Lees een graphic novel. Wat wil dat dan concreet zeggen? Bedoelen ze dan een gewoon stripverhaal? Neen, eigenlijk. Een graphic novel is eigenlijk de overkoepelende benaming voor een stripverhaal met het karakter van een roman. Een beeldverhaal dus met een literaire inslag om het maar eens erg zwaar te laten klinken. Heb je nog geen graphic novel in gedachten? Dan helpen wij je graag een eindje op weg!

Door Silke en Lieke (ter ere van de Week van het Beeldverhaal bij de Scifi & Fantasy Club)

De meeste lezers hebben natuurlijk wel al eens een gewoon stripverhaal gelezen. De meesten groeiden op met de ‘Jommeke’ stripreeks en de ‘Suske en Wiske’ albums aan hun zijde. Ook comics zijn al iets gekender voor de meeste mensen. En wie kent de verhalen van Spiderman of Wonder Woman nu niet? Maar een graphic novel… Dat is voor sommige lezers toch vaak een brug te ver. Gelukkig is er de reading challenge om je uit je comfort zone te halen en eens nieuwe horizonnen te laten ontdekken.  

Graphic novels komen in alle soorten en maten. Het is dus praktisch onmogelijk dat je geen exemplaar kan vinden dat aan jouw leeseisen zal voldoen. Hou je van YA en fantasy? Dan is Nimona absoluut een aanrader. Ben je een liefhebber van duistere sprookjes? Dan is Through the Woods waarschijnlijk helemaal je ding. Zit je ‘s avonds vaak naar de sterrenhemel te turen en te dromen van wilde ruimteavonturen dan moet je zonder twijfel ODY-C een kans geven! Ben je dan weer iemand die graag op het puntje van zijn stoel zit tijdens een spannende thriller dan moet je My Favorite Thing Is Monsters, Vol. 1 zeker eens lezen!

Wij gooien het vandaag echter over een iets andere, donkerdere boeg en stellen je graag twee graphic novels voor die druipen van het fascisme, onderdrukking en de slechtheid van de mens.

Maus

van Art Spiegelman

“No, darling! To die, it’s easy... But you have to struggle for life!”

Synopsis: The Complete Maus bundelt Maus I: A Survivor’s Tale en Maus II: A Survivor’s Tale: And Here My Troubles Began. Vladek Spiegelman, een Poolse Jood, en zijn vrouw leven en overleven in het Europa van Hitler.

Het verhaal: Maus is niet zomaar een graphic novel. Neen, de auteur Art Spiegelman tekent namelijk het levensverhaal van zijn vader op. Vladek Spiegelman was een overlevende van de Holocaust. Je kunt op je vingers uittellen dat dit een behoorlijk zwaar en aangrijpend verhaal is. De manier waarop Spiegelman zijn boodschap naar het grote publiek brengt is echter zonder twijfel erg origineel te noemen. De Joodse gemeenschap wordt afgebeeld als muizen. De Duitse overheerser krijgt dan weer de rol van sluwe kat toegewezen, terwijl de Amerikaanse bevrijders de vorm van een honden aannemen.

Het beeld: Het ganse verhaal wordt verteld in zwart-wit tekeningen, waardoor de sfeer vanaf het begin duidelijk gezet wordt. Waar het verhaal begint met Vladek en zijn gelukkige gezinnetje, zie je als lezer alles snel bergafwaarts gaan. Het opkomende nazisme, de Jodenhaat en al spoedig brengt het verhaal ons naar concentratiekampen en getto's. 

Maus grijpt naar de keel en blijft lang na het omslagen van de laatste pagina hangen. Het is een graphic novel die je niet snel zal loslaten.

