opdracht om niet deze keer geen maandfavoriet, maar hét boek van 2018 op te geven, was dan ook van begin af aan een verloren zaak. Dit artikel is dus geen lijstje van twaalf boeken geworden, maar een ware aanslag op elke te-lezen-lijst. Wie nog niet weet hoe hij/zij de Leeschallenge 2019 zal aanpakken, vindt hier ongetwijfeld een pak inspiratie.

Ine: Ik heb redelijk wat 5 sterrenboeken gelezen dit jaar. Het zou heel moeilijk, zo niet onmogelijk, geweest zijn om een favoriet te kiezen tussen Patricia (Peter Terrin), Wachten op de barbaren (J.M. Coetzee), De reiziger (Ulrich Alexander Boschwitz), De vreemdeling (Albert Camus), Lolita (Vladimir Nabokov), Job (Joseph Roth), De zeven laatste zinnen (Dimitri Verhulst), Tussen april en september (Tomas Espedal) en De heilige Rita (Tommy Wieringa).

Maar ik las dit jaar ook De toverberg van Thomas Mann en dat boek steekt er voor mij met kop en schouders bovenuit. In gedachten gaf ik het dan ook minstens zes sterren! Het is een prachtig boek dat echt bijblijft. Hans Castorp, de hoofdpersoon, trekt voor een kort bezoek naar zijn zieke neef, naar een sanatorium in Zwitserland. Hij blijft er uiteindelijk zeven jaar. Het is niet dat er heel veel gebeurt in al die tijd, maar tegelijk gebeurt er ongelofelijk veel. De naïeve, volgzame jongen uit het begin van het boek is een diep nadenkende jongeman met een eigen mening geworden. En alleen al voor de machtig beschreven ski-scène in de besneeuwde bergen, zou ik dit dikke boek nogmaals lezen.

Helena: Van de 110 boeken die ik in 2018 las, hebben er zeven een waardering van vijf sterren van mij gekregen. In willekeurige volgorde: Het einde van de eenzaamheid (Benedict Wells), Klein land (Gaël Faye), Het dwaallicht (Willem Elsschot), Aantekeningen over het verplaatsen van obelisken (Arjen van Veelen), De trooster (Esther Gerritsen) en De heilige Rita (Tommy Wieringa).

Toch heb ik van deze zeven boeken er maar één toegevoegd aan mijn plank met Favorieten op Hebban. Dat was Wat het hart verwoest van John Boyne; een boek dat een aantal decennia omspant, dat zo knap gecomponeerd is dat ik als lezer bereid was zelfs onwaarschijnlijkheden te aanvaarden, dat met humor en vaart geschreven is en waar je met heimwee naar terug verlangt wanneer je het uit hebt. Dat boek is voor mij het favoriete boek van 2018 geworden!

Jan: Dat is een heel lastige vraag. Je gaat appels met peren vergelijken. Ik heb daarom bedacht om ze in categorieën onder te brengen. De poëziebundel van Martijn Adelmund (1997) De stad is een jas vond ik geweldig omdat hij als stadsdichter van Wageningen zowel gelegenheidsgedichten maakte, maar ook op een universele manier naar de stad keek. Daarbij droeg de vormgeving van het boek met schitterende foto’s en afbeeldingen aan een boek dat je opnieuw pakt en herleest. Bij de klassiekers, de boeken die onder het stof dreigen te vallen was Kaas van Willem Elsschot mijn absolute topper. Elschot en het hoofdpersonage uit Kaas vormen min of meer een twee-eenheid. Elsschot gebruikt geen woord teveel en achter iedere zin gaat een wereld schuil. En dan die humor! Een boek uit 1933 dat nog zo fris is: chapeau. Van de debutanten heeft Kus van Julien Ignacio (1969) ten onrechte weinig aandacht gekregen. Het is zo subtiel van taal, zo nauwkeurig geschreven. Ik noemde het in mijn recensie fotograferen met taal..

Saar: Het is altijd moeilijk om een favoriet boek te kiezen als je zoveel goede boeken hebt mogen lezen in een jaar tijd. Uiteindelijk is mijn keuze op De zomer die alles deed smelten van Tiffany Mc Daniel gevallen. In dit boek slaagt Mc Daniel erin om je als lezer constant, maar dan ook constant een spiegel voor te houden. Op een uiterst intrigerende wijze kaart ze de haat aan die in een samenleving ervoor kan zorgen dat mensen een misdrijf begaan zonder ooit verkeerde intenties te hebben. Of hoe angst voor het onbekende mensen zo in de ban houdt waardoor de scheidingslijn tussen goed en kwaad stilaan vervaagt. Een beklijvend boek!

