Dutch works in English: Hoe worden we ontvangen?
We wachten allemaal wel eens vol spanning totdat dat ene boek vertaald wordt. De hype begint al wanneer het boek in de originele taal uitkomt. De rechten worden opgekocht en de vertalers gaan aan de slag. Ondertussen wordt het publiek met promotiemateriaal zoals boekenleggers en leesfragmenten enthousiast gemaakt. Zo af en toe wordt er zelfs een groot evenement georganiseerd op de dag van publicatie. Gebeurt dit andersom ook? Worden boeken van Nederlandse bodem net zo enthousiast ontvangen in het buitenland als dat wij hun boeken ontvangen? Wij van de readers club zoeken het voor je uit.
Binnen het Young Adult
Wat opvalt is dat Nederlandse young adult schrijvers hun werk vaak laten vertalen naar het Duits of een Aziatische taal als Koreaans of Japans. Engelse vertalingen komen minder voor. Veel schrijvers laten hun boeken überhaupt niet vertalen, het is al moeilijk genoeg om op de Nederlandse markt te verschijnen.
De Gevleugelde Kat van Isabel Hoving is vertaald naar het Engels, Duits, Italiaans en Japans. De Engelse vertaling heet The Dream Merchant en wordt door Kirkus ambitieus en goed gemaakt genoemd. Het verhaal is diepgaand, serieus, hip en slim. In België werd het boek verkocht met een “beter dan Harry Potter” sticker erop. Vele lezers genieten van het boek, al komen de opmerkingen “langdradig” en “moeilijk om in te komen” ook zo nu en dan voorbij.
Een ander jeugdboek dat vanuit het Nederlands is vertaald, is het al wat oudere boek De Brief aan de Koning van Tonke Dragt. Na meer dan 50 jaar is het boek vertaald in het Engels met de titel The Letter for the King. Naast in het Engels is dit boek vertaald in 22 andere talen waaronder in het Bulgaars, Catalaans, Chinees en Russisch. Om het boek te promoten heeft de Engelse uitgever Pushkin Press 100 boeken in de Londense metro achtergelaten. Deze kopieën bevatten een brief die met wax was dichtgemaakt. De boodschap in de brief vertelde de lezers om het woord te verspreiden via social media. Ook werd er een wedstrijd geplaatst in een krant voor kinderen. Door het schrijven van een door Tonke Dragt geïnspireerde brief konden de lezers een lengte in boeken winnen voor de bibliotheek van hun school.
In The Guardian zijn ze enthousiast over het verhaal en verbaasd dat een Nederlands boek zo goed vertaald is. De verwachting was dat het verhaal heel hoogdravend geschreven zou zijn en ze waren blij verrast dat niet het geval was. De schrijfstijl laat het boek heel realistisch overkomen. Het boek wordt door the independent vergeleken met In de Ban van de Ring en ook the independent noemt het boek in één adem met klassieke kinderboeken zoals Black Beauty en King Arthur.
Thrillers
Er zijn veel Nederlandse thriller schrijfsters: Simone van der Vlugt en Esther Verhoef zijn hier maar een paar voorbeelden van. Lang niet alle boeken worden vertaald, maar deze vrouwen doen het zeker goed.
Saskia Noort schreef onder andere Nieuwe Buren en Terug naar de Kust vertaald als New Neighbours en Back to the Coast. Terug naar de kust was Noorts debuut, maar werd als tweede vertaald naar het Engels. Het sterke aan dit verhaal is dat er meer aan de hand is dan “de misdaad”; de spanning ligt hem ook in hoe de hoofdpersoon, Maria, zich staande probeert te houden. Het boek wordt enigszins voorspelbaar genoemd, maar dat wordt veroorzaakt doordat de personages zo goed zijn neergezet. Wanneer je een persoon door en door kent, is het makkelijker om zijn motivaties te doorgronden.
