Vandaag is het precies honderd jaar geleden dat Beat-auteur Jack Kerouac geboren is. Ter ere daarvan duiken de Readers in het leven van de schrijver, (her)lezen Lieke en Karin zijn meest bekende werk, On the Road, en geven we een Jack Kerouac-boekenpakketje weg. Lang leve de King of the Beats!

Door Lieke en Karin

Banner afbeelding van jplenio via Pixabay.

Jack Kerouac (1922-1969) is, samen met Allen Ginsberg en William S. Burroughs, een van de belangrijkste leden van de Beat generatie. De drie auteurs waren vrienden en sleutelfiguren in de culturele, literaire naoorlogse beweging die zich afzette tegen het consumentisme in de Verenigde Staten in de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw.

Zijn leven en werk

Kerouac is geboren in Canada en groeit op in de VS. Als kind spreekt hij alleen joual, een versie van Frans gesproken door de arbeidersklasse rondom Montreal. Engels is zijn tweede taal. Kerouac ontvangt een beurs om football te spelen in New York en gaat daarna naar Columbia University. Hij breekt zijn opleiding af na een ruzie met zijn coach en besluit dan om matroos te worden. Na de aanval op Pearl Harbor in 1941 wil hij bij de marine te gaan, maar vanwege zijn problemen met autoriteit wordt hij daar al spoedig ontslagen. In 1947, als hij 25 is, onderneemt hij voor het eerst een poging om al liftend te reizen. Deze ervaring zal later de basis vormen voor een deel van zijn meest bekende werk: On the Road.

Als auteur staat Kerouac bekend om de combinatie van fictie en memoires in zijn boeken en zijn gebruik van ‘spontaneous prose’. Zijn werk is grotendeels gebaseerd op zijn eigen leven. Zijn filosofie was om alles zo snel mogelijk op papier te zetten en er vervolgens zo min mogelijk aan te sleutelen. (Al was dat meer een streven dan een manier van werken, want zijn oorspronkelijke versie van bijvoorbeeld On the Road verschilt sterk van de versie die uiteindelijk gepubliceerd werd.) Na On the Road heeft hij nog verschillende autobiografische boeken geschreven zoals The Dharma Bums, Lonesome Traveler en Big Sur. Een aantal van zijn werken zijn verfilmd, waaronder in 2012 On the Road:

Kerouac trouwt drie keer, maar geen van zijn huwelijken wordt een succes. Hij verlangt naar iemand die voor hem zorgt, maar streeft tegelijkertijd naar een vrijheid van verantwoordelijkheid die daar niet mee samengaat. Wat ook niet helpt, is zijn relatie met zijn moeder. Hij is geobsedeerd door haar en vice versa. Zij zit altijd op hem te wachten en hij keert altijd terug naar haar. Kerouac heeft een dochter samen met zijn tweede vrouw, maar hun huwelijk loopt op de klippen voordat ze geboren wordt en hij weigert haar te erkennen. Hoewel vrijwel iedereen in zijn omgeving overtuigd is van het feit dat Jan zijn dochter is, weiger Kerouac om kinderbijslag te betalen. Het komt zelfs tot een rechtszaak. Terwijl Kerouac ondertussen beroemd en redelijk vermogend is, groeit zijn dochter op in armoede. In zijn boeken pocht hij over zijn zelfredzaamheid, maar hij heeft geld (van zijn moeder, zijn vrienden en zichzelf) om op terug te vallen. Jan, aan de andere kant, heeft geen vangnet en ziet zich gedwongen om zich tot de prostitutie te wenden.

In zijn jonge jaren heeft Kerouac verschillende seksuele relaties met zijn mannelijke vrienden, maar in zijn schrijven en uitspraken ontpopt hij zich tot homofoob. Een andere tegenstrijdigheid is zijn antisemitisme, terwijl hij tegelijkertijd bevriend is met de Joodse Allen Ginsberg. Hun vriendengroep is een constant fluctuerende bende die experimenteert met drugs, het uitwisselen van partners en criminaliteit. Uiteindelijk raakt Kerouac verslaafd aan alcohol en sterft hij op 47-jarige leeftijd aan levercirrose.

On the Road

Karin leest de roman voor het eerst. Lieke heeft het boek tien jaar geleden al gelezen, maar is wel toe aan een re-read. Wat vinden we ervan?

“It was drizzling and mysterious at the beginning of our journey. […] We were all delighted, we all realized we were leaving confusion and nonsense behind and performing our one and noble function of the time, move.”

