Er zijn ons in 2017 en 2018 een aantal auteurs ontvallen die door lezers over de hele wereld gemist zullen worden. Voor een eerbetoon hebben de Readers gekozen voor auteurs waar we, om wat voor reden dan ook, van onder de indruk zijn. Hun werk leeft voort!

Door Demi, Inge & Lieke

William Peter Blatty (1928-2017)

In de jaren zestig begon William Peter Blatty met het schrijven van humoristische romans, maar toen succes uitbleef, stapte hij over op het schrijven van scripts voor komedies. Toen hij een aantal jaar later terugkeerde naar het boekenvak had hij opeens een bestseller in handen met The Exorcist. Samen met regisseur William Friedkin bewerkte Blatty het boek tot een filmscript en ook de film werd een enorm succes. Het leverde hem een Oscar op voor het beste script. Dit inspireerde hem om eerder werk van eigen hand te herschrijven en daar ook een film van te maken die hij zelf regisseerde. Ditmaal verdiende hij er een Golden Globe mee.

Als kind (waar waren mijn ouders, haha?) heb ik The Exorcist gelezen en, yep, het is behoorlijk angstaanjagend. De verfilming doet me daarentegen dan weer niets. (Lieke)

Blatty overleed op 12 januari 2017.

Robert James Waller (1939-2017)

Als je aan de Amerikaanse auteur Robert James Waller denkt dan denk je aan The Bridges of Madison County en de film met Clint Eastwood en Meryl Streep en hoe ongelofelijk sentimenteel dat verhaal over een onmogelijke liefde is. Nou, dat blijkt mee te vallen. Het gegeven – een getrouwde vrouw wordt verliefd op een rondtrekkende fotograaf, ze brengen een korte tijd samen door, zij besluit om bij haar man en gezin te blijven, maar ondanks de jaren die verstrijken en de afstand die hen van elkaar scheidt, houdt hun liefde stand – is natuurlijk voer voor een tranentrekker pur sang. Daarom is het verrassend hoe ingetogen de roman geschreven is. Het wordt nergens pathetisch en dat maakt het misschien wel extra aangrijpend. Vijf jaar na het verschijnen van de roman liep het huwelijk van Waller op de klippen omdat hij koos voor een nieuwe liefde. Ironisch? (Lieke)

Robert James Waller stierf op 10 maart 2017.

Derek Walcott (1930-2017)

Demi: Derek Walcott is een naam die niet te vermijden is wanneer je Engels studeert. Zijn gedichten en toneelstukken zijn sterk beïnvloed door zijn Saint Luciaanse afkomst en gaan hoofdzakelijk over het leven tussen twee culturen in. Hij was een postkoloniale schrijver die in het Engels schreef. In zijn werk is een constante worsteling te zien tussen zijn twee levens: het leven thuis, op een post-gekoloniseerd eiland en de gevolgen daarvan, en zijn leven in de academische kringen in het buitenland. Onderwerpen als kolonisatie en identiteit komen in al zijn gedichten sterk naar voren. Ook maakte hij veel gebruik van metaforen om zijn soms scherpe boodschappen over te brengen op de lezer. Zijn meest bekende en geprezen gedicht is Omeros, een Homerisch epos gebaseerd op The Iliad and the Odyssey. Walcotts koloniale verleden en het heden van Saint Lucia worden hierin onder de loep genomen. Zijn carrière bereikt een hoogtepunt als hij in 1992 de Nobelprijs voor Literatuur wint. De officiële reden die hiervoor wordt gegeven: “Voor een poëtisch oeuvre met grote helderheid, gedragen door een historische visie die uit een multicultureel engagement is voortgekomen.” (Demi)

Derek Walcott overleed op 17 maart 2017.

Colin Dexter (1930-2017)

Ook vandaag de dag staat het werk van Colin Dexter nog steeds vol in de aandacht dankzij de televisie series gebaseerd op zijn werk. Wie kent inspecteur Morse niet? Naast de originele Inspector Morse serie, zijn er inmiddels ook een sequel en een prequel gemaakt, respectievelijk Lewis en Endeavour. De prikkelbare maar uiterst intelligente inspecteur speelt de hoofdrol in dertien boeken en een aantal korte verhalen van de hand van Dexter en deelt veel interesses met de auteur. Dexter was eveneens gek op moeilijke kruiswoordpuzzels, klassieke muziek (met name Wagner), Engelse literatuur en natuurlijk bier. In de boeken wordt de neiging van Morse om vrouwen eerder als slachtoffer te zien dan als dader minder geromantiseerd. De televisie serie wordt gezien als een klassieker in het detective genre, maar de boeken zijn nóg beter. Begin bij Last Bus to Woodstock en geniet nogmaals van de avonturen van deze iconische slimme speurder! (Lieke)

Colin Dexter overleed op 21 maart 2017.

