De zomer van 2023 is niet meer. Maar wat is er al van onze leesplannen gekomen? In juni maakten we een lijstje en zelfs een foto van onze voorgenomen zomerboeken. Lazen we ze? Allemaal? Andere? Hoe ging het?

En vooral: wat is ons boek van de zomer van 2023!?

Samenstelling: Ine
Banner: Anne Oerlemans

Afwijken is fijn

TEA: Niets is zo fijn om af te wijken van gemaakte plannen, zeker wanneer het om boeken gaat. Mijn planning liep spaak omdat ik plotseling zin kreeg Alkibiades van Ilja Leonard Pfeijffer te lezen, er stond een heel matige recensie over dit boek (ik dacht in de NRC) en die triggerde mij enorm. Ik heb heel erg genoten van de roman, prachtig taalgebruik en er valt ook veel te leren, altijd meegenomen vind ik.

Een aantal titels heb ik geschrapt, helemaal niet erg. Behalve Alkibiades kwam er nog een topper op mijn pad, dat was Livingstone op de voet gevolgd van Ben de Ponti. Ik was in de online bibliotheek op zoek naar reisboeken om het vakantiegevoel nog even vast te houden en zag een boek dat over Malawi ging. Het toeval wil dat ik daar in het verre verleden een paar maanden in een ziekenhuis gewerkt heb en werd aangenaam verrast door de bekende plaatsen en beschrijvingen van gebeurtenissen in het boek. Het heeft een grote indruk gemaakt en ik wilde meteen meer Afrika. Ik ben terwijl ik dit stukje schrijf Een lied van Afrika van Karen Blixen aan het lezen, ook mooi. Livingstone blijft mijn favoriet van deze zomer!

 76539 ideeën en plannetjes

CIES: Mijn voornemens voor deze zomer waren; het (eindelijk) eens afmaken van een aantal artikelen waar ik al langere tijd mee bezig ben. Dat is gedeeltelijk gelukt, want een artikel over 'Parijs' en over 'Puberaal vertelperspectief'  staan op 'Literatuur onder de loep'.

Ik had gehoopt, verwacht en gepland dat ik rond deze tijd nog een of twee artikelen af zou hebben. Dat is niet gelukt, maar wat in het vat zit verzuurt niet en ik ben wel met een aantal artikelen (Amerikaanse korte verhalen, Nederlands-Indië) een stuk verder gekomen. Er waren nog zoveel andere goede boeken die ik de afgelopen tijd heb gelezen en ik kreeg ook weer 76539 andere ideeën en plannetjes voor nieuwe artikelen. Artikel over Amerikaanse literatuur verwacht ik nog wel de komende maanden af te krijgen. De rest, dat zal wel komend jaar of komende jaren worden. Dat vind ik ook helemaal niet erg, want ik lees en schrijf nog altijd in eerste instantie voor mijn eigen plezier en literair plezier heb ik ook deze zomer genoeg gehad.

Mijn boek van de zomer. Lastig kiezen. Dus kies ik er eentje en een heel goed verhaal als bonus. Henri Barbusse - De hel. Niet te verwarren met zijn Eerste Wereldoorlog roman Het vuur. De hel is uit 1908 en een beklemmende filosofische roman die zich voor het overgrote deel afspeelt op een en dezelfde hotelkamer waar een voyeur verblijft die volgt wat in de naastgelegen kamer gebeurt. Als bonus heb ik ook nog voor je Het gele behang van Charlotte Perkins Gilman uit de bundel Het gele behang en andere verhalen. Verhaal eind 19e eeuw van en over een vrouw met postnatale depressie een aandoening die toen nog niet als dusdanig (h)erkend werd.

 Top-lees-zomer *****

GIGI: Het was een Top-lees-zomer. Zo vlak voor de zomer vroeg Ine ons naar onze zomer-leesplannen en zoals wel vaker was mijn planning meer dan ambitieus. Het is me niet gelukt om alles te lezen wat ik vooraf bedacht. Zo liggen Het weeshuis in de azuurblauwe zee, Jaguarman en Jongen verslindt heelal hier nog, aangebroken maar niet uitgelezen, op de boekenplank. Toch kan ik erg trots zijn op wat ik wel voor elkaar kreeg.

