Zes boeken werden genomineerd voor de Libris literatuurprijs van 2018 en met deze genomineerde boeken organiseerde Hebben zes leesclubs, elk met 50 lezers.

Voor de leesclub van En we noemen hem (EWNH) ontvingen 50 leesclub lezers het boek (of ebook) van Marjolijn van Heemstra en sloten nog 2 Hebban leden zich aan met een eigen boek. Opvallend was de bijzondere uitvoering van het boek, een speciale uitgave voor deze leesclub met witte kaft, welke zeer in de smaak viel bij de lezers.

Korte samenvatting

Een zwangerschap in het teken van de Oorlog

Op haar achttiende besluit Marjolijn van Heemstra: wanneer ze ooit een zoon krijgt, draagt hij de naam en zegelring van oudoom en verzetsheld Frans Julius Johan, in de familie beter bekend als 'Bommenneef'. 

Jaren later is de eerste zoon op komst en groeien de twijfels. Wie was deze schimmige man voor wie de oorlog nooit geëindigd is en die op Sinterklaasavond 1946 'een bommetje' legde? Kan ze haar zoon wel opzadelen met de geschiedenis die met deze naam gepaard gaat? En we noemen hem is een indrukwekkende zoektocht, op de grens tussen waarheid en mythe.

14 vragen

Voor de leesclub maakte De Leesclubassistent Frank Hockx.14 vragen, waardoor na het lezen het hele boek nog een keer onder de loep werd genomen. Waar het op het eerste gezicht een normaal verhaal lijkt over een zoektocht naar het verleden, blijkt het boek vele lagen te bezitten.

De proloog

Als eerste valt de proloog op. Een zin op 1 bladzijde die vol staat met als als als. Dat de eerste vraag betrekking heeft op deze proloog is dus niet zo raar en geeft gelijk stof tot nadenken. Niet iedereen heeft er dezelfde mening over, maar over het algemeen maakt het de lezer nieuwsgierig naar wat de rest van het boek te bieden heeft;

Ina den Bakker: De proloog maakt nieuwsgierig naar het verhaal en nodigt uit tot verder lezen.Ik vond de proloog ook een ode aan het toeval!
Seraphina: Als dan..als dan..als dan.. ik vond het proloog (ook) wat irritant eigenlijk.
Diet Geldof: Zelden zo'n veelbelovend begin gelezen: pagina omslaan en verder lezen!

Opbouw

Het boek is ingedeeld in hoofdstukken die aftellen in weken. Zo lijkt het af te tellen naar de bevalling, maar zit op het einde toch net even anders in elkaar. 
Het aftellen brengt een dosis spanning in het verhaal. De hoofdpersoon moet en doet nog zoveel om het verhaal rondom Bommenneef kloppend te krijgen. Dat is voor haar zo belangrijk, dat de zwangerschap en haar gezondheid van ondergeschikt belang zijn.

Tea: Leuk van de auteur om de lezer eerst op het verkeerde been te zetten! Je leeft toch erg mee met de voorbereidingen en ik, die altijd alles onder controle wil hebben, zat regelmatig met gekromde tenen omdat het leek niet te lukken met de planning.
Angele Steentjes: Zo aftellen vind ik wel iets spannends hebben. Je denkt regelmatig: 'Schiet op want je hebt nog maar x weken/dagen.'
Lisette: Ik vond het wel een leuke, originele opbouw, want naarmate het boek vordert zorgt het voor extra spanning.

Ook hoofdstuk Nog 16 weken blijkt een belangrijke rol te spelen in de opbouw van het boek. De zwangerschap is de meest kritieke weken voorbij en het onderzoek heeft veel nieuwe informatie opgeleverd. De hoofdpersoon gaat nu inzien dat het verhaal zoals ze het kent niet klopt en dat ze met de nieuwe feiten aan de slag moet. En de schrijfster laat weten dat ze het verhaal is gaan 'verdichten'.