Robert M. Pirsig (1928-2017)

Robert M. Pirsig is vooral bekend van zijn eerste boek, Zen and the Art of Motorcycle Maintenance. Zijn levensverhaal is veelbewogen. Hij was hoog intelligent, sloeg klassen over en werd als reactie daarop gepest, waardoor hij onzeker werd en ging stotteren. Op zijn vijftiende ging hij naar de universiteit, maar twee jaar later ging hij in dienst en werd naar Korea uitgezonden. In Japan maakte hij kennis met het Zenboeddhisme. Na een journalistieke opleiding, ervaringen met hallucinogene drugs en een psychiatrische opname compleet met elektroshocks, besloot hij een roman te schrijven. In die roman werkt hij, aan de hand van een roadtrip per motorfiets met zijn 11-jarige zoon en een bevriend stel, een aantal filosofische thema’s uit: Oosterse versus Westerse denkwijzen, de vraag ‘wat is leven?’ en ‘wat is het beste?’ Kwaliteit, niet kwantiteit. Tegen materialisme en tegen onderdrukkende psychiatrie. De kracht van de Rede, metaforisch uitgewerkt in de techniek van de motorfiets en het belang van logisch nadenken en onderhoud. Tijdens de tocht voelt de schrijver zich achtervolgd door zijn vroegere briljante zelf, Phaedrus. Ondertussen kampt zijn zwijgzame zoon met de eerste verschijnselen van een psychische ziekte.

Het klinkt ingewikkeld en dat is het ook, maar het boek, dat eerst door 121 uitgevers werd geweigerd, werd onverwacht een enorm succes. In zijn nawoord, tien jaar na de eerste druk, verklaart Pirsig dit door zijn boek een cultuurdrager te noemen: een boek, niet noodzakelijk een literair meesterwerk, dat toevallig verschijnt als een cultuur rijp is voor verandering. Een tweede roman, Lila (1991), is filosofisch een nadere uitwerking van het eerste boek, maar was minder succesvol. Beide boeken vereisen concentratie en doorzettingsvermogen, maar zijn tegelijkertijd meeslepend en bieden ook nu veel stof tot nadenken. (Inge)

Op 24 april 2017 overleed Robert M. Pirsig.

Helen Dunmore (1952-2017)

Om heel eerlijk te zijn had ik tot het moment van de uitslag van de Costa Awards 2017 nog niet van de Engelse dichteres, roman- en kinderboekenschrijfster Helen Dunmore gehoord. Goed, ik lees weinig gedichten en nog minder kinderboeken. Maar als ik de necrologie van deze schrijfster lees, vind ik het jammer dat ik nog geen van haar boeken heb gelezen. Ze komt naar voren als een zeer getalenteerde schrijfster die een groot inlevingsvermogen had en een heel breed blikveld. In haar historische romans ging het vaak over de gevolgen van oorlogen voor de achterblijvers. De romans Exposure (over de late gevolgen van een dramatische gebeurtenis tijdens de Koude Oorlog) en Birdcage Walk (over hoe de Franse Revolutie doorklinkt in het leven van een vastgoedinvesteerder in Bristol en zijn vrouw) wil ik graag lezen. Maar vooral ben ik heel benieuwd naar haar laatste dichtbundel, Inside the Wave. Deze gedichten, geschreven in de laatste weken van haar leven, werden onlangs postuum bekroond met de Costa Book of the Year Award 2017. Volgens de juryvoorzitter is deze dichtbundel een moderne klassieker, prachtig geschreven en inspirerend. (Inge)

Op 5 juni 2017 overleed Helen Dunmore op 64-jarige leeftijd aan de gevolgen van kanker.

