Deze week is het de Week van het Beeldverhaal, een initiatief van de SciFi & Fantasy Club. Onze collega’s vroegen of ook wij zin hadden om een keer aandacht aan de graphic novel te besteden. Dat hadden we en dus gingen we aan de slag! 

Na kort overleg kwamen we erachter dat geen van de leden van de Thriller Club vertrouwd was met graphic novels. Wat nu? Gelukkig wisten de andere Clubs raad en bezorgden ze ons een paar links naar beeldverhalen die misschien dienst konden doen. De keuze was heel snel gemaakt: wij zouden ons verdiepen in de verstripte versie van De Millennium-trilogie van Stieg Larsson, werk van Sylvain Runberg. 

De drie boeken zijn verdeeld over zes strips (twee per boek). 

• Mannen die vrouwen haten #1
• Mannen die vrouwen haten #2
• De vrouw die met vuur speelde #1
• De vrouw die met vuur speelde #2
• Gerechtigheid #1
• Gerechtigheid #2

Elly, Joyce, Silvia en Greet lazen ze allemaal. Evy las alleen de tweede stip, haar bieb kon de overige delen niet aanleveren. Aan de hand van een paar vragen nemen we jullie mee doorheen het verstripte Millennium.

Heb je de gewone boeken gelezen? 

Evy: Ik heb de oorspronkelijke trilogie gelezen. Ik vond de gewone boeken erg goed. Deel 1 was voor mij wat lastig inkomen (ik denk ook dat ik daar twee keer in begonnen ben), maar deel 2 en deel 3 heb ik er zo achteraan gelezen (volgens mij in twee weken tijd alle drie de boeken).

Elly: Ik heb de gewone boeken gelezen en ben daar heel blij om, want het is lastig om 1776 bladzijden in 390 bladzijden strip te stoppen. 

Joyce: Ik heb de gewone boeken volgens mij niet direct bij verschijning gelezen, maar wel heel snel erna. Ik heb genoten van Mikael en Lisbeth. De boeken waren en zijn nog steeds uniek en zijn later veelvuldig op allerlei manieren gekopieerd. Ze staan nog steeds in mijn top-10.

Silvia: Het is alweer een tijd geleden dat ik de drie boeken van de Millennium-serie heb gelezen. Boeken waar ik van genoot. Wat een mooie, bijzondere karakters. Ook de films vond ik geslaagd. Altijd anders uiteraard dan de boeken, maar desalniettemin aanraders.

Greet: Ja, ik heb alle drie de boeken van Stieg Larsson gelezen en was er helemaal weg van!

Wat is er leuk of net verschrikkelijk aan de strip? 

Evy: Er worden conversaties aangepast aan de stripversie en daardoor voelt het helemaal anders, terwijl het toch dicht bij het verhaal blijft. Ik vind het wel knap dat je dit zo kan omzetten. De weergave van de personages zelf vind ik erg goed. Dat is ook hoe ik me ze had voorgesteld en hoe ze in de boeken worden beschreven. Het geheel voelt wel een beetje overdreven aan. Het is donkerder dan mijn indruk van het boek en spectaculairder. Dat was, naar mijn  mening, niet nodig. Dat is natuurlijk een beetje de stijl van de graphic novel. Dus misschien ligt het me gewoon niet.

Elly: Wat ik vreselijk vind, zijn de bladzijden waarin een gevecht of woedeaanval plaatsvindt, daar moet je het als lezer alleen doen met de tekeningen. De boeken zitten vol sfeerbepalingen en die mis je in de strip.

