In het Thriller Café is natuurlijk ook plaats voor lekker ouderwetse detectives. Geen boeken vol actie, geweld of (psychologische) spanning, wel verhalen waarin het er allemaal iets trager aan toegaat en waar nog ouderwets naar de dader van een misdrijf gespeurd wordt. Sinds 2020 staat de maand september in het teken van detectives. Vandaag richten we de kijker op Arsène Lupin, het personage dat begin 20e eeuw door Maurice Leblanc in het leven geroepen werd.  

Arsène Lupin

Arsène Lupin is een personage uit de verhalen van de Franse auteur Maurice Leblanc (1864-1941) dat voor het eerst opdook in het tijdschrijft ‘Je sais tout’ uit 1905. Hij wordt wel eens de Robin Hood van de Belle époque genoemd, omdat hij stal van de rijken en een deel van de buit aan de armen schonk. Hij heeft een zekere bewondering voor Sherlock Holmes, die in de verhalen om auteursrechtelijke redenen Herlock Sholmes wordt genoemd. Naar Lupin wordt vaak verwezen als de Franse Sherlock Holmes, hoewel de ene misdaden pleegt en de andere ze oplost. Het personage is gebaseerd op de Franse anarchist Marius Jacob, wiens rechtszaak in 1905 de krantenkoppen haalde.

De boeken van Maurice Leblanc

Er verschenen tussen 1907 en 1924 achttien romans en vier verhalenbundels.

Hoewel de boeken ondertussen een eeuw oud zijn, worden ze nog steeds gelezen. In het Frans verschenen er in 2021 en 2022 twee verzamelboxen: zeven boeken met dertien verhalen in de eerste box en zeven boeken met elf verhalen in de tweede. Ook in het Nederlands zijn er recente uitgaves beschikbaar, want vanaf 2016 worden de verhalen (of althans een deel ervan) in een nieuw jasje gestoken.

1. Gentleman inbreker (bevat de negen eerste Lupin-verhalen)
2. Arsène Lupin versus Herlock Sholmes
3. De holle naald
4. 813#1 - Het dubbelleven van Arsène Lupin
5. 813#2 - De drie misdaden van Arsène Lupin
6. De kristallen stop
7. De bekentenissen van Arsène Lupin 

De Netflix-serie en recente lectuur

Vanwaar die hernieuwde interesse voor Lupin? Daar heeft de Netfix-serie uit 2021 natuurlijk alles mee te maken. Het eerste seizoen, dat tien afleveringen telde, werd met de volgende info de wereld ingestuurd: “Geïnspireerd door de avonturen van Arsène Lupin probeert de galante dief Assane Diop zijn vader te wreken voor het onrecht dat een rijke familie hem heeft aangedaan.” Meteen wordt duidelijk dat ene Assane Diop een hoofdrol zal spelen en dat Lupin op de achtergrond verdwenen is.

Het grote succes van de tv-serie heeft ervoor gezorgd dat strips (her)uitgegeven worden. Ook verscheen er een prachtig geïllustreerde uitgave als YA. En wat te denken van een boek dat laat zien wat wij van de charmante dief kunnen leren? Tenslotte, het meest relevant voor thrillerlezers, is er een heuse detective, daarover meer onder het volgende kopje. 

Conclusie? Lupins probleemoplossend vermogen en veerkracht in moeilijke situaties, zelfs als hij daarmee de wet overtreedt, spreken ook nu tot de verbeelding.

Lupin - Koningin aan zet, het boek van Bertrand Puard 

Greet: Een paar maand geleden kreeg ik een nieuw boek toegestuurd voor een Hebban-recensie. Ik had alleen nog maar vaag gehoord van de Netflix-serie, laat staan dat ik ze gezien had, en dus kon ik zonder enige kennis over de personages aan Lupin - Koningin aan zet beginnen. Het bleek een prequel op de tv-serie te zijn, een geweldige detective met heerlijke personages en een originele plot.

Auteur van dienst is de Franse Bertrand Puard, een man met meer dan dertig romans op zijn naam, medescenarist voor films, games en stripverhalen en gepassioneerd door cinema en literatuur, meer bepaald de politieroman. Puard laat in het midden wanneer zijn verhaal zich precies afspeelt; wellicht begin 21e eeuw, want het ‘online tijdperk’ zoals we dat nu kennen was nog in volle ontwikkeling.

In Lupin, dat naar het Nederlands vertaald werd door Henriëtte Gorthuis, maken we kennis met de jonge antiekhandelaar Benjamin (Ben) Férel. Wanneer er bij zijn ouders wordt ingebroken, lost zijn moeder een schot, maar zij kan niet verhinderen dat haar man verdwijnt. Is hij ontvoerd of op de vlucht geslagen? Niemand wil er op dat moment de politie bij betrekken, maar een telefoontje naar Assane Diop – Bens beste vriend en gezegend met een analytische geest en speurderskwaliteiten – dat kan wel. Al snel blijkt dat Benjamins vader in het geheim het werk van kunstschilder Rosa Bonheur bestudeerde. Even later duikt een bijzonder schaakstuk op dat tijdens de inbraak beschadigd is geraakt. Heeft het iets met de verdwijning te maken?

Wat volgt is een speurtocht om duimen en vingers bij af te likken, Lupin is een ijzersterke detective! Alles begint met een paar codes, waarna de ene hint naar de andere leidt. Nauwelijks is de zoektocht, die de jongens van Parijs naar Avignon en de Mont Ventoux zal brengen, begonnen of er duikt een familiegeheim op. Sommige dingen gaan best eenvoudig, dat kan niemand ontkennen; in een detective kan een auteur zich meer permitteren dan in een thriller, zoveel is duidelijk. Te midden van alle mysteries en actie ontsnapt de lezer niet aan de Franse sfeer die het boek ademt, onder andere door de plaatsen en kunstenaars die genoemd worden.

De proloog zorgt voor een klein beetje kadering, informatie die Ben en Assane niet hebben. De vijftig korte hoofdstukken die volgen houden de lezer aan het boek gekluisterd. Lupin is een heerlijk geschreven verhaal, met personages die je meteen in je hart sluit – wat nemen ze charmante en onbezonnen beslissingen – en over de plot bestaat ook niet de minste twijfel, die is weliswaar niet altijd even realistisch, maar oh zo meeslepend. De ontknoping is wellicht onverwacht, maar toch bijzonder geslaagd. Op dat punt wordt trouwens de link gelegd met de Netflix-serie, waarin Assane op zoek gaat naar de persoon die hij verantwoordelijk acht voor de dood van zijn vader.

Zelfs voordat duidelijk is dat schaakstukken een rol zullen spelen, zijn er verwijzingen naar het schaakspel. Personages staan mat, moeten zetten bedenken, er duiken een koning en een koningin op, en last but not least is er Caïssa, vernoemd naar de godin van het schaakspel. Kennis van schaken is overigens absoluut niet nodig om volop van dit boek te kunnen genieten. Ook naar Lupin – Assanes inspiratiebron bij zowat alles wat hij doet – wordt vanzelfsprekend meer dan eens verwezen, bijvoorbeeld door boektitels van Leblanc terloops te noemen. Overal ziet de jonge speurder gelijkenissen met de avonturen van zijn idool.

Zo, dat was een hele boterham. Jullie hadden voor vandaag vast al gehoord van Arsène Lupin, maar hebben jullie de (heruitgebrachte) boeken van Maurice Leblanc of de recente detective van Bertrand Puard gelezen?