27 mei stond met stip aangeduid in een heel aantal agenda's van onze clubleden. Toen hadden we namelijk verzamelen geblazen in Den Haag, alwaar Anne voor ons een literaire rondvaart en een Italiaans restaurantje had geboekt. Die andere Haagse uit onze Club, Natalie, had nog gezorgd voor een adresje voor ons grote "teamoverleg" tussenin. Ine en Sigried konden er jammer genoeg niet bij zijn deze keer. Diegene die het vroegst moest vertrekken, en het laatst terug thuis kwam, was ditmaal Nathalie uit Antwerpen.

Natalie was zo lief enkele reizigers aan het station te komen ophalen. Aangezien er genoeg tijd voorzien was en de rondvaart pas tegen 11.30u van start zou gaan, vlijde dit groepje zich onderweg al neer op het eerste terrasje om even bij te praten en direct al in de lopende zaken te vliegen, zoals de kwestie van het beeldverhaal in de literatuur, onder het nuttigen van een kop koffie of thee. Aan de vertreksteiger kwamen Helena en Anne de eerste lichting vervoegen om vervolgens te wachten op het hoofd van de harem, Jan, die vertraging vanuit Tilburg had opgelopen. Maar de zon deed goed haar best en de lange bank kwam er goed van pas. Diegenen die het dichtst bij de rand stonden en dus eerder de kans liepen in het water te vallen, kregen de raad om hun meegebrachte boeken - die we later zouden ruilen - eerst aan te geven zodat die niet nat zouden worden; de rest was niet zo belangrijk. 'Red de boeken' werd de rode draad van de dag. ;-) Een fietsster die voorbij kwam, "feel good" (viel goed) en liep daardoor niet al te veel schade op hoewel ze best met veel kabaal niet ver van ons neer kwam. Zo dachten we op dit Literatuur-uitje ook nog even aan onze 'Feelgood'-collega's. Qua sfeer en flauwe humor zat het alvast helemaal goed!

Het groepje voor de vaart werd nog uitgebreid met enkele andere bezoekers, die we aandachtig monsterden omdat dit wel eens potentiële literatuurliefhebbende kandidaten voor ons tiende vacante plekje konden zijn. Ondanks een potentiële kandidaat in een Mickey Mouse shirt, die de speciale aandacht van ons jongste lid trok, viel die bedoeling 'in het water'aangezien we nog steeds niet die visitekaartjes hebben om mee te geven natuurlijk!

Het bedrijfje dat onze literaire vaart aanbiedt, is De ooievaart, uiteraard met een aanbod aan verschillende soorten vaarten. Op deze vaart hadden we een vrouwelijke gids en een mannelijke 'kapitein' mee (verrassing). Gedurende de vaart las onze gids vooral gedichten van een aantal Haagse dichters voor, waaronder een heel aantal van een zekere Daan de Ligt, die ..... niemand van ons bleek te kennen. Maar veel verschillende dichters en auteurs als Couperus, Edouard Douwes Dekker, Carmiggelt en Drs P. kwamen aan bod uiteraard, de ene al bekender dan de andere. We werden gewezen op een aantal markante gebouwen aan beide oeverkanten, en de vogels vrolijkten de grachten ook op. Het was net wat bewolkt maar geen echt nat weer hoewel er even enkele druppels vielen en wij allen weer fanatiek, misschien wel met lichte paniek, onze tassen met boeken in veiligheid brachten. Zelf nat worden kan nog wel maar die boeken... Uiteindelijk bleef het weer ideaal om deze vaart in een aangename temperatuur te doen. Soms brak de zon door, één keer werd er bijna een orkaan gevormd. Bij sommige lage bruggen moest je echt goed oppassen en je hoofd voldoende intrekken om geen ongeluk voor te hebben ook. In het algemeen is op dit rustige tempo ronddobberen langs de grachten van Den Haag terwijl je gedichten krijgt voorgelezen, best aan te raden!

Gigi over onze literaire vaart: 

We hadden nog geen idee wat we konden verwachten toen we vanaf de kade gespot hadden dat één van de boten Eline Vere heette. Natuurlijk wilden we het liefst in deze boot stappen maar die vertrok zonder ons gezelschap. Het werd uiteindelijk de Marga Klompé. Aangezien Jan met een groot deel van zijn harem, zes van de acht vrouwen, op stap was, had een boot met de naam van een feministe wel wat.

Gids Annemiek las gedichten voor, hedendaagse en uit vervlogen tijden. Zo las ze veel gedichten uit werk van wijlen Daan de Ligt, die voor zijn dood in 2016 Den Haag vaak in sonnetvorm bejubelde. Terwijl de boot ons langs diverse huizen van bekende en minder bekende Haagse schrijvers leidde, werd er telkens een deel van Den Haag omlijst met een gedicht. Zo kwamen we lang het geboortehuis van Godfried Bomans en de plek waar Drs. P gewoond heeft. Baruch Spinoza werd genoemd maar ik heb niet mee gekregen of hij daar woonde of er vaak op bezoek kwam.

