Na de Prijzenswaardig-artikelen over Ierland, Duitsland, Zweden en Groot-Brittannië is het vandaag tijd voor het laatste artikel in deze reeks, waarin het over Franse literaire prijzen zal gaan. Frankrijk is voor de Fransen zelf de populairste vakantiebestemming en ook voor Nederlanders staat dit land al jarenlang wat dat betreft op nummer één en wat is er leuker dan tijdens je vakantie in Frankrijk een boek te lezen van een Franse auteur. Velen van ons zullen bekend zijn (al dan niet via het verplicht lezen voor de literatuurlijst) met schrijvers als Marcel Proust, Gustave Flaubert, Simone De Beauvoir, Jean-Paul Sartre, Albert Camus, Victor Hugo en wellicht Philippe Claudel. In de afgelopen jaren zijn ook recentere werken in Nederland populair geworden, zoals de boeken van Joël Dicker, Tatiana de Rosnay, Michel Houellebecq en Laurent Binet.

Académie Française

Het Frans is, ook in Nederland trouwens, jarenlang de taal van het hof en de elite geweest. De Académie Française, informeel al opgericht in 1570, maar in de praktijk officieel functionerend vanaf 1635, houdt zich bezig met het toezien op de woordenschat en de grammatica van het Frans en het bevorderen van het gebruik van het Frans wereldwijd. Zo is het bijvoorbeeld sinds 1975 bij wet verboden buitenlandse termen te gebruiken in openbare teksten, radio- en televisieprogramma’s en officiële correspondentie als er Franse equivalenten voorhanden zijn en moet sinds 1996 minimaal 35% van de gespeelde muziek op de Franse radio Franstalig zijn. De macht van de Académie lijkt enigszins tanende te zijn; voor het eerst sinds jaren is er een (minimale) officiële spellingswijziging goedgekeurd; het woord oignon (ui) wordt bijvoorbeeld voortaan gespeld als ognon. De gemoederen in Frankrijk kunnen overigens hoog oplopen als het gaat om dergelijke wijzigingen.

Prijzen

Verder worden er onder supervisie van diezelfde Académie Française jaarlijks zo’n zestig literaire prijzen toegekend, waaronder de Grand Prix du Roman en de Prix Goncourt op het gebied van de literatuur wel de meest prestigieuze zijn. Deze twee prijzen gaan we in het onderstaande nader onder de loep nemen. 

Grand Prix du Roman

Met de in 1914 opgerichte jaarlijkse Grand Prix du Roman wordt traditiegetrouw het seizoen van de Franse literaire prijzen geopend. De prijs bekroont de beste individuele roman en de winnaar ontvangt de laatste jaren een bedrag van 10.000 euro. Het boek van de winnares uit 2016 heb ik meteen op mijn leeslijstje gezet: De laatste van ons van Adélaïde de Clermont-Tonnerre en ook de winnaar uit 2016, De oppermachtigen van Hédi Kaddour lijkt, alhoewel op Hebban nog nauwelijks gelezen, zeer interessant. Een bekende naam vinden we bij de winnaar van 2012; Joël Dicker (een Franstalige Zwitser) wint dan met De waarheid over de zaak Harry Quebert. Zijn andere roman, Het boek van de Baltimores, vond ik ook erg de moeite waard.

Prix Goncourt

Deze prijs wordt sinds 1903 jaarlijks in november uitgereikt aan het ‘verbeeldingsvolste proza’ van het jaar. De winnaar krijgt het symbolische bedrag van 10 euro, maar door het winnen van de prijs krijgt de verkoop van het boek een enorme stimulans, want een boek dat de Prix Goncourt gewonnen heeft, wordt gemiddeld 400.000 keer verkocht. Op deze lijst ook weer bekende en minder bekende namen. De winnaar van 2017 is al te lezen in het Nederlands: De orde van de dag van Éric Vuillard. Bekender is de winnares van 2016, Leila Slimani met Een zachte hand evenals die van 2013 toen Pierre Lemaitre won met Tot ziens daarboven. Allebei aanraders! Zelf heb ik nog de winnaar van 2009 op de leesstapel liggen (in het Frans trouwens), toen won Marie NDiaye met Drie sterke vrouwen. Een andere leestip die weliswaar deze prijs niet gewonnen heeft, maar wel een belangrijke debuutprijs in Frankrijk is Klein land van Gaël Faye.

Et vous?

En jullie, hebben jullie nog aanraders op het gebied van Franse schrijvers en boeken of wellicht met de hierboven genoemde auteurs en romans? We zijn benieuwd en zouden het leuk vinden om je reactie hieronder te lezen!  

Zomerreeks 2018

• 19/08/2018: Literaire trip: Brussel
• 17/08/2018: Literaire Trip: Edinburgh (Schotland)
• 15/08/2018: Literaire Trip: Londen (Engeland)
• 12/08/2018: Prijzenswaardig - Groot-Brittannië
• 08/08/2018: Literaire Trip: Berlijn (Duitsland)
• 05/08/2018: Prijzenswaardig - Duitsland
• 29/07/2018: Literaire trip: Stockholm (Zweden)
• 25/07/2018: Prijzenswaardig - Zweden
• 22/07/2018: Literaire Trip: Dublin (Ierland)
• 15/07/2018: Prijzenswaardig - Ierland