Ik las tweeëntwintig boeken in de afgelopen vier maanden en dat is bijna de helft van mijn leesdoel voor dit jaar. Daarbij gaf ik relatief veel van die boeken vijf sterren. Bij de voorgenomen leesprojecten op mijn spot kon ik Stoner, Waagstukken en Al wat schittert de volle mep aan sterren geven. Bij de leesclubs die door mijn planning heen fietsten, en dus niet vooraf bedacht waren om te lezen, kregen Oorlog en oorlog, alsook Dunkelblum zwijgt (versneld herlezen) vijf sterren van mij. Ook mijn Flepperfestival was een groot succes. Ik las in korte tijd acht romans en van die boekenlijst kregen Gebr. van Ted van Lieshout, De grote Gatsby van Fitzgerald en Gloed van Marai de maximale waardering. Daarnaast las ik nog heel wat andere toppers maar die ga ik nu niet noemen.

Ik moet nog nadenken over mijn favoriete zomerboek van dit jaar. Ik kan niet kiezen welk ik absoluut het mooist vond. Ik blijf twijfelen tussen Stoner, Al wat schittert en Oorlog en oorlog. Het boek dat me persoonlijk het meest beroerde is Gebr., een novelle die mooi, intens en precies raak is in al zijn facetten. 

 Instagram + boekenbon = topresultaat

HETTY: Ik heb ongeveer de helft van de boeken die ik voor deze zomer klaargelegd had gelezen. Ik las Het pauperparadijs, maar het bijbehorende bezoekje aan Veenhuizen moest ik helaas aan mij voorbij laten gaan omdat ik ziek op bed lag. Van mijn stapel las ik ook Picknick bij maanlicht, een boek waar ik wel van genoten heb door de mooie beschrijvingen maar waarvan ik qua verhaal toch iets anders verwacht had. Het boek was hierdoor niet slechter maar gewoon anders. Tenslotte begon ik in Achteraf bezien. In dit boek ben ik een heel eind gekomen, maar het is nog niet helemaal uit omdat ik een ander boek voor liet gaan.

Deze zomer las ik, werkgerelateerd, ook nog hele andere boeken…. Een aantal prentenboeken over superhelden voor mijn kleuters op de BSO. Een thema waar ze zelf om gevraagd hadden en we hebben samen dan ook enorm genoten van deze boeken!

Ergens, ik geloof op Instagram, kwam ik een boek tegen waarvan de omschrijving mij gelijk nieuwsgierig maakte. Heel toevallig had ik nog een boekenbon liggen, een en een is twee; het boek werd al snel gekocht. Ik kon het niet in de kast leggen en begon er gelijk in te lezen. Welk boek ik kocht? Ik kocht De kleindochter van Bernhard Schlink. Het boek is nog niet uit want ik had geen vakantie en op mijn werk waren het hele lange drukke dagen waardoor er weinig energie meer overbleef om een boek op te pakken.

Het boek De kleindochter is nog niet uit, maar ik denk dat ik al wel kan zeggen dat dit voor mij hét boek van 2023 is geworden.

 Planning los

HARRIET: En dan is het zomaar alweer herfst en kom ik, terugkijkend naar de leesplannen van afgelopen zomer, tot de conclusie dat het toch altijd weer anders loopt dan gepland. In juni had ik een prachtig mooie leesstapel samengesteld om deze zomer te lezen met een leuk project rondom Het lied van ooievaar en dromedaris van Anjet Daanje en zou ik nu eens eindelijk Jane Eyre van Charlotte Bronte gaan lezen. Maar je raadt het vast al, hier kwam niets van terecht. Een beetje een kwestie van ‘mijn ogen zijn groter dan mijn maag’ maar dan op leesgebied, de leesstapel groter dan de leestijd.

Het is niet zo dat ik helemaal niets van de mijn voorgenomen boeken heb gelezen. Ik las toch maar liefst vier boeken van de vakantiestapel. Twee boeken kwamen er zomaar tussendoor gepiept. Een thriller om de vakantie spannend mee te beginnen, Sneeuwblind van Ragnar Jonansson en een tussendoortje Hoe vermoord ik mijn familie van Bella Mackie  (een gewaarschuwd familielid telt voor twee wanneer de vakantie begint). De rest van de maand juli heb ik mijn aardig aan de voorgenomen boeken gehouden, zoals gezegd minder dan gepland. Maar net als meerdere vakantiegangers heb ik ook last gehad van weersextremen die de nodige leestijd in beslag heeft genomen.