Net voorbij de Schilderswijk wees de gids ons op het Diaconessen-weeshuis. De schrijfster Linda Beele schreef haar debuut over dit Haagse weeshuis met Nooit meer schuifkaas. Graag had ik een stukje uit dit boek gehoord maar we hoorden in de plaats daarvan een gedicht van Liesbeth Knaap uit de verzamelbundel Van Haagse dichters die voorbijgaan. Dat vond ik wel een leuke titel met een mooie verwijzing naar Louis Couperus. 

Tussen de plompenbladen en prachtige watervogels voeren we voorbij de Haagse Hofjes. De naam Adriaan Bontebal kwam voorbij, een dichter die ook in de kraakbeweging zat. Een bundel die genoemd werd, was Een goot met uitzicht.

Tot dan hadden we vooral veel gedichten gehoord en lukte het mij telkens om de huizen van de bekende schrijvers te missen doordat de gids net een gedicht voorlas als we er voorbij gingen toen de gids de naam Eduard Douwes Dekker noemde. Ik spitste de oren want die schrijver bewonder ik zeer. Eindelijk kwamen de anekdotes van romans, dacht ik toen enthousiast. En anekdotes kregen we zeker. Eduard Douwes Dekker, ofwel Multatuli, nam het niet zo nauw met de zeden en de wet. Dekker werd enorm aangetrokken door Den Haag en hij liet zijn vrouw Tine in Brussel achter. Na het verhaal van de gids was Multatuli een klein beetje van zijn voetstuk gevallen.

We kwamen nog langs het huis van puntdichter Simon Carmiggelt die zijn woonhuis had in Westeinde. Ook Mensje van Keulen en Anna Louisa Geertruida Bosboom-Toussaint werden genoemd toen onze aandacht even getrokken werd door de orkaanvorming in de wolken.

Daarna passeerden we het Bruggetje van Takma, dat ik direct herkende van de heerlijke Couperus-wandeling van een klein jaar geleden: het beroemde bruggetje dat beschreven wordt in Van oude menschen, de dingen, die voorbij gaan.

Na dit bruggetje miste ik nog het huis van Paul van Vliet tijdens een zoveelste gedicht. En het huis van Mata Hari was ook in de buurt, maar kwam ook weer te snel voorbij. Mogelijk door de geregeld erg hilarische opmerkingen van de schipper, hij zorgde duidelijk voor de vrolijke noot.

Tot slot kwamen we nog langs het ziekenhuis** waarin Kees van Kooten en Boudewijn Büch het levenslicht zagen als ik me niet vergis. Waarna we weer veilig maar resoluut aan de kant gezet werden door de schipper.

** De voormalige Bethlehemkliniek, een rooms-katholieke kraamkliniek van 1923 tot 1965

Met terug aan te meren en naar ons volgende afspraakpunt te lopen, kwamen we aan het plein vlak voor de brasserie waar we zouden zitten, uit op een tweedehands boekenmarkt. Aangeraden werd om snel door te lopen maar niet iedereen kon dit, met enkele gevolgen van dien .... Er zaten echter al boeken klaar in de meegezeulde tassen en eenmaal gezeten voor een drankje en een lunch, kwamen deze snel tevoorschijn en verwisselden ze zoals afgesproken (we hadden op voorhand lijstjes doorgestuurd) van eigenaar. Enkele resultaten hiervan:

**Boekvoorstelling

Wie weet bespreken we om beurten hier later wel zo'n 'ruilboek'! Bovendien, 's avonds viel er nog een mooie attentie van Natalie mee uit de boeken, waar haar collega's aangenaam verrast mee waren: namelijk een mooie kaart uit Den Haag!

In de gezellige brasserie die Natalie had uitgekozen, blijkbaar ook bezocht door roemruchte Haagse auteurs als Simon Carmiggelt, Boudewijn Büch, Bart Chabot en Kees van Kooten, versterkten we eerst de innerlijke mens om daarna over te gaan naar enkele onderwerpen die we moesten bespreken en afspraken die gemaakt moesten worden. Sommigen haalden de notitieboekjes boven om dit allemaal zo goed mogelijk te noteren. De resultaten hiervan worden de komende maanden op onze blog wel duidelijk! Spannend, niet?

Het was uiteindelijk een vrij lui dagje, want op korte wandelafstand van dit etablissement lag al de volgende eetgelegenheid. Afsluiten deden we onze dag dan ook op een terras van een Italiaans restaurant met voor ons zevenen elk wat wils! Natuurlijk kozen we voor een overdekt gedeelte van het terras omdat een regenbui bleef dreigen. Voor ons zou dit als verkoeling gewerkt hebben, maar ja, onze boeken, die mochten niet nat worden... 

En zo konden we de dag tijdig maar voldaan afsluiten zodat op tijd treinen en bussen gehaald konden worden. Met dank ook aan Natalie die Nathalie tot aan het einde toe gezelschap hield en op de juiste Flixbus zette (in Antwerpen was dit andersom :-)!

Foto's en banner: Natalie

Tekst: Gigi & Nathalie