V for Vendetta

van Alan Moore & David Lloyd

“Remember, remember the fifth of November…”

Synopsis: Na een verwoestende nucleaire oorlog in de jaren 80 is Engeland in de ban van het verwerpelijke fascisme. Alle ‘ongewenste elementen’ zijn ondertussen verwijderd uit de samenleving, (verdelgd in vernietigingskampen) het nieuws bestaat uit een voortdurende vloed leugens en de wrede staatspolitie houdt de bevolking in de gaten door middel van verreikende surveillance. In 1997 verrijst er echter iemand die zich verzet tegen de status quo. Op de avond van vijf november, Guy Fawkes Night, redt deze vreemde figuur de 16-jarige Evey van verkrachting door de geheime politie en vaagt hij vervolgens de Houses of Parliament weg met een bom. De vergelding vangt aan!

Het verhaal: V for Vendetta is verzonnen en geschreven door Alan Moore. De graphic novel bevat drie delen met elk hun eigen titel: ‘Europe after the Reign’, ‘This Vicious Cabaret’ en ‘The Land of Do-As-You-Please’. V, de held van het verhaal, is eigenlijk helemaal geen held. In het eerste panel waarin hij verschijnt, wordt de naam van het hoofdstuk - The Villain - veelzeggend visueel in beeld gebracht. V had niet duidelijker voorgesteld kunnen worden. Hoewel V de vijand is van het dictatoriale regime, voorkomt Moore dat de lezer een verkeerd idee van zijn karakter krijgt en hem gaat zien als voorbeeld. V is iemand die vooral uit is op vernieling zonder een veilig alternatief te verstrekken. Hij is een voorstander van anarchie. Daarbij is hij venijnig en verrassend theatraal: een van de vele hoogtepunten is als hij een verbaal ‘gevecht’ aangaat met het beeld van Vrouwe Justitia alsof ze een vlam is die vreemdgegaan is. Ook citeert hij graag en veelvuldig uit bekende werken uit de literatuur (die verboden is in deze versie van London), zoals MacBeth:

“The multiplying villainies of nature do swarm upon him…”

Het beeld: V for Vendetta is geïllustreerd door David Lloyd. De titels van de hoofdstukken worden in de drie boeken verschillend vormgegeven. Het lettertype van de titels in boek één zou niet misstaan in een vroegere Western saloon, boek twee heeft een gestileerd font met een onmiskenbare traditionele cabaret-vibe en het lettertype dat wordt gebruikt in boek drie doet denken aan de neonverlichting op de gevel van een Broadway voorstelling. Boek twee heeft als bonus ook een voortreffelijke prelude, waarvoor je het boek moet kantelen, die de gebruikelijke verdeling van circa negen, min of meer vierkante panels van ongeveer gelijke grootte per bladzijde loslaat. In plaats daarvan bevat elke pagina zes horizontale, rechthoekige panels met daarboven bladmuziek van het lied ‘There’s a broken heart for every light on Broadway.’ Terwijl V piano speelt, voert hij hierbij vocaal een hele andere tekst uit over het vergiftigde universum waarin hij verblijft.

Om een indruk te krijgen van de sfeer van de graphic novel, kun je de trailer van de verfilming – die ook vreselijk goed is, maar er niet volledig in slaagt een aantal diepere lagen uit het boek aan de oppervlakte te brengen - bekijken:

Meer tips!

Crime: Batman: The Dark Knight Returns van Frank Miller, Klaus Janson & Lynn Varney | Sin City: Hell and Back van Frank Miller

Feelgood: Scott Pilgrim's Precious Little Life van Bryan Lee O’Malley | Adulthood Is a Myth van Sarah Andersen

Lit: The One Hundred Nights of Hero van Isabel Greenberg | Fun Home: A Family Tragicomic van Alison Bechdel

SFF: Watchmen van Dave Gibbons & Alan Moore | East of West, Vol 1: The Promise van Jonathan Hickman & Nick Dragotta

YA: Paper Girls, Vol. 1 van Brian K. Vaughan | Thornhill van Pam Smy

Welk boek ga jij lezen voor deze categorie?