Luisteren naar ... Jelle Amersfoort

op 06 augustus 2021 door De Luisterboekhoek

Nadat Jelle Amersfoort reageerde op mijn Facebook bericht over de luisterbuddy van Orakel, trok ik de stoute schoenen aan en vroeg hem of hij mee wilde werken aan de artikelenreeks Luisteren naar. Daar stemde hij mee in en hij stelde voor om het interview telefonisch in plaats van schriftelijk te doen. Het was nog even lastig om een voor ons allebei handig tijdstip te vinden, want hij liep zo vlak voor zijn vakantie tegen een aantal deadlines aan. Maar het is gelukt. Stipt om 14.00 belde hij terwijl hij terwijl hij van zijn ene afspraak naar zijn andere reed en kon ik mijn vragen op hem afvuren.

- door Helma -

Jelle Amersfoort (1980) is een druk bezet man, want behalve audioboeken, spreekt hij tal van commercials in en is hij dagelijks te horen in verschillende televisieseries. Bijna teveel om op te noemen. 'Mijn vrouw zegt weleens, ik kan geen radio of televisie aanzetten of ik hoor jou!", vertelt hij lachend.

Jelle heeft het voordeel dat hij een studio aan huis heeft. Hij hoeft niet, zoals andere voorlezers, naar Thinium Audioboekproducties te reizen en daar in een spreekcel in vier uur tijd zoveel mogelijk pagina's te lezen. Jelle: "Ik kan op elk tussendoor moment even iets doen. Als mijn dochter slaapt, kan ik mijn studio induiken om een half uurtje te werken." Aan deze luxe kleeft ook wel een klein nadeel, want hierdoor heeft hij de neiging om soms iets te enthousiast opdrachten te accepteren. Hij vervolgt: 'Ik ga volgende week op vakantie en nu komen er opeens wel heel veel deadlines bij elkaar, en die wil ik allemaal nog voor mijn vakantie af hebben. Want als ik op vakantie ben, ben ik ook echt op vakantie en gaat alles uit. Geen werk en geen social media en ga ik volop genieten van mijn vrije tijd.'

Omdat ik geen idee heb hoe een audioboek precies tot stand komt, licht hij toe dat in een spreekcel een computer staat die de voorlezer zelf bedient en een IPad waar het boek op staat. Soms is er een regisseur bij betrokken, bijvoorbeeld als een auteur zijn of haar eigen boek voorleest. Als het boek helemaal voorgelezen is, wordt het geëdit en gaat het boek voor de laatste check naar de naluisteraar die er de laatste foutjes of andere gekke dingen uithaalt. Dan gaat het terug naar de voorlezer om sommige stukjes opnieuw in te spreken.

"Ik laat mezelf ook door het boek verrassen"

Op de vraag hoe hij zich voorbereidt op het voorlezen, antwoordt hij: "Ik begin altijd met zo'n 40 tot 60 pagina's voor mezelf te lezen zodat ik een gevoel krijg over het boek en het taalgebruik. Daarna start ik met het voorlezen en laat ik mezelf door het boek verrassen." Gemiddeld leest hij per sessie zo'n 40 à 50 pagina's. "Soms dwalen mijn gedachten wel eens af of kom ik er achter dat ik bij een bepaalde passage de spanning iets meer of soms juist wat minder had moeten opbouwen. Dan plaats ik een marker en doe ik die passage overnieuw."

"Er zijn twee boeken waar ik een speciale herinnering aan heb"

Inmiddels heeft Jelle maar liefst 56 boeken ingesproken. Als ik hem vraag of hij uit die lange lijst een favoriet boek kan kiezen antwoordt hij dat er twee boeken zijn waar hij een speciale herinnering aan heeft. "Het eerste boek is Het einde van de oceaan van Maja Lunde, een duoboek dat ik samen met Hymke de Vries heb ingesproken. Het is een super aangrijpende klimaatroman, die je niet zonder droge ogen kunt lezen en waarvan je met heel je hart hoopt dat het nooit werkelijkheid wordt. Het is de eerste een enige keer dat ik echt tranen met tuiten heb gehuild en dat die emotie duidelijk te horen is in mijn stem. Ik heb getwijfeld of ik dat opnieuw zou inspreken zonder die kikker in mijn keel, maar ik heb ervoor gekozen om het te laten zoals het was. Gelukkig heeft Thinium daar ook voor gekozen. " Het tweede boek dat een speciaal plekje in zijn hart heeft is De boekwinkel voor gebroken harten van Robert Hillman. "Dat is het eerste boek dat ik voor Thinium heb ingesproken", licht hij toe, "en dat heeft ervoor gezorgd dat ik van het vak ben gaan houden. Het heeft mij veel vrienden bij Thinium opgeleverd maar ook openingen bij andere studio's."

'Het is altijd leuk als een auteur blij is met hoe ik het boek heb ingesproken"

Een voorlezer wordt meestal gekozen door de uitgever, al dan niet in samenspraak met de auteur, uit vier (anonieme) stemmen. Jelle: "Bij De achtste dag koos de auteur, Annemarie Haverkamp mijn stem en toen kwamen we erachter dat we elkaar al kenden. We hebben elkaar namelijk ooit geïnterviewd in een hottub midden in een bos voor een tv-programma dat ik presenteerde." Het komt ook wel voor dat een auteur van tevoren zijn voorkeur voor een voorlezer uitspreekt. Tjerk Noordraven wilde graag dat Jelle zijn Monster Zoo-serie insprak. Jelle. "Ja, hij koos specifiek mij uit op basis van de boeken van Stephen King die ik had ingesproken. Dat is toch een extra stukje waardering. Het is natuurlijk altijd leuk als een auteur blij is met de manier waarop ik het boek heb ingesproken en dat laat weten."

Het meest pittige om voor te lezen vond hij The Witcher-serie van Andrzej Sapkowski. Inmiddels heeft hij de hele serie van in totaal acht delen, inclusief de proloog, klaar. Jelle: "Dat het zo lastig was kwam met name omdat er Elfs in werd gesproken. Dat is natuurlijk geen werkelijk bestaande taal, dus ik moest voor mezelf bepalen hoe dat zou moeten klinken en er daarna voor zorgen dat ik die woorden ook consequent hetzelfde bleef uitspreken. Je moet je zo'n taal dan eigen maken zoals je bijvoorbeeld Engels of Frans leert. Daar heb ik veel moeite in gestoken."