Veel lezers lijden in meer of mindere mate aan tsundoku. Ook de Readers hebben hier weleens last van. Zo kan het gebeuren dat we bijna een jaar geleden met tig boeken van de Big Book Bonanza zijn thuisgekomen en dat een aantal van deze boeken wegens tijdgebrek nog steeds ongelezen op de plank staat. Tijd om daar – nu we bij de BBB 2018 alweer een nieuwe stapel hebben gekregen – verandering in te brengen!

Door Dorien & Lieke

Sinds de dood van haar moeder, leeft de 14-jarige Julia ‘Turtle’ Alveston nogal afgezonderd. Ze gaat naar school, maar haar leven draait vooral om de tijd die ze spendeert met haar vader Martin. Hij is ervan overtuigd dat de beschaving binnenkort zal afbrokkelen. In voorbereiding hierop brengt hij Turtle survivalvaardigheden bij die haar in de wildernis van pas komen. Daarnaast leert hij haar om te gaan met vuurwapens. Martin houdt het wereldje van zijn dochter bewust klein. Ze hoort bij hem en hij sterft nog liever dan dat hij haar laat gaan. Dan ontmoet Turtle Jacob, een jongen die in niets op Martin lijkt, en voor het eerst begint ze te denken aan een leven zonder haar vader.

Klinkt die beschrijving intrigerend? Dat vonden wij ook! Bij de Big Book Bonanza 2017 gingen Dorien en Lieke daarom naar huis met My Absolute Darling van Gabriel Tallent. Dit debuut is werkelijk overladen met complimenten. Stephen King noemt het een “masterpiece”, NPR zegt dat het “impossible to put down” is en Celeste Ng zegt er dit over: “a heartrending debut that will shock, then shake, then inspire you.” We verlieten de BBB met het vooruitzicht dat deze roman – gepubliceerd op 21 augustus 2017 - een enorme hit zou worden. My Absolute Darling heeft verschillende bestsellerlijsten gehaald, maar toch heeft het niet de bekendheid verworven die je zou verwachten na alle buzz en hype rondom het boek. Onterecht, wat ons betreft!

Disfunctionele vader-dochterrelatie

Het is meteen evident dat er iets gruwelijk mis is met de vader-dochterrelatie in My Absolute Darling. De weinig behulpzame manier waarop Martin haar ‘helpt’ met haar huiswerk, hoe hij Turtle aanspreekt en kleineert, de respectloze manier waarmee hij omgaat met haar bezittingen, hoe hij haar onophoudelijk dwingt om over haar eigen grenzen heen te gaan, zijn houding jegens vrouwen (die Turtle overneemt en betrekt op zichzelf, haar klasgenoten, en alle andere meisjes en vrouwen die ze tegenkomt), hoe zijn instinctieve reactie op kritiek van een autoriteitsfiguur een poging tot intimidatie is. En dit speelt zich allemaal af in atmosfeer van verhoogde grimmigheid vanwege de voortdurende aanwezigheid van vuurwapens. Er zijn kortom zoveel aanwijzingen dat hun band disfunctioneel en gevaarlijk is, dat het amper als een verrassing komt als blijkt dat Martin haar naast verbaal en mentaal ook fysiek en seksueel misbruikt. Yep, het is direct duidelijk dat hun relatie niet normaal is. En dat Martin zijn eigen dochter eigenlijk helemaal niet kent.

No one understands anyone else. (Turtle)

Als Turtle een mes cadeau krijgt van haar grootvader – een gebaar dat ze erg waardeert en een mes dat haar heel dierbaar is - dan gaat haar vader tot het uiterste om het voor haar te verpesten. Het is namelijk niet de bedoeling dat ze een connectie heeft met iemand anders of dat ze iets van zichzelf heeft. Ze is van hem. Al haar tijd, al haar aandacht, haar hele persoon moet op hem gericht zijn. Je vraagt je als lezer al snel af: hoe zal Martin reageren als zijn dochter laat zien wie ze echt is? Turtle lijkt zich namelijk redelijk gehoorzaam naar zijn grillen te voegen, maar vanbinnen is ze absoluut géén verlengde van hem.

Comic relief

Gelukkig zijn daar ook nog de vrienden Brett en Jacob. Het is elke keer weer een verademing als Turtle hen tegen het lijf loopt. Die twee brengen meteen een hele andere sfeer met zich mee. Zij zijn precies het tegenovergestelde van haar vader. Waar alles bij Martin een manipulatief machtspelletje is, zijn de jongens de belichaming van het liedje 'Be Our Guest' uit de Disney versie van Beauty and the Beast. Ze stralen uit dat Turtle welkom is, zich niet hoeft te bewijzen en volledig geaccepteerd wordt zoals ze is. Kom erbij!

’What?’ she says.

