Het is vakantie! Dat viert de Hebban Literatuurclub maar al te graag, daarom maakten we een reeks artikelen over literaire vakantiebestemmingen. Het liefst zou ik er hele reisgidsen over volschrijven, maar voor nu moeten we het doen met deze reeks, waarin onmogelijk alles kon worden opgenomen. Hopelijk inspireren deze hoogtepunten tot meer! Als eerste literaire trip neem ik jullie mee naar Dublin (Ierland), UNESCO City of Literature in 2010.

James Joyce (1882-1941)
Dublin ademt literatuur en dat maakt het voor boekenliefhebbers een hele fijne plek om de vakantie door te brengen. De allereerste naam die uiteraard in je opkomt bij het horen van Dublin in combinatie met literatuur is die van James Joyce. Joyce heeft tweeëntwintig jaar in Dublin gewoond en hoewel hij Dublin verliet, is zijn naam in de stad zelf niet meer weg te denken. Het werk van Joyce ademt dan ook alles wat hij in die tweeëntwintig jaar in de stad heeft meegemaakt.

Voor lezers die ooit Ulysses hebben gelezen (of een poging hebben gedaan tot) is Joyce een onvergetelijke naam. In 1914 verscheen de verhalenbundel Dubliners van zijn hand. De vijftien verhalen werden geschreven in een periode waarin de zoektocht naar de nationale identiteit van Ierland op zijn hoogtepunt was. In elk verhaal is dan ook sprake van een moment of openbaring die het leven van de personages zal veranderen. Alle verhalen spelen zich af in het Dublin van het begin van de twintigste eeuw en geven een realistisch beeld van de ongelukkige en gefrustreerde bewoners van Joyces geboortestad.

Wie James Joyce interessant vindt moet een bezoek brengen aan het James Joyce Centre, een klein museum over het leven en het werk van Joyce. Ook organiseren zij verschillende literaire wandelingen door de stad waaronder de Dubliners Tour en de Introducing Joyce’s Dublin Tour. Fans van Ulysses moeten de stad natuurlijk bezoeken tijdens het Bloomsday Festival of deelnemen aan de Footsteps of Leopold Bloom Tour. Wie liever zelf op ontdekkingsreis gaat kan de Nederlandstalige Gids door Dublin en Ulysses van James Joyce door Kees Tamboer ter hand nemen.

Oscar Wilde (1854-1900)
Ik kan nog pagina’s vol schrijven over James Joyce en zijn Dublin, maar Joyce is natuurlijk niet de enige naam waar we aan kunnen denken bij een bezoek aan Dublin. Daarom gebruik ik hier de ruimte om een van mijn eigen favorieten onder de aandacht te brengen: The Picture of Dorian Gray van Oscar Wilde. Wilde werd geboren in Dublin en verliet de stad om te gaan studeren in Oxford, na vele omzwervingen kwam hij weer terug naar Engeland, waar hij twee jaar in de gevangenis doorbracht (wegens sodomie) en vervolgens vertrok hij naar Parijs. In Dublin is nog steeds het Oscar Wilde House te bezoeken en vind je een standbeeld van Wilde op Merrion Square. Wie van literaire wandelingen houdt kan natuurlijk ook deelnemen aan de Oscar Wilde Tour.

Bibliotheken
Als boekenliefhebber zijn er in Dublin verschillende bibliotheken die je gezien móet hebben. Niet de grootste, maar wel de leukste is Marsh Library (1701) achter Saint Patrick’s Cathedral. Dit was de eerste openbare bibliotheek van Ierland en als je er binnenloopt stap je zo terug de 18e eeuw in! Verder is er natuurlijk de The National Library of Ireland die zich specialiseert in Ierland en sinds 2004 een uitgebreide Joyce-collectie heeft. In de reading room van deze bibliotheek bracht James Joyce veel tijd door, evenals Samuel Beckett.

The Old Library of Trinity College herbergt de ‘Long Room’ waarin het beroemde The Book of Kells tentoongesteld ligt en wordt gezien als een van de mooiste bibliotheekruimtes ter wereld. En tot slot mag een bezoek aan Chester Beatty Library niet ontbreken, want zelfs als je alle ruimtes met boeken heel even beu bent (bestaat dat?) dan biedt deze bibliotheek een heerlijk dakterras en een bijzonder fijne tuin.

John Boyne (1971)
Natuurlijk zijn er ook genoeg hedendaagse schrijvers uit Dublin die de moeite van het lezen waard zijn. John Boyne werd in 1971 geboren in Dublin en brak door met zijn roman The Boy in the Striped Pyjamas. Schrijven over zijn vaderland viel Boyne lange tijd zwaar, maar na vijftien jaar en twaalf romans was daar De grote stilte. Een roman over misbruik in de kerk, vriendschap en de duistere uithoeken waar een mens in terecht kan komen. Het vertelt het levensverhaal van Odran Yates. In 1972 gaat hij naar het seminarie om opgeleid te worden tot priester. Veertig jaar later komen er in Ierland steeds meer onthullingen over kindermisbruik binnen de katholieke kerk naar buiten en Odrans vertrouwen in de Kerk staat onder grote druk. Helemaal wanneer blijkt dat Tom, een van zijn beste vrienden, terecht staat voor vreselijke wandaden. Ook zijn nieuwste roman Wat het hart verwoest speelt zich deels af in Dublin.

Literaire uitstapjes
Naast bovenstaande tips voor literaire uitstapjes in Dublin is het ook de moeite waard een bezoek te brengen aan het Dublin Writers Museum. Hier vind je (chronologisch en op thema) het hele diverse spectrum van de Ierse literatuur. Brieven, portretten en memorabilia van verschillende Ierse schrijvers zijn hier tentoongesteld. Buiten de literatuur is Dublin ook een perfecte plek om te genieten van een glas Guinness, maar zelfs drinken wordt leuker met een literaire twist. Tijdens de Dublin Literary Pub Crawl gidsen acteurs je ruim twee uur lang langs alle pubs in Dublin met een literaire connectie en kom je alles te weten over de literaire geschiedenis van Dublin.

Goede reis!

Door: Anne

• Dublin: City of Literature