Gigi: Het mooiste boek van 2018 kiezen is echt heel lastig omdat ik zoveel boeken las die niet met elkaar te vergelijken zijn. Ik las dit jaar debuten, klassiekers, prijswinnaars, Young Adult boeken en een aantal jeugdboeken, van Dikke Kleppers tot Kleine Fleppers. Terugkijkend op mijn lijst is er één boek dat net even dat beetje extra had waardoor ik dat wil nomineren als mijn favoriet voor 2018. De mijn van Emile Zola is een klassieker, prachtig geschreven met mooie zinnen en goed gekozen metaforen, geëngageerd en maatschappijkritisch. Ik zag er tegenop om deze dikke pil te gaan lezen maar de auteur wist mijn aandacht te vangen van af de eerste tot de laatste bladzijde en het verhaal, dat me raakte tot diep in mijn hart bleef nog weken door mijn hoofd spoken. Als je op zoek bent naar een stevig gebouwde, geëngageerde klassieker, dan moet je De mijn van Emile Zola lezen.

Sigried: Wat ik zeker wil vermelden, is de vertaling van de twee eerste delen van Fredrik Backmans reeks over het kleine dorpje Björnstad. Beide delen kunnen afzonderlijk gelezen worden, maar worden –zoals zo vaak – nog sterker wanneer je ze in de juiste volgorde leest. Björnstad geeft een goede introductie tot het leven in het dorp waar alles rond ijshockey draait. Backmans stijl is hier krachtiger en minder olijk dan in zijn vorige romans. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat het tweede deel Wij tegen jullie nog meer ingaat op de duistere kant van de samenleving.

Een boek dat ik dankzij Hebban las, was Kleine brandjes overal (Celeste Ng). Ik heb genoten van elke pagina en sloeg dit boek met een spijtige zucht dicht. Wie heeft het huis in brand gestoken en waarom? Welke rol mag/moet een moeder spelen in leven van haar kinderen? En kan een goed doordachte planning “het ongepaste, het onaangename en het rampzalige” voorkomen? Dompel je volledig onder in de fictieve wereld van Celeste Ng. Je krijgt er geen spijt van.

Nathalie: Als ik nu even terug bekijk wat ik allemaal in 2018 heb gelezen, staan daar toch heel veel mooie boeken bij. Het is zo-o moeilijk kiezen, ik heb dan ook heel verschillende boeken en genres gelezen. De engelenmaker van Stefan Brijs, Elias of het gevecht met de nachtegalen van Maurice Giliams en van non- fictie Schrijven in de grauwzone van Chris Ceustermans, en De pianist van Yarmouk van Aeham Ahmad streden mee om hier vooraan te staan, maar laat me hier dan maar eens Materiaalmoeheid van Marek Šindelka op de eerste plaats zetten. Het is een aangrijpende roman over de vluchtelingenproblematiek, zeg maar een subgenre dat in steile opmars is de laatste jaren, die tegelijkertijd naar de strot grijpt én echt knap geschreven en opgebouwd is. Misschien ook wel omdat die problematiek zo allesoverheersend weer was dit jaar. 

Anne: Ik heb twee grote favorieten in 2018, die zo van elkaar verschillen dat ze niet te vergelijken zijn en ik dus niet kan kiezen. De eerste is Mythos van Stephen Fry. Humor, plezier in het lezen, de verhalen op zichzelf en de verschillende verwijzingen naar de moderne tijd maken deze hervertelling van de Griekse mythen echt een feest om te lezen!

De tweede favoriet was Foon van Marente de Moor. Foon is een prachtige roman waarin mooie zinnen over elkaar heen buitelen zonder pretentieus te worden, die een sfeer van begin tot eind weet vast te houden en die een bijzonder verhaal vertelt over het menselijk wezen, eenzaamheid, onze natuur en de superkracht van onze verbeelding en onze verhalen om ons daaraan te onttrekken.

Harriet: Het afgelopen leesjaar heeft weer heel veel mooie boeken gebracht, ik zou er zo een aantal kunnen noemen. Ik weet zeker dat een paar van die titels al door mijn mede clubleden zullen worden genoemd. Daarom kies ik een ander boek, geen literatuur maar een non-fictie boek, een boek dat ik niet aan de kant kon leggen en wat een enorme indruk heeft gemaakt, namelijk Mijn verhaal van Michelle Obama. Mijn Verhaal is een indrukwekkend boek  waarin Michelle Obama laat zien hoe ze de persoon geworden is die ze nu is en daar dwingt ze absoluut respect mee af.

Natalie: Voor 2018 heb ik twee favorieten hoewel ze geen 5 sterren hebben gekregen. Het eerste boek dat mij is bijgebleven is De meermin en de courtisane. Het is een favoriet ook dankzij de leesclub die uitgeverij Atlas Contact heeft georganiseerd. Mijn tweede favoriet is In het zwart van de spiegel. Een boek dat ik met de Hebban leesclub heb gelezen en dat me is bijgebleven vanwege het bijzondere verhaal hoewel de hoofdpersoon mij niet zo wist te overtuigen. In het zwart van de spiegel is boeiend vanwege de mooie kunstbeschrijving. Echt een boek voor slow reading.

Is het jullie ook opgevallen hoe (subtiel en minder subtiel) iedereen meerdere boeken in zijn favoriet-tekstje binnensmokkelt? Lukt het jullie wel om slechts één boek te vermelden dat het afgelopen jaar absoluut het lezen waard was?