Bronnen:

The Guardian, 5 juni 2017, ‘Helen Dunmore Obituary’ door Kate Kellaway, en Juryrapport Costa Awards

Kate Millett (1934-2017)

De laatste vijftien jaar publiceerde de Amerikaanse schrijfster, kunstenaar en activiste Kate Millett geen boeken meer. Zij werd geboren in 1934 en studeerde Engels in de VS en in Oxford in de vijftiger jaren. Ze werd sterk beïnvloed door De Tweede Sekse van Simone de Beauvoir en door Betty Friedan, een Amerikaanse feministe. Haar proefschrift waarin ze stelling neemt tegen de vanzelfsprekende macht en ook seksueel dominante houding van mannen ten opzichte van vrouwen zoals die spreekt uit de romans van D.H. Lawrence, Norman Mailer en Henry Miller, bewerkt ze tot het boek Sexual Politics (1970). Onbedoeld wordt ze een van de kopstukken van de radicaalfeministische beweging. In Nederland verschijnt het boek pas in 1975 onder de titel Sekse en Macht. Het persoonlijke is politiek voor veel feministen in die periode van de tweede feministische golf. Wie wil er met haar onderdrukker slapen?

Over hoe Millett het hoofd boven water probeert te houden in de jaren van roem en controverse die volgen, gaat het boek Flying (1974), een egodocument over leven en liefdes, geschreven in een gejaagde, ongepolijste stijl. Zij is destijds getrouwd met een Japanse beeldhouwer en heeft een vrij huwelijk. Over haar hopeloze relatie met een oudere, ongrijpbare vrouw schrijft ze Sita (1977). In een documentaire getiteld Some American Feminists, te zien via YouTube, zien we Kate Millett aan het woord. Een intelligente vrouw, onzeker en krachtig tegelijkertijd. (Inge)

Kate Millett overleed op 6 september 2017 in Parijs.

Sue Grafton (1940-2017)

Net als William Peter Blatty heeft Sue Grafton in het begin van haar carrière weinig succes met haar boeken en gaat ze vervolgens ook scripts schrijven. Na vijftien jaar besluit ze dat ze genoeg schrijfervaring heeft opgedaan en probeert ze het opnieuw in de boekenwereld. Naar aanleiding van een akelige scheiding – inspiratie voor flink wat manieren om personages te vermoorden of verminken! – en een voorliefde voor series met gerelateerde titels, ontstaat de ‘Alphabet’ serie. Het eerste boek, A Is for Alibi, verschijnt in 1982. De serie gaat over privédetective Kinsey Millhone die in de tijd vóór Google en mobiele telefoons haar zaken door middel van ouderwets speurwerk moet oplossen. Het laatste deel in de serie stond gepland voor 2019, maar Grafton stierf voordat ze het kon schrijven. Nu zal het in 2017 uitgekomen Y is for Yesterday het laatste deel in de serie blijven of, zoals de dochter van Grafton zegt, “the alphabet now ends at Y.” (Lieke)

Sue Grafton overleed op 28 december 2017.

Ursula K. Le Guin (1929-2018)

Voor een mooi eerbetoon aan fantasy en science fiction schrijfster Ursula K. Le Guin verwijzen we je graag door naar deze ode aan haar van de SF & Fantasy Club.

Stephen Hawking (1942-2018)

Recentelijk overleed een van de meest herkenbare en bewonderde figuren van deze tijd. Stephen Hawking leed al sinds de jaren 60 aan een vorm van ALS, waardoor hij aan een rolstoel gebonden was en moest communiceren door middel van een spraakcomputer. Langzaam maar zeker vielen zijn spieren uit, al bleef zijn denkvermogen intact. Ondanks zijn beperkingen bleef hij actief in de natuurkunde. Hij is het bekendst vanwege zijn werk op het gebied van zwarte gaten, maar hij wist ook een breder publiek te trekken dankzij zijn toegankelijke A Brief History of Time. In dit boek legt Hawking een aantal ingewikkelde onderwerpen uit de kosmologie, zoals de oerknal, op een eenvoudige manier uit. Daarnaast schreef Hawking ook een aantal kinderboeken samen met zijn dochter Lucy, uiteraard ook in het thema van kosmologie. (Demi)

Stephen Hawking overleed op 14 maart 2018 aan de gevolgen van ALS.

Welke auteurs die in 2017 en 2018 zijn gestorven, liggen jou na aan het hart?