Joyce: Ik vind het grappig om te zien dat de plaatjes waarin Mikael en Lisbeth te zien zijn in Mannen die vrouwen haten ieder een andere kleurstelling hebben. Het verhaal in de stripboeken van Sylvain Runberg is veel sneller en er zijn beduidend minder details dan in de boeken. Erika Berger, mede-hoofdredacteur van Millennium, wordt veel rondborstiger en sexyer vormgegeven dan het beeld dat ik van haar had. In de verdere delen is dit een beetje aangepast en klopt het beeld iets beter, maar in het eerste stripboek schrok ik van haar beeltenis. Grappig was om te zien dat er een flink aantal plaatjes was zonder tekst, maar dat dat prima paste in de context van het verhaal. Het voegde zonder woorden extra informatie toe. Net als in het boek worden er geleidelijk details gedeeld en is het een spannend verhaal. Erg leuk dat wanneer Mikael en Lisbeth met elkaar chatten er geen schrijfletters, maar getypte letters gebruikt worden in de strip.

Greet: Leuke opfrissing, je kunt in één dag de hele trilogie lezen, altijd handig voor iemand met weinig tijd. Ik denk echter dat het verhaal onbegrijpelijk is voor wie de ‘echte’ boeken niet gelezen heeft.

Vind je de tekeningen mooi? 

Evy: Ik vind de tekeningen wel mooi, maar ik irriteer me altijd aan de actiescènes. De benen van de personages worden daarin zo scheef weergegeven, met de tenen naar binnen en de benen krom. Dan denk ik bij mezelf 'Zo staat toch niemand?!'

Elly: Sommige tekeningen vind ik mooi, maar dat zijn vooral de normale, rustige tekeningen; de donkere tekeningen met veel beweging en weinig tot geen tekst, vind ik niet mooi.

Joyce: De tekeningen zijn echt heel goed, ze beelden bijvoorbeeld het gevoel van de personages uit, soms lekker uitvergroot, maar daar heeft beeld een voordeel op woorden. De tekeningen zijn levensecht; als Lisbeth naar Marseille is gevlucht, herken ik eerst Marseille aan de tekeningen en lees vervolgens de tekst. Net als in de boeken draait het meer om Lisbeth dan om Mikael, maar Lisbeth is als personage nog veel geschikter dan Mikael voor een beeldverhaal.

Silvia: De tekeningen vielen me mee. Ondanks de hardheid van het verhaal waren de lijnen en kleuren redelijk zacht.

Greet: Ze getuigen van tekentalent, maar mooi vond ik ze vrijwel nooit. Bij momenten heel knap getekend, tekentalent genoeg voorhanden, maar aan mij is het niet echt besteed. Over tekeningen gesproken, onze Elly maakte er eentje, haar werk steelt de show in de collage hieronder. 

.

Krijg je de grote lijnen van het verhaal op die manier mee? 

Evy: De grote lijnen van het verhaal zijn goed weergegeven. Ik viel er natuurlijk een beetje in, doordat ik het eerste deel niet heb gelezen, maar het was vlot te volgen net omdat het de gewone boeken goed volgt en ik me die nog kon herinneren. Het is makkelijk te volgen, de details zijn waarschijnlijk weggelaten en de kernconversaties zijn mooi opgenomen, zij het dan met een iets ander taalgebruik.

Joyce: Het verhaal is prima te volgen en laat geen belangrijke punten weg. Het is zeker niet nodig om de gewone boeken eerst te hebben gelezen.

Silvia: De vraag kwam bij mij op of je het verhaal goed zou kunnen volgen als je niet de achtergrond al hebt van het verhaal. Nu ik dit wel had, vond ik het een heel fijne opfrisser van een serie waar ik van heb genoten. Zeker een aanrader om eens op te pakken.

Greet: Vol goede moed begon ik aan de zes strips. Het was me echter compleet onduidelijk hoe een complex verhaal als de Millennium-trilogie begrijpelijk overgebracht zou worden in 6 x 64 bladzijden. En ik moet zeggen, dat is ook niet echt gelukt. Sylvain Runberg heeft geprobeerd de grote lijnen van het verhaal overeind te houden, met het gevolg dat er wel heel veel personages op korte tijd opduiken. Vaak was het me niet duidelijk wat ik zag, de tekeningen waren voor mij niet herkenbaar genoeg.

Stralen de strips dezelfde sfeer uit als de boeken? 