Adaw: Er vond een omslag plaats, eerst was ze veel dingen zelf aan het invullen en daarna ging ze veel meer gefocust naar de feiten kijken. Ik vermoed dat dit gebeurde omdat de tijd ging dringen tot de geboorte en naamgeving.
Jane: Dit hoofdstuk is een soort omslagpunt, je beseft opeens dat het verhaal niet letterlijk genomen moet worden. Ik vond het wel en niet jammer dat dát zo was. Vanaf nu kon ik, gelukkig, de schrijfster weer aardig vinden, voor de ik figuur voelde ik nl. steeds minder sympathie bij het vorderen van het verhaal.

Muggen

Een opvallend onderdeel van het boek zijn de steeds terugkerende muggen. Muggen die in het Noorden van het land steevast Neven/neefjes worden genoemd, (eenmaal geprikt zijn het bloedverwanten).
De muggenplaag in het huis van de schrijfster leidt in ieder geval tot mooie verklaringen.

Annemieke:
Die terugkerende muggenplaag is misschien een metafoor voor haar terugkerend gedachten omtrent het vernoemen naar Frans. De terugkerende onwetendheid roept wellicht een bepaalde irritatie of een gevoel van onmacht op. Dit zou je kunnen vergelijken met de muggen. Uiteindelijk komt de waarheid 'boven water', net als in haar zoektocht en komt er een oplossing voor, net als dat ze uiteindelijk er in slaagt de keuze te maken voor een naam waar ze zich goed bij voelt.
Nynke:
Het viel me wel op dat dit een terugkerend thema was in het boek. Het zorgde voor onrust en irritatie die tastbaarder was en meer aan de oppervlakte dan de zoektocht naar de geschiedenis van bommenneef die misschien dezelfde emoties opriep, maar meer op de achtergrond aanwezig waren.
Margreeth:
Voor elke dode mug lijken tien levende in de plaats te komen., zegt ze over de muggen. Staat het voor de informatie die ze verzameld over bommenneef? Zodra ze weer iets ontdekt, ontstaan er tientallen nieuwe vragen.
Joke Roovers:
De ik-figuur wordt tijdens haar gedachten voortdurend gestoord door de muggen. Het lijkt wel of ze niet na mág denken. [..] Ze is door niets en niemand te stoppen. Niet door de muggen, nergens door.

Zwangerschap en onderzoek

Het draait in het boek ook grotendeels om de zwangerschap. De voortgang wordt soms met humor beschreven in vergelijking met vruchten. Lezers noemen het herkenbaar maar soms ook heel afstandelijk.
Voor de hoofdpersoon zijn het onderzoek naar bommenneef en de zwangerschap onlosmakelijk verbonden, maar het onderzoek neemt zo'n vlucht, dat de zwangerschap erbij in dreigt te schieten. Haar gezondheid begint eronder te leiden, toch gaat ze door. Het mag duidelijk zijn dat de lezers dat niet altijd kunnen begrijpen.

Gigi: Ze lijkt niet helemaal tot zich door te laten dringen hoe riskant haar acties zijn voor zichzelf en haar ongeboren kleintje. Vasthoudend wat betreft haar verhaal ontrafelen, ten koste van haar zwangerschap.
Dina van Langenhof: Geen roze wolk maar een belichting van de andere kant van een zwangerschap. Eerlijk ... ik vond het een verademing om te lezen, want ja ... zo gaat het dus soms ook. Het nog op reis gaan met het vliegtuig vond ik dan weer heel onverantwoord, ik bedoel maar ... ik zou het niet doen.
Karen: Ik vond haar manier van zwanger zijn afstandelijk. Voor mij niet te volgen om met een hoge bloeddruk toch iedere keer op de trein te stappen naar het archief. Ze vond de beperkingen vooral lastig, en leek zich weinig zorgen te maken.

Bommenneef

Zal de waarheid omtrent bommenneef ooit geheel duidelijk zijn? Waarschijnlijk niet, het is te lang geleden en er is te weinig documentatie. Maar voor de hoofdpersoon is het afgerond. Zij sluit haar zoektocht af in een directe confrontatie met Frans.