Karin: Ik wist dat On the Road echt een bekend werk was en ik wilde het graag een keer lezen. Ik lees niet veel literatuur, mijn favoriete genre is toch YA/Fantasy, maar het is natuurlijk goed om me te blijven uitdagen. Dus zodoende leende ik On the Road van de bieb.

Pas nadat ik het boek uitlas en iets meer informatie over de achtergrond opzocht, begreep ik dat ik een speciale jubileumeditie had, en dat die echt heel anders is dan het later uitgebrachte boek in 1957. Ik las de versie die Kerouac in 1951 had geschreven. Het is één lange lap tekst met nog de echte namen van Kerouac en zijn bekende vrienden zoals Neal Cassady en Allen Ginsberg.

Wat me direct aansprak aan het boek, is dat ik van Ginsberg wel al werk kende. Tijdens mijn studie Literatuurwetenschap hebben we zijn Howl and Other Poems veel besproken. Ik had toen niet zoveel met poëzie, maar het is leuk om herkenning in een boek te hebben en meer te lezen over het soort leven dat ze hadden. 

Lastig aan deze editie vond ik de schrijfstijl, het is een lange stroom van gedachten en observaties. Er zit niet echt een belangrijk doel in en al die verschillende mensen begonnen bij mij soms ook te duizelen. Daardoor vond ik het boek niet geweldig en kwam ik moeilijk echt in het verhaal. Ik ben benieuwd of de editie van 1957 leesbaarder is en ik ben wel nieuwsgierig naar hoe de echte mensen naar de fictieve personages zijn omgevormd. Wellicht dat ik volgend jaar maar eens de 1957-versie moet lezen!

Lieke: Ik raad Karin de 1957-versie zeker aan. Volgens mij is die inderdaad een stuk leesbaarder, omdat het verhaal een duidelijke structuur heeft. Het boek is opgedeeld in vijf delen die allemaal staan voor een reis die Jack Kerouac (nu Sal Paradise) heeft ondernomen – nou ja, het laatste deel is meer een kort afscheid. Een hoofdrol is weggelegd voor zijn vriend Neal Cassady (nu Dean Moriarty), die duidelijk aanbeden wordt door Kerouac. Al moet ik wel waarschuwen dat On the Road nog steeds een doel ontbeert, tenzij het doel is om het dagelijkse bestaan te ontvluchten.

De eerste keer dat ik de roman las, wist ik niets van de Beat generatie en kon ik de personages dan ook niet koppelen aan echte personen. Het is interessant om te weten dat Allen Ginsberg hier Carlo Marx heet en William S. Burroughs de naam Old Bull Lee heeft gekregen. Nu ik de achtergrond ken en wat meer weet over het leven van Kerouac is het ook fascinerend om te zien wat hij allemaal heeft weggelaten of wat door de redacteur is verwijderd uit de uiteindelijke versie.

Nog steeds ben ik onder de indruk van de uitbundige levensvreugde en opwinding die doorklinkt in Kerouacs verslag van zijn reizen. Er spreekt zo’n gevoel van eindeloze vrijheid uit, dat ik zin heb om ook op reis te gaan. Er kleeft echter ook een melancholisch randje aan. Aan het einde van elke reis moet iedereen weer gewoon terug naar huis. Naar vrouw(en) en kinderen of moeder (Kerouac heeft zijn moeder in de roman omgetoverd tot zijn tante), werk etc. Ook bereikt de extase af en toe een hysterisch niveau, omdat alles ten volle beleefd moet worden. Is het allemaal wel zo geweldig, vraag ik me af, als je constant moet roepen dat alles zo geweldig is? Vooral de manier waarop Kerouac het gedrag van Dean beschrijft is, eh, niet heel vleiend, mijns inziens. Dean zit regelmatig zo extreem te genieten dat het bijkans wanhopig aandoet. Kerouac vindt hem duidelijk fantastisch, maar ik vind hem vooral vermoeiend. Wat heeft die jongen gesnoven?

“Our battered suitcases were piled on the sidewalk again; we had longer ways to go. But no matter, the road is life.”

Winactie!

Wil jij kans maken op een Jack Kerouac-pakketje met daarin de (tweedehands) boeken On the Road en de biografie van Kerouac door Barry Miles? Laat dan voor 19 maart een reactie achter onder dit artikel met daarin de kreet ‘IK DOE MEE’ en het antwoord op onderstaande vraag:

Welke Amerikaanse klassieker ga jij lezen voor de Hebban Reading Challenge?