In 2014 verscheen het boek Bird Box van Josh Malerman. Het is een eng boek over monsters, moorden en overleven in een wereld die ten onder dreigt te gaan. In december 2018 verscheen de film als Netflix original. Sindsdien zouden al meer dan 40 miljoen mensen wereldwijd de film hebben gezien. Wij griezelden lekker tijdens kerst met het boek en de film, en vergelijken de twee nu hier. Is het boek zoals bijna altijd beter dan de film of juist niet?

Door Demi, Dorien en Lieke

Het boek

Bird Box (NL: De kooi) van Josh Malerman is geschreven vanuit het perspectief van onze hoofdpersoon Malorie. Ze is de moeder van twee kinderen in een wereld waar het buiten niet veilig is. Want buiten leven monsters die je tot waanzin drijven en je zelfmoord laten plegen op het moment dat je ze ziet. Naar buiten gaan kan alleen met een blinddoek om. Maar Malorie en de kinderen zullen op den duur toch naar buiten moeten...

Dorien: Ik vind het boek heel sterk. Ik ben persoonlijk een grote liefhebber van enge boeken, dus deze valt precies in mijn straatje. De sfeer is vanaf het begin van het verhaal eng. Niet doodeng maar wel een beetje een grimmig sfeertje. Het verhaal is goed opgebouwd; de spanning bouwt zich ook goed op. We verschuiven in tijdsperspectief waardoor je steeds een beetje meer te weten komt over de situatie en wat er precies aan de hand is. Maar het blijft het hele verhaal vaag, wat erg bijdraagt aan de spanning. Malorie is een goed uitgewerkt karakter waardoor je heel goed begrijpt waarom ze bepaalde keuzes maakt. Uiteindelijk gaf ik het boek 4 sterren. Als ik halve sterren had kunnen geven was het 4,5 geworden. De reden dat ik een half puntje heb afgetrokken? Omdat ik merkte dat het boek toch wat traag was op bepaalde punten, waardoor ik hem soms wat makkelijk weglegde en hem niet zo snel oppakte als andere boeken.

Demi: Ook ik ben een fan van horror boeken. Ik keek er daarom naar uit om dit verhaal te lezen, zeker omdat het nu eens geen King boek was. Ik vond het meteen heel tof dat het heden wordt afgewisseld met het verleden. Zo kom je stukje bij beetje meer te weten over hoe dit alles is gebeurd en waarom Malorie in het heden in die situatie is beland. De spanning is voelbaar in het boek; vooral in de hoofdstukken over het verleden, met Malorie en de andere mensen in het huis die proberen te overleven. Uiteindelijk gaan twee van hen op pad in de buitenwereld en hoop je echt met Malorie mee dat ze heelhuids terug zullen keren. Maar het engste is misschien nog wel de spanning die gestaag opbouwt in het huis zelf - vooral wanneer er een nieuwe man in het huis komt waar Malorie gelijk een vreemd gevoel bij heeft.

Malorie en een andere vrouw in het huis waren zwanger. Zonder te veel te verklappen wil ik graag zeggen dat de scène van de bevalling echt meesterlijk is beschreven en misschien wel het engste is van het hele boek. Je weet niets meer dan Malorie weet, en je hoort en ziet alleen wat zij ervaart. De afloop van deze scène is lekker gruwelijk.

De hoofdstukken in het heden vind ik wat minder, vooral omdat het grotendeels op een bootje op de rivier afspeelt. Het einde had ook wat sterker gemogen, maar vooralsnog is het wel een prettig afgerond einde. Ik schommel net als Dorien een beetje tussen de 4 en 4,5 sterren voor dit boek; op Hebban heb ik het op vier sterren gehouden. Zeker een aanrader, ook als je niet van horror houdt.

Lieke: Hier nog een horror fan, maar een lastige, want ik ben moeilijk bang te maken. Als ik ’s avonds in bed aan het lezen ben en me afvraag of dat verstandig is i.v.m. mogelijke nachtmerries dán is het boek eng. Maar dat komt zelden voor. Bij dit boek jammer genoeg ook niet. Er hangt wel een fijne sfeer, zoals Dorien ook al zegt, maar het is eerder spannend dan angstaanjagend.

Malerman dropt je meteen middenin de nieuwe, benauwende wereld. Dat je niet precies weet wat er gaande is, waarom de personages angstvallig zoveel mogelijk binnen blijven en alleen naar buiten gaan met een blinddoek om, maakt de situatie alleen maar beklemmender. In de loop van het eerste hoofdstuk waarin je niet veel wijzer wordt, zit je vanwege deze mysterieuze, drukkende sfeer al snel op het puntje van je stoel. Er gebeurt nog niet veel, maar er ligt duidelijk van alles op de loer en dat maakt het direct erg spannend.

Deze spanning is vooral psychologisch. Doordat de personages niets kunnen zien, kunnen ze niet in de traditionele horror valkuil van ‘ik hoorde iets, ik ga even kijken’ trappen, maar het alternatief is eigenlijk erger. Elke keer als iemand iets denkt te horen dan is het vrijwel onmogelijk om bevestiging te krijgen. Is er nou echt iets of beelden ze zich door angst geluiden in? Ze krijgen vaak simpelweg geen antwoord op deze vraag. Daarbij komt dan nog de groeiende paranoia en achterdocht tussen de huisgenoten onderling. De monsters zitten buiten; de huisgenoten zijn tot elkaar veroordeeld.

