Eindverslag luisterclub De geheime vrouw

De geheime vrouw van Gill Paul verscheen in 2017 in Nederland. Een boek waar de Feelgood club enthousiast over was in hun Hot or Not. Tijdens de feelgoodweek eind vorig jaar werd het luisterboek van De geheime vrouw beschikbaar gesteld in de Hebban Luisterboek app en startte er een luisterclub over dit eerste boek dat van Gill Paul in Nederland is verschenen.

Over de schrijfster

De Engelse Gill Paul is schrijfster van onder ander non-fictie, zo ze schrijft medische handboeken en over geschiedenis. Maar daarnaast is ze ook auteur van historische romans die gaan over memorabele mensen en momenten uit het verleden. Zo vertelt De geheime vrouw het verhaal van de Romanov familie en haar tweede boek dat in 2018 in Nederland zal verschijnen gaat over Lady Di en haar band met het Engelse Koninklijk Huis.

Over het boek

De geheime vrouw gaat over cavalerist Dmitri Malama en dochter van Tsaar Nicolaas II Tatiana. Zij ontmoeten elkaar in 1914, in de vooravond van de Eerste Wereldoorlog als Dmitri wordt opgenomen in het hospitaal waar Tatiana gewonden verzorgt. De twee worden verliefd en proberen in een roerige periode samen te zijn, een periode dat uiteindelijk het einde het Tsarenrijk zal zijn. Naast het verhaal van Dmitri en Tatiana volgen we een tweede verhaallijn, die van Kitty in 2016. Wanneer Kitty achter het bedrog van haar echtgenoot komt, vlucht ze naar een oud huisje aan een meer dat ze van haar grootvader heeft geërfd. Ze vindt daar een bijzondere halsketting die haar meeneemt in het verleden.

De luisterclub

Met een luisterboek dat vrij te luisteren is in de Hebban Luisterboek app, is het makkelijker om aan te haken. En daarom deden er niet alleen luisteraars mee die voor de luisterclub waren geselecteerd, maar ook een aantal zeer actieve vrijwillige deelnemers. Uiteindelijk gingen we met ruim 20 luisteraars aan de slag.

Tijdens de leesclub hebben we aan de hand van vragen de verschillende elementen van het boek besproken. Hieronder lees je een samenvatting:

De verwachtingen

Vooraf waren de verwachtingen hooggespannen, maar iedereen had wel dezelfde verwachting: die van een historische roman. De kennis die deelnemers over het onderwerp hadden, wisselden sterk. Sommige luisteraars wisten nog niets over Rusland en de Tsarenfamilie, weer anderen waren al eens in Rusland geweest. Zoals Harriet die een niet al te zwaar boek verwachtte, maar wel met een interessant stuk geschiedenis erbij: “Ik heb de Romanov tentoonstelling in de Hermitage in Amsterdam gezien en ben ook in Sint Petersburg geweest dus ik was wel nieuwsgierig hoe deze geschiedenis en deze omgeving terug zouden komen in het boek.” Een enkeling verwachtte een historische thriller, iets dat niet helemaal uit is gekomen. Ger van der Pluijm: “Ik verwachtte een historische roman met een behoorlijk thriller gehalte, gezien de titel "De geheime vrouw", maar dat zette mij op het verkeerde been. Ondanks het feit dat het wat verder staat van mijn favoriete genre, heb ik er wel degelijk van genoten.”

Luisterboeken

Anders dan andere leesclubs bespreken we nu een boek dat je niet zelf leest, maar dat door een ander is voorgelezen. En dat kan voor een andere ervaring zorgen. De plek waar je een luisterboek tot je neemt kan vaak al anders zijn en dat bleek ook tijdens deze luisterclub. Een groot deel van de luisterclubdeelnemers luistert een boek namelijk tijdens andere werkzaamheden, zoals MwEva: “Ik hou van luisterboeken. Lekker tijdens wandelen, fietsen, koken, haken en in het ov luisteren naar een boek. Tijdens dit boek heb ik o.a. een kamer opgeruimd, een muts gehaakt en gekookt.”

Niet alleen de leessetting is anders, je hebt ook te maken met een voorleesstem. Alle deelnemers zijn het erover eens dat de luisterstem erg bepalend is voor de ervaring van het luisterboek. De stem van Dieuwertje Blok die De geheime vrouw voorlas, werd enerzijds als prettig ervaren, ze heeft een rustige stem, zoals Kim Scheurs zegt: “Ik vind de fijnste stemmen de stemmen waarbij me nauwelijks iets opvallends opvalt. Ik vond dit boek erg prettig voorgelezen. Dieuwertje leest het niet met een opvallende stem voor en dat bedoel ik positief. Ze houdt over het algemeen dezelfde toonhoogte en hetzelfde tempo aan en beide waren voor mij precies goed om lekker ontspannen te kunnen luisteren.” Maar dit rustige stemgeluid zorgde anderzijds bij meerdere luisteraars ervoor dat gedachten afdwaalden. Het verhogen van de voorleessnelheid hielp hier wel bij.  