Hex van Thomas Olde Heuvelt is een Nederlandse bestseller die vertaald is. Het verhaal is in het Engels en in het Frans uitgekomen, waar de titel behouden is. Wat speciaal is, is dat Olde Heuvelt het verhaal niet zomaar heeft laten vertalen, maar het eerst herschreven heeft. Het verhaal speelt zich niet meer af in Nederland, maar in Amerika en er zijn een aantal namen veranderd. Op het moment is Warner Bros bezig met een serie gebaseerd op het boek.
De Amerikanen zijn verbaasd dat een Nederlander zo'n goed horrorverhaal neer kan zetten. In Nederland hebben we geen oeroude bossen, bergen die de hemel raken of andere landschappen waar je materiaal voor nachtmerries vandaan kan halen. Olde Heuvelt haalt zijn inspiratie voor zijn nachtmerrie opwekkende verhaal duidelijk niet uit zijn omgeving. Het is hem gelukt om een boek te schrijven waar technologie en het bovennatuurlijke samenwerken om je slapeloze nachten te bezorgen.
Om zijn fans tevreden te stellen heeft Thomas Olde Heuvelt in de zomer van 2016 een tour gemaakt door Amerika. Hij is langs verschillende boekhandels en bibliotheken geweest en heeft ook gesigneerd op de Florida Supercon. Op 25 juli signeerde hij samen met George R.R. Martin bij de Jean Cocteau cinema.
Literatuur
Binnen de literatuur wordt er veel strenger gekeken naar wat goed of slecht is. Er wordt nu niet alleen gekeken naar hoe het verhaal geschreven is, maar ook naar welke boodschap het overbrengt. Er zijn meer regels waar schrijvers zich aan moeten houden dan binnen het young adult. Daarnaast hangt er aan literatuur ook een politieke lading.
Het boek De Avonden van Gerard Reve was in Nederland een groot succes. Ook nu nog moeten vele Nederlandse scholieren dit boek, of een van de andere boeken van de Grote Drie, lezen voor de lijst. Pas in 2016 werd het boek vertaald als The Evenings naar het Engels, dit komt doordat Reve politiek gezien niet erg populair was. Zijn homoseksuele en anticommunistische uitingen werden in die tijd niet geaccepteerd. Het boek is verder nog vertaald naar onder anderen het Frans, Deens en Duits. Kritiek op het boek is dat er vrijwel niets over de oorlog wordt gezegd, ook al was die toentertijd nog geen twee jaar geleden geëindigd. The Guardian noemt het boek “not only a masterpiece but a cornerstone manque of modern European literature”, waarmee ze aangeven hoe belangrijk het verhaal binnen de Europese literatuur is geworden.
Herman Koch is een andere schrijver die succes heeft in het buitenland. Zijn boek Het Diner is naar het Engels vertaald als The Dinner. Het boek heeft wereldwijd succes en is onder andere vertaald naar het Spaans, Frans en Russisch. De hoofdpersoon is in Amerika niet erg geliefd, omdat het geen vriendelijk personage is. Het verhaal wordt voornamelijk gewaardeerd door de subtiele en goed geplande onthullingen, waardoor de spanning hoog blijft. Het boek heeft de ondertitel How Far Would You Go to Protect the Ones You Love? gekregen, die de lezer dwingt na te denken en een kant te kiezen binnen het verhaal. Daarnaast is het ook een verwijzing naar in hoeverre de ouders schuldig zijn aan de daden van hun kinderen.
In Amerika hebben ze het boek zelfs verfilmd. Koch zelf vond de film echter niets. Koch is erg beschrijvend in zijn boek, iets wat in een film niet goed te verwerken is. De vele flashbacks in het boek, zijn er te veel voor in de film en één van de grote onthullingen wordt te vroeg gedaan.
Ondanks dat er vele boeken van Nederlandse bodem vertaald zijn, zijn er nog veel meer die dat niet zijn. Binnen het young adult zijn er de laatste tijd veel nieuwe boeken bijgekomen. Voorlopers van Mirjam Hildebrand is een boek dat zeker vertaald moet worden.
Als jullie de keuze kregen tussen een boek van Nederlandse bodem of de Engelse vertaling hiervan, waar gaat jullie voorkeur dan naar uit? Laat het in de reacties weten en laat ons ook weten welke boeken jullie een wereldwijde publicatie waard vinden.