In augustus heb ik voor mij onduidelijke redenen de hele planning losgelaten en gelezen welke boeken er zomaar op mijn pad kwamen (lees die ik tegenkwam in de bibliotheek). Niets mis mee natuurlijk want ik las het mooie pareltje Pleegkind van Claire Keegan. Een fantastisch mooi geschreven klein verhaal, maar waar je zoveel meer tussen de zinnen kunt lezen.

Toch was er één boek dat ik nog mooier vond en uiteindelijk mijn zomerboek is geworden, namelijk De Lincoln Highway van Amor Towes. Een meeslepend verhaal over een roadtrip over de Lincoln Highway en het leven van jonge jongens die gehard zijn door het leven. Mocht je dit boek nog niet gelezen hebben en nog even op vakantie wil vanuit je luie stoel, dan is dit het boek dat je moet gaan lezen.

 Topzomer

JAN: Ik had twee stapeltjes liggen. Het kleine stapeltje heb ik helemaal gelezen en van de grote stapel zijn Roger Van de Velde, Peter Drehmans, Leon Verschuur, Ted Polet, Peter Mulhuijzen en Grenzeloos en vrij gelezen. En…niet alleen gelezen natuurlijk maar ook gerecenseerd.

Eindelijk las ik nog wat kleinere boekjes, zoals Warmtefort van Marieke Lucas Rijneveld (indrukwekkend), De genocidefax van Roxane van Iperen (maakte indruk), De Eerlijke vinder van Lize Spit (de moeite waard), Boto Banja van Raoul de Jong (mwahh) en Zomeravond (teleurstellend bundeltje verhalen verzameld door Anna Drijver). Daarnaast recenseerde ik nog wat prentenboeken. Druk bezig geweest dus.

Mijn boek van de zomer van 2023? Ik noem er dan toch twee. Mauk van Jan Vantoortelboom omdat het zo prachtig de kracht van verbeelding laat zien én Scheiding van goederen van Roger Van de Velde (zijn debuutroman die na zeventig jaar pas verschenen is en waar onmiskenbaar Willem Elsschot een ‘rol’ speelt). Beide romans kregen voor mij extra verdieping door een interview met Vantoortelboom en met Ellen Van Pelt (de biografe van Van de Velde). Topzomer qua lezen dus.

 De mooiste man en psychedelica

INE: Eén van de boeken die ik deze zomer wou lezen, heb ik nog steeds niet gelezen, De diepst verborgen herinnering van de mens. Het kwam er niet van door die ‘dikke’ Alkibiades – hij zou het moeten horen, de mooiste man van Hellas en omstreken – want met dat prachtboek ben ik afgelopen maand zoet geweest. Maar er waren ook andere redenen. Ik deed mee aan de leesclub over Oorlog en oorlog. Ik las de laatste van de Booker Prize shortlisters 2022 mee op de blogpagina van Karin – een project dat wordt vervolgd met de genomineerden voor de prijs van 2023. Het ging om Het verhaal van William van Elizabeth Strout, maar dat bleek een derde deel te zijn, dus las ik ook delen 1 en 2 (deel 4 bracht ik al mee van de bibliotheek). En dan zocht Gigi ook nog eens medelezers voor De grote Gatsby, een boek dat al jaren in mijn kast en op mijn WIL stond. Dus ja, ook dat boek moest ik per se deze zomer lezen.

En dan waren er nog een paar andere, waaronder het boek dat ik met graagte mijn zomerboek van 2023 noem: In de schaduw van de helden. Het is een heel mooie graphic novel van David Sala. Hij gaat daarin op zoek naar zijn jeugdherinneringen en naar de verhalen van zijn twee grootvaders die allebei een verzetsrol speelden in de Spaanse burgeroorlog en WOII. Zijn jeugd speelde zich net zoals de mijne af in de jaren 70 en de tekeningen waren een feest van herkenning: het psychedelische behang, het huisraad, de kledij... Een prachtig, diepgaand en ontroerend boek! 

Blik jij trots terug op de afgelopen leeszomer? En, wat is jouw topboek van de zomer van 2023? Laat het ons hieronder weten, dan vullen we onze boekhouding aan.