Personages en verhaallijn

De geheime vrouw is opgebouwd uit twee tijdlijnen. Het verhaal van Kitty speelt zich af in het heden, het verhaal van Dmitri en Tatiana begint in 1914. Over het algemeen was iedereen het meest nieuwsgierig naar het verloop van het verhaal van Tatiana en Dmitri en vond men het verhaal van Kitty al gauw wat saai worden. Francine Herrebaut: “Ik vond de belevenissen van Kitty het minst boeiend, zelfs een beetje overbodig. Ik merk zelfs dat haar wederwaardigheden al bijna helemaal uit mijn geheugen verdwenen zijn. Wat mij betreft had het hele boek gewijd mogen zijn aan de geschiedenis van Dmitri en Tatiana.” Francine vindt daarin veel bijval, toch is niet iedereen het daarmee eens, zoals MwEva: “Ik vond de verhaallijn van Kitty leuker. Ik vond het interessant dat ze zo vertrekt naar een ander land zonder boodschap achter te laten als ze ontdekt dat haar man seks heeft gehad met een andere vrouw. Haar woede/verdriet langzaam weg zien ebben als het huis verder opknapt... Haar zoektocht naar het verhaal van haar overgrootvader en het ontdekken van dat dagboek. Het ontdekken hoe het zit vond ik interessant in plaats van de film maar laten draaien in het deel van Dimitri.”

De twee verhaallijnen worden gedurende het verhaal naar elkaar toe geweven. Niet zelden wordt er door de luisterclubdeelnemers gezegd dat ze het begin en einde spannend vinden, maar het middenstuk wat langdradig. Angela: “Het verhaal begon voor mij zo dat ik erg nieuwsgierig werd naar het vervolg, benieuwd hoe de 2 verhaallijnen bij elkaar zouden komen. Daarna vond ik het verhaal langdradig worden, waardoor ik het lastig vond om er met mijn gedachten bij te blijven.” Dina zegt over de twee verhaallijnen: “Bijzonder hoe de schrijfster 2 genres wist te combineren: historisch met feelgood. Al is het historische verhaal veel beter uitgewerkt.”

Historie en geloofwaardigheid

Belangrijk thema in het boek is natuurlijk historie, maar dat is wel een thema dat is verweven in een fictief feelgoodverhaal. Evelien Walravens: “Historie is wel een belangrijk thema. Dat zijn eigenlijk vaststaande feiten maar de schrijfster gebruikt hier een historische gebeurtenis om er een goed bedacht "What if?" scenario mee uit te werken.” Een mooi boek dus om de categorie van de Hebban Reading Challenge mee af te vinken.
De geheime vrouw is historische fictie; maar hoe zit dat dan met de geloofwaardigheid? Paula van Mourik: “Ik vond het verhaal heel erg geloofwaardig, sterker nog: ik was verrast toen ik aan het eind vernam dat de auteur er een eigen twist aan had gegeven.” Ger van der Pluijm vond de geloofwaardigheid niet belangrijk: “Ik vind het niet heel belangrijk of het boek geschiedkundig geloofwaardig is, ik heb het als een roman gelezen.”

Niet alleen geschiedenis is een belangrijk thema in het boek, ook draait het om relaties en liefde en daar kan iedereen zich in vinden. Evy De Brabander: “Liefde is absoluut het grootste thema in het boek voor mij. De liefde van de verschillende personages in de relaties. Hoe sterk is de liefde en waar ligt het breekpunt. Met name de liefde van de kinderen voor hun vader is een moeilijk deel.”

Schrijfstijl

Eerder hadden we het al over de voorleesstem, die is erg bepalend bij een luisterboek. Ook is het maar de vraag of elk boek wel geschikt is om voor te lezen. Hoe zit dat met de schrijfstijl van De geheime vrouw? Jeanet: “De schrijfstijl is vlot en duidelijk en luistert makkelijk weg. Ik had geen moeite met de stem van Dieuwertje, maar een papieren boek blijft toch mijn voorkeur houden. Ik heb het idee dat ik het dan beter in mij opneem.” Die mening werd door veel luisterclubdeelnemers gedeeld. Rita Leyman: “De schrijfstijl is heel vlot. Het is een boek dat zich uitstekend leent om naar te luisteren.”

Echt geraakt is een groot deel van de luisteraars niet. Hetty: “Ik ben niet echt geraakt door het boek. De Russische geschiedenis heeft zeker mijn interesse maar: dit is een verzonnen verhaal. Zo heb ik het boek dan ook ervaren: een leuk verhaal om naar te luisteren, heb me er prima mee vermaakt maar het raakte me niet echt.” Laura: “Ik vond vooral het verhaal van de Romanov's een mooi verhaal, maar het heeft me niet bijzonder geraakt. Ook de verhaallijn van Kitty heeft me niet geraakt.”

Toch zijn er ook een aantal luisteraars wel geraakt, voornamelijk door de geschiedenis van de Romanov familie. Ideke: “Ik kende de geschiedenis van de Romanov's niet, en natuurlijk is het fictie wat in deze roman is verwerkt, maar het heeft me wel ontroerd. Ik heb me wel een beeld kunnen vormen wat er destijds heeft afgespeeld. Ook heb ik me lang af zitten vragen wat er met Tatjana gebeurd zou zijn. Misschien een beetje voorspelbaar aan het einde van het verhaal, maar toch prachtig naar toegewerkt.”

Conclusie

De geheime vrouw is een historische roman, met historische feiten die nauwkeurig zijn beschreven. De schrijfstijl van Gill Paul is vlot en gemakkelijk en het geheel komt geloofwaardig op de lezer/luisteraar over. Het boek is echter soms wat langdradig en de monotone stem van Dieuwertje Blok zorgt ervoor dat er makkelijker delen worden gemist, dan wanneer het boek zelf wordt gelezen. Een groot deel van de luisteraars is niet geraakt door het verhaal, maar toch zijn de verwachtingen bij bijna iedereen uitgekomen. De geheime vrouw is een mooie verstrengeling van heden en verleden, een boek om van te genieten. Gemiddeld gaf de luisterclub 3,7 ster aan De geheime vrouw.