Rita Leyman: Dit gesprek is voor haar ahw een bevrijding van de last die ze de hele tijd met zich meedroeg. Ze sluit een hoofdstuk af door het volgende te zeggen :' Ik weet al wat je laatste woorden moeten zijn. en als je ze zelf niet uitspreekt zal ik ze je in de mond leggen. Het spijt mij. Zeg het maar. En laat het oprecht zijn.' Door deze fictieve ontmoeting voelt ze zich niet meer schuldig om haar baby een andere naam te geven. Ze stapt van haar wolk af waarin ze de hele tijd geleefd heeft en keert terug naar haar eigen wereldje samen met D. en haar baby.
Riet van Hal: Dit was haar manier om het verhaal af te ronden. Ze zet alles voor haarzelf op een rijtje en trekt voor haar zelf de conclusie dat het voor haar klaar is. Ze kan zich nu volledig op de komst van haar kindje richten. Ik vond het een mooie afsluiting van haar zoektocht.
Marly van Kessel: Dit is wat het boek ineens kracht gaf. Het besef dat we alles klakkeloos willen geloven wat er geschreven staat en waardoor ook het verleden moeilijk interpreteerbaar wordt. De schrijfster lijkt ons het hele boek al op het verkeerde been te hebben gezet. Dat wat we eerst als werkelijkheid beschouwd hebben tijdens het lezen lijkt ineens fictie te worden.

En we noemen hem

Dan tellen de hoofdstukken in weken en dagen af tot de geboorte. Wat zal nu de naam zijn? Wordt de baby vernoemd naar bommenneef, of wordt het toch een totaal andere naam? Marjolijn van Heemstra laat de lezer in het ongewisse, de naam wordt niet genoemd, maar de oplettende lezers hebben het toch gevonden of uitgepuzzeld.

Conclusie

Een boek met een boeiend verhaal en daarin diverse lagen die door deze leesclub mooi zijn ontleed en blootgelegd. Een boek met waargebeurde verhalen, vermengd ('verdicht') en bewerkt door de schrijfster tot een prachtige roman.

Het is Faction zegt Gigi in de leesclub: Voor mij is dit boek niet zo maar fictie maar 'faction' Het verhaal is waargebeurd en er zijn vooral aanpassingen gedaan enkel om het verhaal meer en prettig leesbaar te maken.

EllenD: Het boek speelt o.a. met fictie en feiten. Er wordt gezocht naar de waarheid achter een verhaal. En vervolgens speelt de ik-figuur daarmee door feiten te verdraaien, verdichten of verzinnen om een mooi verhaal te kunnen maken.

Het leverde een interessant boek op, en een levendige leesclub.

De sterren

Aan het einde van de leesclub zijn er 43 beoordelingen gegeven.

10 x drie sterren, 1 x 3.5 ster, 27 x vier sterren, 1 x 4.5 ster en 4 x vijf sterren.
We sluiten deze leesclub af met een geweldig gemiddelde van vier sterren!

vijf sterren:
Angèle Steentjes:
Ik vind het een interessant, goed afgerond verhaal dat met vaart wordt verteld.
‘Verzwijgen is de ergste vorm van liegen.’ Vond ik een opvallend quote in een boek waarvan je niet zeker weet wat wel en niet waar is en wat wel en niet werd verteld.

vier sterren:
Petra:
Het boek is mooi geschreven, helder taalgebruik. Het is op verschillende niveau’s te lezen.
Ideke:
Wil ze haar kind vernoemen naar een man met een geschiedenis of wil ze hem zijn eigen geschiedenis laten schrijven?

drie sterren:
Nynke:
Het is bewonderenswaardig hoe ze de twee verhalen met elkaar weet te verbinden en zo sterker weet te maken.

Hieronder staan alle eindoordelen; met een quote uit de eigen recensies en het aantal gegeven sterren.