Evy: Nee, absoluut niet en dat is wat mij het meest 'stoorde'. Het is net een slag donkerder, spectaculairder. Terwijl dat niet de opzet van de oorspronkelijke trilogie was, had ik het gevoel. Toch is er wel mooi sfeerverschil tussen de verschillende momenten in de strip. Dus niet alles is overdreven. Dat is dan wel weer goed, je krijgt als lezer mooi de nuances mee.

Elly: De sfeer van de boeken is niet uit de verf gekomen, het blijft allemaal wat vlakker, behalve de vechtscènes, die spatten van het stripboek.

Joyce: Wat me, gedurende het lezen van de zes stripboeken opvalt, is dat er in deel 3 en 4, De vrouw die met vuur speelde, nog meer strip is en minder tekst dan in deel 1 en 2. Frappant is dat ik dat achteraf ook op de achterkant lees in een recensie van een Belgische stripwinkel. Deel 1 en 2 houden het meest vast aan het verhaal in het gewone boek, de andere vier delen interpreteren iets losser en nemen iets meer vrijheid.

Silvia: Mooi vond ik dat ik in een oogopslag de sfeer van het verhaal meekreeg. Donkere bladzijden betekenden dat het een grimmig stuk was.

Greet: Nee, dat gevoel had ik niet, het leek of het geweld veel meer op de voorgrond trad.

Zou je fans de getekende versie aanraden? 

Evy: Ik zou fans van de gewone boeken niet de stripversie aanraden. Dit is echt iets voor liefhebbers van graphic novels. Hoewel het wel een keer leuk was om het te lezen. Ik had er anders echt nooit never niet naar gekeken!

Elly: Ik zou het niemand aanraden, ik zou zeggen, lees de gewone boeken, daar zit veel meer diepgang in.

Greet: Niet direct, nee. De strips doen de echte boeken geen recht.

De hamvraag: Zet je in de toekomst vaker een graphic novel op je leeslijst? 

Evy: Na dit gelezen te hebben, wil ik het nog wel eens proberen, maar ik weet dat ik het enkel zal doen als het voor een hoger doel is. Dus volgend jaar voor de week van het beeldverhaal? Zo wil ik bijvoorbeeld de graphic novel van Marissa Meyer, IKO, wel een keer proberen. Volgens mij is dat een heel andere stijl en dat verhaal sluit aan op de Lunar Chronicles-serie, die ik volledig heb gelezen.

Elly: Ik las als kind regelmatig een strip zoals Jip en Janneke, Bessy en Billy Turf, Kuifje en Sjors en Sjimmie, maar die zijn echt als strip bedoeld. Die zijn niet ontstaan vanuit gewone boeken. Nu in het geval van de Millennium-serie hebben ze drie dikke boeken teruggebracht tot zes stripboeken. Ik vind alleen het zesde deel van de serie leuk om te lezen, de vijf delen ervoor heb ik niet als leuk of goed ervaren. Mijn conclusie: ik vond het een leuk experiment, maar ik lees veel liever gewone dunne en dikke boeken.

Joyce: Ik heb de stripboeken met veel plezier gelezen en vind ze een absolute aanrader voor de thrillerfan. Het is een andere manier om een verhaal te ervaren en een toevoeging aan de heel goede boeken van Stieg Larsson.

Silvia: Mijn bibliotheek heeft een grote collectie beeldverhalen. Misschien toch eens leuk om daar eens wat vaker door te snuffelen.

Greet: Ik ben blij dat ik aan dit experiment heb meegedaan, maar het is niet meteen voor herhaling vatbaar. Strips voor volwassenen, zoals dat dan heet, zijn niets voor mij. Ik hou het wel bij Jommeke, Suske & Wiske, De Kiekeboes,... 

Zo, dat was een hele boterham. Onze meningen over de graphic novels zijn verdeeld. Wat vinden jullie? Is er een beeldverhaal dat we absoluut een kans moeten geven? 

We horen graag van jullie!
Greet namens de Thriller Club