Het luisterboek, inmiddels is het voor veel lezers net zo gewoon geworden als een boek of een ebook. Maar voor een boek als luisterboek klaar is voor de consument, is daar behoorlijk wat werk aan vooraf gegaan. Hoe dat precies in zijn werk gaat, daar komen we nog een keer op terug, maar een van de tandwieltjes in het proces is het werk van de naluisteraar.

Door onze spot De Luisterboekhoek, kwamen we in contact met Thinium Audioboekproducties, een bedrijf dat is gespecialiseerd in het maken van luisterboeken. Voor al die luisterboeken is het noodzakelijk dat er na het inspreken en bewerken nog een controle nodig is. Is alles goed uitgesproken, zijn er stukken tekst dubbel, of ontbreekt er niet een zin of een deel van de tekst. En dat is iets wat de naluisteraar doet.

Helma was de eerste die solliciteerde bij Thinium en zij mocht na een oefenopdracht aan de slag. Ook Marieke zag het wel zitten en meldde zich eveneens bij Thinium. Barbara volgde niet lang daarna. Ook zij kregen een oefenopdracht en mochten daarna als naluisteraar opdrachten aanemen en boeken lezen en luisteren tegellijk. Hoe mooi wil je het hebben, om van je lees- en luisterhobby ook je werk te maken?

Met deze blog nemen we jullie mee naar onze ervaringen in deze buisiness.

Helma

Ik was direct enthousiast toen we via ons Instagramaccount werden benaderd of of wij misschien geïnteresseerd waren om voor Thinium als luisteraar aan de slag te gaan. 'A dream come true', was het eerste wat ik dacht. Ik kan gewoon van mijn hobby mijn werk maken!

Ik ben een fervent luisteraar van boeken, maar ik had werkelijk geen idee hoe de productie daarvan in zijn werk ging. En van een functie als naluisteraar had ik helemaal nog nooit gehoord. Maar dat is net als alle andere stapjes in het proces een essentieel onderdeel om er een soepel luisterend luisterboek van te maken.

Mijn allereerste luisterboek waarin ik mocht laten zien of mijn luisterskills in orde waren was De 19 dingen die je nooit met collega's moet doen van Japke-d. Bouma. Het is een grappig boekje dat Japke zelf voorleest vol met lijstjes, dat ik anders zelf waarschijnlijk nooit geluisterd zou hebben. En dat gold ook voor het volgende boek: Manifesteren kun je leren van Willemijn Welten. Een mindful boek dat eerlijk gezegd totaal niet aan mij besteed is. Ik hoop dat ik er niemand mee beledig, maar ik vroeg me in alle eerlijkheid af of er überhaupt een markt was voor dit soort boeken. Die blijkt er inderdaad te zijn. Een blik op het Instagramaccount van de auteur leert dat zij een behoorlijk grote fanbase heeft, dus mijn angst dat het luisterboek onbeluisterd in de archieven verdwijnt is ongegrond. Gelukkig was de stem van Willemijn, die haar boek zelf voorlas, uiterst aangenaam om naar te luisteren, dus wat dat betreft werd ik er behoorlijk zen van.

Inmiddels heb ik achttien boeken in allerlei genres van non-fictie, feelgood tot thrillers mogen beoordelen. Juist die verschillende genres waarbij ik regelmatig uit mijn comfortzone wordt gehaald, maakt het werk lekker afwisselend.

Het meest lastige boek om na te luisteren was Het alles van Dave Eggers. Een dikke pil waar ik goed mijn concentratie voor nodig had om te beoordelen of alle namen en plaatsen consequent werden uitgesproken. Gelukkig genooot ik ondertussen wel van het boek. Vandaag ga ik beginnen in Schuld van Sofie Sarenbrant. Een spannende thriller die ingesproken wordt door Christel Schimmel, een van mijn favoriete voorlezers. Daar kan ik me nu al op verheugen. Tot nu toe geniet ik echt van het werk en af en toe een mindful boek voor het zengevoel kan ook geen kwaad!

Marieke

Sinds april 2022 ben ik als naluisteraar aan het werk voor Thinium. Het leek me erg leuk om te doen, maar eerder ontbrak met de energie. Toen die weer terugkwam ben ik er vol voor gegaan. Het is heerlijk om nu iets te doen wat ik toch al deed, maar nu als werk. En het kan gewoon thuis, hoe fijn wil je het hebben?

Het eerste boek was gelijk een spannende thriller. Het zou makkelijk moeten gaan, want deze voorlezer maakte weinig fouten. Toch liep ik gelijk tegen een paar gekke dingen aan. De PDF kwam soms totaal niet overeen met wat er werd uitgesproken en ik hoorde overal tikkende geluidjes in het luisterboek. Wat dat laatste betreft was ik veel te gefocust bezig. Inmiddels ben ik een aantal boeken verder, en elk boek heeft wel weer zijn eigen 'gebruiksaanwijzing'. 

