Lezen voor je lijst: Of Mice and Men
John Steinbeck is een van de 'grote' Amerikaanse auteurs van de twintigste eeuw. Hij werd in 1902 geboren in Salinas, niet ver van Monterey in Californië, waar zijn boeken Cannery Row en Tortilla Flat zich afspelen. Voor de literatuurlijst Engels komt beslist een van Steinbecks boeken in aanmerking.
Dat zou The Grapes of Wrath uit 1939 kunnen zijn, waarvoor Steinbeck in 1940 de Pulitzerprijs kreeg. Dit boek is meer dan 450 pagina's lang, hetgeen het voor sommigen minder aantrekkelijk kan maken. Daarom presenteren we drie andere opties onder het motto 'klein maar fijn'. De eerste is:
Of Mice and Men
Of Mice and Men is een ontroerend verhaal over de vriendschap tussen twee mannen. Het speelt tegen de achtergrond van de Grote Depressie in de Verenigde Staten, die begon na de beurskrach van oktober 1929. Het gevolg was dat er weinig vaste banen waren en er hierdoor veel arbeiders waren die van plaats naar plaats reisden om werk te vinden dat vaak van korte duur was. Het verhaal gaat over de hoop en dromen van de arbeidersklasse in die periode.
De lezer kan de gedachten en gevoelens alleen afleiden uit wat de personages doen en zeggen. Een stijl die gebruikt wordt voor toneelstukken en films. Het was dus niet moeilijk om het boek op Broadway te brengen en er een filmversie van te maken.
De titel van het boek stamt uit een gedicht van de Schotse dichter Robert Burns getiteld To a Mouse, waarin verwoord wordt dat er tussen mensen veel verkeerd kan gaan.
Het boek (1937, 112 pagina's)
Het verhaal begint met een beschrijving van de locatie:
A few miles south of Soledad, the Salinas River drops in close to the hillside bank and runs deep and green. The water is warm too, for it has slipped twinkling over the yellow sands in the sunlight before reaching the narrow pool. On one side of the river the golden foothill slopes curve up to the strong and rocky Gabilan Mountains, but on the valley side the water is lined with trees - willows fresh and green with every spring, carrying in their lower leaf junctures the debris of the winter’s flooding; and sycamores with mottled, white, recumbent limbs and branches that arch over the pool.
George Milton en Lennie Small zijn vrienden. Ze reizen door het land op zoek naar werk. Ze hebben al op veel plaatsen gewerkt, maar moeten vaak al snel op zoek naar een ander baantje door het gedrag van Lennie. Lennie is geestelijk onderontwikkeld en daarbij enorm sterk. Dit heeft tot gevolg dat hij onbedoeld kleine dieren als muizen of jonge hondjes dood knuffelt. Dit leidt vaak tot problemen. Wanneer ze op een boerderij in Soledad gaan werken, leren ze de oude man Candy kennen. George, Lennie en Candy dromen ervan een eigen boerderijtje te hebben. George weet een boerderijtje te koop en Candy heeft al een groot deel van het benodigde geld gespaard. George en Lennie moeten nog een tijdje doorwerken om het resterende geld bij elkaar te krijgen. George weet dat Lennie onverwacht de fout kan ingaan en zegt hem dat hij zich bij de rivier moet verstoppen als hij iets gedaan heeft wat hij niet had moeten doen.
Lennie raised up on his elbow. His face contorted with thought. Then his eyes moved sadly to George’s face. “If I get in any trouble, you ain’t gonna let me tend the rabbits.”
“That’s not what I meant. You remember where we slep’ last night? Down by the river?”
“Yeah. I remember. Oh, sure I remember! I go there an’ hide in the brush.”
“Hide till I come for you. Don’t let nobody see you. Hide in the brush by the river. Say that over.”
“Hide in the brush by the river, down in the brush by the river.”
“If you get in trouble.”
“If I get in trouble.”
De afloop van het verhaal staat onderaan. Wie het boek wil lezen zonder de afloop te kennen, moet stoppen na de afbeeldingen van dit boek.
De film (1992: 1 uur 55 minuten)
Er zijn meerdere filmversies. Naast die uit 1992 met onder meer John Malkovich als Lennie zijn er ook versies uit 1939 (1 uur 46 minuten), 1968 (2 uur), 1981 (2 uur 30 minuten) en 2014 (een gefilmde opname van het toneelstuk in New York door het National Theatre).
De filmversie uit 1992 volgt grotendeels het boek, inclusief veel dialogen die net als in het boek in dialect verlopen. Er zijn echter ook verschillen. In de film wordt het verhaal weergegeven als één lange flashback.
In de film zijn de karakters van de personages niet identiek aan die in het boek. Zo haat George Curley in het boek; in de film vindt George Curley niet aardig. In het boek wordt de vrouw van Curle afgeschilderd als flirterig die daardoor mensen in de problemen brengt. In de film wordt ze als een erg eenzaam persoon gezien die flirt als een wanhopige poging om iemand ertoe te bewegen met haar te praten. In de film lijkt Curley's vrouw aangetrokken te zijn tot Lennie omdat hij aardig is. Ze is dan vriendelijker voor Lennie dan de koude en hooghartige vrouw in deze scène in het boek. Samen hebben ze een leuk gesprek en Curley's vrouw geniet er echt van. In het boek praat zij alleen met hem omdat ze zich amuseert vanwege Lennie's domheid.
Ook bestaat er in de film aantrekkingskracht tussen George en Curley's vrouw. Dit is niet het geval in het boek. Zo is er in de film een scène met Curley's vrouw en George in de schuur, waar George onhandig tegen haar praat. Dit is een verandering van de scène in het boek waarin Slim naar de stal gaat om de hoef van een paard te op te lappen.
Het begin van hoofdstuk 6, waarin Lennie praat tegen een denkbeeldig konijn en zijn tante Clara, komt niet in de film voor en ook het einde van hoofdstuk 6 ontbreekt in de film.
De film is niet bij Salinas opgenomen, waar het boek speelt, maar 300 kilometer zuidelijker in de Santa Ynez Valley in de buurt van Solvang, Californië.
Het boek - De afloop van het verhaal (Spoilers!)
George en Lennie leren ook Curley, de zoon van de baas, kennen. Curley heeft een vrouw die het nogal eens wil aanleggen met andere mannen. Wanneer zij met Lennie alleen is, laat ze zich door Lennie aaien. Lennie vindt dit zo fijn dat hij langer doorgaat dan zij wil. Zij begint te schreeuwen. Bij een poging haar stil te krijgen breekt hij per ongeluk haar nek. Zij sterft en Lennie vlucht naar de rivier. Curley en de mannen die op de boerderij werken, gaan op zoek naar Lennie. George weet waar Lennie zit en is de anderen dus voor. Terwijl George Lennie geruststellend toespreekt, schiet George Lennie dood.
Heb je suggesties voor boeken in deze serie Lezen voor je lijst?
Voorgaande afleveringen van Lezen voor je lijst':
