Helaas geen enorme toeloop van deelnemers op de online leesclub van Winterbloei. De gratis boekjes van de actie Nederland Leest met verhalen, brieven, essays en gedichten van Jan Wolkers hadden nog wel aardig aftrek in de vijf vestigingen van onze bibliotheek maar de driftig uitgedeelde flyers van de Hebban Leesclub wisten de lezers toch niet naar de website van Hebban te leiden…

Maar niet getreurd, al snel diende de eerste deelnemer zich aan. Inge begon zelfs al meteen aan het beantwoorden van de opwarmvragen in het café. Ook Jurjen meldde zich nog en zo konden we met vier deelnemers toch een aardige discussie op gang brengen.

Opwarmvragen

Inge, Marjolein en Evelien begonnen al goed met de opwarmvragen, volgens Inge ook een goed gekozen term in relatie tot het thema van dit jaar, duurzaamheid. Bij Evelien moest dat kwartje even vallen! Toch rezen er meteen vragen bij de vragen, zo konden we niet echt iets terugvinden over de uitspraak van Onno Blom in de inleiding dat de winter Jan Wolkers favoriete seizoen was. Het bleef dan ook een beetje gissen of dit echt zo is. Ook het motto uit Robinson Crusoe roept meer vragen op dan dat het duidelijkheid geeft en we delen de mening van Ronald Giphart dat een boek een goede discussie over duurzaamheid op gang kan brengen nog niet echt.

Discussie #1

In het eerste gedeelte van het boekje zijn Inge, Marjolein en Evelien het behoorlijk met elkaar eens. Uit de brieven aan zijn zoons blijkt dat Jan een lievere en warmere vader was dan zijn eigen vader. Evelien gruwelt nogal eens van de uitgebreide omschrijvingen van het vangen van beestjes door de jonge Jan maar we zien absoluut de liefde die Jan Wolkers voor de natuur heeft terug in zijn gedetailleerde beschrijvingen. Ook hebben we alle drie een goed beeld van Jan hoe hij zijn week op Rottumerplaat doorbracht. Evelien ziet dat ook wel zitten, een week op een onbewoond eiland, mits er een boek (of twee) mee mag. Marjolein wil wel graag wat te eten mee en Inge past voor zo’n verblijf hoewel zij zeker een natuurliefhebber is maar dat hoeft zij niet op die manier uit te dragen. Het is dan ook best jammer als we merken dat Wolkers bij een terugkeer naar Rottumerplaat, twintig jaar later, toch ietwat teleurgesteld overkomt.

Discussie #2

In het tweede gedeelte van onze discussie haakt ook Jurjen nog aan. Iets later ingestapt maar alsnog van harte welkom! We komen tot de ontdekking dat van de bundel De achtertuin (2003), waaruit tien verhaaltjes overgenomen zijn in Winterbloei, ook een TV serie is gemaakt door de VPRO (2010). Hierin neemt Jan de jonge kijkers mee in zijn tuin en als we ernaar kijken, zien we weer die liefde van Jan voor alles wat groeit en bloeit, vliegt en loopt. De verhaaltjes lijken ook voor een jeugdig publiek te zijn geschreven en zijn in een bundel waarin je het wilt hebben over hoe het verder moet met de wereld zeker op zijn plaats. Evelien vindt deze verhaaltjes zelfs het leukst in dit boek, op de voet gevolgd door het dagboek van Rottumerplaat. Marjolein vond de verhaaltjes juist weer niet zo geschikt om het met kinderen over duurzaamheid te hebben maar zij heeft sowieso nogal haar bedenkingen bij Winterbloei. We komen er ook achter dat Jurjen best wat overeenkomsten heeft met Jan Wolkers want ook Jurjen kan “op hurken naar een libel zitten kijken hoe deze een vliegje oppeuzelt of hoe een wesp een vliegje ontleedt zodat alleen het eiwitrijke spierweefsel overblijft.”

In dit deel staat ook De schuimspaan van de tijd, een essay dat zich nog het meest lijkt bezig te houden met de het vraagstuk van duurzaamheid. Vooral de boeren en hun grootschalige bedrijven moeten het ontgelden in het stuk en wij zijn het eens met Jan. Maar hoe verder, dat is een vraag die nog in de lucht blijft hangen.

Discussie #3

In het laatste gedeelte van de discussie behandelen we de vier columns van Aaf Brandt Corstius die ook in dit boekje zijn opgenomen als een soort commentaar op Jans denken en doen. We constateren dat Aaf behoorlijk fan is van Jan, ze mocht hem ooit eens interviewen in zijn huis op Texel. In dit gedeelte bespreken we ook aan de hand van een van de columns of we zelf de verantwoordelijkheid hebben om duurzamer te worden of dat de overheid het voortouw hierin moet nemen. We zijn het alle vier wel met elkaar eens dat we die verantwoordelijkheid zelf horen te dragen maar vooral Evelien vraagt zich af of de sturing die de overheid daarin heeft momenteel wel de gewenste is. We zouden Jan Wolkers hierin graag een stem hebben gegeven als dat kon. Hij zou zeker geschikt zijn om de burger te informeren over duurzamer leven. We sluiten de discussie af met heerlijke herinneringen aan onze jeugd. Vooral geuren uit onze jeugd voeren de boventoon, maar ook geluiden, zoals Jurjen aangeeft, kunnen ons weer helemaal naar onze kindertijd terugvoeren. Het feit dat Inge vlakbij het strand woont maakt dat er mooie parallel is naar Jan Wolkers op Rottumerplaat.

Conclusie

We kunnen concluderen dat we alle vier ook liefde voor de natuur hebben, de een wat uitgesprokener dan de ander. De een kon zich beter vinden in Jans belevingswereld dan de ander maar we vinden allemaal dat we het moeten hebben over duurzaamheid en snel ook! Maar of we deze discussie aan de hand van een boek als Winterbloei moeten voeren valt te bezien.

Wij gaven Winterbloei twee maal vier sterren, een maal drie sterren en eenmaal twee sterren. Dat maakt dat wij het boek gemiddeld hebben beoordeeld met drie en een kwart sterren.