Zo las en luisterde ik "Mama, ik ben niet dood', een non-fictie boek over illegale adoptie. In de PDF was nogal wat aangepast, met name Spaanse teksten, die soms wel en soms niet vertaald werden weergegeven. De ene keer werd zowel Spaans als Nederlands uitgesproken en de andere keer juist alleen Spaans of alleen Nederlands. Daarbij was het een vertaling vanuit het Frans naar het Vlaams, met een Nederlandstalige voorlezer en dat liep ook niet altijd helemaal synchroon.

Wat betreft de boeken, daarin kan je in principe niet kiezen, je krijgt ze aangeboden. Als naluisteraar mag je wel aangeven waar je voorkeur naar uitgaat, maar dan moet dat genre maar net voorhanden zijn als opdracht. Zo heb ik nu thrillers gedaan, een jeugdboek en een aantal non-fictie boeken met uiteenlopende onderwerpen. Soms betreft het oudere boeken zoals De geur van sterfelijkheid van Simon Beckett, maar er zitten ook boeken tussen die pas in het najaar uit gaan komen. Zo heb ik nog weleens een primeurtje (-_-).

De termijn verschilt ook per boek. De ene keer is het ruim, en andere keer moet iets snel worden ingeleverd. Een strakke planning is dan wel noodzakelijk en uitval van een dag maakt het lastig om op tijd te zijn. Tot nu toe is het me steeds gelukt.

Mijn huidige opdracht is weer een heftige non-fictie De zusters van Tarakan, het boek is al uit, en het luisterboek heeft een snelle deadline.

Barbara

In maart dit jaar las ik in De LuisterboekHoek dat Helma als naluisteraar werkte. Enthousiast geworden door wat zij vertelde, heb ik de stoute schoenen aangetrokken en heb Thinium benaderd met de vraag of ze nog mensen zochten. Gelukkig voor mij was dat zo en medio april kon ik -zoals Marieke hierboven al aangaf- aan de slag met het testbestand. Raar genoeg was ik best zenuwachtig, want luisteren is een kunst apart en waar let je zoal op? Gelukkig werd de tekst voorgelezen door Ad Knippels, een stem die ik persoonlijk heel erg prettig vind om naar te luisteren. Knippels heeft al heel veel boeken ingesproken en is bekend van onder meer De verloren zoon, de boeken van Helen Fields, Donna Leon en Hjort Rosenfeldt maar ook Basta en Ik Zlatan)

En waar let je dan zo al op?

Natuurlijk op de meest voor de hand liggende dingen zoals worden alle betrokkenen genoemd (schrijver, vertaler, verteller etc.), worden de hoofdstukken en/of de titels voorgelezen en worden alle (plaats)namen consequent en conform de native taal uitgesproken. Maar dat is natuurlijk niet alles. Je kunt je voorstellen dat een voorlezer een boek van 16 uur niet in één keer in kan spreken; dat gebeurt natuurlijk in delen. Het kan daarom voorkomen dat hij of zij een stuk tekst dubbel voorleest of -het andere uiterste- een deel van de tekst overslaat. 

Daarnaast let je op geluiden die niet in de tekst thuishoren, wordt er niet te snel voorgelezen of vallen er niet te lange stiltes tussen stukken tekst en het aller belangrijkste: wordt er gelezen wat er staat geschreven. Net als Marieke had ik mijn eerste boek veel te streng nageluisterd; inmiddels weet je een beetje waar je op moet letten en wat je eventueel kunt laten gaan. En je leert nog iedere dag.

Het leuke van werken voor Thinium is het feit dat je aan kunt geven welk genre luisterboeken je graag wilt naluisteren. Hier wordt over het algemeen rekening mee gehouden omdat ze van mening zijn dat als je met plezier luistert, je het ook beter doet. Hoe fijn is dat? Mijn favoriete genre is het thrillergenre maar lees daarnaast ook heel graag kinderboeken. Hoe fijn is het dan als je een boek als De Horzel van Marc Raabe toegestuurd krijgt of Dolfje Weerwolfje van Paul van Loon? Geloof me: dat is echt geen straf!

En soms heb je pech en krijg je een boek voor je kiezen waar je totaal niets mee hebt zoals Een blik op de toekomst: de rol van aartsengelen. Dan zijn 160 pagina's echt heel erg veel... Gelukkig slepen we elkaar er doorheen als dit het geval is en kunnen we er achteraf onwijs om lachen. Daarnaast kun je ook zo maar een boek voorgeschoteld krijgen waardoor je aangenaam verrast wordt, zoals mijn eerste naluisterklus De Echo van Swanford Abbey geschreven door Julie Klassen en voorgelezen door Marjolein Algera; een boek dat eigenlijk buiten mijn comfort zone valt, maar waar ik erg van genoten heb, zowel qua verhaallijn als qua stem.

Op dit moment ben ik bezig in het zesde deel van Narnia: de zilveren zetel voorgelezen door Sander de Heer. Een serie die ik al voorlas aan mijn nu 18-jarige zoon toen hij nog klein was en waar ik zelf ook erg van heb genoten.

We gaan proberen om jullie regelmatig op de hoogte te houden van onze naluisteravonturen en welke boeken mede door onze bijdrage als hopelijk perfecte luisterboeken te beluisteren zijn.