Afgelopen november won Tommy Wieringa met zijn boek De heilige Rita de Bookspot Literatuurprijs, zowel bij de vakjury als bij de lezersjury. Alhoewel we vermoeden dat Wieringa bij onze volgers bepaald geen onbekende naam zal zijn, vonden we het toch zeker interessant om in deze rubriek in te gaan op het leven en werk van deze schrijver. Helena, zelf ook fan van Wieringa, ging op onderzoek uit en ontdekte zelf ook nog nieuw leesmateriaal van deze veelzijdige en intrigerende auteur.

Biografie

Tommy Wieringa werd in 1967 in het Twentse Goor geboren. Hij heeft drie jongere zussen. Op tweejarige leeftijd is hij voor een aantal jaren met het gezin vertrokken naar Aruba, omdat zijn vader daar onderwijzer werd. Hij keerde terug in het koude Nederland toen hij tien jaar oud was. Zijn ouders gingen uit elkaar toen hij twaalf was en alhoewel zijn zussen alle drie bij hun moeder gingen wonen, hield Tommy het daar maar één nacht vol en ging hij als enige kind bij zijn vader wonen. Hij studeerde geschiedenis en journalistiek; taal onderscheidde hem al op jonge leeftijd van zijn leeftijdsgenoten. Hij debuteerde in 1995 met zijn eerste roman Dormantique’s manco, maar brak bij het grote publiek pas echt door in 2005 na het verschijnen van zijn succesvolle roman Joe Speedboot. Naast romans heeft hij essays, korte verhalen, een Boekenweekgeschenk en reisverhalen geschreven, is hij als columnist actief en heeft hij in een band geëxperimenteerd met de combinatie van muziek en poëzie. Ook in het buitenland is zijn werk populair; het werd bijvoorbeeld door de Franse en Britse pers bejubeld en daarnaast ook genomineerd voor diverse prestigieuze internationale literaire prijzen. Wieringa is getrouwd en heeft twee dochters.

Het bekende werk, de bekende thema’s

In 2005 was Joe Speedboot razend populair, het werd mij indertijd aangeraden door enthousiaste collega’s en ik heb het toen bijna ademloos verslonden. Wat me nog bijstaat is de slaperige sfeer van het dorpje waar het boek zich afspeelt tegenover de tomeloze energie van de invalide hoofdpersoon Joe, wiens ontwikkeling je in het boek kunt volgen. De korte inhoud van het boek vind je verder hier. Wieringa won twee wat minder bekende literaire prijzen met dit boek, de F. Bordewijk-prijs voor verhalend proza en de La vie en Rose-prijs. Het is een boek dat ik graag eens zou herlezen, ware het niet dat de stapel boeken die ik voor het eerst wil lezen een voortdurende strijd lijkt te leveren met de stapel boeken die ik wil herlezen.

Datzelfde geldt eigenlijk ook voor Dit zijn de namen (bekroond met de Librisprijs, de Inktaap en de lezersprijs van de Gouden Uil), dat verscheen in 2012. Het is een prachtig gelaagd boek over een groep vluchtelingen die tijdens hun tocht van oudtestamentische proporties angst en onrust veroorzaken bij de plaatselijke bevolking. Vreemdelingen die onrust veroorzaken, je leest er vaker over bij Wieringa. Het is een thema dat steeds terugkeert maar niet snel verveelt.

Mijn persoonlijke favoriet van de boeken die ik tot nu toe van hem gelezen heb is toch wel Caesarion, dat genomineerd werd voor de AKO-Literatuurprijs en de Dublin Literary Award. Het gaat over de jonge pianist Ludwig Unger, die opgroeit bij zijn wispelturige moeder. Het is inderdaad een schitterende vertelling over schoonheid en verval, over de trouw van een kind en de ontrouw van zijn ouders, en ten slotte, wanneer deze dingen zijn verteld, over het belang jezelf ten offer te brengen. Behalve dat ik het boek heb gelezen, heb ik het ook beluisterd; Tommy Wieringa leest het luisterboek van Caesarion zelf voor en dat doet hij echt prachtig.

Over het in 2017 verschenen De dood van Murat Idrissi was ik zelf eigenlijk niet zo heel enthousiast, ik was denk ik vooral teleurgesteld dat het zo dun was... Maar goed, als je een sterke maag hebt (want: gruwelijke inhoud), graag iets wilt lezen van Wieringa en nog wel een ‘fleppertje’ (Gigiaans voor een dun boek) kunt gebruiken voor je challenge, dan is dit boek wellicht toch wel iets om in je achterhoofd te houden.

Wat mij betreft lijkt het erop dat Wieringa al zijn literaire krachten heeft gespaard om eveneens in 2017 De heilige Rita te kunnen uitbrengen, het boek waarmee hij zowel de Bookspot Lezersprijs als de Bookspot Literatuurprijs won. Het boek gaat over de vijftigjarige Paul Krüzen die samen met zijn vader (ook hier weer een afwezige moeder) in een boerderij in een Twents dorpje woont, waar de tijd stil lijkt te hebben gestaan. Toen Paul nog jong was, is er een Russische piloot neergestort in het maisveld achter hun huis. Wanneer een goede vriend van Paul iets te loslippig is in het lokale café, raakt Paul verzeild in een conflict dat hem dwingt om meer op de voorgrond te treden dan hij tot dan toe gewend is geweest. Daarbij kan hij de hulp van Rita, patrones en beschermheilige van de hopeloze gevallen wel gebruiken. De heilige Rita is een prachtig verhaal, met een bijzonder mooie literaire gelaagdheid!

Om nog te gaan ontdekken

Toch staan er nog twee boeken van Wieringa op mijn Wil ik lezen-lijstje die ik wil lezen voordat ik één van de bovenstaande boeken wil gaan herlezen. Alles over Tristan verscheen in 2002 en won de Halewijnprijs, literatuurprijs van de stad Roermond. De naam van de prijs verwijst naar Het Lied van Heer Halewijn waarin het thema 'onweerstaanbaarheid' is. In de korte beschrijving treft mij de volgende zin: ‘een spannende roman over de menselijke zucht naar mythes en de behoefte die te ontrafelen.’ Dat klinkt inderdaad onweerstaanbaar.

En ten slotte ontdekte ik ook nog het Boekenweekgeschenk uit 2014, Een mooie jonge vrouw, dat ik ook nog niet gelezen heb, maar waarin de thema’s vergankelijkheid en verval ook weer prominent in aanwezig lijken te zijn.

En jullie?

Lazen jullie ook al werk van Wieringa? Wellicht de reisverhalen waar ik me nog niet aan gewaagd heb? Hebben jullie nog aanraders of zijn jullie juist geen fan? We lezen het graag weer hieronder!