Helemaal een verrassing is het niet meer als ik boekhandel Het Leesteken in Purmerend binnen kom voor een leesclub over het debuut van Anne Moon Disko en daar de schrijver ontmoet van dit boek. Schrijver ja, niet schrijfster. Veel is er al gespeculeerd over wie nu eigenlijk Anne Moon Disko is, het internet is afgezocht maar daar is niets over haar te vinden. Uiteindelijk onthulde de schrijver zelf, op 30 juni in een gastcolumn op Hebban, wie er achter het pseudoniem Anne Moon Disko zit en hoe dit zo is kunnen ontstaan.

Vanavond dus een leesclub over het boek kLEINE HELLEN samen met de auteur Martijn Couwenhoven. De leesclub wordt geleid door Arjen Peters, Volkskrant-redacteur, criticus, columnist en interviewer. In zijn recensie in de Volkskrant zegt hij over dit boek:

“Van het verhaal word je niet vrolijk. Wel van de vaststelling dat Disko erin slaagt een kluwen aan laaiende emoties beheerst vorm te geven.” 

Om je geheugen op te frissen: hier kun je lezen wat Natalie, Anne en Ine van dit debuut vonden.

Dat de schrijver tevens de uitgever van het boek is, komt eigenlijk meteen ter sprake. Peters geeft aan dat dit toch heel ongebruikelijk is en zo ver hij weet kent hij maar één uitgever die onder pseudoniem ook zijn eigen boek heeft uitgegeven, namelijk G.A. van Oorschot. ‘Twee vorstinnen en een vorst’ van R.J. Peskens (pseudoniem van Oorschot) verscheen in 1975 bij uitgeverij van Oorschot.

Couwenhoven geeft ook aan dat je eigen boek uitgeven best lastig is, het is net alsof je als museumdirecteur je eigen schilderijen tentoonstelt, dat voelt ongemakkelijk. Vandaar dat hij gekozen heeft voor een pseudoniem. Als pseudoniem zocht hij naar een soort “Joe Speedboot-achtige” naam, een naam die tot de verbeelding zou spreken. Zo kwam hij op Anne Moon Disko, waarbij Moon nog verwijst naar Luna, het nieuwe zusje van hoofdpersoon Max. 

De cover

Dat Martijn Couwenhoven ook kunstenaar is, is bekend. Heeft hij dan ook zijn eigen cover ontworpen, vraagt Peters. Dit is niet helemaal het geval. De cactus is wel bewust gekozen, het is iets stekeligs, iets wat verwijst naar de jeugd van Vera en Max. De bloemen laat zien dat daar toch nog wel wat moois uit kan voortkomen. Het plaatje van de cactus, zonder de bloemen, komt uit een oud herbarium, de bloemen komen van een andere cactus.

Over de vormgeving van de titel, met een kleine letter k en verder hoofdletters, is ook bewust nagedacht. Er is voor een kleine k gekozen om de nadruk meer te laten vallen op het woordje kleine en niet op hellen. De lezer zou dan minder snel kunnen denken dat het boek gaat over een klein meisje genaamd Hellen.

Schrijver en kunstenaar.

Twee creatieve beroepen, schrijver en kunstenaar. Gaat dit ook samen? Martijn geeft aan dat hij dit niet samen kan doen. Het is of beeldend kunstenaar of schrijver, niet alle twee tegelijk. Wel gaat het creatieve proces op een vergelijkbare manier. Zowel bij het maken van zijn schilderijen als bij het schrijven van het boek probeert hij het altijd terug te brengen tot iets kleins/ingedikt of zoals je ook in het boek tegenkomt:

“Hier is Vera het liefst, in deze lichte ruimte met hoge ramen en het uitzicht op de weilanden, met de platenspeler en de kunstboeken op de grond, in dit atelier met de geur van verf, de schildersezel, de schilderijen en de houtskooltekeningen van Max aan de muur, waarvan de mooiste details vaak de uitgegumde lijnen en vlakken zijn die nog vaag op de achtergrond gloren.”

"Loslaten....Een onheilspellend gevoel waarmee ze voor het eerst kennismaakte toen ze met Max op een warme zomerdag in de hoogspanningsmast bij de dijk was geklommen."

(tekening hoogspanningsmast, 100x150 contékrijt, acrylverf en draad (de kabels) op papier. Met toestemming van Martijn Couwenhoven)

Vertelperspectief

Natuurlijk kwam ook nog het frequent wisselen van perspectief ter sprake. De meeste deelnemers van de leesclub hebben er wel even aan moeten wennen, te meer omdat aan het begin van het hoofdstuk niet altijd duidelijk is wie aan het woord is. Eenmaal gewend was de conclusie dat het zeker wat toevoegt aan het verhaal. Martijn Couwenhoven legt nog uit hoe dit zo ontstaan is. Het boek is namelijk samengesteld uit losse verhalen die toch mooi bij elkaar passen. Als een soort puzzel heeft hij de verhalen in elkaar gepast tot een mooi geheel.

Wat vonden de leesclubdeelnemers van het boek

Kort gezegd, de meeste deelnemers zijn lovend over het boek. Ondanks de toch wat zware thema’s is het geen zwaar boek, maar houdt het verhaal een bepaald soort luchtigheid. Mooi geschreven, als schilderen met woorden.

De leesclubavond was in ieder geval zeer geslaagd en zo inspirerend dat ik eenmaal thuisgekomen meteen het boek ben gaan herlezen.

Heleen van der Velde was begin juni één van de winnaars van onze 'winactie'. Ook zij was enthousiast over het boek."Bijzonder om te weten dat de schrijver (pseudoniem) ook beeldend kunstenaar is en dat de hoofdpersonen schrijven of tekenen/schilderen. Hierdoor komen er prachtige beelden voorbij maar worden ook linken gelegd naar bestaande kunstenaars en werken. Dit maakt dat je verder benieuwd raakt naar een evt. autobiografisch element en naar de kunstwerken van de schrijver.

“Zoals Max schildert, zo had zij willen schrijven. Witte en grijze zinnen waardoorheen kleurige, gedempte herinneringen klinken.”

"Anne Moon Disko is wel in staat zo te schrijven met prachtige zinnen waardoorheen iets van triestheid klinkt." Heleen gaf het boek 4 sterren.

Wil je weten wat de lezers uit de Hebban-leesclub vinden van dit boek en ook de aanvullingen van de auteur Martijn Couwenhoven lezen? Kijk dan hier.

Door Harriet

Banner Anne