Het labyrint der geesten is het laatste deel van het vierluik dat begon met de bestseller De schaduw van de wind. Afgelopen zomer herlas ik de eerste drie delen om volledig voorbereid te zijn op de uitgave van het slotstuk. Het herlezen was allesbehalve een karwei, ik genoot opnieuw van elk boek en kreeg ook meer inzicht in de samenhang tussen de verschillende onderdelen. Het verslag van mijn leeservaring vind je hier. 

Door Sigried

Hoewel ik razend benieuwd was naar de manier waarop Carlos Ruiz Zafón alle losse draadjes zou afwerken, wou ik voldoende tijd voorzien voor Het labyrint der geesten, dat ruim achthonderd pagina’s telt. Hoewel de vele enthousiaste reacties mijn geduld enorm op de proef hebben gesteld, bewaarde ik het boek voor de kerstvakantie. Het boek bleek een ware pageturner waardoor ik het in een paar dagen al volledig verslonden had.  

Aanvankelijk was mijn verbazing groot toen bleek dat de roman niet enkel een nieuw stel personages opvoert, maar zich ook nog eens in Madrid afspeelt. Al snel verplaatst de actie zich echter naar Barcelona en passeren de vertrouwde personages één voor één de revue. Het nieuwe hoofdpersonage, Alicia Gris, vormt door haar verleden als weeskind in Barcelona en haar huidige leven als geheim agent de ideale spil waarrond alle verhaallijnen uit de vorige delen draaien tot ze samenkomen in een denderende apotheose.

Dit is zonder twijfel het meest griezelige en spannende boek van het vierluik. Alicia onderzoekt de verdwijning van minister Valls – in de vorige boeken leerden we hem kennen als meedogenloze directeur van de Montjuïc-gevangenis. Dat onderzoek brengt haar en de lezer naar een donkere onderwereld waarin geen sprankeltje hoop of vriendschap te bespeuren lijkt. De romantiek ruimt in dit boek definitief plaats voor manipulatie en machtsspelletjes.

Zafón beschrijft de gelaatsuitdrukkingen van zijn personages op een doordringende manier die het binnenste van de personages weergeeft. Vooral bij schurken en machtswellustelingen laat hij zich volledig gaan. Dit levert soms een cartoonesk beeld op, waarbij het in de meeste gevallen duidelijk is of de personages bij de ‘goeie’ of bij de ‘slechte’ horen. Zafón geeft de meeste personages gelukkig wel voldoende diepgang, waardoor ze niet enkel antipathiek of sympathiek zijn. Alicia is hier het beste voorbeeld van. Als mooie, maar genadeloze femme fatale heeft ze alles om de lezer tegen zich in het harnas te jagen. De verwonding die ze als kind opliep en haar dagelijks leven doordrenkt met pijn, maken haar echter ook kwetsbaar. De manier waarop ze mensen principieel van zich afhoudt heeft bovendien iets tragisch, waardoor je evengoed voor haar als voor de immer aimabele Fermín supportert. 

De manier waarop Zafón de verschillende puzzelstukjes aanreikt en de lezer ze eerst vanuit verschillende richtingen laat bekijken alvorens ze op de juiste manier in het geheel te plaatsen is ingenieus. Uiteindelijk blijkt alles te kloppen, en worden handelingen uit de eerdere boeken voor het eerst echt duidelijk. Het is dan ook jammer dat de auteur het geheel afsluit met een epiloog die niet alleen vreemd traag geschreven is, maar ook overbodig is omdat die niets meer toevoegt aan de plot. Voor mij had dit stukje niet meer gehoeven, al doet het uiteindelijk niets af aan de krachttoer die Zafón met dit vierluik geleverd heeft.

Op de vraag of je de vorige delen moet gelezen hebben om deze roman te begrijpen, kan ik alleen maar antwoorden: doe jezelf een groot plezier en lees ze allemaal. Je krijgt er geen spijt van.