‘Take my sleeping bag.’

‘No way’.

‘You’re shivering.’

‘So are you,’ she says.

‘I’m going to spoon Brett,’ [Jacob] says.

Brett says, ‘What?’

Jacob en Brett zouden eigenlijk heel irritant moeten zijn omdat ze overal een grap van maken en nooit stil zijn, maar juist omdat ze hierin tegenpolen zijn van Martin (die ook als hij zogenaamd lol heeft altijd bloedserieus is en waarvan constant dreiging uitgaat) werken hun personages, met ellenlange verwijzingen naar literatuur en cultuur, zo goed.

Literatuur, thriller of YA?

Op Hebban staat My Absolute Darling ingedeeld bij Literatuur & Romans. Logisch, want het boek behandeld zware thema’s op een elegante manier. Het zou echter ook niet misstaan onder de noemer Thrillers & Spanning, want het is vanaf het begin doordrenkt met dreiging en het einde is zelfs razend spannend. Aangezien Turtle veertien jaar oud is, zou het boek ook onder YA geschaard kunnen worden. Dus, spannende roman, romanachtige thriller of literaire YA: wat is het? Wij zijn fan, dus ons oordeel luidt: het beste van alle drie die genres! Kanttekening hierbij is dat het niet geschikt is voor de allerjongste lezer en ook als oudere lezer moet je wel tegen een stootje kunnen. Het is namelijk een heftig verhaal.

“When a sweetpea knows something’s name, she thinks she knows everything about it, and she stops looking at it. But there is nothing in a name, and to say you know a thing’s name is to say that you know nothing, less than nothing.” (de grootvader van Turtle als hij haar iets leert over planten)

Fictie vs. realiteit

Een van de promotionele achterflapteksten kondigt aan dat Turtle worstelt om “her own hero” te worden. Dat is inderdaad grotendeels waar deze roman over gaat. Aan de ene kant heeft Martin haar opgevoed tot een zelfstandige overlever en aan de andere kant doet hij zijn best om haar te laten denken dat ze dom en zwak is zodat ze niet het idee krijgt dat ze zonder hem kan. De ontwikkeling die Turtle doormaakt, gaat over bewustwording. Over de waarheid inzien over de situatie waarin ze zich bevindt, wat haar vader zal doen zodra ze zich los probeert te maken en dat zij de enige is die zichzelf kan bevrijden. Het centrale concept van het boek - dat de 14-jarige Turtle zichzelf moet redden - zou in het echte leven absoluut niet werken. Waarom werkt het wel in het boek?

Thanks to Turtle!

Het uitgangspunt van de roman overtuigt omdat Turtle overtuigt. Haar karakter, haar gedachten, haar belevingswereld is zonder twijfel het sterkste punt van My Absolute Darling. Als Turtle ongeloofwaardig was geweest dan was de roman natuurlijk als een kaartenhuis in elkaar gezakt. Zij draagt het plot. Maar Turtle doet meer dan alleen het verhaal dragen: zij ís het boek. Het is een genot om te lezen over haar innerlijke ontdekkingstocht. Ondanks de afschuwelijke dingen die haar worden aangedaan, begrijp je de innerlijke struggle die ze doormaakt heel goed.

I hate him for something, something he does, he goes too far, and I hate him, but I am unsure in my hatred; guilty and self-doubting and hating myself almost too much to hold it against him. (Turtle over haar vader)

Turtle is een personage dat je zonder moeite recht in je hart raakt. Omdat ze onzeker is, maar ook zelfverzekerd. Omdat ze slim is. Omdat ze mentaal sterk is. Omdat ze weet dat de situatie onhoudbaar is, maar toch aarzelt om die laatste, onomkeerbare stap te zetten. Omdat ze weet wat ze opgeeft en niet wat ze ervoor terug zal krijgen. Omdat ze bang is. Omdat ze weet dat haar vader keihard terug zal slaan en ze niet weet of ze tegen hem opgewassen is. Omdat ze vrienden wil hebben. Omdat ze naar prom wil gaan. Omdat ze een sterke, onafhankelijke vrouw is, maar tegelijkertijd eveneens een meisje dat er stiekem van geniet als haar opa haar "sweetpea" noemt.

He was wrong about names, though. Or half wrong. They mean something. It meant something to her when he called her sweetpea. That meant the world to her. (Turtle over haar grootvader)

Het is zó gaaf als Turtle haar innerlijke kracht aanboort. Het voelt als een opluchting en een overwinning. Als lezer heb je haar vergezeld op haar reis en ben je gewoon trots op haar wanneer ze haar potentieel benut. Eindelijk maakt ze haar vader duidelijk dat, wat ze verder ook mag of wil zijn, ze is níét zijn absolute darling.

Heb jij My Absolute Darling gelezen? Ben jij ook zo enthousiast?