Het boek krijgt van mij 4 sterren. De hulpeloosheid van de personages is zo goed beschreven dat je als lezer geen enkele moeite hebt om je er iets bij voor te stellen, maar toch is het verhaal bij lange na niet zo eng is als ik had gehoopt en dit fundamentele gebrek aan horror wordt helaas niet gecompenseerd door iets anders gaafs.

De film

Dorien: Om de film te gaan kijken, moest ik echt even drie keer slikken. Hoewel ik erg van enge boeken hou, zijn enge films een stuk minder mijn ding. Van enge films kan echt nachtmerries krijgen. Die kijk ik dus niet zo graag. Tot overmaat van ramp wilde mijn vriend niet meekijken. Gelukkig heb ik uiteindelijk mijn moeder zo ver gekregen om hem samen te kijken. De film is anders dan het boek. Om te beginnen is de opbouw een stuk sneller. Dat is niet gek, want een boek van 270 pagina's geeft natuurlijk meer ruimte om op te bouwen dan een film van twee uur. Ik vind dat ze het slim hebben aangepast zodat het een duidelijk verhaal blijft dat logisch is.

Een aantal veranderingen snap ik niet helemaal. De meest spannende scène uit het boek is zo aangepast waardoor de rest van het verhaal anders loopt, en dit minder spannend wordt. Vanuit spannings-oogpunt snap ik de beslissing, maar ik vind het toch jammer dat deze beslissing genomen is. Wat ik wel goed overgebracht vind, is de sfeer, ook in de film hangt er, net als in het boek een grimmige sfeer vanaf het begin. Echte grote schrikmomenten zitten er (gelukkig) niet in. En uiteindelijk durfde ik nog gewoon op de fiets naar huis (door het donker). Wat ik vooral jammer vind, is het einde. De film is zo gemaakt dat het een beetje een typisch 'hollywood happy ending' heeft; in het boek blijft het hier een beetje grimmig waardoor het meer aanzet tot nadenken wat jij in een dergelijke situatie zou doen. Maar al met al een sterke film: 4 sterren.

Demi: Er zijn veel veranderingen in de film gemaakt ten opzichte van het boek, maar ze zijn allemaal logisch. Je kunt een boek, waarbij je de gedachten en emoties van de personages gemakkelijk kunt lezen, nu eenmaal niet direct vertalen naar een film. Het moet visueler en anders in elkaar steken dan een boek. Ik vond de film eigenlijk niet eng, maar wel spannend. Ik ben heel blij dat ze ervoor hebben gekozen om de 'monsters' niet te laten zien. Daar was ik een beetje bang voor bij de verfilming, maar gelukkig is dit dus niet het geval. De mystiek van de monsters blijft hierdoor intact en daarnaast heeft iedereen een ander concept bij 'je gruwelijkste angst of verdriet' die de monsters lijken af te beelden bij iedereen die naar hen kijkt. De scène na de bevalling van Malorie is in het boek heel gruwelijk en vrij pessimistisch, maar in de film loopt het anders. Dat zorgt voor minder spanning, maar wel voor een nieuwe verhaallijn die vernieuwend is voor de mensen die al bekend zijn met het boek.

Wat ik goed vind, is dat er meer aandacht is voor Boy en Girl, de kinderen die bij Malorie zijn in het heden-gedeelte. Voor de film zijn er een aantal extra enge scènes geplaatst, maar - zoals ik al eerder zei - deze momenten zijn niet echt eng. Het is goed dat ze de monsters niet laten zien, maar aan de andere kant maakt dat de film misschien ook minder eng.

Lieke: Ik heb geen Netflix, dus ik heb de film niet gezien. Op het journaal zag ik trouwens net een item over de "Bird Box challenge": met blinddoek om rondlopen. Of dit werkelijk een challenge is of een sterk staaltje marketing van Netflix… Who knows?

Eindoordeel

Dorien: Ik vind het boek beter dan de film, hoewel de film zeker de moeite waard is! Als volgorde raad ik het misschien toch aan om eerst de film te kijken en daarna het boek te lezen. Zo blijft de film spannend en valt hij niet tegen ten opzichte van het boek. Het boek geeft zoveel extra's dat het daarna waarschijnlijk als nog leuk is om het boek te lezen.

Demi: Ja, ook hier geldt het cliché dat het boek beter is dan de film. Wel moet ik zeggen dat er goede keuzes zijn gemaakt bij de film om het visueler en geschikter te maken voor een scherm. Ik kan me in de meeste veranderingen vinden, al had ik graag een langere film gezien om nog meer spanning op te kunnen bouwen. Sommige scènes voelden gehaast aan. Maar de film is het absoluut waard om eens te kijken, en het boek is ook heel tof en spannend om te lezen. Een geslaagd boek vs. film dus waar geen echte verliezers zijn!

Lieke: Deze is makkelijk, haha. Het boek. Maar ik ben ondertussen ook benieuwd naar de film.

Heb jij Bird Box al gelezen of heb je de populaire Netflix film die erop is gebaseerd gezien? Laat ons weten in de comments wat je ervan vind en hoe jij zou omgaan met een wereld waarin je zicht je grootste vijand kan zijn!